Enda ku bidi'mo

Enda ku kifunka

Loelelwa Būmi Bobe mu Kwakamwa Yehova

Loelelwa Būmi Bobe mu Kwakamwa Yehova

Loelelwa Būmi Bobe mu Kwakamwa Yehova

“Ē! bānwe bapandulwemo bandi akamwai Yehova; ke-kuntu i kutupu kubulwa kwa boba bamwakaminwe, mhm.”—MITŌTO 34:9.

1, 2. (a) Lelo Bipwilo bya Kine Kidishitu bimonanga kwakamwa Leza mu mashinda’ka meshileshile? (b) I bipangujo’ka byotusa kubandaula pano?

 BAFUNDIJI ba mu Bipwilo bya Kine Kidishitu bafundijanga kwakamwa Leza na kwimanina divule pa bufundiji kebukwatañene na Bisonekwa, amba Leza upanga banonga-bibi mfuto na kwibela mu kalunganyembo ka mudilo wa nyeke. Luno lufundijo kelukwatañenepo na byobya bifundija Bible amba Yehova i Leza wa buswe ne boloke. (Ngalwilo 3:19; Kupituluka 32:4; Loma 6:23; 1 Yoano 4:8) Bengidi bakwabo ba Bipwilo bya Kine Kidishitu nabo bafundijanga bingi. Kebesambilangapo nansha dimo pa kwakamwa Leza. Ino bafundijanga’mba Leza utalanga bintu kilomo-nyeka ne amba witabijanga muntu ye-yense nansha shi udi na mwikadilo wa muswelo’ka. Bible kafundijangapo ne uno muswelo mwine.—Ngalatea 5:19-21.

2 Na bubine, Bible witukankamikanga kwakamwa Leza. (Kusokwelwa 14:7) Buno bubinebine i bulupule bipangujo. Mwanda waka Leza wa buswe usaka kadi tumwakamwe? Le i kwakamwa kwa muswelo’ka kwitusakila Leza? Le kwakamwa Leza kudi na kamweno’ka kotudi? Tusa kubandaula bino bipangujo pano potwendelela na kwisambila pa Mutōto wa 34.

Kine kya Kwakaminwa Leza

3. (a) Le umwene namani musoñanya wa kwakamwa Leza? (b) Mwanda waka boba bakaminwe Yehova badi na nsangaji?

3 Yehova i Umpangi kadi Mfumu Mubikadi wa diulu ne ntanda, o mwanda ufwaninwe kwakamibwa. (1 Petelo 2:17) Inoko, kuno kwakamwa ke moyopo wa kutyina leza kampanda wa bukalabale. Ino i kityino kya bulēme kya kutyina Yehova pa kupwa kuyuka mwaikadile. Kadi i moyo wa kutyina kumufityija mutyima. Kwakamwa Leza i kuyampe kashā, kadi kukankamika, kekulengapo nzuba ne luzakalo. Yehova, ‘Leza wa nsangaji,’ usaka bantu bapangile baloelelwe umbūmi. (1 Temote 1:11) Inoko, pa kuloelelwa namino, tufwaninwe kwikala na būmi bukwatañene na byobya bisaka Leza. Ku bavule, kino kilomba kushinta būmi bwabo. Boba bonso bashinta mobifwaninwe bemwenanga bubinebine bwa binenwa bya Davida, mulembi wa mitōto, wānene amba: “Ē! bānwe tompai mumone’mba Yehova i muyampe; keye wa katōkwe kandi, shandi! yewa muntu umukulupile. Ē! bānwe bapandulwemo bandi akamwai Yehova; ke-kuntu i kutupu kubulwa kwa boba bamwakaminwe, mhm.” (Mitōto 34:8, 9) Bonso bakaminwe Yehova Leza kebabulwangapo kintu kya mvubu ya endaenda mwanda badi mu kipwano kiyampe nandi.

4. Le ba Davida ne Yesu bāpele bantu kikulupiji’ka?

4 Yuka’mba, Davida wāpele bantu bandi bulēme na kwibeta bu “bapandulwemo,” ne byādi byendele’mo mu oa mafuku. Mwanda bādi babadilwa mu muzo ujila wa Leza. Kadi bādi batūla būmi bwabo mu kyaka pa kulonda Davida. Nansha byobādi banyemakana Mulopwe Solo, aye Davida wādi ukulupile’tu amba Yehova ukendelela na kuvuija bisakibwa byabo bikatampe. Davida wāsonekele amba: “Bantambo bāna babulwanga, ne kwivwana nzala; ino boba bakukimba Yehova kebakabulwepo nansha kilumbuluke, mhm.” (Mitōto 34:10) Ne Yesu nandi wākulupije balondi bandi muswelo umo onka.—Mateo 6:33.

