Muswelo Okokeja Kunekenya
Muswelo Okokeja Kunekenya
BAMBUTWILE balela bana bebasakilanga biyampe kadi amba banekenye, ne Tata wetu wa mūlu nandi witulelanga kadi usakanga tunekenye. O mwanda ulombolanga kanye na kwitupa myanda mivulevule itala pa kunekenya ne kutunya. Bine, Bible unena na lupaka pangala pa muntu uteja byobya binena Leza, amba: “Ne byonso byālonga bikalumbuluka.”—Mitōto 1:3.
Shi kidi uno muswelo, mwanda waka bavule i bakomenwe kwikala na būmi bulumbuluke, bwa nsangaji, ne bobatondwa? Shi tutadije senene binene uno mutōto tukamona malondololo kadi kiketulombola byotufwaninwe kulonga shi tusaka kunekenya.
“Ñeni ya Babi”
Mulembi wa mitōto udyumuna kyaka kidi mu “kunanga mwendele ñeni ya babi.” (Mitōto 1:1) “Mubi” mwinemwine i Satana Dyabola. (Mateo 6:13) Bisonekwa bitulombola amba ye mulopwe “mwine panopantanda” kadi “panopantanda ponsololo pēne palēle” mwadi. (Yoano 16:11; 1 Yoano 5:19) Nanshi ke kya kutulumukapo shi madingi mavule otwivwana mu ino ntanda alondanga mulangilo wa yewa mubi.
Le i madingi’ka aletanga babi? Divule, babi bafutulwile Leza. (Mitōto 10:13) Madingi abo a kulengwa ne kufutulula Leza asambakene pi na pi. Masosiete a dyalelo asonshilanga “kilokoloko kya ngitu, ne kilokoloko kya meso, ne ntumbo ya kwitatula ya būmi.” (1 Yoano 2:16) Bisanji bya mīsambo bitudinga mu mitwe enka mafilozofi a “pokidi na mala” ye pa kukimba byabupeta. Makompani kujokoloka ntanda yonso ajimijanga madolala midiyala 500 mwaka ne mwaka mwanda wa kupityija misapu ya kusumbija bintu byabo amba bantu bebapote’byo—bampotyi bekale basakile nansha bapelele’byo. Kadi ino misapu ke enkapo ya kusaka kushinta milangwe ya bantu amba bebapote. Ino i mishinte ne mumweno wa bavule utala pa kunekenya.
Pa kino, bavule nansha byokebadi bongwije bintu byadi padi byabilwa myaka kunyuma, ukamona amba bakidi enka na kyumwa kya kubweja’ko bikwabo. Milangwe i ino amba shi ubulwe bino bintu nabya kudipo na nsangaji ne amba kwimunekenyepo. Ino milangwe i ya bubela kadi ‘keidipo ya Tata, mhm, i ya panopantanda.’—1 Yoano 2:16.
Umpangi wetu uyukile byobya bikokeja kwitukwasha tunekenye bine umbūmi. Madingi andi i meshile na “ñeni ya babi.” O mwanda kukimba kwitabijibwa na Leza koku unangila mu tushinda twa ino ntanda twa kunekenya kudi pamo bwa kunanga kulu mu dino dishinda, kulu kukwabo mu dikwabo. Bine, kukendapo. Ke kya kwalakanapo shi Bible udyumuna amba: “Kemukīkala kudingakanibwa na bapanopantanda”!—Loma 12:2.
Kokimunwa na Lupusa lwa Ino Ntanda
Ntanda iludikwa na Satana imwekanga bu itusakila biyampe. Inoko, tufwaninwe kusopoka. Vuluka amba Satana pa kwisakila, wāongwele Eva, mwana-mukaji umbajinji, mwanda wa afikile pa kamweno kandi. Penepa wāmwingidije mwa kukōkela Adama mu tushinda twandi twa bubi. Dyalelo nadyo Satana wingidijanga bantu mwa kuletela madingi andi mabi.
