‘Komenai Dyabola’ Pamo bwa Yesu
‘Komenai Dyabola’ Pamo bwa Yesu
“Mumukomene dyabola, nandi ukemunyema.”—YAK. 4:7.
1. Lelo Yesu wādi uyukile amba ukalwibwa muswelo’ka pano panshi, ne byāfudile namani?
YESU KIDISHITU wādi uyukile amba ukalwibwa na Dyabola. Kino kyādi kimweke patōka mu byānene Leza kudi nyoka, mushipiditu mubi wātombokele wesambila mudi nyoka, amba: “Ino nkabikanga nshikani padi abe ne padi mwana-mukaji [kipindi kya mūlu kya bulongolodi bwa Yehova], kadi ne ntundu yobe ne yandi; aye [Yesu Kidishitu] ukakusanshija ku mutwe obe, nobe ukamusanshija ku kapondo kandi.” (Ngal. 3:14, 15; Kus. 12:9) Kusanshija Yesu ku kapondo kwādi kulombola amba ukasanshijibwa kitatyi kityetye bitupu na kwipaibwa pano pa ntanda, mwanda Yehova wadi wa kumusangula ne kumupa ntumbo momwa mūlu. Inoko kusanshijibwa kwa nyoka kushintulula amba Dyabola ukatapwa kilonda kya lufu lwa kakalangukapo monka dikwabo.—Tanga Bilongwa 2:31, 32; Bahebelu 2:14.
2. Mwanda waka Yehova wādi ukulupile amba Yesu ukakomenanga Dyabola?
2 Yehova wādi ukulupile amba Yesu ukavuija senene mwingilo waāpelwe na kukomena Dyabola pano pa ntanda. Lelo i kika kyākulupije Yehova namino? Mwanda wāpangile Yesu mūlu tamba kala, wādi umumona, ne wādi uyukile amba uno “sendwe mwine mukata,” “umbedi wa byonso byakupangibwa” wādi mukōkele kadi wa binebine. (Nk. 8:22-31; Kol. 1:15) O mwanda Leza paātumine Yesu pano pa ntanda ne kuleka Dyabola amutompe kufika ne ku lufu, wādi ukulupile amba uno Mwana Wandi wa bunka wādi wa kunekenya.—Yoa. 3:16.
Yehova Ulamanga Bengidi Bandi
3. Lelo Dyabola uloñanga bengidi ba Yehova bika?
3 Yesu wātelele Dyabola bu “mulopwe wa panopantanda,” kadi wādyumwine bandi bana ba bwanga amba bakapangwapangwa monka mobamupangilepangile aye. (Yoa. 12:31; 15:20) Ino ntanda ilēle mudi Satana Dyabola, ishikilwe Bene Kidishitu ba bine mwanda bengidilanga Yehova, kadi i basapudi ba boloke. (Mat. 24:9; 1 Yoa. 5:19) Bashele’ko ba mu bashingwe māni bakabikala pamo na Kidishitu mu Bulopwe bwa mūlu bo bene bakunine. Kadi Satana ulondalondanga Batumoni ba Yehova bavule badi na lukulupilo lwa kukekala na būmi bwa nyeke mu paladisa pano pa ntanda. Kinenwa kya Leza kinena’mba: “Wimushikilwe, ke dyabola kadi, unangakana bwa ntambo ubuluma, ukimba wakubokota.”—1 Pet. 5:8.
4. I kika kilombola’mba bantu ba Leza bakomenanga Dyabola mu ano etu mafuku?
4 Tukomenanga Dyabola, mwanda Yehova Leza ukwatakenye bulongolodi bwandi. Tala bimfwa bimo: Mu myaka 100 yapityile’i, bendeji bamo ba kasumalomo badi bakimba kukubija Batumoni ba Yehova. Inoko, kibalwa kya Batumoni kyendelelanga na kwilundila’ko, panenwa pano, kekikalumba ku 7 000 000 mu bipwilo 100 000 ne musubu ntanda yonso. Bendeji ba kasumalomo ka malwa badi bapangapanga bantu ba Yehova, abo’ko bo ke batukile!
