Enda ku bidi'mo

Enda ku kifunka

Lelo Umonanga Bintu Bikola na Mwibimwena Yehova?

Lelo Umonanga Bintu Bikola na Mwibimwena Yehova?

Lelo Umonanga Bintu Bikola na Mwibimwena Yehova?

“Tadijai ne budyumuku . . . kutyina’mba kwakēkala umo wabusekese, nansha ungi wakufutulula [bikola] bya Leza.”—BAHEBELU 12:15, 16.

1. I mwikadila’ka udi’ko ino keudipo mu bengidi ba Yehova?

 NTANDA dyalelo ifutulula’nka kufutulula bintu bikola. Edgar Morin, mwifundi wa mikadila ya bantu wa mu Franse wanene amba: “Byalwilo byonso bimaninepo mwikadila mulumbuluke—Leza, kipangila, ntanda ya kishi, mānga, buluji—pano ke bifutululwe. . . . Bantu baboyanga ne kwitongela byobasaka abo bene.” Ino i myanda ilombola ‘mushipiditu wa pano pa ntanda’ “mushipiditu wa kulonga mudi bāna bampikwa kikōkeji.” (1 Kodinda 2:12; Efisesa 2:2) Uno mushipiditu wa kubulwa bulēme keudipo mu boba bepēne kudi Yehova ne basaka abo bene kukōkela bubikadi bwandi bwa boloke. (Loma 12:1, 2) Ino, bengidi ba Leza bayukile mvubu ya bintu bikola, nansha bijila, mu butōtyi bwabo kudi Yehova. Le bintu bikola mu būmi bwetu i bintu’ka? Kino kishinte kisa kwisambila pa bintu bitano bikola ku bengidi ba Leza bonso. Ebiya kilonda’ko kikanenena pa buujila bwa kubungakana kwetu kwa Bwine Kidishitu. Ino lelo kishima “ukola” kishintulula bika?

2, 3. (a) Bisonekwa bilombola namani buujila bwa Leza patōka? (b) Lelo tukalombola namani amba tumwene dijina dya Yehova bu dikola?

2 Mu Bible wa Kihebelu, kishima “ukola” kidi na mulangwe wa kintu kipandulwe’mo. Mu butōtyi, kishima “ukola” kingidijibwanga ku kintu kisansene na bikwabo, nansha kimonwa bu kijila. Yehova i ukola mu muswelo wa peulu. O mwanda utelwanga bu “Mwine Ukola.” (Nkindi 9:10; 30:3) Mu Isalela wa kala, kitobo mukatampe wādi uvwala kabāla kadi na kipapo kya nsahabu kilembe’po amba “Bu-Ujila kudi Yehova.” (Divilu 28:36, 37) Bakelubi ne baselafimi ba mūlu bemene ku meso a lupona lwa Yehova, mungya Bisonekwa, babijanga’mba: “Ukola, Ukola, Ukola, Yehova.” (Isaya 6:2, 3; Kusokwelwa 4:6-8) Kuno kupituluka kwapitulukwa pano i kutyityija kulombola’mba Yehova i ukola, utōka, ne ujila mu muswelo wa peulu bininge. Na bubine, aye ye nsulo ya buujila bonsololo.

3 Dijina dya Yehova i dijila, dikola. Mulembi wa mitōto wānene amba: “Batendele dijina dyobe dikatampe dikola byamalwa; aye i Wa bu-ujila.” (Mitōto 99:3) Yesu wētufundije kulombela’mba: “Abe Tata wetu wa mūlu, dijina dyobe dijile kijila [nansha’mba dilēmekwe; dimonwe bu dikola].” (Mateo 6:9) Madia, inandya Yesu pano panshi, waāsamine kanwa kanena’mba: “Wami mutyima utōtanga Yehova . . . Mwine Mukomo wami wanongela bintu bikata, kadi ne dyandi dijina nadyo i dikola.” (Luka 1:46, 49) Byotudi bengidi ba Yehova, tumwene dijina dyandi bu dikola kadi ketusakangapo kulonga kintu kibwanya kutūkija dijina dyandi dikola. Kadi, tusaka kumona bintu bikola mwibimwena Yehova, ko kunena’mba, byobya byamona aye bu bijila, netu twibimone bu bijila.—Amose 5:14, 15.

