Tamija Ngikadilo Ikukwasha Kulonga Bana ba Bwanga

“Endai . . . mukafundijei mizo yonso ya bantu nabo ke bāna-babwanga.”—MATEO 28:19.

1. Lelo i ngikadilo’ka ne bwino byādi bisakilwa bengidi ba Leza ba pa kala?

 BENGIDI ba Yehova bafwaninwe kyaba kimo kutamija bwino ne ngikadilo ibakwasha balonge kiswa-mutyima kyandi. Kimfwa, Leza wāsoñenye ba Abalahama ne Sala kushiya kibundi kyabo kya Ulu kya bupeta ne kino kyēbalombele kutamija ngikadilo ne bwino mwa kwikadila mu mapema. (Bahebelu 11:8, 9, 15) Yoshua wādi ufwaninwe kwikala na bukankamane, kikulupiji mudi Yehova, ne buyuki bwa Mukanda wa Bijila pa kutweja Bene Isalela mu Ntanda ya Mulao. (Yoshua 1:7-9) Nansha ba Bezalela ne Ohodiaba byobādi na bwino kampanda, ino bādi basakilwa’po bukwabo na bukomo bwa mushipiditu wa Leza mwa kwendejeja senene lūbako lwa tabenakulo ne mingilo mikwabo.—Divilu 31:1-11.

2. Lelo i bipangujo’ka byotusa kubandaula pa mwanda utala kulonga bana ba bwanga?

² Myaka tutwa pa kupita’po, Yesu Kidishitu wāpele balondi bandi uno musoñanya, amba: “Endai . . . mukafundijei mizo yonso ya bantu nabo ke bāna-babwanga, . . . ne kwibalombola balaminine byonso byo nemulaīle ami mwine.” (Mateo 28:19, 20) Kwadi kekwaikele kashā bantu bapelwe mingilo na ino. Lelo i ngikadilo’ka yotusakilwa pa kwingila mwingilo wa kulonga bana ba bwanga? Le tukokeja kutamija ino ngikadilo namani?

Swa Leza Bikatampe

3. Musoñanya wa kulonga bana ba bwanga witupanga mukenga wa kulonga bika?

³ Kufwena bantu ne kulonga bukomo bwa kwibanekenya amba batōte Leza wa bine bilomba kuswa Yehova bikata. Bene Isalela bādi bakokeja kulombola buno buswe na kukōkela ne mutyima onso mbila yandi, na kupāna bitapwa byaitabija, ne na kumutendela mu ñimbo. (Kupituluka 10:12, 13; 30:19, 20; Mitōto 21:13; 96:1, 2; 138:5) Netu, byotunenwe kulonga bana ba bwanga, tufwaninwe kulama Bijila bya Leza, ino kadi ne kuswa Yehova na kumuyukanya ku bakwetu ne kwibalombola mpango yandi. Tufwaninwe kwisamba ne kikulupiji, kutonga bishima biyampe mwa kulombwela bakwetu motumwena lukulupilo lwitupele Leza.—1 Tesalonika 1:5; 1 Petelo 3:15.

4. Mwanda waka Yesu wādi uloelelwe kufundija bantu myanda ya Yehova?

 ⁴ Yesu wādi uswile Yehova bikatampe, o mwanda wādi usangela kunenena pa mpango ya Leza, pa Bulopwe, ne pa butōtyi bwa bine. (Luka 8:1; Yoano 4:23, 24, 31) O mwanda wānene amba: “Bidibwa byami i byonka bino’mba: Ngube kiswa-mutyima kya yewa wakuntuma, ne kumupwila mīngilo yandi.” (Yoano 4:34) Mulembi wa mitōto wānene bino binenwa bitala Yesu, amba: “Ndoelelwe monka mu kulonga kiswa-mutyima obe, abe Leza wami; eyo i binebine, mukanda-obe-wabijila udi umutyima wami. Naela lubila lwa myanda-miyampe ya boloke mu kipwilo kikatakata; talapo bidi, nkikakankajapo milomo yami, abe Yehova uyūkileko.”—Mitōto 40:8, 9; Bahebelu 10:7-10.

5, 6. Lelo i ngikadilo’ka mikatampe isakilwa boba balonga bana ba bwanga?

