Kukungila Difuku dya Yehova na Kūminina
Kukungila Difuku dya Yehova na Kūminina
“Mu kwitabija kwenu tūlaimo ne . . . kutūkija mutyima.”—2 PETELO 1:5, 6.
1, 2. Kūminina i bika, ne mwanda waka Bene Kidishitu banenwe kūminina?
DIFUKU dikatakata dya Yehova didi pabwipi ponka. (Yoela 1:15; Zefenia 1:14) Batwe Bene Kidishitu tusumininwe kulama bululame bwetu kudi Leza, o mwanda tutengele na kipyupyu kitatyi kisa kubingijibwa bubikadi bwa Yehova. Pano’ko bidi, tulwanga na mushikwa, kutukwa, kupangwapangwa, ne lufu pangala pa lwitabijo lwetu. (Mateo 5:10-12; 10:22; Kusokwelwa 2:10) Kino kilomba kūminina—ko kunena’mba kutūkija mutyima mu byamalwa. Mutumibwa Petelo witusoñanya amba: “Mu kwitabija kwenu tūlaimo ne . . . kutūkija mutyima.” (2 Petelo 1:5, 6) Bine, tunenwe kūminina mwanda Yesu wānene amba: “Aye ukōminina pototo, ne pamfulo pene, nabya aye ukapandako.”—Mateo 24:13.
2 Tulwanga kadi na misongo, kufwilwa, ne matompo makwabokwabo. Bine, Satana kakabulwepo kuloelelwa shi tubajimija lwitabijo! (Luka 22:31, 32) Ino na bukwashi bwa Yehova tukokeja kūminina matompo palapala. (1 Petelo 5:6-11) Ivwana bidi myanda ya bine ya umbūmi ilombola amba tukokeja kukungila difuku dya Yehova na kūminina ne lwitabijo kuzoza mpika.
Misongo Keyebakankejepo
3, 4. Leta kimfwa kilombola amba tukokeja kwingidila Yehova na kikōkeji nansha byotubela misongo.
3 Leza ketundapangapo mu kingelengele dyalelo, ino witupanga bukomo bwa kūminina misongo. (Mitōto 41:1-3) Kaka Sharon unena’mba: “Kunena kuyampe kakinga ye mulunda nami wa nyeke. Tamba’tu kubutulwa bongolo bwami i butengwe na misongo ya kubulwa kuludika bidyoma, o mwanda bwanuke bwami bonso bwadi’nka bwa malwa.” Kwifunda kuyuka Yehova ne milao yandi ya kukekala mukomo nkē i kupe Sharon lukulupilo. Nansha byanena ne kunanga na makambakano, ino utananga nsangaji mu mwingilo wa Bwine Kidishitu. Myaka 15 kunyuma, wānene amba: “Misongo ikyendelela na kunkoleja, ino kikulupiji ne kipwano kyami na Leza byo bintu binkankamika mu būmi. Ndi na nsangaji ya kubadilwa mu bantu ba Yehova ne ya kukwashibwa na aye!”
4 Mutumibwa Polo wāsoñenye Bene Kidishitu ba mu Tesalonika amba: “Kankamikai bampungiji ya ku mutyima.” (1 Tesalonika 5:14) Bintu pamo bwa kufitwa mutyima bikokeja kuletela muntu njia. Mu 1993, kaka Sharon wasonekele amba: “Kwimona bu muntu kadipo na kyalonga, . . . kwaumpele njia mikatampe mu bula bwa myaka isatu. . . . Ino bakulumpe baunsengele ne kumpa madingi. . . . Kupityila ku Kiteba kya Mulami, Yehova nandi waumpele na kanye bujinguludi butala pa luba lwa njia. Bine ne bine ponka, utele bantu bandi mutyima ne kwivwana malango abo.” (1 Petelo 5:6, 7) Kaka Sharon ukingidila Leza na kikōkeji koku ukungile difuku dikatakata dya Yehova.
