1. Lelo Yehova wiivwananga namani pa mingilo, kwiiwana uno muswelo i kumulengeje alonge bika?

YEHOVA i mwingidi usangelanga mingilo yalonga. (Ñim. 135:6; Yoa. 5:17) Pa kukwasha bipangwa byandi bya ñeni bikale na ino nsangaji ne na mutyima wa kufwija’ko pa byalongele, Yehova i mwibipe mwingilo usangaja. Kimfwa, wāingidije wandi Mwana umbedi mu mwingilo Wandi wa bupangi. (Tanga Kolose 1:15, 16.) Bible witulombola’mba kumeso kwa Yesu kwiya pano pa ntanda bu muntu, wādi pamo na Leza momwa mūlu bu “sendwe mwine mukata.”—Nki. 8:30.

2. Lelo i bika bilombola amba bipangwa bya ku mushipiditu byādi nyeke na mwingilo wa mvubu kadi muyampe?

² Tamba ku ngalwilo kutūla ne ku mfulo, mu Bible mudi bimfwa bilombola’mba Yehova wādi upa nyeke bandi bana ba ku mushipiditu mwingilo. Ba Adama ne Eva pa kupwa kujilula ne kupangwa mu kīkalo kyabo kya Paladisa, Leza “wabika kutunduka kwa budimi bwa Edena, bakelubi ba lupanga lwa lubimbi lwa mudilo lwalamuka ku mitamba yonso, konso konso, koku ne koku, mwanda wa kulama dishinda dya ku mutyi wa bumi.” (Ngo. 3:24) Kadi Kusokwelwa 22:6 unena’mba Yehova “watumine mwikeulu wandi kulombola bapika bandi bintu bifwaninwe kulongeka panopano ponka.”

3. Lelo Yesu wālondele namani kimfwa kya Shandi paādi pano pa ntanda?

³ Yesu paādi pano pa ntanda bu muntu mubwaninine, wāingile na nsangaji mwingilo wāmupele Yehova kwingila. Pa kulonda kimfwa kya Shandi, Yesu wāpele ne bandi bana ba bwanga mwingilo wa mvubu. Pa kwibakwasha basangele mwingilo wabo, wānene amba: “I binebine nemulombola’mba, Yewa ulombola lwitabijo mudi ami, yao nandi ukaloñanga mingilo yononga’i; kadi ukalonga mingilo mikatampe kutabuka ne ino’i, mwanda ami keñenda kudi Tata.” (Yoa. 14:12) Pa kulombola kampeja bukidi ka uno mwingilo, Yesu wāshintulwile amba: “Tufwaninwe kwingila mingilo ya yewa wantumine pano pakidi’ko dyuba; mwanda bufuku bwiyanga kebukokejapo muntu kwingila.”—Yoa. 9:4.

4-6. (a) Mwanda waka tubwanya kufwija ko ba Noa ne Mosesa pa kuvuija mwingilo wēbapele Yehova? (b) Lelo mwingilo onso upebwanga bantu na Leza wiifwene mu bintu’ka?

⁴ Nansha ke kumeso kwa Yesu kwiya, Bantu bādi bapebwe mwingilo wa kwingila. Nansha ba Adama ne Eva byobākomenwe kwingila mwingilo wēbapelwe, bakwabo bēwingile mwēbalombwedile Leza. (Ngo. 1:28) Noa wāpelwe bulombodi bupotoloke bwa mwa kūbakila safini mwanda wa kupandija būmi ku Dilobe dikatampe. Wālongele na katentekeji bintu byāmunene Yehova kulonga. Bine, tufwijanga’ko pa kwikala kotwikele ko dyalelo mwanda wa kulonda kwaālondele bulombodi!—Ngo. 6:14-16, 22; 2 Pe. 2:5.

⁵ Mosesa wāpelwe bulombodi bupotoloke bwa mwa kūbakila tabenakulo ne kuteakanya mwingilo wa bupidishitu, bwine bwaālodele na katentekeji. (Div. 39:32; 40:12-16) Enka ne dyalelo, tumwenanga mu kuvuija kwaāvuije uno mwingilo na kikōkeji. Namani? Mutumibwa Polo wāshintulwile amba, myanda ilombwelwe mu Mukanda wa Bijila yādi bu munjiñininya wa ‘bintu biyampe bya kwiya’ kumeso.—Bah. 9:1-5, 9; 10:1.

