I “Leza Mwine Watamija’yo”!

“Kadipo ne mwanda yewa wākunine, nansha yewa wāsangilepo mema, ehe, poso’nka Leza mwine watamija’yo.”—1 KOD. 3:7.

1. Twi “bakwingila mīngilo pamo na Leza” mu mwingilo’ka?

 “BAKWINGILA mīngilo pamo na Leza.” Mo mwātelele mutumibwa Polo dyese dyotudi nadyo batwe bonso. (Tanga 1 Kodinda 3:5-9.) Mwingilo wātelele Polo’u i wa kulonga bana ba bwanga. Wadingakenye’o na kukuna nkunwa ne kusangila’yo mema. Bilomba Yehova etukwashe pa kusaka amba tubwanye uno mwingilo wa kamweno. Polo wituvuluja’ko amba “i Leza mwine watamija’yo.”

2. Mwanda waka kuyuka amba ‘Leza ye utamija nkunwa’ kwitukwashanga twikale na mumweno muyampe pa mwingilo wetu?

² Kuyuka uno mwanda na kwityepeja kwitukwasha twikale na mumweno muyampe pa mwingilo wetu. Tukokeja kusapula ne kufundija na kininga, ino mfulo mfulō mitendelo ya mobitamina i ya Yehova. Mwanda waka? Mwanda nansha twingile namani i kutupu uyukidijanga mutamino wabyo ne kwiuludika. Mulopwe Solomone wēsambile senene pa ino ngikadilo, amba: “Kuyukīlepo mingilo ya Leza ulonga byonsololo.”—Mus. 11:5.

3. I kwiifwana’ka kudi pa bukata bwa nkunwa yotukunanga panshi na mwingilo wa kulonga bana ba bwanga?

³ Kubulwa bukomo bwa kuyuka mutamino, lelo kufwaninwe kwituvutakanya ñeni? Mhm. Ino kwitupanga kininga ne kwitutenga. Mulopwe Solomone wānene amba: “Lubanga kuna nkunwa yobe, kadi kyolwa nakyo kokōloja dikasa dyobe; mwanda kuyukilepo kyokya kikamena biyampe, shi kino shi kyoki, shi padi amba byonso bibidi bikalumbuluka mwa kimo.” (Mus. 11:6) Bine, potukunanga nkunwa pa biloba, ketuyukangapo shi ikashipuka i yepi. Mwanda kudi bintu bivule byoketukokejapo kuludika. Mo monka ne pa mwingilo utala kulonga bana ba bwanga. Yesu wānene’kyo ukoma mu byelekejo byandi bibidi bilembelwe mu Evanjile ya Mako shapita wa 4. Tutalei ñeni yotuboila ku bino byelekejo bibidi.

Miswelo Palapala ya Nshi

4, 5. Sekununa mu kīpi kyelekejo kya Yesu kya mukushi ukusa nkunwa.

⁴ Mu Mako 4:1-9, Yesu wēsambile pa mukushi wākushile nkunwa yāponene mu bifuko bishileshile, amba: “Ivwanaipo bidi, ino byo kwalupukile mukushi wa budimi amba: Nkakuse. Ino byalongele pa kukusa īmo yaponena kumfulo kwa dishinda, ebiya kadi byoni bya mūlu nabyo byaiya kwiīpwa fututu. Kadi lukwabo nalo lwaponena pa lubweyele pa kubulwa nshi mingi, panopano ponka lwamena kala, mwanda wa kubulwa nshi ya kwilwikija. Ino dyuba pa kukamba lwatēma, mwanda wampikwa miji, lwauminina, tē. Ino lungi nalo lwaponena mu mība, kadi mība nayo yatama yeludya, ne kupapo mpika. Kadi lukwabo nalo lwaponena mu nshi milumbuluke, ino lwamenene ne kupa lwapa bivule bīne, lungi lwa makumi asamba, kadi lungi lukwabo nalo lwa katwa.”

⁵ Mu myaka isekunwinwe mu Bible bādi bakuna nkunwa na kwiikusa. Mukushi wādi usela nkunwa mu mutwelo wandi nansha mu kintu ne kukusa’yo na kujokoloja. Nanshi mu kino kyelekejo, mukushi ukusakanyanga nkunwa mu nshi palapala. Ino kunwa’ya keiponena mu bifuko bya nshi bishileshile.

