Bukwashi bwa ‘Leza Upāna Kūminina ne Busengi’

PANO ke kintu kya myaka 2 000 tamba pātelele Polo mulembi wa Bible amba Yehova i ‘Leza upāna kūminina ne wakuseñañana.’ (Loma 15:5) Bitukulupija Bible amba Yehova kashintangapo mungya kitatyi, nanshi tukokeja kukulupila amba Yehova ukipānanga busengi ku boba bamwingidila. (Yakoba 1:17) I bine, Bible ulombola’mba Yehova upānanga busengi mu miswelo mishileshile ku boba basakilwa’bo. Lelo ayo mine i miswelo’ka? Leza upānanga buninge ku boba bamwabija mu milombelo. Utumanga ne Bene Kidishitu ba bine mwanda wa kusenga banababo betabije. Kadi Yehova i mulete mu Bible, Kinenwa kyandi, mānga ikomeja mutyima, ikomeja’nka ne boba badi na njia ya kufwilwa mwana bene. Tubandaulei bidi ino miswelo isatu ya busengi, umo ne umo.

“Yehova Wamwivwana”

Mulopwe Davida wāsonekele pa bitala Yehova Umpangi wetu amba: “Mukulupilei mafuku onso nyeke, bānwe bantu; pungulwilai mityima yenu mu kifuko kyandi, Leza i mpakala yetu.” (Mitōto 62:8) Mwanda waka Davida wādi na kino kikulupiji mudi Yehova? Tala byēnene Davida aye mwine amba: “Uno mulanda uno’u waelele lubila, ne Yehova wamwivwana, wamupandija mu tusua twandi tonso.” (Mitōto 34:6) Mu tusua to-tonso twādi tutanwa’mo Davida, aye wādi ulomba nyeke Leza amukwashe, ne Yehova nandi wādi nyeke  umukwasha. Davida wāyukile kupityila ku myanda yaāpityile’mo amba Leza umukwatakanyanga ne kumukwasha ōminine.

Bambutwile bafwidilwe bafwaninwe kuyuka’mba Yehova usa kwibakwatakanya mu abo masusu makatampe, monka mwaākwashije Davida. I biyampe bafwene yewa “wivwananga kulombela,” ne kikulupiji ponka amba usa kwibakwasha. (Mitōto 65:2) William, utelelwe mu kishinte kibadikile, wanene amba: “Divule dine, nadi nemona amba kwampikwa’tu mwana wami nsa kufwa, o mwanda nadi nomba Yehova ansenge. Ne wadi umpa nyeke buninge ne bukomo bwa kwendelela na būmi.” Shi nobe wendelele kulomba na lwitabijo Yehova, Leza mukatampe wa momwa mūlu, ukakukwatakanya. Kutentekela pa bino byonso, Yehova Leza ulaile boba bonso bekankila’ko kumwingidila’mba: “Amiwa Yehova Leza obe, nkakwata disaka dyobe dya lundyo, kukunena’mba: Kokakwatwapo moyo ami nkakukwasha.”—Isaya 41:13.

Bukwashi bwa Balunda Netu ba Bine

Boba bafwidilwe mwana basakilwa kwikala pa abo bene mwanda wa kudila ne kupwa kinku kyabo. Inoko, kukimba kushikata enka bunka bwabo kitatyi kilampe ke kuyampepo. Nkindi 18:1 unena’mba: “Yewa wikalañanya aye mwine” ukokeja kufula kubi. Nanshi boba badi mu madilo bafwaninwe kudyumuka kutyina kuponena mu dikinga dya kwitolola.

Balunda bakaminwe Leza babwanya kukwasha boba badi mu bulanda. Nkindi 17:17 unena’mba: “Mulunda usanswanga mafuku onso nyeke, mukimonya-malwa wilombola bu-mwanabo.” Lucy, utelelwe kala mu kishinte kibadikile, wasengelwe na bukwashi bwa balunda nandi ba bine pafwile wandi mwana. Tala byaanene pangala pa banababo ba mu kipwilo amba: “Nansha byobadi banena bityetye kyaba kimo, ino kunanga’tu kobadi banangila kwaunkweshe bininge. Mulunda nami umo waile kunangila ponadi bunka. Wadi uyukile amba ye uno udila kwinjibo, o mwanda wadi wiya divule kundidija’ko. Mukwabo nandi wadi ungita ku telefone kitatyi kyonso mwanda wa kunkankamika. Bakwabo nabo badi betwita kwabo mwanda wa kudya bidibwa, kadi badi balonga enka namino nyeke.”

Nansha kyaso kikata kikalanga na bambutwile kitatyi kyobajimija mwana byokijanga pa  kupwa’kyo, ino milombelo kudi Leza ne kwikala pamo na balunda ba bine Bene Kidishitu biseñanga binebine boba bajondwa mutyima. Bambutwile bavule Bene Kidishitu bafwilwanga bana bemwenanga’mba Yehova udi nabo. I bine, Yehova “undapanga ba mityima mifwe, ne kwibakuta pa byaso byabo.”—Mitōto 147:3.