⁶ Mwingilo upanga Leza bengidi bandi wishilanga kitatyi ne kitatyi kukwatañana na muswelo waendelela kufikidija mpango yandi bityebitye. Inoko, mwingilo obapebwanga utumbijanga nyeke Yehova ne kukwasha bantu betabije bamwene’mo. Bine, bino bitala ne bintu byālongele Yesu, kumeso kwa kwikala bu muntu ne mwenda mafuku kitatyi kyaāile pano pa ntanda. (Yoa. 4:34; 17:4) Mo monka ne mwingilo otupelwe dyalelo nao utumbijanga Yehova. (Mat. 5:16; tanga 1 Kodinda 15:58.) Mwanda waka bidi uno muswelo?

⁷ Uketabija amba i kitulumukwa’po kashā Yehova kwita bantu bampikwa kubwaninina bekale na bulēme bwa kwingila pamo nandi. (1 Ko. 3:9) Boba bōbaka Mobo a Bitango, Mobo a Bulopwe ne mobo a misambo bakwashanga ku mpangiko ya lūbako na mwālongele ba Noa ne Mosesa. Ekale shi wingilanga mu kulongolola Njibo ya Bulopwe ya kwenu nansha mu lūbako lwa kité kya ntanda kya mu Warwick mu New York, sanswa dyese dyobe dya kwingila mu wao muswelo. (Tala kifwatulo kidi ku ngalwilo kya mwingilo wa busendwe.) I mwingilo ukola. Inoko, mu bifuko bivule bene Kidishitu i betwe kukwatakanya mpangiko ya ku mushipiditu ya lūbako. Nayo idi’ko mwanda wa kutumbija Yehova ne mwanda wa kamweno ka bantu ba kikōkeji. (Bil. 13:47-49) Bulongolodi bwa Leza buletanga buludiki buyampe bwa mwa kwingidila uno mwingilo biyampe. Kyaba kimo, kino kibwanya kulomba bantu bamo kupebwa mingilo mipya ya kwingila.

7, 8. (a) Lelo bene Kidishitu badi na dyese dya kwingila mwingilo’ka? (b) Lelo tukalonga namani pa buludiki bwa Yehova?

⁸ Bengidi ba Yehova ba kikōkeji bakōkelanga nyeke ku buludiki bwa kiteokratike. (Tanga Bahebelu 13:7, 17.) Tubwanya kubulwa kwivwanija dibajinji bubinga bwine  bwa kuvuijija mwingilo wetu mu muswelo kampanda. Inoko, tuyukile ne pa mfulo kamweno kadi mu kulonda bujadiki bo-bonso bumwene Yehova bu bufwaninwe.

⁹ Mutyima wa kulonga kiswa-mutyima kya Yehova umwekanga mu muswelo utangidile bakulumpe kipwilo. (2 Ko. 1:24; 1 Tes. 5:12, 13) Balombolanga’mba betabije kwingila bininge ne kulonda kushinta ko-konso. Bapelakananga kulonda miswelo mipya ya mwa kwingidila mwingilo wa kusapula kushimikwa kwa Bulopwe bwa Leza. Nansha bamo byobekakile padi dibajinji mu mwanda utala kutūla’ko mpangiko ya kusapula ku telefone, busapudi bwa ku nkula nansha busapudi bwa mu kitango kya bantu, kebaijijepo kwimwena bipa biyampe. Kimfwa, bapania baná mu Alemanye bakwete butyibi bwa kwingila mu kifuko kya busunga kyobadi bedilwe. Michael unena amba: “Ketwadipo twingila mwingilo wa uno muswelo mu myaka mivule, o mwanda twadi na malangalanga mavule mu mutyima wetu. Yehova wadi wiayukile, o mwanda wetupele lubanga loketubwanyapo kwilwa lwa mwingilo usangaja. Bine, twasangele pa kulonda buludiki buletelwe mu Mwingilo Wetu wa Bulopwe, ne kukulupila’mba Yehova uketukwatakanya!” Lelo udi na mutyima wa kutompa miswelo mipya ya mwa kusapwila imweka mu wenu mwaba?

