Enda ku bidi'mo

Enda ku kifunka

Kubungakanya Bintu Bidi Mūlu ne Pano Panshi

Kubungakanya Bintu Bidi Mūlu ne Pano Panshi

Kubungakanya Bintu Bidi Mūlu ne Pano Panshi

“Monka mwendele mutyima wandi muyampe . . . abungakenye bintu byonso monka mudi Kidishitu, byobya bidi mūlu, ne panopanshi bīne kumo.”—EFISESA 1:9, 10.

1. Lelo ‘mutyima muyampe’ wa Yehova utala diulu ne ntanda i wa kulonga bika?

 NDOE YA NTANDA NE MISEKE! Eyo, ino yo mpango ya kutendelwa ya Yehova “Leza wa ndoe.” (Bahebelu 13:20) Wāpungulwidile mushipiditu sandu padi mutumibwa Polo alembe amba “mutyima [Wandi] muyampe” i amba “abungakenye bintu byonso monka mudi Kidishitu, byobya bidi mūlu, ne panopanshi bīne kumo.” (Efisesa 1:9, 10) I bika bine bisaka kunena kyubwa kyalamwinwe mu uno vese bu ‘kubungakanya monka’? Mubandaudi wa Bible J. Lighfoot unena’mba: “Bino binenwa bīpi bifunkila pa kwioba kwa ntanda yonso, keifwaninwepo kwikala na bipindi byeni ne bīpaluke palapala, ino bipindi byayo byonso bifwaninwe kwikuma ne kwikuta umbumo monka mudi Kidishitu. Papo bubi ne lufu, tusuwa, kukankalwa ne masusu, ne kobyaya jimejime.”

“Bintu Bidi Mūlu”

2. “Bintu bidi mūlu” bisaka kubungakanibwa lelo i bāni?

2 Mutumibwa Petelo wānene mu kīpi lukulupilo lwa kutendelwa lwa Bene Kidishitu ba bine amba: “Monka mwendele mwanda-wamulao wandi, tutengele madiulu mapya, ne ntanda īngi mipya mo mwikalanga boloke.” (2 Petelo 3:13) Ano “madiulu mapya” ālailwe pano afunkila pa lupusa lwa buludiki bupya, Bulopwe bwa Meshiasa. “Bintu bidi mūlu” bitelelwe na Polo mu mukanda wandi ku Bene Efisesa bifwaninwe kubungakanibwa “monka mudi Kidishitu.” Bino bintu i kibalwa kitungwe kya bantu batongelwe kukaludika na Kidishitu mu madiulu. (1 Petelo 1:3, 4) Bano Bene Kidishitu bashingwe māni, 144 000 “bakūdilwe panopanshi,” “bakūdilwe umbukata mwa bantu,” ke bampyana na Kidishitu mu Bulopwe bwandi bwa mūlu.—Kusokwelwa 5:9, 10; 14:3, 4; 2 Kodinda 1:21; Efisesa 1:11; 3:6.

3. I kika kinenenwa amba bashingwe māni ‘i bashikatyijibwe momwa mūlu’ nansha bamo byobakidi pano pa ntanda?

3 Bene Kidishitu bashingwe māni i babutulwe dipya na mushipiditu sandu ke bana ba Yehova ba ku mushipiditu. (Yoano 1:12, 13; 3:5-7) Byobadi “bana” ba bulelwa ba Yehova, nanshi i banababo na Yesu. (Loma 8:15; Efisesa 1:5) Nanshi, nansha bakidi pano pa ntanda, bakokeja kunenwa’mba ‘abebasangula pamo na Kidishitu, ne kwibashikatyija nandi pamo mu madiulu.’ (Efisesa 1:3; 2:6MB) Shi abazunzulwa pa kino kitenta kya ku mushipiditu i pa mwanda bātūdilwe “kiyūkeno pa kwitabija kya aye Mushipiditu Sandu wa pa mwanda-wamulao. Yewa udi bu-kyeya kya mu bupyani” bwabo bwibabikilwe momwa mūlu. (Efisesa 1:13, 14; Kolose 1:5) Pa kino, boba betwa bu “bintu bidi mūlu” bafwaninwe kungwijibwa pangya kibalwa kitungilwe kala na Yehova.