Kimfwa, David, otutelele mu kishinte kishele kunyuma, wādi ufwaninwe kubweja’ko nsaa ya kwingila ne kwenda ñendo ya busunga kyaba ne kyaba. Wanene amba: “Nadi nenwe kulanguka Dya Mwanzo lubanga ne kujoka enka Dya Buná kyolwa.” Balunda, balongo, ne bengidi na David, pa kuyuka amba kilomba kwisuminwa bivule pa kusaka kunekenya mu ino ntanda, bamunena’mba: “Ingidila kisaka kyobe.” Balanguluka nandi amba ukokeja kwingila uno muswelo mu bula’tu bwa myaka mityetye kupwa usa kumona biyampe. David ushintulula’mba: “Balangile amba kino kikekadija kisaka kyami biyampe mwanda nadi wa kuleta lupeto luvule ku kisaka kyami—nadi wa kunekenya. Eyo, nansha byonkyadipo pamo na kyami kisaka, balunda nami badi banena amba nsasaketanga kisaka kyami.” Bine, bavule dyalelo, pamo bwa David, bepandanga na mingilo mwa kupela bisaka byabo byonso byobalanga amba byo bisakilwa baswe babo. Ino le kulonda madingi a uno muswelo ko kunekenya? Le kisaka kisakilwa na bubine bika?
David wayukile’kyo paadi aye mu lwendo lwa busunga. Wanene amba “Nesambile ku telefone na Angelica wami mwana mwana-mukaji, nandi waunena’mba: ‘Tata, le kyokushikatyilapo netu ku njibo i kika?’ Kino kyaunsuswile mu milangwe.” Kunena kwa wandi mwana kwamusonshile aleke kaji’ka. David wātyibile butyibi bwa kupa kisaka kyandi kyokya kyobadi basaka kinekine—ke aye mwine kadi.
Kulonda Madingi a Leza Ko Kunekenya
Ukakomena namani misapu isambakanibwa mu ino ntanda? Mulembi wa mitōto witulombola amba yewa munekenye ne wa nsangaji, mutyima wandi “umutōkele mu mukanda-wabijila wa Yehova; e monka mwāfwatakanya dyuba ne bufuku.”—Mitōto 1:2.
Leza pa kutonga Yoshua bu mwendeji wa muzo wa Isalela, wāmunene amba: “Ukafwatakanyanga [mu Kinenwa kya Leza] dyuba ne bufuku bwine.” Bine, kutanga ne kulanguluka pa Kinenwa kya Leza kyo kintu kya kamweno, ino Yoshua wālombwelwe kadi amba “utentekele kulonga mwendele byonso bilembelwemo.” Na bubine kutanga’tu Bible kete ke akopo kukwasha muntu anekenye. Ufwaninwe ne kulonda byobya byotanga. Banene Yoshua amba: “Nabya ukalongeja dishinda dyobe ke dilumbuluka, kadi nabya ukamona dyese.”—Yoshua 1:8.
Langa’po bidi kana kamungamunga kashikete pa manwi a mbutwile wa buswe pobatanga mānga itobala. Na bubine, nansha batañanga’yo nyeke, ino ukamona baloelelwa bitatyi bya uno muswelo. Ne muntu uswele Leza nandi, usangelanga butangi bwa Bible—i kitatyi kiyampe kya kwisambila pamo na Shandi wa mūlu. Wivwane alonde madingi ne buludiki bwa Yehova, nabya yao muntu ukekala “bwa mutyi mukunwe pa tunonga twa mema, wakupa bipa byao pa mwaka wao, ne dyani dyao kufumba mpika; ne byonso byālonga bikalumbuluka.”—Mitōto 1:3.
Mutyi usekunwinwe na mulembi wa mitōto ke wa kwimenenapo. I mutyi mukunwe biyampe pa nsulo ya mema udi na kidimye wiulongolola. Mo monka ne Tata wetu wa mūlu usendululanga ne kulemununa milangwe yetu kupityila ku madingi adi mu Bisonekwa. Penepa ketutama ne kupa bipa bya bwine Leza.
Inoko “babi kebadipo namino, mhm.” Abo bamweka bu bantu batubuluka dyalelo, ino mfulo mfulō basa koneka. ‘Babi kebakemanapo mu kidye.’ Ke-pantu dishinda “dya babi adyo dikajiminanga.”—Mitōto 1:4-6.
Bine kokaleka ntanda itādila bitungo ne misoñanya yobe. Pakwabo udi na bwino nansha na muswelo wa kunekenya mu ino ntanda, ino tadija muswelo oingidija’byo nansha oleka ntanda ingidije’byo. Bya kulondalonda bya ku ngitu ne bya bitupu bikokeja ‘kufumbija’ muntu. Ku mutamba mukwabo, kipwano kiyampe na Leza kyo kileta kunekenya ne nsangaji.