Kyotulēmekēle Yesu Bininge

4. Mwanda waka Bible utela Yesu bu “ukola”?

4 Yesu, byadi “Mwana wa kasuku” wa Yehova, Leza ukola, nanshi wāpangilwe ukola. (Yoano 1:14; Kolose 1:15; Bahebelu 1:1-3) Ye mwanda mwine witwanga ne bu “Ukola wa Leza.” (Yoano 6:69) Wālamine bu-ukola bwandi ne pātundulwilwe būmi bwandi pene kutamba mūlu kwiya pano pa ntanda, mwanda Madia wābutwile Yesu ku bukomo bwa mushipiditu sandu. Mwikeulu wāmunene amba: “Mushipiditu Sandu ukakwilako . . . kadi kyakubutulwa kikola kikatelwa ke Mwana Leza.” (Luka 1:35) Bene Kidishitu mu Yelusalema, pa kulombela kudi Yehova misunsa ibidi, batelele Mwanā Leza bu “mwingidi obe ukola Yesu.”—Bilongwa 4:27, 30.

5. I mwingilo’ka ujila wādi nao Yesu pano pa ntanda, ne mwanda’ka mashi andi i malēme?

5 Yesu, paādi pano pa ntanda, wādi na mwingilo ujila wa kuvuija. Pa kubatyijibwa’ye mu 29 K.K., wāikele ke mushingwe māni, Kitobo Mukatampe wa mu tempelo mikatampe ya ku mushipiditu. (Luka 3:21, 22; Bahebelu 7:26; 8:1, 2) Ne kadi, wādi ufwaninwe kufwa lufu lwa kwipāna. Mashi andi aāmwangile āletele kikūlwa amba babipya-mambo bamwene’ko būmi. (Mateo 20:28; Bahebelu 9:14) Ye mwanda mwine tumwene mashi a Yesu bu ajila, “ā bulēme.”—1 Petelo 1:19.

6. I muswelo’ka otumwene Yesu, ne mwanda waka tumumwene namino?

6 Pa kwitukankamika tulēmeke bininge Mulopwe Kitobo Mukatampe, Kidishitu Yesu, mutumibwa Polo wāsonekele amba: “Po pa mwanda ne mwanda wāmuzunzwidile Leza kulampe kwine, ne kumupa dijina ditabukile majina onso makwabo; amba manwi onso afukamine monka mu dijina dya Yesu, shi a momwa mūlu, shi a panopanshi, shi adi munshi mwa panshi. Kadi amba, ndimi yonso īmwitabije’mba: Yesu Kidishitu i Mfumwetu; nako i ku ntumbo ya Leza Shandi.” (Fidipai 2:9-11) Tukalombola amba tumonanga bintu bikola na mwibimwena Leza kitatyi kyotukōkela na nsangaji Mwendeji ne Mulopwe wetu mubikikwe, Kidishitu Yesu, Mutwe wa kipwilo kya Bwine Kidishitu.—Mateo 23:10; Kolose 1:18.

7. Lelo i muswelo’ka otukalombola kikōkeji kyetu kudi Kidishitu?

7 Kukōkela Kidishitu kulomba ne kulēmeka bantu baingidija mwanda wa kutangidila mingilo yaludika pano. Mingilo ingila bashingwe māni babundile Kitango Kyendeji ne ingila batadi batongelwe na Kitango’ki mu misambo, mu madistrike, mu bipindi, ne mu bipwilo nayo ifwaninwe kumonwa bu biselwa bijila. Tusakilwa kulombola kikōkeji ne bulēme bukatampe ku ino mpangiko.—Bahebelu 13:7, 17.

Bantu Bajila

8, 9. (a) Lelo Bene Isalela bādi bantu bajila muswelo’ka? (b) Lelo Yehova wākomeneje muswelo’ka mbila ya buujila ku Bene Isalela?

8 Yehova wāsambile kipwano na Isalela. Kino kipwano kyālengeje muzo mupya’wa wikale ke wa pa bula. Bādi bajila, nansha’mba bapandulwe pa bula. Yehova aye mwine webanene’mba: “Mukekalanga bajila, mwanda amiwa Yehova Leza wenu ne ujila; kabidi nemupandwile ku bantu bakwabo, amba mukekalanga bami bonka.”—Levi 19:2; 20:26.