6. Lelo Yesu wāshintulwile namani kyelekejo kya mukushi?

 ⁶ Ketushilwepo mu kitonto pampikwa kuyuka buluji bwa kino kyelekejo. Yesu wēkishintulwile monka mokisonekelwe mu Mako 4:14-20 amba: “Mukushi i yewa ukusanga mwanda. Kadi boba ba kumfulo kwa dishinda, po pakushilwe owa mwanda, bo bano’ba bēvwana bitupu, ino ponkapo Satana waiya watekuna mwanda wadi mukuse mu mityima yabo. I enka nabya ne bano nabo bakushilwe mu lubweyele, bo bakuteleka mwanda, ino ponkapo ke beusepela lubilo lonka. Nanshi pa kubulwa miji munda mwabo badi ba kakitatyi bitupu, ebiya pa kumona byamalwa, nansha pa kupangwapangwa bya ponka pa uno mwanda, panopano ponka byebakoleja kala. Kadi bano nabo bo bakushilwe mu mība badi bēvwana owa mwanda. Ino byakwibōminina bya panopanshi, ne kongolwa na lupeto, ne byatwelamo kudya mwanda, nanshi popa wabudilwe kupela bipa. Kadi bano nabo bo bakushilwe pa nshi milumbuluke, bakwivwana mwanda ne kusepelela’o bo bapele bipa ne wa makumi asatu, ne wa makumi asamba, ne wa katwa.”

7. Lelo nkunwa ne miswelo palapala ya nshi yelekeja bika?

⁷ Yuka amba Yesu kanenepo amba nkunwa ikushilwile yo ya miswelo palapala. Ino unena amba nkunwa’ko yo yāponene mu nshi palapala, ne kupa bipa bishileshile. Nshi imbajinji yādi myūmu, mikomene; ya bubidi yādi yampikwa biloba bivule; ya busatu yādi ya miba; kadi ya buná ayo yādi miyampe, milumbuluke, ipa bipa. (Luka 8:8) Lelo nkunwa byo bika? I musapu wa Bulopwe udi mu Kinenwa kya Leza. (Mat 13:19) Le miswelo palapala ya nshi yelekeja bika? Yelekeja bantu ba mityima palapala.—Tanga Luka 8:12, 15.

8. (a) Lelo mukushi welekeja ani? (b) Mwanda waka mwitabilo witaba bantu ku busapudi bwa Bulopwe i mwishileshile?

⁸ Lelo mukushi nandi welekeja ani? Welekeja boba bakwingila pamo na Leza, basapula myanda miyampe ya Bulopwe. Bakunanga ne kusangila mema pamo bwa Polo ne Apolosa. Inoko nansha bengile bininge, bipa bilupuka’mo i bishileshile. Mwanda waka? Mwanda mityima ya boba bevwana musapu i mishileshile. Mu kyelekejo, mukushi kaludikangapo bino byonso. Bine, kino kikankamika batutu ne bakaka ba kikōkeji baingile myaka mivule, pakwabo makumi a myaka, ino kulupula bipa bimweka na meso mpika! * Mwanda waka kibakankamikanga?

9. I mwanda’ka ukankamika wānene mutumibwa Polo ne Yesu nandi weukomeneja?

⁹ Kikōkeji kya mukushi kekyāiminepo pa bipa bya mwingilo wandi. Ko kwāelele Polo milafwe pa kunena’mba: “Muntu ne yandi mpalo, muntu ne yandi mpalo, monka  mwendele mīngilo yandi.” (1 Kod. 3:8) Mpalo ipalwanga mungya mingilo, ke mungyapo bipa bilupuka’ko. Yesu nandi wēsambile pa uno mwanda kitatyi kyājokele bana ba bwanga bandi mu mwingilo wa busapudi. Bāsangele mwanda ne bademona bebakōkelele mu dijina dya Yesu. Nansha byobādi basepelela, ino Yesu aye wēbanene amba: “Kemukasepelela pa bademona bakwimukōkela, nanshi sepelelai pano pa majina enu kulembwa mūlu.” (Luka 10:17-20) Nansha shi mukushi kangwilepo bivule mu mwingilo wandi, kino kekilombolapo amba kadipo na kininga ne kikōkeji pamo bwa bakwabo. Pavule pene, bipa bilupukanga mungya mwikadile mutyima wa mwivwaniki. Ino kokilwa amba i Leza utamija nkunwa.