5. I bukamoni’ka bulombola amba Bene Kidishitu babwanya kutyumwina mu manwi njia mikatampe?
5 Bene Kidishitu bamo basusukanga na njia mikatampe pangala pa būmi bwabo bwa pa kala. Harley wemwenine bulwi bukomo pa Divita II dya Ntanda o mwanda wadi ulotakanya bilotwa bya mavita bilenga moyo. Wadi waila aye mu tulo amba: “Sopoka! Tadija!” Ebiya pa kulanguka byanga bolē umbidi onso. Inoko, waikele na būmi bwa bwine Leza ne mwenda mafuku bino bilotwa byashilula kutyepa mu kulondakana ne mu kuleta moyo.
6. Mwine Kidishitu umo walwile namani na makambakano a ñeni yandi?
6 Mwine Kidishitu umo wabelele misongo ya kujina kwa ñeni, penepa waanza kukomenwa kusapula ku njibo ne njibo. Inoko aye kasha wielela’ko mwanda wadi uyukile amba o mwingilo ukamupandija aye ne boba bonso bakumwivwana. (1 Temote 4:16) Kyaba kimo wādi ukomenwa’nka ne kukokola ku kibelo, ino wanene amba: “Penepa nashilula kujadika ñeni yami pamo, kupwa naenda ku njibo ilonda’po, natompa dikwabo. Bine, pa kwendelela kutambila mu mwingilo, nelamīne’ko būmi bwami bwa ku mushipiditu.” Kutanwa ku kupwila nako bwadi bulwi bukwabo kudi uno tutu, ino wadi ukulupile amba kwitana na banabetu ku mushipiditu i kwa mvubu. O mwanda, wadi ulonga buninge bwa kutanwa’ko.—Bahebelu 10:24, 25.
7. Nansha bamo byobatyinanga kwisamba mu kitango kya bantu nansha kutanwa ku kupwila, ino bōmininanga namani?
7 Bene Kidishitu bakwabo badi na moyo mupitepite wa kutyina bintu nansha ngikadilo kamukaya. Kimfwa, bakokeja kutyina kwisamba mu kitango kya bantu nansha kutanwa’tu ku kupwila. Langa’po muswelo obakolelwa kwisamba ku kupwila kwa Bwine Kidishitu nansha kunena kipindi ku Masomo a Mwingilo wa Kiteokratike! Ino bōmininanga, ne tukankamikwanga pa kwibamona bāya kupwila ne kulondolola’ko.
8. I kintu’ka kipite buya kulonga potulwa na makambakano a mu malango?
8 Kukōkolokwa ne kulāla tulo bibwanya kukwasha yewa ulwa na makambakano a mu malango. Bundapi bwa bamuñanga nabo i buyampe. Inoko, i kipite buya kukulupila mudi Leza kupityila mu milombelo. Mitōto 55:22 inena’mba: “Ela kiselwa kyobe padi Yehova, nandi ukakulelanga; kakalekapo moloke kujina, nansha patyetye pene.” Nanshi “kulupila mudi Yehova ne mutyima obe onsololo na kusumininwa.”—Nkindi 3:5, 6.
Kūminina Kitatyi Kyotufwilwa
9-11. (a) I bika biketukwasha tūminine mu bulanda bwa kufwilwa muswe? (b) Le kimfwa kya Ana kitukwasha namani tūminine matompo a kufwilwa?
9 Shi lufu lubakalañanya ba mu kisaka, kuno kufwilwa kuletanga bushiyena bukata. Abalahama wādidile pafwile Sala mukajandi muswedibwe. (Ngalwilo 23:2) Enka ne Yesu muntu mubwaninine mwine ‘impolo yamusumine’ pafwile mulunda nandi Lazalasa. (Yoano 11:35) Nanshi ke bibipo kwivwana bulanda shi muntu otuswele wafu. Inoko, Bene Kidishitu bayukile amba kudi lusangukilo. (Bilongwa 24:15) Pa kino, kebanenwepo kukalala “pamo bwa [bakwabo] bampikwa kyo bakulapile.”—1 Tesalonika 4:13.
10 Penepa tukōminina namani shi tubafwilwa muswe? Padi kino kyelekejo kiketukwasha. Pavule pene, ketwikalangapo na bulanda bwaendaenda shi mulunda netu waenda lwendo mwanda tuyukile amba tusa kukamumona pakajoka. Ne batwe Bene Kidishitu ba kikōkeji netu shi tumona lufu uno muswelo, tutyepejanga’ko njia mwanda tukulupile amba lusangukilo ludi’ko.—Musapudi 7:1.