9 Yehova wākomeneje mu Bene Isalela misoñanya ya buujila, ku ngalwilo’tu kwa muzo kushilula. Bāpelejibwe kutenga ku lūlu lwebapelēlwe’ko Mbila Dikumi, kutyina amba bakafwa. Pa kitatyi’kya, lūlu lwa Shinai lwāikele lujila. (Divilu 19:12, 23) Butobo, tabenakulo, ne bipungwa byayo bine, byonso byādi bifwaninwe kumonwa bu bijila. (Divilu 30:26-30) Lelo bidi namani mu kipwilo kya Bwine Kidishitu?

10, 11. I kika kinenenwa’mba kipwilo kya Bene Kidishitu bashingwe māni i kijila, ne kino kimwenwe namani na “mikōko mikwabo”?

10 Kipwilo kya Bene Kidishitu bashingwe māni i kijila ku meso a Yehova. (1 Kodinda 1:2) Na bubine, kisumpi kya Bene Kidishitu bashingwe māni badi pano pa ntanda badi pamo bwa tempelo ikola, nansha shi kebabundilepo tempelo mikatampe ya Yehova ya ku mushipiditu. Yehova wikele mu mine tempelo’yo kupityila ku mushipiditu sandu wandi. Mutumibwa Polo wāsonekele amba: “Mo monka mukumankanine kishimikwa kyonso biyampe, senene, shē, kyenda kilepa ke njibo īkola ya Leza monka mudi [Kidishitu Yesu] Mfumwetu; mo monka mo mwashimikwa ne bānwe bene pamo, ke kīkalo kya Leza mudi Mushipiditu.”—Efisesa 2:21, 22; 1 Petelo 2:5, 9.

11 Kadi Polo wālembele monka kudi Bene Kidishitu bashingwe māni amba: “Lelo kemuyukilepo’mba, tudi njibo īkola ya Leza, ne Mushipiditu wa Leza aye wikele monka mwetu’ni? . . . Mwanda njibo īkola ya Leza i mipandulwemo ke banwe kadi.” (1 Kodinda 3:16, 17) Yehova ‘wikele’ umbukata mwa bashingwe māni ne “kunanga monka mudi abo,” kupityila ku mushipiditu wandi. (2 Kodinda 6:16) Wendelelanga na kuludika “umpika” wandi wa binebine. (Mateo 24:45-47) “Mikōko mikwabo” isangelanga madyese a kwilunga na kabumbo ka bashingwe māni babundile ino tempelo.—Yoano 10:16; Mateo 25:37-40.

Bintu Bijila mu Būmi Bwetu bwa Bwine Kidishitu

12. Lelo i bintu’ka bijila mu būmi bwetu, ne mwanda waka?

12 Kekudipo kya kutulumuka shi bintu bivule bitala būmi bwa bashingwe māni ba mu kipwilo kya Bwine Kidishitu ne bengidi nabo bimonwanga bu bijila. Kipwano kyetu na Yehova nakyo i kijila. (1 Bilongwa 28:9; Mitōto 36:7) Bine, i kipwano kijila kyoketwitabijapo kintu nansha muntu kampanda kwitukalañanya na Yehova Leza wetu. (2 Bilongwa 15:2; Yakoba 4:7, 8) Milombelo idi na mvubu mikatampe mu kulama kipwano kya mpwaninine na Yehova. Milombelo yādi bu kintu kijila kudi mupolofeto Danyele, nansha kepādi būmi bwandi mu kyaka aye wāendelele ne dikōkeji ponka na kibidiji kyandi kya kulombela kudi Yehova. (Danyele 6:7-11) “Milombelo ya bapandulwemo,” nansha’mba Bene Kidishitu bashingwe māni, idi pamo bwa ensense mu tempelo ya kutōtela’mo. (Kusokwelwa 5:8; 8:3, 4; Levi 16:12, 13) Kuno kwelekejibwa kukomeneja buujila bwa milombelo. Dino bine dyo dyese dya kwisamba na Mubikadi wa diulu ne ntanda! Eyo, milombelo bine i ijila mu būmi bwetu!

