Kwipwija Mukose Kuyampe Kutūkijanga Mutyima

“Shi kudya, shi kutoma, shi bika, shi bika, byonsololo, longelai’byo monka mu ntumbo ya Leza.”—1 KODINDA 10:31.

1, 2. Mwanda waka bintu bisangaja bikokeja kutelwa bu “kyabuntu kya Leza,” ino i kidyumu’ka kyampikwa kafinda kileta’po Bible?

 KUKIMBA kulonga bintu bisangaja i kwendele’mo. Yehova, Leza wetu wa nsangaji, witusakilanga tusangele būmi, kadi pa kufikila’po, i mwitupe bivule bya kusangala nabyo. (1 Temote 1:11; 6:17) Solomone Mulopwe wa tunangu wāsonekele amba: “Ndyukile amba: kekudipo kitabukilepo ko badi, na kusepelela . . . ino kadi muntu ense adye ne kutoma, ne kusanswa biyampe bya mwingilo wandi, i kyabuntu kya Leza.”—Musapudi 3:12, 13.

² Kuno kwisangaja kwa kutūja mwa kulangulukila pa mingilo milumbuluke ingilwe bine kutūkijanga mutyima, nakampata potwibunga na ba mu kisaka nansha na balunda. Ye ako kotukokeja kutela na bubine bu “kyabuntu kya Leza.” Inoko kwitupa kwitupele Leza bintu bivule kekwitupelepo bwanapabo bwa kwisangaja pampikwa kwibeja. Bible upelejanga butondwe, bu ndyanga, ne busekese, kadi udyumunanga ne kudyumuna’mba boba bonso balonga bino bintu “kebakapyanapo bulopwe bwa Leza”—1 Kodinda 6:9, 10; Nkindi 23:20, 21; 1 Petelo 4:1-4.

3. I kika kiketukwasha tukeshe ku mushipiditu ne kulama difuku dikatakata dya Yehova mu ñeni yetu?

³ Mu ino myaka ya malwa kutabuka onso abadikile, Bene Kidishitu balwanga na bikoleja bya kwikala badyumuke mu ntanda mibole kutyina bakeula bilongwa byayo. (Yoano 17:15, 16) Monka mokyālailwe kala, bantu ba lukongo lwa dyalelo ke’nka “bakusanswa byamazua pakatampe kudi Leza mpika,” kadi ne “kuyūkapo mpika” amba “kyamalwa kibūke” aki kiya kumeso. (2 Temote 3:4, 5; Mateo 24:21, 37-39) Yesu wādyumwine balondi bandi amba: “Mwikale kudyumuka bānwe bene, mwanda wa kunena’mba mityima yenu yakaīle kulemenenwa, ne mu dyopolo, ne bunkolwankolwa, ne byakūmininwa bya buno būmi ino dyodya difuku dikemupulumukila bitupu, enka na lufimbo lwa kwimuponena.” (Luka 21:34, 35) Byotudi bengidi ba Leza, twi basumininwe kulonda kidyumu kya Yesu. Twi beshile na boba betujokolokele mu ino ntanda yakubulwa  bwine Leza, mwanda twikankilanga’ko kukesha ku mushipiditu ne kulama mu ñeni yetu difuku dikatakata dya Yehova.—Zefenia 3:8; Luka 21:36.

4. (a) Mwanda waka i bikomo kutana kwipwija mukose kulumbuluke? (b) I madingi’ka adi mu Efisesa 5:15, 16 otufwaninwe kulonda?