5. (a) Lelo balondi bavule ba Yesu bādi bantu ba muswelo’ka? (b) Le Yesu wāletele madingi’ka pa mwanda utala kukwatwa moyo?

5 Bavule bādi bevwana Yesu bādi balanda, batupwaipwai ba mu Bayuda. O mwanda Yesu wēbakwatyilwe “lusa, mwanda basusukile ne kususuka, ne kusansana badingakana pamo na mikōko yampikwa mukumbi.” (Mateo 9:36) Lelo bano batupwaipwai bādi ba kwikala na kininga kya kulonda Yesu? Bine, pa kumulonda, bādi bafwaninwe kutamija kwakamwa Yehova, kupita’ko kwakamwa bantu. Yesu wānene amba: “Kemukikwatwa moyo boba bakwimwipaya ngitu, mhm, ke-bantu bēpaya’nka ngitu kubapu, kutupu kikwabo kyo bemulonga, mhm. Ino nkemulombola bidi o mukakwatwa moyo, aye [shi] wapu kwimwipaya, kadi udi ne lupusa lwa kwimwela mu Ngehena, binebine nemunena’mba: Mutyinei moyo aye. Lelo toni tutano ketupotwepo ne tumalungo tubidi? Ino nansha kamo kāto kakuvulaminibwa ku meso a Leza, mhm. Nanshi ne nywene ya ku mitwe yenu nayo ibabalwa yonso, penepo ino kemukīkala kukwatwa moyo, mwanda mukidile toni tungi tungi buleme.”—Luka 12:4-7.

6. (a) Le i binenwa’ka bikankamikanga Bene Kidishitu byānene Yesu? (b) Mwanda waka Yesu i kimfwa kilumbuluke kya kwakamwa Leza?

6 Boba bakaminwe Yehova pobaningilwa na balwana nabo amba lekai kwingidila Leza, bakokeja kuvuluka madingi a Yesu anena’mba: “Aye wakungitabija unenena biya mu meso a bantu, nankyo Mwanā muntu aye ukamwitabija, ukamunenena biya, mu meso a bamwikeulu ba Leza. Ino aye wakumpela mu meso a bantu, nankyo ukapedibwa mu meso a bamwikeulu ba Leza.” (Luka 12:8, 9) Bino binenwa bikankamikanga Bene Kidishitu, nakampata mu matanda mwimikilwe mutōtelo wa bine. Bano bantu bendelelanga na kutendela Yehova mu bufyafya ku kupwila kwa Bwine Kidishitu ne mu mwingilo wa busapudi. (Bilongwa 5:29) Yesu i mushiye kimfwa kilumbuluke mu “kwakamwa kwandi kwa bu-Leza.” (Bahebelu 5:7) Kinenwa kya bupolofeto kyālaile myanda yandi amba: “Mushipiditu wa Yehova ukekala pādi, mushipiditu . . . wa kwakamwa Yehova; ebiyampe nsangaji yandi ikekalanga mu kwakamwa Yehova.” (Isaya 11:2, 3) Nanshi Yesu ye ubwenye bisakibwa byonso bya kwitufundija kamweno kadi mu kwakamwa Leza.

7. (a) Lelo Bene Kidishitu nabo betabanga namani lwito lwiifwene na lolwa lwāityilañene Davida? (b) Le bambutwile bakokeja namani kulonda kimfwa kiyampe kya Davida?

7 Bonso balonda kimfwa kya Yesu ne bakōkela ku bufundiji bwandi, betabanga na bubine lwito lwiifwene na lwāityilañene Davida amba: “Iyai, bānwe bāna, mungivwane; nemufundije kwakamwa Yehova.” (Mitōto 34:11) Kyādi kyendele’mo Davida ete bantu bandi bu “bāna” mwanda bādi bamumwene bu kalombwe kabo. Davida nandi wādi upa balondi bandi bukwashi bwa ku mushipiditu mwanda wa bekale umbumo ne kwitabijibwa na Leza. Bine, i kimfwa kiyampe kashā kudi bambutwile Bene Kidishitu! Yehova i mwibape lupusa padi babo bana bana-balume ne bana-bakaji, lwa kwibafundija “biyampe monka mu madingi, ne mu lufundijo lwa Mfumwetu.” (Efisesa 6:4) Bambutwile bakwashanga babo bana baloelelwe būmi bwabo mu kwakamwa Yehova ponso pobesamba nabo difuku ne difuku myanda ya ku mushipiditu ne pobefunda nabo Bible kitatyi ne kitatyi.—Kupituluka 6:6, 7.