⁵ Kyaba kimo, bapya befunda bubinebine bwa mu Bible, pa kutononwa na buswe bwa kuswa Leza, bekalanga besambila padi Yehova ne pa Bulopwe na kusumininwa koku bakulupile kunekenya bakwabo babandaule Bisonekwa. (Yoano 1:41) Buswe botuswele Leza kyo kintu kikatampe kitutonona twingile mwingilo wa kulonga bana ba bwanga. Nanshi twendelelei kulama buno buswe bukabe na kutanga kitatyi kyonso Kinenwa kya Leza ne kulangulukila’po.—1 Temote 4:6, 15; Kusokwelwa 2:4.

⁶ Ne kutatana kwine mpika, kuswa Yehova ko kwākweshe Yesu Kidishitu ekale mufundiji mupyasakane. Inoko ke’nkapo kino kete kyāmulengeje ekale musapudi wa Bulopwe mufike’po. Le penepo i ngikadilo’ka mikwabo yākweshe Yesu abwanye senene kulonga bana ba bwanga?

Ta Bantu Mutyima na Buswe

7, 8. Le Yesu wādi umona bantu namani?

⁷ Yesu wādi uta bantu mutyima ne kwibasangela bya binebine. Nansha paādi ukidi mūlu bu “sendwe mwine mukata” wa Leza, kuloelelwa kwandi kwādi ku bana ba bantu. (Nkindi 8:30, 31) Ne pāile Yesu pano panshi pene, wādi wivwanina bantu lusa, ne kutūkija mityima ya boba bādi bāya kwadi. (Mateo 11:28-30) Yesu wālombwele lusa ne buswe bwa Yehova, ne kino kyākokele bininge bantu ku mutōtelo wa Leza umo kete wa bine. Bantu ba miswelo yonso bādi bateja Yesu mwanda wādi wibata mutyima, uta’o ne ku ngikadila yobadi’mo.—Luka 7:36-50; 18:15-17; 19:1-10.

⁸ Muntu umo pa kwipangula Yesu kyafwaninwe kulonga akamone būmi bwa nyeke, “Yesu wamubambila’tu, sō! ne kuloelelwa wamuloelelwa.” (Mako 10:17-21) Tutanga bitala pa bantu bamo bāfundijibwe na Yesu ku Betani amba: “Yesu wadi wibasenswe ne Mata, ne mwanabo, ne Lazalasa mwine kumo.” (Yoano 11:1, 5) Yesu wādi ujimija ne kitatyi kyandi kya kukōkolokwa mu kufundija bantu mwanda wa kuta kwaādi wibatele mutyima. (Mako 6:30-34) Kuta bantu mutyima bininge na buswe ko kwākweshe Yesu ekale kukokela bantu ku butōtyi bwa bine kutabuka muntu ye-yense.

9. Lelo i ngikadilo’ka yādi na Polo paādi ulonga bana ba bwanga?

⁹ Mutumibwa Polo nandi wādi uta mutyima bininge bantu baādi usapwila. Kimfwa, wānene boba bāalamukile ke Bene Kidishitu mu Tesalonika amba: “Pa mwanda wa kwimwabila ne lusalusa, twadi tuloelelwe kwimupa, ke myanda-miyampe ya Leza yonka, mhm, i ne mityima yetu mīne kumo, ke-mwi-bantu pano bānwe mwi baswe betu byamalwa.” Buninge bwādi bulonga Polo na buswe, bwāfikije Bene Tesalonika bamo ‘bāvundamina bakishi, ne kumwingidila aye Leza wa būmi.’ (1 Tesalonika 1:9; 2:8) Shi tute bantu mutyima bya binebine, pamo bwa Yesu ne Polo, nabya tukasangala pa kumona myanda miyampe itenga boba “batongelwemo kala umbūmi bwa nyeke na nyeke.”—Bilongwa 13:48.

Ikala na Mushipiditu wa Kwipāna

10, 11. Mwanda waka mushipiditu wa kwipāna udi na mvubu pa kulonga bana ba bwanga?