⁴ Kwilama ku bintu bibole bya ino ntanda ke mwandapo munekene, ke-pantu Dyabola i mwibyalamune ke bitobala kadi bipela kutana. Nakampata mu kukōkolokwa ne kwipwija mukose mo mwine mobikolele. Byobya bitupa ntanda, bivule i “bilokoloko bya bu-ngitu.” (1 Petelo 2:11) Kwipwija mukose kubi kutanwa pano pi na pi, enka ne mu mobo mwine, kupityila ku majulunale, televijo, Entelenete, ne mavideo. O mwanda Kinenwa kya Leza kipa Bene Kidishitu madingi a tunangu amba: “Tūkanyai biyampe pa kunanga, kepamopo bwa bampikwa ñeni, mhm, poso bwa bañeni; ne kumwenamo byakumwenamo mu myaka, ke-mantu mafuku i mabimabi.” (Efisesa 5:15, 16) Tukayuka’mba kwipwija mukose kubi kekwitumuninepo, kekwitutokenyepo, ne kona kipwano kyetu na Yehova, ku mfulo ne batwe bene kumo, enka shi tubalonda ano madingi binebine!—Yakoba 1:14, 15.

5. I kwepi kotutambulanga kutūkijibwa mutyima kutabuke’mo bukata?

⁵ Bene Kidishitu byobadi na bivule bya kulonga, bakimbanga mukenga o-onso wa kusangela kwipwija mukose. Na bubine, Musapudi 3:4 unena’mba kudi “kitatyi kya kusepa” ne “kitatyi kya kuja.” Eyo, Bible kamonengapo kwipwija mukose bu kujimija kitatyi. Ino kwipwija mukose kufwaninwe kwitutūkija mutyima, ke kutūlapo būmi bwetu bwa ku mushipiditu mu kyaka nansha kuvutakanya mingilo ya ku mushipiditu. Bene Kidishitu bapye bajingulwile’mba nsangaji mikatampe ilupukanga ku kupāna. O mwanda batūdile kulonga kiswa-mutyima kya Yehova pa kifuko kibajinji mu būmi bwabo ne i bamone ‘kutūkijibwa kwa mityima’ kwa binebine pa kwitabija lupungu luyampe lwa Yesu.—Mateo 11:29, 30; Bilongwa 20:35.

Kutonga Kwipwija Mukose Kwitabijibwe

6, 7. I bika bikokeja kukukwasha uyuke kwipwija mukose kwitabijibwe ne kwakubulwa kwitabijibwa?

⁶ Lelo tukayuka namani miswelo ya kwipwija mukose kwitabijibwe ku Mwine Kidishitu? Bambutwile baludikanga babo bana, bakulumpe nabo bakwasha ponso pokifwaninwe. I bine, kekidipo na mvubu betulombole dibuku, sinema, makayo, luja, nansha lwimbo kampanda kelwitabijibwepo. Polo wānene amba “boba ke bapwe kutama . . . badi ne byakwivwana nabyo byabo bibidile kala bya kuyūkidila ne bulumbuluke ne bibi.” (Bahebelu 5:14; 1 Kodinda 14:20) Bible witupanga misoñanya ituludika. Mutyima obe wa mundamunda mufundijibwe na Kinenwa kya Leza ukokeja kukukwasha shi wiuteja.—1 Temote 1:19.

⁷ Yesu wānene’mba: “Mutyi uyūkilwa’nka ku byo upanga.” (Mateo 12:33) Shi kwipwija  mukose kwendelela na kulupula bipa bibole bitwala ku bukalabale, busekese, ne majende nankyo i kwa kufundwila kulampe. Kadi shi kutūla būmi ne bukomo bwa ngitu mu kyaka, shi kupwa lupeto ne kutyumuna mutyima, kadi shi kukukaja bakwabo nabya kekuketabijibwapo. Mutumibwa Polo wētudyumwine amba shi tutapa mutyima wa mundamunda wa mwanetu, nankyo tulubanga. Penepa wālemba’mba: “I yenka nabya pa kupya mambo kudi bamwanenu ne kwibatapa mutyima wa mundamunda wa bukōkekōke, nanshi umbapi mambo kudi Kidishitu. Penepo kadi, shi bidibwa bikolele mwanetu, nabya nkikidīpo mwita wa nyema, nansha patyetye pene, nyeke ne nyeke, ehe, pa mwanda wa kunena’mba: Nakakoleja mwanetu.”—1 Kodinda 8:12, 13.