Kiselwa Kidi na Boba Bemvwana Kinenwa

10. I bika biyukanya kumeso amba muntu kampanda wateja kinenwa wiifwene nansha keifwene na nshi milumbuluke?

¹⁰ Le boba bemvwana kinenwa nabo le? Lelo mwitabilo wabo i mupwe kala kulembwa? Mhm. I abo bene batonga kwikala nansha kuleka kwikala pamo bwa nshi miyampe. Bine, mutyima wa muntu ukokeja kushinta waikala biyampe nansha bibi. (Loma 6:17) Yesu wēsambile mu kyelekejo kyandi amba “bēvwana bitupu” kinenwa, ino Satana waiya wasela’kyo. Ino kebyadipo bifwaninwe kwikala uno muswelo. Mwanda Yakoba 4:7 ukankamika Bene Kidishitu amba “mumukomene dyabola, nandi ukemunyema.” Yesu wānene amba bakwabo betabija kinenwa dibajinji na nsangaji, ino kupwa bakukala mwanda wa “kubulwa miji munda mwabo.” Ino bengidi ba Leza i banenwe amba “mushimatyijibwe bwa miji” mwanda wa kukwatyija “kubaya kwalo, ne kulepa kwalo, ne bulabwamūlu bwalo, ne bulabwapanshi bwalo, ne kwiluyūka alo lwine lusa lwa Kidishitu lutabukile ñeni.”—Ef. 3:17-19; Kol. 2:6, 7.

11. Lelo muntu ukokeja kwepa namani bya kūmininwa ne bya bupeta kudya kinenwa?

¹¹ Bakwabo bemvwana kinenwa balekanga “byakwibōminina bya panopanshi, ne kongolwa na lupeto” bibatwele ne kudya kinenwa. (1 Tem. 6:9, 10) I muswelo’ka obakokeja kwepa kino? Mutumibwa Polo ulondolola amba: “Monso mo mwikadila kusanswa kwa bupeta keko; loelelwai mu byonka bintu byo mudi nabyo; ke-muntu aye mwine wanena’mba: Ami nkikakuzobololapo, nansha patyetye pene, nansha kukulekelela mpika.”—Bah. 13:5.

12. Mwanda waka boba belekejibwa na nshi milumbuluke bapanga bipa bya buvule bwishishile?

¹² Ku mfulo Yesu wanena amba boba bakuninwe mu nshi milumbuluke “bapele bipa ne wa makumi asatu, ne wa makumi asamba, ne wa katwa.” Nansha boba betabaka ku kinenwa byobadi na mutyima muyampe ne kupa bipa, ino byobalonga mu mwingilo wa kusapula myanda miyampe i bishileshile mungya ngikadilo yabo. Kimfwa, bununi, misongo ya kanshinyenshinye, bikokeja kutyepeja mwingilo wa busapudi wa bamo. (Dingakanya Mako 12:43, 44.) Pano napo mukushi ukokeja kuludika bityetye nansha kubulwa kuludika bintu, ino usangalanga mwanda Yehova ye watamija’byo.—Tanga Mitōto 126:5, 6.

Mukushi Ulēle

13, 14. (a) Nena mu kīpi kyelekejo kya Yesu kya muntu ukusa nkunwa. (b) Le mukushi i ani, ne nkunwa nayo i bika?

¹³ Tutanga kyelekejo kikwabo mu Mako 4:26-29 kya mukushi amba: “I yenka namino bulopwe bwa Leza budi bwa muntu wakutūla nkunwa panshi. Ulāla, ubūka, bufuku ne mwinya, nkunwa nayo yamena, yenda ītama, kuyūkapo mo īmenena ne mo ītamina, mpika. Mwanda ntanda īmena ayo mīne ībadikila mapamba, ebiya ke myepo: myepo ke misekemo. Ino pa kwela’byo penepo wakutenteka lupete kanoa, ke-pantu pakunoela pabafikila.”

 ¹⁴ Le mukushi’wa i ani? Bamo mu Bipwilo bya Kine Kidishitu bakulupile amba i Yesu. Ino i muswelo’ka otukanena amba Yesu ulēle kadi kayukilepo patama nkunwa? Bine, Yesu uyukile senene mutamina nkunwa! Ino uno mukushi, monka motwanenena’kyo kūlu’ku, welekeja basapudi ba Bulopwe umo ne umo, bakuna nkunwa ya Bulopwe na kusapula na bupyasakane. Nkunwa yatūlwa panshi i kinenwa kyobasapula. *

15, 16. Kutama kwa nkunwa ne kwa ku mushipiditu i kulombolwe namani mu kyelekejo kya Yesu kya mukushi?