¹⁰ Boba bayukile kulonga bana ba bwanga bekalanga na mushipiditu wa kwipāna. Bine kebamonangapo kungwija byabupeta bu kintu kya mvubu kutabuka. I amo, Yesu wānene  bana bandi ba bwanga amba: “Kebyo kukola pa walupeto kutwela mu bulopwe bwa Leza!” Bana ba bwanga pa kwimvwana bino binenwa bātulumuka, ino Yesu wābweja’ko amba: “Bānwe bāna kebyo kukola! pa boba bakukulupila umbupeta kutwela umbulopwe bwa Leza! Uswapo ne ngamedia īkatwelamo mu dīso dya shindano, ino ku mpeta pa kutwela mu bulopwe bwa Leza i kikomo.” (Mako 10:23-25) Yesu wādi ulombola bandi bana ba bwanga bekale na būmi bupēla mwa kwielelela mu kulonga bana ba bwanga. (Mateo 6:22-24, 33) I kika kinenenwa amba mushipiditu wa kwipāna witukwashanga tulonge bana ba bwanga?

¹¹ Kufundija byonso byālaile Yesu kulomba kwipāna bininge. Divule yewa usaka kulonga bana ba bwanga uloñanga bukomo bwa kwifunda Bible yenga ne yenga na muntu usangela musapu. Basapudi ba Bulopwe bamo, pa kusaka kwikala na mikenga mivule ya kutana bantu ba mityima myoloke, balekele kwingila twaji twa nshikije dyuba bakimba’ko twa mansaa matyetye. Bene Kidishitu bavule i befunde ludimi lungi mwanda wa kusapwila bantu ba mizo mikwabo badi mu wabo mwaba. Bantu bakwabo basaka kulonga bana ba bwanga bavilukilanga mu bibundi nansha mu mantanda makwabo mwanda wa kuputumina ne pa mfulo mu mwangulo. (Mateo 9:37, 38) Byonso bino bilomba kwikala na mushipiditu wa kwipāna. Ino kwikala muntu muyuke kulonga bana ba bwanga kulomba bintu bivule.

Ikala na Kitūkijetyima Ino Kwampikwa Kwela Kyaba

12, 13. Mwanda waka kitūkijetyima kidi na mvubu pa kulonga bana ba bwanga?

¹² Kitūkijetyima i ngikadilo mikwabo itukwasha tulonge bana ba bwanga. Musapu wa Bwine Kidishitu i wa kampeja-bukidi, inoko kulonga bana ba bwanga kulombanga kitatyi ne kitūkijetyima. (1 Kodinda 7:29) Yesu wātūkijije mwanabo Yakoba mutyima. Mobimwekela, nansha byādi bivwana Yakoba busapudi bwa Yesu divule, ino kudi kintu kyādi kimujikakanya kwikala mwanā bwanga. (Yoano 7:5) Ino mu kitatyi kityetye, pa bukata bwa lufu lwa Kidishitu ne Pentekosa wa 33 K.K., Yakoba wāalamukile ke mwanā bwanga, mwanda mungya mulombwela Bisonekwa bimweka amba wādi pamo na inandi, ne banababo, ne batumibwa mu milombelo. (Bilongwa 1:13, 14) Yakoba wāendelele biyampe ku mushipiditu, ne mwenda mafuku wāikala na biselwa bilēma mu kipwilo kya Bwine Kidishitu.—Bilongwa 15:13; 1 Kodinda 15:7.

¹³ Pamo’nka bwa babidimye, Bene Kidishitu bakunanga bintu bitama bityebitye—kwivwanija Kinenwa kya Leza, kuswa Yehova, ne kwikala na mutyima na wādi na Kidishitu. Kino kilomba kutūkija mutyima. Yakoba wāsonekele amba: “Bānwe bāna betu, tūkijai mityima Mfumwetu āye. Talaipo bidi, ku mudimi wilaīja bipa bilumbuluke bya panopanshi, utūkije ne mutyima ponka, poso wamona mvula wa kijimamapya ne wa kumukadiko. Bānwe nenu mo monka tūkijai mityima; kankamijai mityima yenu; ke-kuntu kwiya kwa Mfumwetu ke kudi pa bwipi ponka.” (Yakoba 5:7, 8) Yakoba wādi wisāshila banababo betabije ‘batūkije mityima ne biya Mfumwetu.’ Shi bana ba bwanga kebevwenepo kintu kampanda, Yesu wādi wibashintulwila’kyo na kitūkijetyima nansha kupityila ku byelekejo. (Mateo 13:10-23; Luka 19:11;  21:7; Bilongwa 1:6-8) Pano kepadi pāye Mfumwetu, tufwaninwe kwikala na kitūkijetyima kya muswelo umo onka potwikankamika kulonga bana ba bwanga. Boba bekala ke balondi ba Yesu mu ano etu mafuku nabo bafwaninwe kufundijibwa na kitūkijetyima.—Yoano 14:9.