8. I byaka’ka bidi mu kwingidija mavideo ne makayo a kompyuta?

⁸ Mu mangajini mulēle makayo a kompyuta ne mavideo mavulevule. Amo keadipo na kyaka kadi apwija mukose, ino bivule bilombola bintu bipeleja Bible. Bine ulanga’mba ke kyakapo shi makayo alomba mukayi ulemeka ne kwipayañana nansha ulonga bya busekese! Yehova ushikilwe boba ‘baswele bikungulu.’ (Mitōto 11:5; Nkindi 3:31; Kolose 3:5, 6) Shi makayo alupula modi lwiso ne bukalabale, akutwala ku kulonga bintu kwampikwa kulanga, nansha akujimijija kitatyi, nankyo yuka amba adi na kyaka ku mushipiditu, bine wisendulule lubilo lonka.—Mateo 18:8, 9.

Kwipwija Mukose mu Miswelo Miyampe

9, 10. Boba badi na kusansanya baloñanga bika pa kusaka kwipwija mukose?

⁹ Kitatyi kimo Mwine Kidishitu ukokeja kwiipangula’mba: “I kwipwija mukose’ka kwitabijibwe? Ke-pantu mu byobya bilombola ntanda bivule i byobya bipelelwe na misoñanya ya mu Bible.” Kulupila’mba kwipwija mukose kulumbuluke kudi’ko, ino bilomba kulonga bukomo. Bisaka kutandika bitatyi senene, nakampata ku mutamba wa bambutwile. Bavule betūkijanga pamo mu kisaka nansha mu kipwilo. Kudila pamo bidibwa bya musonso koku mwisamba myanda mikatampe ya mu Bible kusangajanga kadi kūbakanga. Tukokeja kulongolola makayo na ano: kukadila bidibwa kulampe, makayo a mitembwe, ne ñendo ya kukapempula bifuko bisangaja, nansha lunango lwa kwiolola. Kuno kwipwija mukose kulumbuluke kuletanga maloa ne kutūkija mutyima.

¹⁰ Mukulumpe umo ne mukajandi, batamije bana basatu banena’mba: “Betu bana, tamba’tu bakidi banuke, twādi tutonga nabo kwa kwenda mu konje. Mwenda mafuku, twanena mwana ne mwana ēte mulunda nandi, kino kyādi kiloeja makonje’a. Myanda imoimo ya mvubu i mishale ivulukwa na betu bana. Kyaba kimo, twadi twendela kisaka kampanda ne balunda ba mu kipwilo ku njibo. Twadi tuteka ne kudya bidibwa panja ne kukaya. Twadi twenda mu motoka, ne lwa nshi mu ngulu, ne kwingidija bino bitatyi mu kwifunda bupangi bwa Yehova.”

11, 12. (a) Ukalonga bika shi usaka kwela bakwenu mu mpangiko yobe ya kwipwija mukose? (b) I kwibunga’ka kushalanga mu ñeni ya bavule?

 ¹¹ Lelo ubulwe’po kubaija mutyima obe nansha wa kisaka na kwita bakwenu pomukepwija mukose? Mu bamo basakilwa kukankamikwa, mudi wa kishala, nkunga, nansha mbutwile ulela bana bunka. (Luka 14:12-14) Ukokeja kwela’mo ne bapya mu kipwilo, inoko udyumuka kutyina wakatūla bakwenu mu lupusa lubi. (2 Temote 2:20, 21) Shi kudi kilemafu ukomenwe mwa kwendela, padi mukatandika mpangiko biyampe amba bidibwa biselwe ne kukadilwa’byo kwandi kwinjibo.—Bahebelu 13:1, 2.

¹² Kwibunga na betwa mwanda wa kudya bidibwa bipēla, koku mwivwana mwaikadile bamo ke Bene Kidishitu, ne kuyuka byebakweshe bekale kukōkela kudi Leza i bintu bishalanga mu ñeni ya bavule. Myanda ya mu Bible ikokeja kwisambwa, kadi bonso badi’po, ne bana bene kumo bakokeja nabo kunena’po. Mīsambo ya kwikankamika uno muswelo imwenwanga’mo na bonso mwanda kekudipo nansha umo wiivwana bibi nansha wityepelwa.