Kubungakanibwa Kubashilula

4. Kubungakanibwa kwa “bintu bidi mūlu” kwāshilwile kitatyi’ka ne muswelo’ka?

4 Kukwatañana na “kilelo kya ntanda,” nansha muludikilo wa bintu wa Yehova, kubungakanya “bintu bidi mūlu” kwādi kwa kushilula “ku mfulo kwa kitatyi kitungwe.” (Efisesa 1:10NW) Kino kitatyi kitungwe kyābwene mu Pentekosa 33 K.K. Mu dino difuku mushipiditu sandu wāpungulwilwe pa batumibwa ne pa kisumpi kya bana ba bwanga, bana-balume ne bana-bakaji. (Bilongwa 1:13-15; 2:1-4) Kino kyo kyāmwekeje patōka amba kipwano kipya kibashilula kwingila, ne ko kubutulwa kwa kipwilo kya Bwine Kidishitu ne kwa muzo mupya wa Isalela wa ku mushipiditu, “Isalela wa Leza.”—Ngalatea 6:16MB; Bahebelu 9:15; 12:23, 24.

5. Mwanda waka Yehova wāpangile “muzo” mupya wa kupingakena Isalela wa ku ngitu?

5 Kipwano kya Bijila kyāsambilwe na Isalela wa ku ngitu kekyālupwilepo “bulopwe bwa bapidishitu ne muzo wa bu-ujila” bwadi bufwaninwe kukengila mūlu nyeke. (Divilu 19:5, 6) Yesu wānenene bendeji ba mutōtelo wa Bayuda amba: “Bulopwe bwa Leza bukemunyongolwa bukapebwa ku muzo bantu bakupana bipa byabo.” (Mateo 21:43) Uno muzo, Isalela wa ku mushipiditu, i mubundwe na Bene Kidishitu bashingwe māni batwejibwe mu kipwano kipya. Mutumibwa Petelo wāsonekele padi abo namino amba: “Bānwe’bo mwi lukongo lutongibwe, bupidishitu bwa bulopwe, muzo wa bu-ujila, bantu bakumunwa na Leza enka, amba musapule byobya byabuya byandi bitabukilemo kunengela aye wemwityile mu fukutu ku mwinya wandi wakutendelwa; bānwe badi pa kala bampikwa bu-bantu, ino pano ke mwi bantu ba Leza.” (1 Petelo 2:9, 10) Isalela wa ku ngitu kādipo ukidi mu kipwano na Yehova. (Bahebelu 8:7-13) Enka na mwānenene’kyo Yesu, dyese dya kubadilwa mu Bulopwe bwa Meshiasa dyebānyongolwelwe ne kupebwa’dyo ku boba ba 144 000 babundile Isalela wa ku mushipiditu.—Kusokwelwa 7:4-8.

Kutwejibwa mu Kipwano Kipya

6, 7. I kipwano’ka kya pa bula kyāsambile Yesu na banababo ba ku mushipiditu, ne kino kishintulula bika kobadi?

6 Mu bufuku bonka bwaāshilwile Kivulukilo kya lufu lwandi, Yesu wānena batumibwa bandi ba kikōkeji amba: “Bānwe mudi boba bakushikilwa nami mu kutompwa kwami konso. Nami eyo nkemutongela bulopwe monka mwāntongele Tata. Amba mudye mutome pa mesa ami umbulopwe bwami mutentamine ponka pa bipona kuketa myanda ya ku bisaka dikumi ne bibidi bya bwine Isalela.” (Luka 22:28-30) Pa kunena namino Yesu wādi wela milafwe ku kipwano kya pa bula kyaāsambile na banababo ba ku mushipiditu 144 000 badi ba kulama ‘kikōkeji’nka ne ku lufu’ ne kwilombola bu ‘ba kunekenya.’—Kusokwelwa 2:10; 3:21.

7 Boba bonso badi mu kino kisumpi kityetye i bapele nkulupilo yonso ya kwikala na būmi bwa nyeke pano pa ntanda bu bantu ba mashi ne mema. Ino abo bakabikalanga na Kidishitu momwa mūlu, bashikete pa mpona baketa myanda ya bantu. (Kusokwelwa 20:4, 6) Pano tubandaulei bidi bisonekwa bikwabo bīsambila enka pa bano bashingwe māni ne bilombola mwanda waka “mikōko mikwabo” keidyangapo ku byelekejo bya pa Kivulukilo.—Yoano 10:16.

8. Bashingwe māni balombolanga bika pobadyanga ku mukate? (Tala kapango pa paje 15.)

8 Bene Kidishitu bashingwe māni bamonanga malwa pamo na Kidishitu kadi betabije kufwa monka mwāfwidile Yesu. Polo, umo wa mu kano ka kisumpi, wānene amba i mwitabije kwisuminwa bintu byo-byonso mwanda ‘amwene’mo Kidishitu ne kumuyukidila aye ne bukomo bwa kusanguka kwandi, ne kumona malwa pamo nandi.’ Eyo, Polo wāitabije “kudingakanyibwa nandi mu lufu.” (Fidipai 3:8, 10MB) Bene Kidishitu bavule bashingwe māni bāūminine ‘kusela mu ngitu kwipaibwa kwa Yesu.’—2 Kodinda 4:10.