10. Lelo i kushinta’ka kwa myanda ya mu bulongolodi kwashintyilwe panopano?

¹⁰ Kyaba kimo, myanda ya mu bulongolodi ilombwanga kushinta. Mu myaka ya panopano, mabilo a misambo mavule atyangilwe na mabilo makwabo. Nansha kuno kushinta byokwalombele batutu ne bakaka badi bengila ku ino misambo bashinte mingilo yabo, bonso badi balombolwa kuno kushinta kumeso kwa kitatyi. (Mus. 7:8) Bine, i kya nsangaji’po kashā bano bengidi ba mutyima tō kwingila mwingilo mukatampe mu mānga ya bantu ba Yehova!

11-13. Lelo i makambakano’ka atene bantu bamo mwanda wa kushinta kwa mu bulongolodi?

¹¹ Tubwanya kuboila ñeni miyampe ku bantu ba mu misambo yatyangilwe. Bamo badi ke bengile kitatyi kyonso mu betele ya mu yabo ntanda mu bula bwa makumi a myaka. Ba mulume ne mukaji baingile mu kakisaka katyetye ka Betele ya mu Amerika wa pa Bukata, bebatumine mu kisaka kya Betele ya mu Meksike kipityile kisaka kyobatambile’ko kintu kya misunsa 30. Rogelio unena’mba, “kushiya kisaka ne balunda byadi bikomo bininge.” Juan, tutu mukwabo wanenwe kuvilukila ku Meksike, unena amba: “Bidi pamo bwa kubutulwa dipya; ufwaninwe kupwana na balunda bapya. Bilomba kwibidila bibidiji ne milangulukilo mipya.”

¹² Bantu ba mu kisaka kya Betele ba mu matanda makwabo a Bulaya banenwe kuvilukila ku bilo ya musambo wa Alemanye, batenwe padi na makambakano. Muntu yense usangelanga kifuko kya ngulu ubwanya kuyuka’mba, byadi bikomo ku bano banabetu kuviluka ku Suise ne kushiya ngulu mipuñame yadi ibajokolokele. Kadi boba batambile ku Ostrali babudilwe dibajinji būmi buyampe bobadi nabo kwine’kwa.

¹³ Boba bavilukile ku ntanda mikwabo, badi balombwa kushikata mu mobo mapya, kwingila na batutu ne bakaka bokebadipo bayukile, ne kwifunda padi kwingila mingilo mishileshile. Byadi bilomba ne kwenda ku kipwilo kipya ne kusapula mu mwaba mupya, padi’nka ne mu ludimi lukwabo. Kushinta kwa uno muswelo kubwanya kwikala kukomo. Inoko, bantu bavule ba mu kisaka kya Betele baitabije ano makambakano. Mwanda waka balongele uno muswelo?

¹⁴ Grethel unena amba: “Naitabije lwito lwami mwanda wadi muswelo wami wa kulombola Yehova amba, buswe bomuswele i  butabuke bonswele ntanda, njibo nansha dyese kampanda.” Dayska unena amba: “Kitatyi kyonavulukile’mba lwito lwatambile kudi Yehova, naitabije’lo na nsangaji.” André ne Gabriela betabija na kunena amba: “Pa kino twamwene mukenga mukwabo wa kwingidila Yehova na kutūla masakila etu pa kifuko kya bubidi. Twadi tunena’mba, ‘kitatyi kitupukumina kivula kya Yehova kya kushinta, i biyampe kuponeja mbwija ya kwilukinga pa kyaba kya kūbaka mikalo.’”

14, 15. (a) Lelo bantu bavule balombwele namani’mba basenswe dyese dya kwingila pamo na Yehova ko-konso kobabwanya kwingila? (b) Lelo i bimfwa biyampe kotudi batwe bonso mu bika?