13. I bukomo’ka bujila, ne tukebuleka namani bwingile mu būmi bwetu?

13 Kudi bukomo bujila mu būmi bwa Bene Kidishitu bashingwe māni ne bwa bapwani nabo, buno bukomo i mushipiditu sandu. Uno mushipiditu i bukomo bwa Yehova bwingila, byowingila nyeke kukwatañana na kiswa-mutyima kya Leza ukola, o mwanda witwanga mobyendele bu “mushipiditu sandu,” nansha’mba “mushipiditu wa kupandulwa.” (Yoano 14:26; Loma 1:4) I kupityila konka ku uno mushipiditu Yehova kwapa bengidi bandi bukomo bwa kusapula myanda miyampe. (Bilongwa 1:8; 4:31) Yehova upānanga mushipiditu wandi “ku bonso bamukōkele,” ne ku bonso ‘banangila mu mushipiditu’ ke mu bu ngitupo, mhm. (Bilongwa 5:32; Ngalatea 5:16, 25; Loma 8:5-8) Uno mushipiditu o wibapa muswelo wa kupa “kipa kya mushipiditu”—ngikadilo milumbuluke—ne muswelo “wakwikalamo bu-bakola ba bwine-Leza.” (Ngalatea 5:22, 23; 2 Petelo 3:11) Shi netu tumwene mushipiditu bu ujila, nabya tukepuka kufītyija mushipiditu mutyima, nansha kukalakanya mwingilo wao mu būmi bwetu.—Efisesa 4:30.

14. Lelo i madyese’ka amwenwe na bashingwe māni bu ajila, ne mikōko mikwabo nayo imwene’o namani?

14 Dyese dyotudi nadyo dya kusela dijina dya Leza ukola, Yehova, ne dya kwikala Batumoni bandi i kintu kijila kotudi. (Isaya 43:10-12, 15) Bene Kidishitu bashingwe māni i batelwe na Yehova bu “bengidi ba kipwanino kipya.” (2 Kodinda 3:5, 6) Byobadi bengidi, i bapebwe mwingilo wa kusapula “īno myanda-miyampe ya buno bulopwe” ne ‘kufundija mizo yonso ya bantu nabo ke bana ba bwanga.’ (Mateo 24:14; 28:19, 20) Bengilanga na dikōkeji uno mwingilo, ne bantu badi bwa mikōko betabanga, ne badi bwa banena mu muneneno wa kyelekejo amba: “Tukenda nenu, mwanda tubaivwana’mba Leza udi nenu pamo.” (Zekadia 8:23) Ku mushipiditu, bengilanga na nsangaji bwa “badimi” ne “bakutalatala mañanza” ba “bengidi ba Leza wetu,” ke bashingwe māni kadi. Mu uno muswelo mikōko mikwabo ikwashanga’ko bininge bashingwe māni bafikidije mwingilo wabo ntanda yonso ne poifudīle.—Isaya 61:5, 6.

15. I mwingilo’ka wādi umwene mutumibwa Polo bu ujila, ne mwanda waka batwe netu twiumwene muswelo umo onka?

15 Mutumibwa Polo i kimfwa kya muntu umo wāmwene mwingilo wa bantu bonso amba i ujila, ukola. Wētelele aye mwine bu “wa mīngilo ya Kidishitu Yesu kudi baJentaila, kwingidila monka mu myanda-miyampe ya Leza.” (Loma 15:16) Polo, pa kutumina Bene Kidishitu ba mu Kodinda mukanda, wātelele mwingilo wandi bu “kyabuleme.” (2 Kodinda 4:1, 7) Kupityila ku mwingilo otwingila ku meso a bonso, tuyukanyanga “binenwa bikola bya Leza.” (1 Petelo 4:11NW) Nanshi, wikale mushingwe māni nansha mukōko mukwabo, batwe bonso tumwene uno mwingilo wa kupāna bukamoni bu madyese ajila.

“Kufikijija Bupandulwemo Kutyina Leza Moyo”

16. Lelo i bika biketukwasha tuleke kwikala bantu ba ‘ba kufutulula bikola bya Leza’?

16 Mutumibwa Polo wādyumwine batōtyi nandi Bene Kidishitu kutyina kwakekala umo “wakufutulula [bikola] bya Leza.” Ino wēbadingile ‘balonde bya bupandulwemo’ amba “tadijai ne budyumuku . . . muji wa mululwe pa kumena wakemusākanya ne bavule bene bajilulwe ponka.” (Bahebelu 12:14-16) Binenwa “muji wa mululwe” bifunkila pa bamobamo ba mu kipwilo kya Bwine Kidishitu babwanya padi kutopeka muswelo ulongwa bintu. Kyaba kimo, bakokeja ne kupela muswelo umona Yehova buujila bwa busongi ne mvubu ya kwikadila utōka mu mwikadilo. (1 Tesalonika 4:3-7; Bahebelu 13:4) Nansha kadi bakokeja kwiela mu muneneno wa bupondo, wa “byakubotakanya bijilula bijila,” bisambwa na “bantu bakutūpa ku mwanda wa binebine.”—2 Temote 2:16-18.