13. I kimfwa’ka kyāshile Yesu ne Polo mu kulombola ne kwitabija kizaji?

¹³ Yesu wāshile kimfwa kifwaninwe na kulombola ne na kwitabija kizaji. Wādi wingidija mikenga’i na kwabanya madyese a ku mushipiditu ku bakwabo. (Luka 5:27-39; 10:42; 19:1-10; 24:28-32) Bana ba bwanga bandi babajinji bāmwiwile. (Bilongwa 2:46, 47) Mutumibwa Polo wāsonekele’mba: “Nsakanga kwimonapo nenu, nemupe kyakwimupa kya ku mushipiditu amba, mukankamane ne kukankamana. Nako i kwikankamika kwa bātwe bonso mu lwitabijo lwetu, lwenu mudi lwami, lwami mudi lwenu.” (Loma 1:11, 12) Mo monka, kwibunga kwetu kufwaninwe kwikala kwa kwikankamika batwe bene na bene.—Loma 12:13; 15:1, 2.

Bivulujo ne Bidyumu Bimobimo

14. Mwanda waka kwibunga kwa kyungwija kukatampe ke kuyampepo?

¹⁴ Kwibunga kwa kyungwija kukatampe ke kuyampepo, mwanda butadi bwikalanga bukoma mu bino bitatyi. Bisaka bityetye bikokeja padi kutonga kukadila bidibwa kulampe ne kukaya makayo akubulwa kwitaka shi kino kekibwanyapo kona mingilo ya ku mushipiditu. Shi bakulumpe, bengidi ba mingilo, nansha boba batame ku mushipiditu badi pomwipwija mukose nabya bakalengeja kwibunga’kwa kwikale kuyampe kadi kutūkija mutyima bininge.

15. Mwanda waka kulongolola kwibunga kwa kyungwija kulomba butadi bufwaninwe?

¹⁵ Boba balongolola kwibunga kwa kyungwija kebafwaninwepo kufutulula mvubu ya butadi bufwaninwe. Mwanda polombola kizaji, mwene bikakusansa shi ubayuka’mba mwitwa obe wakukele mu byamwekele mu yobe njibo mwanda wa kalengwa kobe? Bandaula bidi musoñanya unenenwe’po mu Kupituluka 22:8. Mwine Isalela ūbaka njibo impya wādi unenwe kulonga kalupango ka makuta kajokoloke musaka padi patundailwa betwa. Mwanda waka? “Amba wakaletelela mashi pa njibo yobe, shi muntu apone’po.” Mo monka nobe, byolonga—pampikwa kujidika bijilajila byakubulwa kwendela’mo—mwanda wa kulama betwa boityile ku kwibunga kwa kyungwija,  bifwaninwe kulombola amba utele tumweno twabo twa ku mushipiditu ne ku ngitu mutyima.

16. I manwa’ka otufwaninwe kwikala nao shi ku kwibunga kwa kyungwija kubaletwa malwa?

¹⁶ Shi ku kwibunga kwa kyungwija kudi ne malwa, nankyo mukalonga kino na manwa makatampe. Bene Kidishitu bavule bafikilwa batoñanga kupāna malwa enka shi abo bene badi’po batala mwabidilwa ne mutomenwa’o. Kekufwaninwepo kwikala kya kukukaja nansha kimo, nansha mutomeno mpata mwine. (Efisesa 5:18, 19) Pa mwanda wa buluji palapala, bamo mu betyilwe batyibanga mbila ya kuleka kutoma malwa akolwañana. Mu bifuko mudi kijila kya kulonda myaka ya muntu ukokeja kutoma, Bene Kidishitu bafwaninwe kulonda mbila ya Kesala nansha shi i mikomo namani.—Loma 13:5.

17. (a) Shi ku kwibunga kwa kyungwija kudi minjiki, mwanda waka i kya mvubu mufikilwa ekale kusañuna? (b) Shi ku kwibunga’kwa kudi ne maja, tukalombola namani butūkanye?