¹⁵ Yesu unena’mba mukushi “ulāla, ubūka, bufuku ne mwinya.” Kino kekilombolapo amba mukushi i nkope. Ino kilombola’tu bilongekenga mu būmi bwa bantu. Bishima bingidijibwe mu uno vese bilombola mwingilo wingilwa mu kitatyi kampanda, wa kulāla bufuku dyuba koenda kwingila. Yesu wālombwele byālongekele mu kitatyi’kya. Wānene amba “nkunwa nayo yamena, yenda ītama.” Kupwa wābweja’ko amba mukushi “kuyūkapo mo īmenena ne mo ītamina, mpika.” Kino kilombola amba nkunwa itamanga “ayo mīne.” *

¹⁶ Le i bika byādi bisaka kunena Yesu pano? Yuka amba mwanda udi’po i mutamino ne mumwekelo wa poitama bityebitye. “Mwanda ntanda īmena ayo mīne ībadikila mapamba, ebiya ke myepo: myepo ke misekemo.” (Mako 4:28) Kuno kutama kumwekanga mu matabula matabula. Kebikokejikapo kutononwa bitame lubilo. Ne kutama kwa ku mushipiditu nako i muswelo umo onka. Kutamanga mu matabula matabula shi Yehova waleka bubinebine bumene mu mutyima wa muntu mufwaninwe.—Bil. 13:48; Bah. 6:1.

17. Lelo i bāni basangalanga shi nkunwa ibape bipa?

¹⁷ I muswelo’ka wangula mukushi ‘shi byaakunine bibaele’? Patamija bubinebine bwa Bulopwe mu mityima ya bana ba bwanga bapya, bafikilanga pa kyaba kimo kebendelela bukidi pa mwanda wa buswe bobaswele Leza, kebwibatonona bepāne kwadi. Balombolanga kwipāna kwabo  na kubatyijibwa. Batutu bendelela kutama ku mushipiditu bapebwanga biselwa bivule mu kipwilo. Kipa kya Bulopwe kala kyaangulwa na mukushi mubajinji ne na basapudi ba Bulopwe bakwabo kebakuninepo nkunwa’ya yalupula mwanā bwanga. (Tanga Yoano 4:36-38.) Na bubine, “bonso babidi [abasepelela] pamo, ne wakushile ne wāngwile mwine.”

Ñeni Yotuboila’ko Dyalelo

18, 19. (a) Lelo kupituluka kotwapituluka mu byelekejo bya Yesu kubakukankamika namani? (b) Le i bika byotukabandaula mu kishinte kilonda’ko?

¹⁸ I bika byotwefunda pano potwefunda byelekejo bibidi bidi mu Mako shapita 4? Tubefunde amba bine tudi na mwingilo wa kwingila—ke kukuna kadi. Ketufwaninwepo kwikañanya pa mwanda wa bikoleja ne makambakano abwanya kwimika uno mwingilo. (Mus. 11:4) Kadi kyaba kimo kyonka, tuyukile amba tudi na dyese dya kutendelwa kya kwikala bakwingila pamo na Leza. Yehova kete ye utamijanga bintu ku mushipiditu, wesela bukomo bwetu ne bwa boba batambula musapu. Tubamone amba ketubwanya kuningila muntu atame ku mushipiditu. Kadi netu mo monka, ketufwaninwepo kutyumukwa mutyima nansha kuzoza shi kudi utama bityetye nansha kadi’kopo. Bine, tubakankamikwa pa kuyuka amba kubwanya kwetu kwimanine pa kukōkela Yehova ne pa dyese dyotweselwe dya kusapula “myanda-miyampe ya buno bulopwe . . . ke kiyūkeno kya kuyūkila pa kusapwila’yo ku mizo yonso.”—Mat. 24:14.

¹⁹ Le i bika bikwabo byētufundije Yesu pa kutama kwa bana ba bwanga bapya ne mwingilo wa Bulopwe? Kilondololwa kya kino kipangujo kidi mu byelekejo bikwabo bisonekelwe mu mānga ya Maevanjile. Tukabandaula bino byelekejo bimo mu kishinte kilonda’ko.

[Kunshi kwa dyani]

Lelo Ubavuluka?

• I kwiifwana’ka kwiifwene kukuna nkunwa panshi ne kusapula musapu wa Bulopwe?

• I muswelo’ka umonanga Yehova kikōkeji kya musapudi wa Bulopwe?

• I kwiifwana’ka kwiifwene kutama kwa nkunwa na kutama kwa ku mushipiditu kwānenene Yesu?

• ‘Ne wakushile ne wāngwile basepelanga bonso pamo’ muswelo’ka?

[Bipangujo bya Kifundwa]

[Kifwatulo pa paje 21]

Mwanda waka Yesu wadingakenye musapudi wa Bulopwe bwa Leza na mukushi wa nkunwa?

[Kifwatulo pa paje 23]

Boba badi pamo bwa nshi milumbuluke bepānanga na mutyima umo mu kusapula Bulopwe mungya ngikadilo yabo

[Kifwatulo pa paje 24]

Leza ye utamijanga nkunwa