17. Mwanda waka bashingwe māni balombwa kulonga bukomo bwa kumona bintu bikola na mwibimwena Yehova?

17 Polo wāsonekēle banababo bashingwe māni amba: “Twioīje bātwe bene ku bubi bonso bwa ku ngitu, ne bwa ku mushipiditu, ne kufikijija bupandulwemo kutyina Leza moyo.” (2 Kodinda 7:1) Bino binenwa bilombola amba Bene Kidishitu bashingwe māni, “ba kwiabanya lwito lwa mūlu,” bafwaninwe kwikankila’ko nyeke kwilombola mu miswelo yonso ya būmi bwabo bu bantu bamona bintu bikola na mwibimwena Yehova. (Bahebelu 3:1) Mo monka, ne mutumibwa Petelo wāsoñenye banababo ku mushipiditu amba: “Pamo bwa bāna ba kikōkeji, bampikwa kwidingakenya bānwe bene ku bilokoloko byenu bya pa kala bya ku owa mwaka wa kubulwa ñeni kwenu; nanshi monka mwikadile aye wemwityile byādi ujila, e monka ne bānwe nenu mwikale bajila mu miswelo yonso ya mwikadilo wenu.”—1 Petelo 1:14, 15.

18, 19. (a) I muswelo’ka ulombola ba “kibumbo kikatampe” amba bamonanga bintu bikola na mwibimwena Yehova? (b) I kintu’ka kikwabo kikola mu būmi bwa Bene Kidishitu kikabandaulwa mu kishinte kilonda’ko?

18 Le bidi namani ku boba ba mu “kibumbo kikatampe,” bakapanda ku “malwa makatakata”? Nabo bafwaninwe kumona bintu bikola na mwibimwena Yehova. Mu mukanda wa Kusokwelwa, i balombolwe bu bengidila Yehova ‘mwingilo ukola’ mu kipango kya pano panshi kya tempelo yandi ya ku mushipiditu. Batūdile lwitabijo lwabo mu kitapwa kya kikūlwa kya Kidishitu, kadi “abakendeja bivwalwa byabo ne kwibitōkeja, tō, mu mashi a Kāna-ka-mukōko.” (Kusokwelwa 7:9, 14, 15) Kino kibamwekejanga amba badi na mwimanino utōka ku meso a Yehova, kadi kibaningila bekale “[beoīje abo] bene ku bubi bonso bwa ku ngitu, ne bwa ku mushipiditu, ne kufikijija bupandulwemo kutyina Leza moyo.”

19 Kintu kya mvubu mu būmi bwa bashingwe māni ne bwa bapwani nabo i kupwila kobapwila kyaba kyonso mwanda wa kutōta Yehova ne kwifunda Kinenwa kyandi. Yehova umwene kubungakana kwa bantu bandi bu kujila. Muswelo ne mwanda mwine otufwaninwe kumwena kubungakana bu kintu kikola na mwikimwena Yehova, tukebibandaula mu kishinte kilonda’ko.

Tupitulukei’mo

• I mumweno’ka wa ntanda keudipo na bengidi ba Yehova?

• Mwanda waka Yehova ye Nsulo ya buujila bonso?

• Lelo i muswelo’ka otukalombola amba tulēmekele buujila bwa Kidishitu?

• Lelo i bintu’ka byotufwaninwe kumona bu bijila mu būmi bwetu?

[Bipangujo bya Kifundwa]

[Kifwatulo pa paje 23]

Butobo, tabenakulo ne bipungwa byayo, byonso byādi bimonwa bu bijila mu Isalela wa kala

[Kifwatulo pa paje 24]

Bene Kidishitu bashingwe māni badi pano panshi babundile tempelo ikola

[Kifwatulo pa paje 25]

Milombelo ne mwingilo wa bantu bonso i madyese ajila