5. Bubinebine bwa Isaya 54:17 i bumweke namani ku bantu ba Yehova dyalelo?
5 Leza pa kutela kipwilo kya Isalela wa kala bu ‘mukaji,’ wālaile amba: “Nansha kipungwa, shi kyepi, shi kyepi, kyabundwa kibundilwa abe padi abe kekikafikapo biyampe; kadi ndimi yonso ikatalukila padi abe mu kidye, shi ludimi ka, shi ludimi ka, ukeluponeja; kine kino’ki bo bupyani bwa bengidi ba Yehova, ne boloke bwabo budi ko ndi.” (Is. 54:11, 17) Uno mulao i mumweke amba i wa binebine ku bantu ba Yehova kujokoloka ntanda yonso mu ano “mafuku a kumfulo’a.” (2 Tem. 3:1-5, 13) Twendelelanga kukomena Dyabola, ne i kutupu kipungwa nansha kimo kyakatompa kukubija nakyo bantu ba Leza kikafika’po, mwanda Yehova udi netu.—Mit. 118:6, 7.
6. Lelo bupolofeto bwa Danyele bwitulombola bika pa byobya bikafikila buludiki bwa Dyabola?
6 Byenda bifwena mfulo ya ino ngikadilo ya bintu imbi lubilolubilo, buludiki bwa Satana ne bintu byabo byonsololo bukasonsakanibwa. Mupolofeto Danyele wāsonekele ku bukomo bwa mushipiditu sandu amba: “Mu mafuku a boba balopwe [badi’ko mu ano etu mafuku] Leza wa mūlu ukemika bulopwe [mūlu] kebukōnakanibwapo nansha patyetye, nansha bulopwe bwine bwabo kupityila ku bantu bangi, ehe; ino bukatyumuna bipindibipindi ne kukubija malopwe ano’a onsololo [adi’ko pano], kadi bukemananga nyeke.” (Dan. 2:44) Kitatyi po kikafika, bulopwe bwa Satana ne malopwe a bantu bampikwa kubwaninina mene akatukila. Bintu byonso bya ngikadilo ya bintu ya Dyabola bikajimina lonso, Bulopwe bwa Leza bo bukaludika ntanda yonso pampikwa wa kwibuponeja.—Tanga 2 Petelo 3:7, 13.
7. Lelo tubayuka namani amba mwingidi wa Yehova yense ukokeja kumukomena Dyabola?
7 Ne kutatana kwine mpika, Yehova ukalamanga bulongolodi bwandi, kadi bukekala na ntundubuko ku mushipiditu. (Tanga Mitōto 125:1, 2.) Lelo netu biketwikadila namani? Bible witulombola amba tukokeja kukomena Dyabola pamo enka na mwāmukomenene Yesu. Bine, bupolofeto bwānene Kidishitu kupityila kudi mutumibwa Yoano bulombola’mba, nansha bikimba Satana kuponejañana, ba mu “kibumbo kikatampe,” boba badi na lukulupilo lwa kwikala na būmi pano pa ntanda, bakapanda pakafula ino ngikadilo ya bintu. Mungya Bisonekwa, baningijanga diwi amba: “Kupanda i kwa kudi Leza wetu ushikete pa lupona, ne kwa kudi Kāna-ka-mukōko [Yesu Kidishitu].” (Kus. 7:9-14) Bashingwe māni i batelwe bu bakunekenya Satana, kadi ne balunda nabo “mikōko mikwabo,” nabo bamukomenanga. (Yoa. 10:16; Kus. 12:10, 11) Inoko kino kilomba kulonga buninge ne kulombela mpata pa ‘kunyongololwa kudi yewa mubi.’—Mat. 6:13.
Kimfwa Kibwaninine mu Kukomena Dyabola
8. Lelo i matompo’ka mabajinji asonekelwe āingidije Dyabola pa kutompa Yesu mu ntanda mutuputupu, ino Kidishitu wālongele’po namani?
8 Dyabola wātompele kutyumuna bululame bwa Yesu. Satana wāingidije matompo mu ntanda mutuputupu ne kulonga buninge amba Yesu aleke kukokela Yehova. Inoko, Yesu i mushiye kimfwa kibwaninine mu kukomena Satana. Yesu pa kupwa kushikilwa na nzala mafuku 40 mwinya ne bufuku, ye uno wāivwene nzala bikata. Satana wāmunena’mba, “shi udi Mwana Leza unene ao mabwe ālamuke ke mikate.” Inoko Yesu wāpelele kwingidija bukomo bwāmupele Leza pa mwanda wa kamweno ka aye mwine. Ino Yesu wamutentulula’mba: “Muntu nanshi kakamwenapo būmi mu mikate yonka, mhm, poso mu myanda yonso ītamba mu kyakanwa kya Mwine Leza.”—Mat. 4:1-4; Kup. 8:3.