Mwa Kulombwela Kwakamwa Leza

8, 9. (a) I bika bilengeja būmi bwa kwakamwa Leza bwikale buyampe? (b) Le kulama ludimi lwetu i kulonga bika ne bika?

8 Monka motwanenena’kyo kala, kwakamwa Yehova kekwitubudijangapo nsangaji. Davida wāipangwile amba: ‘Lelo i muntu ka usaka būmi, ne kusanswa mafuku mangimangi mwakumwena biyampe?’ (Mitōto 34:12) Na bubine, kwakamwa Yehova ko kashilushilu ka kwikala na būmi bulampe ne kumona biyampe. Shako bipēla kunena’mba “Ngakaminwe Leza.” Ino kumwekeja kino mu bilongwa ke kunekenepo. O mwanda Davida ushintulula muswelo otukokeja kulombola kwakamwa Leza.

9 “Jila ludimi lobe ku bubi, kadi ne milomo yobe nayo ku kwisamba kwa kongojana.” (Mitōto 34:13) Mutumibwa Petelo wāpelwe mushipiditu wa kupituluka mu kino kipindi kya Mutōto wa 34 pa kupa Bene Kidishitu madingi a kulongela bakwabo bintu na kisanso kya bu bana na bana. (1 Petelo 3:8-12) Kulama ludimi lwetu ku bibi i kuleka kubabañana lubabo lusansa mutyima. Ino tukalonga nyeke bukomo bwa kwiūbaka potwisamba na bakwetu. Ne kadi, tukalonga bukomo bwa kwikala na kininga ne kwisamba bya bine.—Efisesa 4:25, 29, 31; Yakoba 5:16.

10. (a) Leta nshintulwilo ya kufunduka ku bibi. (b) Lelo kulonga biyampe i kulonga bika ne bika?

10 “Funduka ku bubi, ulonge biyampe; saka ndoe ne kwīlondalonda.” (Mitōto 34:14) Twepukanga bintu bijidikilwe na Leza, kimfwa busekese, kutala bantu badi mutaka, bwivi, majende, bikandangobo, bunkolwankolwa, ne kwitonda bitomibwa bikomo. Kadi twepukanga kwipwija mukose kulombola bino bintu bya munyanji. (Efisesa 5:10-12) Ino tupityijanga kitatyi kyetu mu kulonga biyampe. Kiyampe kipityile byonso kyotukokeja kulonga i kutambila kitatyi ne kitatyi mu mwingilo wa kusapula Bulopwe ne kulonga bana ba bwanga, kukwasha bakwetu bakamone lupandilo. (Mateo 24:14; 28:19, 20) Kulonga biyampe i ne kuteakanya kupwila kwa Bwine Kidishitu ne kutanwa’ko, kutūla byabuntu bya mwingilo wa ntanda yonso, kudyangula yetu Njibo ya Bulopwe, ne kuta mutyima ku bisakibwa bya Bene Kidishitu bakolelwe.

11. (a) Le Davida wāingidije namani byaādi ufundija pa mwanda utala ndoe? (b) I bika byofwaninwe kulonga pa ‘kulondalonda ndoe’ mu kipwilo?

11 Davida wāshile kimfwa kiyampe kya kulondalonda ndoe. Wāmwene mikenga ibidi ya kwipaya Solo. Mu ino misunsa yonso ibidi, wāpelele kwipayañana ne mwenda mafuku wēsamba na bulēme na mulopwe koku ukulupile kujokeja ndoe. (1 Samwele 24:8-11; 26:17-20) I bika byotukokeja kulonga dyalelo shi kudi mwanda ukimba kuvutakanya ndoe ya kipwilo? Tufwaninwe ‘kusaka ndoe ne kwiilondalonda.’ O mwanda shi tubamone amba kipwano kyetu na mwanetu mu lwitabijo kibazela, tulondanga madingi a Yesu anena’mba: “Wende ukabadikile kupwana ne mwanenu.” Kupwa ketwendelela na mingilo mikwabo ya mu mutōtelo wa bine.—Mateo 5:23, 24; Efisesa 4:26.