11 Kukulupila na mutyima onso mudi “Leza wa kanye ka kusenga konso” kuketukwasha tūminine matompo a kufwilwa. (2 Kodinda 1:3, 4) I biyampe kulangulukila ne pa byātene Ana mukaja mufu wa mu myaka katwa kabajinji. Mulume wandi wāfwile kupwa’tu kwa myaka isamba-ibidi ya buluo. Ino kufika ne ku myaka 84, wādi’nka ukingila mingilo ikola ya Yehova ku tempelo. (Luka 2:36-38) Kwipāna kwa uno muswelo na bubine kwāmukweshe alwe na njia ne bushiyena. Kwingila mingilo ya Bwine Kidishitu kitatyi kyonso, kubadila’mo ne mwingilo wa kusapula Bulopwe, kuketukwasha tūminine matompo a kufwilwa muswe.
Kulwa na Matompo Palapala
12. Bene Kidishitu bamo bōmininanga matompo’ka mu kisaka?
12 Bene Kidishitu bamo bekalanga bōminina matompo a mu kisaka. Kimfwa, shi muntu musonge walonga makoji, bine, i bulanda ku kisaka kituntulu! Pangala pa buno bulanda, yewa kalongele makoji kakokejapo pakwabo ne kupūta diso kwine nansha kadi ubwanya kudila kyaba kyonso. Enka ne kwingila tuntu tupēla kwine ke kukambija pakwabo ne kuleta byaka. Musonge wampikwa mambo ukokeja kukomenwa ne kudya kwine, wanyana’nka ne kinyano tē, ne milangwe nayo yamuvutakana. Ubwanya ne kutunya kwingila mingilo ya Bwine Kidishitu. Bine, bana nabo kebakabulwepo kufitwa bininge!
13, 14. (a) Milombelo ya Solomone ya kufikijija kwa tempelo itukankamika namani? (b) I kika kyotulombela mushipiditu sandu?
13 Yehova witukwashanga potutanwa mu matompo a uno muswelo. (Mitōto 94:19) Leza wivwananga milombelo ya bantu bandi, monka mulombwela milombelo ya Mulopwe Solomone pa kufikijija tempelo kudi Yehova. Solomone wālombele Leza amba: “Shi lulombelo ka, nansha kwisashila ka, kwa muntu ense kwākalonga, nansha kudi bantu bobe bonso bene Isalela, bakayuka muntu enselele ne byamalwa bya ku kipupo kya mutyima wa aye mwine, kadi shi akōlole makasa andi dya ku ino njibo ino’i; ebiyampe nankyo umwivwane abe mūlu mu kikalo kyobe, ulekele, ulonge ne kupana ku muntu enselele mwendele mashinda andi, abe ye uyukile mityima ya bantu; ku muntu ku muntu, (mwanda abewa, abe enka kete, ye uyukile mityima ya bāna ba bantu bonsololo); amba bakwakamwe mafuku onsololo a bekala mu ntanda yo wapene kudi batata.”—1 Balopwe 8:38-40.
14 Kutabukidila i biyampe kulomba nyeke mushipiditu sandu. (Mateo 7:7-11) Kipa kya mushipiditu mubadilwa ngikadila pamo bwa nsangaji ne ndoe. (Ngalatea 5:22, 23) I busengi bukatampe shi Tata wetu wa mūlu walondolola milombelo yetu—padi njia ke nsangaji, ne padi kafitwe ke ndoe!