¹⁷ Mufikilwa ufwaninwe kutadija amba minjiki, maja, ne makayo o-onso akwatañene na misoñanya ya Bwine Kidishitu. Muntu ne muntu udi na minjiki yaswele, kadi kudi minjiki ya miswelo ne miswelo. Ino minjiki mivule dyalelo itumbijanga mushipiditu wa butomboki, busekese, ne bukalabale. O mwanda bilomba kusañuna. Minjiki mitabijibwe ke yoyapo mitumbe, kadi ke yoyapo ijinya mutwe nansha ya kiboja, ya kukumuna diwi nansha ya lunwalunwa. Dyumuka kushila muntu ungi akutongele minjiki nansha kukutūdila bukata bwa diwi bufwaninwe. Kuja kulula masenda, kukokela milangwe pa kifuka ne kyadi kekufwaninwepo ku Bene Kidishitu.—1 Temote 2:8-10.

18. Bambutwile bakokeja kulama namani babo bana na kutala kwibunga kwabo kobebunga?

¹⁸ Shi bana i betwe ku kwibunga kwa kyungwija, bambutwile Bene Kidishitu bakekankila’ko kuyuka i mpangiko ya muswelo’ka ikwetwe’ko. Shi i kulampe, bikekala biyampe kukebatwala. Ino i kya bulanda, bambutwile bamo balekele babo bana bakatanwa ku kwibunga kwampikwa butadi kwafikije betwa bavule ku kuponena mu busekese ne mu bilongwa bibi. (Efisesa 6:1-4) Nansha shi bankasampe bamweka bu ke bansongwa bakokeja kutyiba biyampe mbila, ke mwandapo, bakisakilwa bukwashi amba bamone ‘kutyina bya kilokoloko kya bunkasampe.’—2 Temote 2:22.

19. I bika biketukwasha twimanine’nka pa kyotufwaninwe “kusaka bidi”?

¹⁹ Kwipwija mukose ne kukōkolokwa kulumbuluke kadi kutūkija mutyima kuloejanga būmi. Yehova ketupelejangapo kwisangaja kwa uno muswelo, ino tuyukile na bubine amba kuno kwisangaja konkakonka kekwitubikilangapo lupeto lwa ku mushipiditu mūlu. (Mateo 6:19-21) Yesu wākweshe bandi bana ba bwanga bemvwanije’mba “kusaka bidi bulopwe bwa Leza ne boloke bwandi” kyo kintu kya mvubu mu būmi, ke kudyapo, kutoma, nansha kuvwala, “bintu bisakasaka baJentaila.”—Mateo 6:31-34.

20. Bengidi ba kikōkeji ba Yehova bakamona bintu’ka bilumbuluke bitamba kudi Umpāni Mukatakata?

²⁰ I amo, ekale “shi kudya, shi kutoma, shi bika, shi bika, byonsololo, [tulongelei]’byo monka mu ntumbo ya Leza” koku tumufwija’ko Umpāni Mukatakata wa bintu bilumbuluke byotusangela’mo na kwibeja. (1 Kodinda 10:31) Mu Paladisa yandi ya pano pa ntanda yafwena’i, mukekalanga mikenga mivule mine ya kwisangaja mu buntu bwa Yehova, mu kisense kilumbuluke pamo na bonso babwenye bisakibwa byandi byoloke.—Mitōto 145:16; Isaya 25:6; 2 Kodinda 7:1.

Lelo Ubavuluka?

• Mwanda waka i bikomo dyalelo ku Bene Kidishitu kutana kwipwija mukose kulumbuluke?

• I miswelo’ka imoimo ya kwipwija mukose ikwasha bisaka bya Bene Kidishitu?

• Potwipwija mukose biyampe, i bivulujo’ka ne i bidyumu’ka byotufwaninwe kulama mu ñeni?

[Bipangujo bya Kifundwa]

[Kifwatulo pa paje 24]

Tonga kwipwija mukose kulupula bipa bilumbuluke

[Kifwatulo pa paje 25]

I miswelo’ka ya kwipwija mukose ipelwanga na Bene Kidishitu?