Kwakamwa Leza Kuleta Madyese Mavule

12, 13. (a) Le i kamweno’ka ka dyalelo kamona bantu bakaminwe Leza? (b) I mpalo’ka mikatampe isa kupalwa batōtyi ba kikōkeji panopano?

12 “Meso a Yehova adi pa boloke, kadi matwi andi nao i majikuke ku lwito lwabo.” (Mitōto 34:15) Nsekununi ya bilongwa byobālongēle Davida kudi Leza ilombola’mba bino binenwa i bya bine. Dyalelo tudi na nsangaji mikatampe ne ndoe ya mutyima mwanda tuyukile amba Yehova witulamanga. Tukulupile amba ukavuija nyeke bisakibwa byetu, nansha shi tubakolelwa bininge. Tuyukile amba panopano batōtyi ba bine bonso bakatambwa bulwi bwālailwe bwa Koka wa Makoka ne kwimwena ‘difuku dya kitenteji dya Yehova.’ (Yoela 2:11, 31; Ezekyele 38:14-18, 21-23) Ino nansha shi tubatanwa mu ngikadilo’ka, binenwa bya Davida bikafikidila potudi, amba: “Boloke baelele lubila, ne Yehova waivwene, kadi webanyongolwele mu tusua twabo tonso.”Mitōto 34:17.

13 Bine, ikekala nsangaji ya kashā mu kine kitatyi’kya pa kumona Yehova utumbija dijina dyandi dikatampe! Mityima yetu ikayula kityino ne kalēmo, kadi bakinkwa bonso bakatukila bya bumvu. “Leza ulwa na bankuma bibi, mwanda wa kutalula kivulukilo kyabo pa ntanda.” (Mitōto 34:16BB) Bine, ino ikekala mpalo ya ntanda ne miseke pa kwimwena buno bunyongolodi bukatampe mu ntanda impya ya Leza mukekala boloke!

Milao Itukwasha Tūminine

14. I bika biketukwasha tūminine nansha byotufikilwa na byamalwa?

14 Pano’ko bidi, kwendelela kukōkela Yehova mu ino ntanda mibole kadi ya lwana kulombanga kūminina. Kwakamwa Leza kwitukwashanga mpata pa kutamija kikōkeji. Byotudi mu bitatyi bya malwa, bengidi bamobamo ba Yehova bafikilwanga na bikoleja bibatyumuna mutyima ne kupondakanya mushipiditu wabo mu kyelekejo. Inoko, bafwaninwe kukulupila na mutyima onso amba shi beubije kudi Yehova, ukebakwasha bōminine. Binenwa bya Davida bileta busengi bwa binebine, amba: “Yehova udi pa bwipi na boba ba mutyima mutyumuke, kadi upandijanga bano namino ba mushipiditu wa kwisasapo.” (Mitōto 34:18) Davida ukankamika bantu monka’mba: “Byamalwa bya moloke i bya ntanda ne ntanda; ino Yehova umunyongolola mu byonsololo.” (Mitōto 34:19) Bine, Yehova udi na bukomo bwa kwitunyongolola nansha shi byamalwa bibetuvudila namani.

15, 16. (a) Le i kyamalwa’ka kyobāyukije Davida kupwa’tu kwa kubunda Mutōto wa 34? (b) I bika biketukwasha tūminine matompo?

15 Kupwa’tu kubunda Mutōto wa 34, Davida wāivwene myanda ya byamalwa byāponene bantu ba ku Noba, bobākatukije kudi Solo, wātapa ne babitobo bavule. Bine, Davida ye uno wāfityilwe mutyima mpata pa kuvuluka’mba kwenda kwawāendele ku Noba ko kwākolomwene bulobo bwa Solo! (1 Samwele 22:13, 18-21) Pampikwa kutatana, Davida waābije Yehova, ne na bubine kābudilwepo kusengibwa pa kuyuka’mba lusangukilo lwa “boloke” ludi’ko kumeso’ku.—Bilongwa 24:15.