Muswelo Okokeja Kunekenya
Mwanda waka bintu byonso bilonga muntu ulonda madingi a Leza bikalanga bilumbuluka? Mulembi wa mitōto kādipo wisambila pano pa kunekenya mu ino ntanda. Mwine Leza unekenyanga shi ulonga kiswa-mutyima kya Leza—kadi kiswa-mutyima kya Leza kitwalanga nyeke ku kunekenya. Tutalei kulonda misoñanya ya mu Bible mokubwanya kukukwashisha nobe unekenye.
Kisaka: Bisonekwa bidyumuna balume amba baswe “bakaji babo abo bene pamo bwa ngitu ya abo bene,” ne mukaji Mwine Kidishitu nandi amba “alemeke mulumyandi.” (Efisesa 5:28, 33) Bambutwile i bakankamikwe kushikatyila pamo na babo bana, kusepa nabo, ne kwibafundija bintu bya kamweno umbūmi. (Kupituluka 6:6, 7; Musapudi 3:4) Kinenwa kya Leza kipa bambutwile madingi amba: “Kemukibasomba bāna benu ku bukalabale.” Shi ano madingi alondwe nabya bana bakapēlelwa ‘kukōkela ba kwibabutula’ ne ‘kulēmeka shabo ne inabo.’ (Efisesa 6:1-4) Kulonda ano madingi a Leza kukwashanga bisaka bikale kunekenya mu būmi.
Balunda: Bantu bavule bakimbanga balunda. Mungya ñeni ne malango etu, tudi na bukomo bwa kuswa ne kuswebwa. Yesu wānene balondi bandi amba mufwaninwe “kwisanswa bānwe bene na bene.” (Yoano 13:34, 35) Mu bano balondi mo mutanwa balunda botukokeja kuswa ne kukulupila—ne kwibalombola milangwe ne mwiivwanino wetu. (Nkindi 18:24) Kutabukididila, kulonda misoñanya ya mu Bible ‘kuketufwenya kudi Leza’ ne tukekala ‘balunda na Leza’ monka mwāikadile Abalahama mulunda na Leza.—Yakoba 2:23; 4:8.
Kitungo mu Būmi: Boba banekenye na bubine badi na kitungo mu būmi bwabo, pa kyaba kya kwikala na būmi bwampikwa ne buluji bwine. Būmi bwabo kebwimaninepo pa bilongwa bikondame bya ino ngikadilo ya bintu. Bitungo byabo bibatwala ku būmi bwa binebine ne kuloelelwa kwa lonso, mwanda bemanine pa kitungo kinekine kya būmi. Le i kika kipa muntu kitungo mu būmi? “Akamwa Leza ne kulama bijila byandi, mwanda yo mingilo mituntulu ya muntu.”—Musapudi 12:13.
Lukulupilo: Ekale Leza ye Mulunda netu nabya tukekala na lukulupilo lwa kumeso. Mutumibwa Polo wāsoñenye Bene Kidishitu amba baleke “kukulupila bupeta bwa kubulwa ne mwakukulupidila, poso konka kudi Leza.” Shi balonge namino, nabya “ko kwibīkila bupeta bwa ku mwaka wakāyako ke kyalwilo, amba bakwatyije ku būmi nabo i būmi bulumbuluke.” (1 Temote 6:17-19) Buno būmi bulumbuluke busa kwikala’ko pasa kujokeja Bulopwe bwa mūlu bwa Leza Paladisa pano pa ntanda.—Luka 23:43.
Eyo shi ulonda misoñanya ya mu Bible, kekunenapo amba kukatanwapo na makambakano, ino ukepuka misongo ne njia biletwa na yewa umbi. David, otutelele kala’u ne midiyo ya bavule badi pamo bwa aye, bayukile mvubu idi mu kulonda misoñanya ya mu Bible mu būmi bwabo. David, pa kupwa kusokola kaji kadi na mpangiko miyampe, unena’mba: “Mfwijanga’ko kipwano kyotupwene na mukajami ne bana pamo ne madyese ondi nao a kwingidijibwa na Yehova bu mukulumpe pa kipwilo.” O mwanda mulembi wa mitōto wānene pangala pa yewa uta mutyima ku madingi a Leza amba: “Ne byonso byālonga bikalumbuluka”!
[Tabulo pa paje 6]
MATABULA ATANO PA KUNEKENYA
1 Kokamunwa na misoñanya ya ino ntanda.
2 Tanga ne kulangulukila pa Kinenwa kya Leza difuku ne difuku.
3 Londa madingi a Bible mu būmi bobe.
4 Leza ekale mulunda nobe.
5 Akamwa Leza ne kulama bijila byandi.
[Kifwatulo pa paje 7]
Le ulondanga matabula akukwasha unekenye?