¹⁵ Pa mwanda wa kutyangwa kwa misambo, bantu bamo ba mu kisaka kya Betele batumwanga kukengila mwingilo wa bupania. Bantu ba mu Betele bavule batuminwe uno muswelo patyangilwe musambo wa Danemarke, wa Norveje ne wa Suede na bilo ya musambo wa Skandinavi. Mu bano bantu mubadilwa ba Florian ne Anja banene amba: “Twamwene mwingilo mupya obetupele bu makambakano asangaja. Kotudi, byadi biyampe kwingidijibwa na Yehova ko-konso kotubwanya kumwingidila. Tubwanya kunena pampikwa budimbidimbi’mba tudi na dyese dikatampe!” Nansha shi bavule mu bukata mwetu byokebabwanyapo kushinta uno muswelo, tubulwe’po kwiula mutyima wa bano batutu ne bakaka wa kutūla tumweno twa Bulopwe pa kifuko kibajinji? (Isa. 6:8) Yehova weselanga nyeke boba basenswe dyese dyabo dya kwingila pamo nandi, ko-konso kobabwanya kwingila.

¹⁶ Bantu ba kubulwa kubwaninina bakimbanga nyeke kwidingakanya, ino Kinenwa kya Leza kitulombola kwimanina pa byobya byotubwanya kulonga. (Tanga Ngalatea 6:4.) Bavule mu bukata mwetu kebadipo na kyepelo kya lupusa mu bulongolodi. Kadi, batwe bonso ketubwanyapo kwikala bapania, bamishonele nansha kwingila ku Betele. Shako, ano i madyese mayampe! Ino ketufwaninwepo kwilwa’mba, dyese dikatakata dikokeja kwikala na muntu i dyese  dyotudi nadyo batwe bonso. Dyese dya kwikala bu bakwingila pamo na Yehova mu mwingilo wa bwine Kidishitu. Bine, dino i dyese dya kusanswa!

17. Lelo i bika byotubwanya kukomenwa pa mwanda wa ntanda ya Satana idi’ko, ino mwanda waka bino bintu kebifwaninwepo kwitutyumuna mutyima byampikwa kwendela’mo?

¹⁷ Ntanda ya Satana byoikidi’ko, bukomo bwetu bwa kwingidila Yehova bubwanya kwikala na mikalo. Ketubwanyapo padi kuvuija bisakibwa bya kyetu kisaka, kwikala na bukomo bwa ngitu nansha kunekenya ngikadilo mikwabo. Inoko, buno ke bubingapo bwa kutyumukilwa mutyima byampikwa kwendela’mo. Kokipēlula nansha dimo bukomo bobe bwa kwingila pamo na Leza kupityila ku kusapula dijina dyandi ne kuyukanya Bulopwe bwandi ponso pomona mukenga. Kintu kibajinji kya mvubu i kwingila koingila pamo nandi kukwatañana na bukomo bobe ne kulomba kolomba Leza esele banabenu badi na bukomo bwa kulonga bivule kukupita. Vuluka’mba muntu yense utumbija dijina dya Yehova i mulēme ku meso andi!

¹⁸ Nansha byotudi bantu ba bukōkekōke ne kubulwa kubwaninina, Yehova usangedile kwitwingidija bu bakwingila nandi pamo. Bine, tusenswe dyese dyetu dya kwingila pamo na Leza mu ano mafuku a mfulo! Pa kino, tufwaninwe kuleka kulondalonda bininge tumweno tuvule twa batwe bene, koku tuyukile’mba mu ntanda mipya Yehova uketukwasha tusangele “būmi bwinebwine”—būmi bwa nyeke bwa nsangaji ne ndoe.—1 Tm. 6:18, 19.

19. Lelo i dyese’ka ya mu mafuku a kumeso ditubikīle Yehova?

¹⁹ Byotudi ku nenekelo ya ntanda mipya, tulangulukilei pa byālombwele Mosesa bene Isalela kumeso’tu kwa abo kutwela mu Ntanda ya Mulao amba: ‘Yehova obe Leza ukakutabwila mu mingilo yonso ya kuboko kobe.’ (Kup. 30:9) Kitatyi kikapwa divita dya Amakedona, boba baputumina mu mwingilo wa kwingila pamo na Leza bakapebwa ntanda yobebalaile. Kupwa, tukata mutyima ku mwingilo wetu mupya—ke wa kwalamuna ntanda ke paladisa milumbuluke kadi!