9. I mubidi’ka welekejibwe na mukate wa pa Kivulukilo?

9 Pāshilwile Yesu Bidibwa bya ku Kyolwa bya Mfumwetu, wānene’mba: “Uno [welekeja] mubidi wami.” (Mako 14:22) Wādi ulanga ku mubidi wandi mumwekelele usa kukupilwa ne kumwanga mashi. Mukate wampikwa kiyujo kyādi kyelekejo kifike’po kya mubidi wandi. Mwanda waka? Mwanda mu Bible, kiyujo kikokeja kufunkila pa bubi ne bupya-mambo. (Mateo 16:4, 11, 12; 1 Kodinda 5:6-8) Ino Yesu aye wādi mubwaninine, kadi mubidi wandi kewadipo na ka bubi nansha kamo. O mwanda wāikele kupāna uno mubidi mubwaninine bu kitapwa kya bukūdi. (Bahebelu 7:26; 1 Yoano 2:2) Pa kino, Bene Kidishitu bonso ba kikōkeji abamwena’mo, boba badi na lukulupilo lwa būmi mūlu nansha lwa būmi bwa nyeke mu paladisa pano pa ntanda.—Yoano 6:51.

10. Boba batoma vinyu ya ku Kivulukilo ‘beluñanga na mashi a Kidishitu’ muswelo’ka?

10 Pa mwanda utala vinyu itomanga bashingwe māni ku Kivulukilo, Polo wāsonekele’po amba: “Kitomeno kya dyese kyo twesela dyese, le ke kitulunga po na masi a Kristu?” (1 Kodinda 10:16BB) Lelo boba batomanga ku vinyu ‘beluñanga na mashi a Kidishitu’ namani? Ke na kuletapo nabo kitapwa kya kikūlwa, mhm, mwanda nabo basakilwa’kyo. Ino kupityila ku lwitabijo lwabo mu bukomo bwa bukūdi bwa mashi a Kidishitu, balekelwanga bubi bwabo ne kutelwa bu boloke bakamona būmi bwa mūlu. (Loma 5:8, 9; Tetusa 3:4-7) Kadi i ponka pa mashi āmwangile Kidishitu paikadila ba 144 000 bampyana na Kidishitu bu ‘basubulwe’ batūlwe pa bula, batōkejibwe ku bubi, kadi “bapandulwemo.” (Bahebelu 10:29; Danyele 7:18, 27; Efisesa 2:19) Eyo, kupityila ku ano mashi aāmwangile, Yesu ‘webakūla bantu ba ku bisaka byonso, ne ba mu ndimi yonso, ne ba ku bantu bonso, ne ba ku mizo yonso; kwibālamuna ke badi balopwe bapidishitu kudi Leza wetu, bakukabikala pano pa ntanda.’—Kusokwelwa 5:9, 10.

11. Bashingwe māni pobatoma vinyu ya ku Kivulukilo balombolanga bika?

11 Pāshilwile Yesu Kivulukilo kya lufu lwandi, wātambikile batumibwa bandi ba kikōkeji kitomeno kya vinyu, kanena’mba: “Mwishīlei bānwe bonso, ke-kintu kino [kyelekeja] mashi ami a kipwanino kipya o amwangikila bavule bene, mwanda wa kulekelwa mambo.” (Mateo 26:27, 28) Mashi a bañombe ne a bambuji āpele kipwano kya Bijila kyāsambile Leza ne muzo wa Isalela mutyika, mo monka ne mashi a Yesu āpele kipwano kipya kyāsambile Yehova na Isalela wa ku mushipiditu mutyika, tamba mu Pentekosa 33 K.K. (Divilu 24:5-8; Luka 22:20; Bahebelu 9:14, 15) Nanshi bashingwe māni pobatoma vinyu yelekeja “mashi a kipwano,” balombolanga’mba i batwejibwe mu kipwano kipya ne kumwena’mo byabuyabuya.