14. Nansha shi tudi na kitūkijetyima, i muswelo’ka otufwaninwe kwingidija kitatyi biyampe potulonga bana ba bwanga?

¹⁴ Shako, nansha shi tudi na kitūkijetyima, kinenwa kekikapepo bipa mu bantu bavule botushilula nabo bifundwa bya Bible. (Mateo 13:18-23) O mwanda pa kupwa kulonga bukomo bwa kwibakwasha, i biyampe tukakimbe boba bakwata bubinebine bwa Bible na mutyika pa kyaba kya kujimija kitatyi ku bantu kebapepo bipa. (Musapudi 3:1, 6) Bine, enka ne bantu basangela bubinebine bene basakilwanga kukwashibwa bikata pa kusaka amba bashinte mumweno, mulangilo, ne bitungo byabo bya umbūmi. O mwanda twikalanga na kitūkijetyima na kyādi na Yesu ku bana ba bwanga kitatyi kyobādi bakolelwa kutamija ngikadilo miyampe.—Mako 9:33-37; 10:35-45.

Tamija Bwino bwa Kufundija

15, 16. Mwanda waka kwisamba bintu bimvwanika ne kwiteakanya bidi na mvubu potulonga bana ba bwanga?

¹⁵ Kuswa Leza, kuta bantu mutyima, mushipiditu wa kwipāna, ne kitūkijetyima i ngikadilo ya mvubu pa kulonga bana ba bwanga. Inoko bwino bwa kufundija bufwaninwe nabo kutamijibwa mwanda bwitukwashanga kushintulula myanda mu muswelo wivwanikwa ne upēla. Kimfwa, binenwa bivule bya Yesu Kidishitu, Mufundiji Mukatampe, byādi bitenga bantu mwanda byādi bipēla. Padi ubavuluka binenwa bya Yesu pamo bwa bino: “Mukēbīkila lupeto luleme momwa mūlu.” “Kemukipana kutubwa bikola, mhm.” ‘Ñeni nayo ibabingijibwa pa mingilo yayo.’ “Lubulai . . . bya Kesala kudi Kesala, bya Leza nabyo kudi Leza.” (Mateo 6:20; 7:6; 11:19; 22:21) Eyo, Yesu kānenepo enka bino binenwa bīpi. Wādi ufundija bintu bimvwanika ne kushintulula ponso pobyādi bilomba kushintulula’byo. Le ubwanya nobe kwiula mufundijijo wa Yesu namani?

¹⁶ Kwiteakanya na katentekeji kyo kintu kya mvubu pa kunena bintu bimvwanika ne bipēla. Musapudi wampikwa kwiteakanya keye kunena bivule. Kadi kejangapo kuvutakanya myanda mikatampe na binenwa bilabila, na kwisamba tonso twayukile pa mwanda’wa. Ino musapudi mwiteakanye aye ulangilanga muntu wafundija, ulangulukila ne pa mwanda mwine, ne kunena senene enka bintu bifwaninwe kunena. (Nkindi 15:28; 1 Kodinda 2:1, 2) Utalanga i bika biyukile kala mwifundi ne i myanda’ka ya kwimanina’po pobefunda. Padi musapudi ukokeja kwikala muyuke bivule, ino utōkejanga mwanda pa kuleka kwisamba bintu kebidipo na mvubu.

17. I muswelo’ka otubwanya kukwasha bantu balangulukile pa Bisonekwa?

¹⁷ Kadi Yesu wādi ukwasha bantu balanguluke, pa kyaba kya kwibalombola myanda bitupu. Kimfwa difuku dimo, wāipangwile amba: “Le unenanga namani abe Shimona? Le balopwe ba pano panshi balambulwanga mulambu, nansha musonko, kudi bāni? Le i kudi bāna’ni i ku bēni?” (Mateo 17:25) Tukokeja kwikala na myanda mivule ya mu Bible ya kushintulula, ino tufwaninwe kwīfula mwa kushila mwifundi kyaba kya kunena nansha kushintulula myanda yotubandaula nandi mu kifundwa kya Bible. Mungya buluji, ketufwaninwepo kupungija bantu na bipangujo bivulevule. Ino na bwino, na byelekejo, ne na  bipangujo biloba tudi mu kanwa, tukebakwasha basangele myanda ya mu Bisonekwa idi mu mabuku etu emanine pa Bible.