16 Dyalelo nadyo, lukulupilo lwa lusangukilo lwitukankamikanga ne batwe. Mwanda tuyukile amba i kutupu kintu kitulonga balwana kibwanya kwitusanshija lonso. (Mateo 10:28) Davida wādi nandi ukulupile uno muswelo pa kunena’mba: “Ulamanga bikupa [bya moloke] byonso, nansha kimo kya kutyumukako kīne, mpika.” (Mitōto 34:20) Uno vese wāfikidile pa bute pa bute padi Yesu. Mwanda, nansha Yesu byāipailwe lufu lwa mwiko, i kutupu mukupa wandi nansha umo ‘wātyumukile.’ (Yoano 19:36) Mu mwingidijo mukwabo, Mitōto 34:20 witukulupija amba nansha shi Bene Kidishitu bashingwe māni ne bapwani nabo “mikōko mikwabo” abafikilwa na matompo a muswelo’ka, keakebasanshijapo lonso. Mu muneneno wa kyelekejo, mikupa yabo nabo keikatyumunwapo nansha dimo.—Yoano 10:16.

17. I kyamalwa’ka kitengele bantu bakubulwa kwisāsa bashikilwe bantu ba Yehova?

17 Ino babi abo myanda isa kwibapityila bingi. Mwanda panopano ponka basa kwangula bibi byobakunine. “Bubi bukēpayanga babi; kadi boba bashikilwe boloke bakaponejibwanga.” (Mitōto 34:21) Bonso bendelela kulwa na bantu ba Yehova basa kutanwa na kyamalwa kibi nakampata. Yesu Kidishitu pa kusokolwa, “bakamona malwa ne malwa a konakanibwa kwa nyeke na nyeke.”—2 Tesalonika 1:9.

18. Lelo “kibumbo kikatampe” i kipalwe kala mpalo namani, ne i mpalo’ka yobakapalwa kumeso’ku?

18 Mutōto wa Davida ufula na bino binenwa bikulupija’mba: “Yehova ukūlanga muya wa bapika bandi; kadi nansha umo wa pa boba bamukulupile ukaponejibwanga, mhm.” (Mitōto 34:22) Davida wānene ku mfulo kwa umbikalo wandi wa myaka 40 amba: “[Leza] wankudile wami mūya mu tusuwa tonsololo.” (1 Balopwe 1:29) Pamo bwa Davida, boba bakaminwe Yehova basa’nka panō kwanza kuvuluka bya kunyuma ne kusangala pa kukūlwa ku kuponejibwa konso kobādi baponejibwa pa mwanda wa bubi kadi bakanyongololwa ku matompo abo onso. Pano, Bene Kidishitu bashingwe māni bavule ke bapalwe kala mpalo yabo ya mūlu. “Kibumbo kikatampe” kya bantu ba mu mizo yonso nakyo pano i kīlunge na banababo na Yesu bashele’ko mu kwingidila Leza ne kino kyo kibekadije na mwikadilo utōka ku meso a Yehova. Bidi namino mwanda badi na lwitabijo amba mashi āmwangile Yesu adi na bukomo bwa kukūla bantu. Mu Umbikalo wa Myaka Kanunu wa Kidishitu wiya’ko’u, bakapebwa byabuyabuya byonso bitamba ku kitapwa kya kikūlwa kadi bakafikijibwa ku bubwaninine.—Kusokwelwa 7:9, 14, 17; 21:3-5.

19. Lelo bantu ba mu “kibumbo kikatampe” i basumininwe kulonga bika?

19 Mwanda waka “kibumbo kikatampe” kya batōtyi ba Leza kikeselwa ano madyese onso’a? Mwanda i basumininwe kwakamwa Yehova nyeke, ne kumwingidila na mutyima wa luzakalo ne kikōkeji kya bulēme bukatampe. I bine, kwakamwa Yehova ko kuleta kuloelelwa umbūmi dyalelo kadi ko kwitukwasha ‘tukwatyije ku būmi bulumbuluke’—ke būmi bwa nyeke mu ntanda impya ya Leza kadi.—1 Temote 6:12, 18, 19; Kusokwelwa 15:3, 4.

Lelo Ubavuluka?

• Mwanda waka tufwaninwe kwakamwa Leza, ne kwakamwa kushintulula namani?

• Lelo kwakamwa Leza kufwaninwe kwalamuna mwiendelejo wetu namani?

• Le i mpalo’ka imwenwa mu kwakamwa Leza?

• Le i milao’ka itukwasha tūminine?

[Bipangujo bya Kifundwa]

[Kifwatulo pa paje 29]

Boba bakaminwe Yehova bengilanga na budyumuku mu kukankajibwa

[Kifwatulo pa paje 31]

Kiyampe kipityile byonso kyotukokeja kulongela bakwetu i kwibasapwila myanda miyampe ya Bulopwe