12. Bashingwe māni babatyijibwanga namani mu lufu lwa Kidishitu?

12 Bashingwe māni bavulujibwanga kadi kintu kikwabo. Yesu wānene’kyo bandi bana ba bwanga’mba: “I bine mukatoma ku kitomeno kyo ntomapo ami, ne mukabatyijibwa ku lubatyijo lo mbatyijibwapo ami.” (Mako 10:38, 39) Kitatyi pa kupita’po mutumibwa Polo wānenēne pa Bene Kidishitu “bakubatyijibwa mu lufu [lwa Kidishitu].” (Loma 6:3) Bashingwe māni bāpananga būmi bwabo bu kitapwa. Bine, lufu lwabo i lwa bu kitapwa mwanda bapelanga kwikala na lukulupilo lwa būmi bwa nyeke pano pa ntanda. Kubatyijibwa kwa Bene Kidishitu bashingwe māni mu lufu lwa Kidishitu kufulanga pobafwanga ne kikōkeji ne kusangulwa bu bipangwa bya ku mushipiditu mwanda wa ‘kubikala bu balopwe’ pamo na Kidishitu mūlu.—2 Temote 2:10-12; Loma 6:5; 1 Kodinda 15:42-44, 50.

Kudya ku Byelekejo

13. Mwanda waka boba badi na lukulupilo lwa pano pa ntanda kebadyangapo ku byelekejo bya pa Kivulukilo, ino i mwanda waka batanwanga’ko?

13 Byotwayuka nshintulwilo ya kudya ku mukate ne kutoma ku vinyu bipityijibwanga ku Kivulukilo, nanshi i kya kubulwa kufwaninwa ku boba bakulupile kwikala pano pa ntanda kudya ne kutoma ku byelekejo. Boba badi na lukulupilo lwa kwikala pano pa ntanda i bajingulule’mba kebabadilwapo mu bashingwe māni babundile ngitu ya Kidishitu, kadi’mba kebadipo mu kipwano kipya kisambile Yehova na boba bakabikala na Yesu Kidishitu. “Kitomeno” byokyelekeja kipwano kipya, nanshi i enka boba badi mu kipwano kipya kete bafwaninwe kudya ne kutoma ku byelekejo. Ino boba batengele būmi bwa nyeke bu bantu babwaninine pano pa ntanda mu Bulopwe, kebabatyijibwangapo mu lufu lwa Kidishitu, kadi kebetyilwepo kukabikala nandi mūlu. Shi badye’ko nankyo abekuja mu mwanda kewibatale. O mwanda kebadyanga’kopo, inoko batanwanga ku Kivulukilo na bulēme bu babandila. Mu uno muswelo, bafwijanga’ko pa byonso bibalongela Yehova kupityila kudi wandi Mwana, kwela’mo ne kufwila kwaibafwila lusa kupityila ku mashi amwangile Yesu.

14. Bashingwe māni bakomejibwanga muswelo’ka ku mushipiditu pobadya ku mukate ne kutoma ku vinyu?

14 Kutūla biyukeno kwa mfulo pa ba kakibalwa katyetye ka Bene Kidishitu betwe kukabikala na Kidishitu momwa mūlu kubafwena ku mvuyo. Bano bashingwe māni bakomejibwanga ku mushipiditu na kudya ku byelekejo bya ku Kivulukilo, kufikija’nka ne byobafudija būmi bwabo bwa bu kitapwa bwa pano panshi. Beimvwananga bu bekute umbumo na batutu ne bakaka babo babadilwa ku ngitu ya Kidishitu. Pobadya ku mukate ne kutoma ku vinyu ya kyelekejo, bavulujibwanga kiselwa kyobadi nakyo kya kulama kikōkeji kufika’nka ne ku lufu.—2 Petelo 1:10, 11.

Kubungakanibwa kwa “Bintu Pano Panshi”

15. I bāni bakwabo babungakanibwe ku mutamba wa Bene Kidishitu bashingwe māni?

15 Tamba pa bukata bwa myaka ya 1930, kibalwa kyenda kibaila’ko kya “mikōko mikwabo” ke ya mu ‘kaluombepo katyetye,’ ino ayo idi na lukulupilo lwa būmi bwa nyeke pano pa ntanda, kiluñanga ku bashingwe māni. (Yoano 10:16; Luka 12:32; Zekadia 8:23) Abaikala ke bapwani ba dikōkeji ba banababo na Kidishitu, bebakwasha’ko binebine mu busapudi bwa “ino myanda-miyampe ya buno bulopwe” ke bukamoni ku mizo yonsololo. (Mateo 24:14; 25:40) Na kulonga namino, belombolanga bu bafwaninwe kutelwa na Kidishitu bu “mikōko” yandi yatūdile “ku lundyo” ikeselwa dyese pakāya kutyibila mizo myanda. (Mateo 25:33-36, 46) Kupityila ku lwitabijo lwabo mu mashi a Kidishitu, i babunde “kibumbo kikatampe” kya bakapanda ku “malwa makatakata.”—Kusokwelwa 7:9-14.