Mānga Iseñañana ya mu Bible

Kutentekela pa milombelo ne pa kisense kilumbuluke, Kinenwa kya Leza kisonekwe i nsulo ya busengi ku boba badila. Mānga ya mu Bible ilombola amba Yesu usakidilanga ne kadi ubwanya kupwija kyaso kya bambutwile badi mu madilo na kujokejeja boba bafwile būmi bwabo. Ino mānga iseñanga bya binebine boba badi mu madilo. Tutalei’ko bidi mānga ibidi.

Luka shapita 7 usekununa byālongekele pēsambakene Yesu na ba madilo mu kibundi kya Neni. Bano bantu bādi bakajika mwana wa bunka wa mwana-mukaji wa kishala. Vese 13 unena’mba: “Ebiya Mfumwetu pa kumumona wamukwatyilwa lusa lwa kumunena’mba: Kokidila mipolo!”

Padi i batyetye bakokeja kusomonwa kunena mbutwile wa mwana aleke kudila. Ino mwanda waka Yesu wāmunenene nankyo? Mwanda wāyukile amba kyaso kya mbutwile kisa kupwa enka panō. Mānga yendelela namino amba: “[Yesu pa] kufwenapo watengele pa mufu ne boba bakusela’ye ke bēmene ebiya kwivwana kudi Yesu amba: Abe nsongwalume! nakunena: Languka! Penepo mufu wabūka kashikete ne kunena wālula kunena ino wamulubwila kudi inandi.” (Luka 7:14, 15) Ponka’po, uno lolo wāsumija mipolo, inoko yādi ke mipolo ya nsangaji.

 Kitatyi kikwabo, muntu witwa bu Yelusa wāfwenene Yesu mwanda wa kumulomba abelule wandi mwana mwana-mukaji wa myaka 12 wābelele bininge. Kyaba kityetye pobādi bakinena, musapu wapona’mba mwana wafu. Uno mwanda wātyumwine Yelusa mu bidyoma, ino Yesu wāmunena amba: “Kokizakala abe, itabija’tu.” Yesu pa kufika kwinjibo, wakatwela mudi nsongwakaji mufwe’wa. Pa kupwa kukwata mwana ku kuboko wanena’mba: “Abe nsongwakaji, nakunena languka.” Le byāikala namani? “Penepo kala mwana walanguka ne kulanguka kaenda.” Le bambutwile bālongele’po bika? “Nabo badi ke batendela pakatampe pene’tu.” Ba Yelusa ne mukajandi bāpamba mwana wabo mwana-mukaji bīpa mwanda wa kulombola nsangaji. Bāikala’tu enka na balota.—Mako 5:22-24, 35-43.

Ino mānga ya Bible ya lusangukilo lwa bana, isekunwinwe kamo ne kamo, ilombola bambutwile badi na njia dyalelo byobya byobakokeja kutengela. Yesu wānene amba: “Mwaka wiyako’wa bonso badi mu bibundu bakēvwana diwi dyandi. Ne kutamba bakatambemo.” (Yoano 5:28, 29) Yehova ulaile amba Mwana wandi ukapa boba bafwile būmi. Midiyo ne midiyo keibadika ya bana bafwile “bakēvwana diwi dyandi” pakanena umo ne umo amba: “Nakunena languka!” Bano bana bakashilula monka kwenda ne kunena. Kadi bambutwile babo bakekala “ke batendela pakatampe pene’tu,” pamo bwa ba Yelusa ne mukajandi.

Shi wi mufwilwe mwana mwana-mulume nansha mwana-mukaji, yuka’mba Yehova ubwanya kushinta bulanda bobe ke nsangaji kupityila ku lusangukilo. Shi usaka kukamona luno lukulupilo lwa ntumbo, nankyo londa musoñanya wa mulembi wa mitōto wa amba: “Kimbai Yehova ne bukomo bwandi; kimbai mpala yandi nyeke. Vulukai mīngilo yandi ya kutendelwa yālongele; bingelengele byandi.” (Mitōto 105:4, 5) I bine, ingidila Yehova, Leza wa bine, kadi mutōte mwasakila.

Lelo i bika byosa kumwena’mo dyalelo shi ‘ukimbe Yehova’? Usa kukomejibwa na milombelo yolomba Leza, usa kusengwa na buswe bukusenswe balunda nobe ba bine Bene Kidishitu, kadi usa kukankamikwa na kwifunda Kinenwa kya Leza. Kadi panopano ponka kumeso’ku, ukemwena ‘mingilo yandi ya kutendelwa ne bingelengele’ bikalonga Yehova pa mwanda wa kamweno ka nyeke kodi ne kudi obe mwana ufwile mwine.