15. Le i bisonekwa’ka bikokeja kwitukwasha tutyepeje’ko kuzumbazumba kwa mutyima?
15 Shako kuzumbijazumbija mutyima kekubulwangapo shi tūminina njia mikatampe. Inoko ketukazumbijapo mutyima bipitepite shi tulamine mu ñeni bino binenwa bya Yesu bya amba: “Kemukikambakanya muya wenu amba: Le tudya bika? Ne byo tutoma i bika? Nansha bya ku mubidi amba: Tuvwala ka? . . . Nanshi badikilai bidi kusaka bulopwe bwa Leza, ne boloke bwandi kumo, ebiya nankyo ne byabyo byonso bikemutentekelwapo.” (Mateo 6:25, 33, 34) Mutumibwa Petelo witusoñanya amba ikalai “kwela kuzumbazumba konso kwa mutyima kudi [Leza], ke-muntu aye wimutele mutyima.” (1 Petelo 5:6, 7) Tufwaninwe ne kulonga bukomo bwa kupwija makambakano. Ino shi tubapu kulonga byotubwanya kulonga, papo kekukidipo ne kyotukambakena, kyetu’tu ke enka kulombela. Kaimba wa mitōto wāimbile amba: “Fikija dishinda dyobe kudi Yehova; umukulupile, nandi ukekifikijanga.”—Mitōto 37:5.
16, 17. (a) Mwanda waka ketukokejapo kubudidilwa kuzumbazumba kwa mutyima? (b) Shi tulonde binene Fidipai 4:6, 7 tukemwena bika?
16 Polo wāsonekele amba: “Kemukizumbazumba, nansha pamo pene; ino mu byonso byo musaka muyūkije’byo kudi Leza monka mu kulombela, ne mu kumwisashilapo, ne kumufwija ponka. Ino ndoe ya Leza, ya kutabuka ñeni yonso, īkalama mityima yenu, ne kufwatakanya kwenu kwine kumo mudi Kidishitu Yesu.” (Fidipai 4:6, 7) Na bubine bana ba Adama kebakokejapo kubudidilwa’tu kuzumbazumba kwa mutyima. (Loma 5:12) Bakaji ba Esau Bene Hiti “badi basusula mutyima wa Isake ne wa Lebeka,” bambutwile ba Esau bakaminwe Leza. (Ngalwilo 26:34, 35) Kubelabela kwādi kuzumbijazumbija mutyima wa Bene Kidishitu pamo bwa Temote ne Tofimusa. (1 Temote 5:23; 2 Temote 4:20) Polo nandi wādi uzumbija mutyima pangala pa banababo betabije. (2 Kodinda 11:28) Ino Yewa “wivwananga kulombela” udi nyeke na boba bamuswele.—Mitōto 65:2.
17 Potukungila difuku dya Yehova, tutanei bukwashi ne busengi mudi “Leza wa ndoe.” (Fidipai 4:9) Yehova i “muyule lusa ne buntu,” “muyampe, ne mutyima wa lubilo wa kulekela (myanda),” kadi “witunena’mba, i luvumbi.” (Divilu 34:6; Mitōto 86:5; 103:13, 14) Shi ke pano, ‘byonso byotusaka, tuyukijei’byo kudi Leza’ nabya tukamona ‘ndoe yandi’—kutūkija mutyima kekubwanya kuyukwa na muntu.
18. Mungya Yoba 42:5, tubwanya ‘kumona’ Leza muswelo’ka?
18 Milombelo yetu poisa kulondololwa, tukamona amba Leza udi netu. Yoba pa kupwa kūminina matompo, wānene amba: “Nadi nkwivwana na kutwi bitupu; ino pano namino dīso dyami dibakumone.” (Yoba 42:5) Potulangulukila pa bitulongele Leza, bine, ‘tukamumona’ na diso dyetu dya kwivwanija, dya lwitabijo, ne dya kufwija’ko kutabuka ne pabajinji. Bine, buno bupwani buketuletela ndoe ya mu mutyima ne mu ñeni!
19. Bikekala namani shi ‘tubaela kuzumbazumba kwetu padi Yehova’?
19 Wivwane ‘twele kuzumbazumba kwetu padi Yehova,’ nabya tukōminina matompo ne ndoe ya munda ikalama mutyima ne milangwe yetu. Mutyima wa munda wa kyelekejo keukekalapo kukolelwa, keukakwatwapo moyo, nansha kuzumbazumba kwine. Ñeni yetu keikasunkanibwapo na bikoleja nansha na njia.
20, 21. (a) Byātene Shitevani bilombola namani amba muntu ubwanya kwikala na mutyima mutūke mu kupangwapangwa? (b) Tela kimfwa kya mu ano mafuku kya muntu wāuminine matompo na mutyima mutūke.