16. Mu “bintu pano panshi” mubadilwa bāni ne bāni, kadi bakamona namani mukenga wa kwikala bu “bana ba Leza”?

16 Kutūla kiyukeno kwa mfulo pa ba 144 000 ko kukashitula dishinda dya kulekelelwa kwa “luvula” lwa bonakani pa milongelo mibi ya bintu ya Satana idi pano pa ntanda. (Kusokwelwa 7:1-4) Mu bula bwa Myaka Kanunu ya Umbikalo wa Kidishitu ne balopwe babitobo bandi bene kumo, kibumbo kikatampe kikalundilwa’ko kibalwa kekineneka kya bakasangulwa. (Kusokwelwa 20:12, 13) Bonso’ba bakekala na mukenga wa kubadilwa mu babikalwa ba lonso pano panshi ba Mulopwe Meshiasa, ke Kidishitu Yesu kadi. Ku mfulo kwa Umbikalo wa Myaka Kanunu, “bintu [byonso] pano panshi” bikatompwa dya mfulo. Boba bakelombola bu ba kikōkeji bakekala ke “bana ba Leza” pano panshi.—Efisesa 1:10; Loma 8:21; Kusokwelwa 20:7, 8.

17. Mpango ya Yehova ikafikidila muswelo’ka?

17 Penepo, kupityila ku “kilelo kya ntanda” kya tunangu ketudi mpwilo, nansha’mba ku muludikilo wandi wa bintu, Yehova ukafikidija mpango yandi ya “[kubungakanya] bintu byonso monka mudi Kidishitu, byobya bidi mūlu, ne panopanshi bīne kumo.” Bipangwa byonso bya ñeni, bya mūlu ne bya pano panshi bikabungilwa pamo mu ndoe ya ntanda ne miseke, kasha bakōkela na nsangaji ku bubikadi boloke bwa Yehova, Mufikidiji wa mpango Mukatampe.

18. Bashingwe māni ne bapwani nabo pamo bakamwena namani mu kutanwa ku Kivulukilo?

18 E! kuno shako ko kukomejibwa lwitabijo kwa bine ku kibumbo kityetye kya bashingwe māni ne ku midiyo ya bapwani nabo mikōko mikwabo bakabungakena bonso pamo mu mafuku 12 Kweji 4, 2006! Bakavulukanga Kivulukilo kya lufu lwa Kidishitu, monka mwāsoñaninye’kyo Yesu amba: “Mukaloñanga enka namino pa kumvuluka.” (Luka 22:19) Bonso bakatanwa’ko kebakabulwepo kuvuluka bibalongēle Yehova kupityila kudi Yesu Kidishitu, wandi Mwana muswedibwe.

Tupitulukei’mo

• Yehova udi na mpango’ka pa bintu bya mūlu ne byobya bidi pano panshi?

• “Bintu bidi mūlu” i bāni, ne bibungakanibwanga namani?

• “Bintu bidi panopanshi” i bāni, ne bidi na lukulupilo’ka?

[Bifundwa bya Kifundwa]

[Kapango pa paje 15]

“Ngitu ya Kidishitu”

Mu 1 Kodinda 10:16, 17, Polo wēsambile pa mwanda wa mvubu ya mukate ku banababo na Kidishitu bashingwe māni a ku mushipiditu, ko kutela wātela “ngitu” mu buluji bwa pa bula. Wānena’mba: “Kadi, ne mukate nao o tutyumuna, le keudipo wa pa kipwano kya pa ngitu ya Kidishitu’ni, a? Ebiya byo tudi, bātwe bungi bungi, mukate umo onka, i ngitu īmo yonka; ke-twi-bantu tudyanga ku mukate umo onka.” Padya bashingwe māni ku mukate wa pa Kivulukilo, balombolanga bumo bwabo mu kipwilo kya bashingwe māni, kidi bwa ngitu idi na mutwe, ke Kidishitu kadi.—Mateo 23:10; 1 Kodinda 12:12, 13, 18.

[Kifwatulo pa paje 15]

Mwanda waka bashingwe māni kete bo badyanga ku mukate ne kutoma ku vinyu?

[Kifwatulo pa paje 17]

Kupityila ku kilelo kya ntanda kya Yehova, bipangwa byonso bya mūlu ne bya panshi bikabungakanibwanga