[Kapango pa paje 5]

“Iyai na Mwana-Mukaji Ufwidilwe Bana Babidi’wa”

Ba Kehinde ne Bintu, ba mulume ne mukaji Batumoni ba Yehova ba mu Nijeria, bafwidilwe babo bana babidi mu akishida ya motoka. Tamba papo, basusukile na kyaso kya kuno kufwilwa kubikubi. Nansha namino, bakulupile enka mudi Yehova wa kwibakwasha, ne bendelelanga na kusapwila bekalwa-nabo musapu wa lukulupilo udi mu Bible.

Bantu bakwabo bamwene butūkanye ne kininga kya ba Kehinde ne Bintu. Difuku dimo, lolo witwa bu Ukoli wanene mulunda na Bintu amba: “Iyai na mwana-mukaji ufwidilwe bana babidi’wa ino ukyendelela na kusapula musapu wa mu Bible. Nkimba kuyuka i kika kimupele bukomo bwa kūminina nabya.” Kaka Bintu pa kufika ku njibo ya uno lolo, Ukoli wamunena’mba: “Nsaka kuyuka mwanda waka ukyendelela na kusapula myanda ya Leza, aye muntu ukwipaile bobe bana. Leza waselele kami kansongwakaji kamo’tu. Tamba’nka papo nkikisenswepo’tu ne kumwimvwana kwine.” Bintu wāingidije Bible mwanda wa kushintulula kine kifwila bantu ne mwanda waka tufwaninwe kukulupila amba baswe betu bakasangulwa.—Bilongwa 24:15; Loma 5:12.

Kupwa, lolo Ukoli wanena amba: “Nandi nanga amba Leza ye uletela bantu lufu. Pano nayuka bubine.” Watyipididila kwifunda Bible na Batumoni ba Yehova mwanda wa kuyukila’ko myanda mikwabo ya milao ya Leza.

[Kapango pa paje 6]

‘Nsakanga Kukwasha, Ino Nkiyukilepo Mwa Kukwashisha’

Bambutwile bafwidilwe mwana, ne bana bafwidilwe mwanabo, pobekalanga na njia, balunda bekalanga basele mityima kūlu. Basakanga kukwasha kisaka’kya ino batyina amba kunena ne kulonga kintu kingi kukateneka mityima ya bafwidilwe. Talai milangwe imoimo ipebwa yewa ubwanya kulanga’mba, ‘Nsakanga kukwasha, ino nkiyukilepo mwa kukwashisha.’

❖ Kokapaluka yewa udila mwanda’po’tu kuyukilepo kya kunena nansha kya kulonga. Kumona’tu kobakumona meso kwibakankamikanga. Lelo ubulwanga bya kunena? Kwibapamba bīpa ne kwibanena na mutyima umo amba “Mwafwai’ko ne kizumba” kukebayukija amba wibatele mutyima. Lelo utyinanga’mba shi udile ubebabweja’ko bulanda? Bible unena’mba: “Dilai na boba badila.” (Loma 12:15) Mipolo yobe ikalombola’mba wimvwene bulanda pamo nabo, ne kino kikokeja kwibakankamika.

❖ Kwata mulangwe. Le ubwanya kutēka tubidibwa tupēla twa kupa kisaka’kya? Lelo kukokejapo kwibakendela masāni ne bisuku bingidilwe’mo? Lelo kukokejapo kwenda kokwa kobakimba wa kutuma? Ke biyampepo kwibanena’mba, “Nombolei shi kudi kyomusaka.” Nansha shi ubanena’byo na mutyima umo, ino bambutwile bavule badi mu madilo bakamona’mba kudipo na kyaba kya kwibakwasha mwanda twaji tobe i tukuvudile. Ino abe ipangula’mba, “I kintu’ka kyombwanya kwimukwasha nakyo pano?” kupwa longa kyobalomba’kya. Ino epuka kutwela mu byaba bya abo bene nansha kwikuja mu myanda ibatala.

❖ Ke biyampepo kunena’mba, “Ndyukile mobimusanshila.” Muntu ne muntu wikalanga na kinku kishile na kya mukwabo pa lufu lwa muswedibwe. Nansha shi nobe kodi mufwilwe mwana, kuyukilepo na bubine mwine mobibasanshila.

❖ Pakapita kitatyi kilampe pa kusaka’mba madilo apwe ku mutyima. Endelela na kukwasha pangya bukomo bobe. Kisaka kidi mu madilo kisakilwanga bivule, ke’nkapo bukwashi bwa mu kitatyi kidi lufu pa ntanda kete. Tadija byobabudilwe mu bula bwa mayenga nansha makweji alonda’ko. *

[Kunshi kwa dyani]

[Kifwatulo pa paje 7]

Mānga ya mu Bible ilombola amba Yesu usakidilanga ne kadi ubwanya kwaluja bana ku būmi