20 Mwanā bwanga Shitevani wādi na uno mutyima mutūke paādi ūminina ditompo dikomo dya lwitabijo lwandi. Kumeso kwa kusapula bukamoni bwa mfulo, bonso bādi mu Sanhedrini “bamumwene mumpala mwandi ke mudi’nka na mwa mwikeulu.” (Bilongwa 6:15) Mutyima wandi wādi mutūke’nka bwa wa mwikeulu, mukendi wa Leza. Shitevani pa kupwa kwibalambika lufu lwa Yesu, batyibi “batapwa ne ku mutyima sá! Ke bamushenkaninya’nka meno.” Ino Shitevani aye “byādi muyūlwe Mushipiditu Sandu wabambila mūlu sō, wamona ntumbo ya Leza, ne Yesu mwine wimene ponka ku lundyo kwa Leza.” Kino kimonwa kyāmukankamikile wafwa na kikōkeji. (Bilongwa 7:52-60) Batwe netu, nansha byoketumonangapo bimonwa, ino Leza witupanga mutyima mutūke potupangwapangwa.
21 Tala mweivwanine Bene Kidishitu bamobamo baipailwe na Bene Nazi mu bula bwa Divita II dya Ntanda. Umo usekununa byamutene mu kidye kya mambo amba: “Bauntungile kibawe kya lufu. Nadi nteja, kupwa nanena amba, ‘Ikala wa binebine’nka ne ku lufu,’ ne binenwa’po bikwabo bityetye bya Mfumwetu, kubapu. Pano kemwakilangalanga. Ndi na ndoe, mutyima mutūke, okemubwanyapo kufwatakanya!” Nkasampe Mwine Kidishitu obadi bakepaya lwa kutyibwa mutwe wātumīne bambutwile bandi mukanda’mba: “Pano ke pa bukata bwa bufuku. Ndi na mukenga wa kushinta milangwe. Aa! ulanga mbwanya kukekala na nsangaji mu ino ntanda shi napu kutuna Mfumwetu? Mhm, nansha dimo! Ino pano kulupilai amba nataluka pa ino ntanda mu nsangaji ne ndoe.” Bine ne bine ponka, Yehova ukwatakanyanga bengidi bandi ba dikōkeji.
Nobe Ukokeja Kūminina!
22, 23. I bika byokakulupila poendelela kukungila difuku dya Yehova na kūminina?
22 Padi ulwanga na bikoleja kamukaya mu byotwapwa kubandaula. Eyo, Yoba muntu wakaminwe Leza wānene bya bine amba: “Muntu mubutulwe ne mwana-mukaji, i wa mafuku matyetye, muyule tusuwa.” (Yoba 14:1) Pakwabo wi mbutwile wingila bininge mwa kupela bobe bana bwendeji bwa ku mushipiditu. Bafwaninwe kūminina matompo ku masomo, o mwanda ukekala na nsangaji shi abalamata Yehova mbū ne ku misoñanya yandi myoloke! Kepabulwe padi ulwanga na bikoleja ne bitompibwa ku kaji. Ubwanya kūminina ino ngikadilo ne mikwabo, mwanda ‘Yehova wituselelanga biselwa byetu mafuku onso mobukila, mobukila.’—Mitōto 68:19.
23 Padi wimonanga bu muntu bitupu, ino yuka amba Yehova aye kakelwapo mingilo yobe ne buswe boswele dijina dyandi dikola. (Bahebelu 6:10) Ukakukwasha ūminine matompo a mu lwitabijo lobe. Nanshi endelela na kwela kiswa-mutyima kya Leza mu milombelo ne mu mpangiko yobe yonso. Penepa kulupila amba Leza ukakwesela ne kukukwasha poendelela kukungila difuku dya Yehova na kūminina.
Ukalondolola Muswelo’ka?
• Mwanda waka Bene Kidishitu bafwaninwe kūminina?
• I bika biketukwasha tūminine mu misongo ne mu kufwilwa?
• Milombelo itukwashanga namani tūminine matompo?
• I kika kinenenwa amba bibwanika kukungila difuku dya Yehova na kūminina?
[Bipangujo bya Kifundwa]
[Kifwatulo pa paje 17]
Kwiubija mudi Yehova kukakukwasha ūminine matompo a kufwilwa