18. Lelo kutamija ‘bwino bwa kufundija’ kulomba bika ne bika?

¹⁸ Bisonekwa bisambilanga pa ‘bwino bwa kufundija.’ (2 Temote 4:2; Tetusa 1:9) Buno bwino bwa kufundija ke enkapo’tu kukwasha muntu akwate myanda ku mutwe. Tufwaninwe kukwasha mwifundi wa Bible evwanije kwishila kudi pa bukata bwa bubinebine ne bubela, biyampe ne bibi, ñeni ne bulembakane. Shi tulonga namino, ne shi tukwasha muntu ekale kuswa Leza mu mutyima wandi, nabya ukamona bubinga bwine bwafwaninwe kumukōkelela.

Pyasakena mu Mwingilo wa Kulonga Bana ba Bwanga

19. I muswelo’ka ukwashanga Bene Kidishitu bonso mu kulonga bana ba bwanga?

¹⁹ Kipwilo kya Bwine Kidishitu i bulongolodi bwipēne mu kulonga bana ba bwanga. Shi mupya waikala mwana wa bwanga, ke enkapo Kamoni wa Yehova wamusapwidile ne kumukwasha ayuke byobya bine bifundija Bible ukekala na nsangaji kete. Shi kudi kibumbo kya bantu bakimba mwana mujimine, i enka muntu umo umuboyanga. Inoko pasa kujokejibwa mwana kudi bambutwile bandi, i nsangaji ya bantu bonso badi bamukimba. (Luka 15:6, 7) Mo monka ne kulonga bana ba bwanga i bukomo bwa kibumbo. Bene Kidishitu bonso bakimbanga boba bakokeja kwikala bana ba bwanga ba Yesu. Ino kitatyi kishilula mupya umo kupwila ku Njibo ya Bulopwe, Bene Kidishitu bonso bamukwashanga endelele kusangela mutōtelo wa bine. (1 Kodinda 14:24, 25) O mwanda Bene Kidishitu bonso basangalanga pangala pa tutwa twa tununu ne tununu twa bana ba bwanga bapya balongwa mwaka ne mwaka.

20. I bika byokalonga shi usaka kufundija bakwetu bubinebine bwa mu Bible?

²⁰ Bene Kidishitu ba kikōkeji bavule basangelanga kufundija muntu ayuke Yehova ne butōtyi bwa bine. Ino nansha byobaloñanga buno bukomo, padi kebabwanyapo kulonga mwanā bwanga. Shi bidi namino ku obe mutamba, endelela kuningija buswe bobe kudi Yehova, ta bantu mutyima, ikala mwipāne, ikala na kitūkijetyima, ne kulumbulula bwino bobe bwa kufundija. Ne kadi, lomba nyeke Leza akupe mutyima wa kufundija bubinebine. (Musapudi 11:1) Ikala na nsangaji mwanda byonso byolonga mu mwingilo wa Yehova bikwashanga ku uno mwingilo wa kulonga bana ba bwanga utumbija Leza.

Le Ukokeja Kushintulula?

• Mwanda waka kulonga bana ba bwanga kulombolanga amba tuswele Leza?

• I ngikadilo’ka ifwaninwe kwikala na boba balonga bana ba bwanga?

• Lelo ‘bwino bwa kufundija’ bulomba bika ne bika?

[Bipangujo bya Kifundwa]

[Kifwatulo pa paje 20]

Bene Kidishitu balombolanga amba baswele Leza bikata na kulonga bana ba bwanga

[Kifwatulo pa paje 22]

Mwanda waka boba balonga bana ba bwanga bafwaninwe kuta bantu mutyima?

[Kifwatulo pa paje 23]

Le i ngikadila’ka ilombwa boba balonga bana ba bwanga?

[Kifwatulo pa paje 24]

Bene Kidishitu bonso basangelanga bipa biyampe bilupuka mu kulonga bana ba bwanga