9. Mwanda waka tufwaninwe kukomena matompo a Dyabola asonshila bilokoloko byetu bya ngitu?
9 Dyalelo, Dyabola usakanga kutwelela pa bukōkekōke bwa ngitu bwa bengidi ba Yehova. O mwanda tufwaninwe kusumininwa kukomena matompo a kulonga busekese, bwasambakana bininge mu ino ntanda ya disubi. Kinenwa kya Leza kinena kikoma amba: “Lelo kemuyūkile’mba, bampikwa koloka kebakapyanapo bulopwe bwa Leza, a? Kemukyongolwai. Ke-bantu babusekese nansha bakutōta bakishi, nansha bamakoji, nansha badi bwa bāna-bakaji, nansha bakwionakanya abo bene, . . . kebakapyanapo bulopwe bwa Leza, mhm.” (1 Kod. 6:9, 10) Nanshi i kimweke patōka’mba ba busekese ne boba bapela kushinta kebakatwelapo mu ntanda mipya ya Leza.
10. Mungya Mateo 4:5, 6, le Satana wāingidije monka matompo’ka mwanda wa kutyumuna bululame bwa Yesu?
10 Bisonekwa bisambila pa matompo ātompelwe Yesu mu ntanda mutuputupu, amba: “Dyabola kadi wamutwala ku kibundi kikatampe kikola, wamutenteka peulu pa musaka mudifinko mwa njibo ya Leza. Kadi kamunena’mba: Shi wi Mwana Leza nankyo wiele panshi, mwanda kisonekelwe’mba: Ukakulaīlanga bamwikeulu bandi, kadi nabo bakakulela mu maboko abo, mwanda wa kukutyinija’mba wakakukala kūlu ku dibwe.” (Mat. 4:5, 6) Mungya milangwe yandi, kino kyādi kya kulombola’mba Yesu i Meshiasa. Ino na bubine, kekyādipo kyendele’mo kulonga namino, mwanda Leza wādi wa kumupela ne kubulwa kumukwatakanya pangala pa kino kilongwa kya kwizunzula. Ne kadi, Yesu wālamine bululame bwandi monka kudi Yehova, wālondolola na kunyemena ku kisonekwa. Wānena’mba: “Kisonekelwe’mba: Kokatompa Yehova Leza obe.”—Mat. 4:7; Kup. 6:16.
11. Le Satana ubwanya kwitutompa namani, ne i bika bibwanya kulupuka’ko?
11 Satana ukokeja kwitutompa amba tukimbe ntumbo mu miswelo mishileshile. Ubwanya padi kwitutonona twiule mivwadilo ne midyangwilo ya ino ntanda nansha kwikuja mu bya kwipwija mukose bibi. Inoko shi tupumpunye madingi a Bible ne kwiula ino ntanda, lelo bamwikeulu bakalaijibwa pa mwanda wetu kutyina twakafikilwa na bibi bilupuka ku bilongwa byetu? Mulopwe Davida nansha byeēsashile pangala pa bubi bwandi na Bafesheba, ino kākingilwepo ku bibi byālupukile ku bilongwa byandi. (2 Sam. 12:9-12) Netu ketufwaninwepo kutompa Yehova mu mashinda ampikwa kufwaninwa, kimfwa na kusamba bulunda na ino ntanda.—Tanga Yakoba 4:4; 1 Yoano 2:15-17.
12. Le i matompo’ka atelelwe mu Mateo 4:8, 9, ne Mwanā Leza wālongele’po namani?
12 Matompo makwabo āingidije Dyabola mu ntanda mutuputupu i a kukimba kupa Yesu lupusa mu politike. Satana wālombwele Yesu malopwe onsololo a ino ntanda ne ntumbo yao ne kunena’mba: “Shi umfukamina kuntōta nankyo byobya byonso nkakupa’byo.” (Mat. 4:8, 9) Bine kuno i kukimba kusompola Yehova butōtyi bumufwaninwe ne kukimba kongola Yesu aleke kukōkela Leza! Uno mwikeulu wādi na kikōkeji wālangulukīle pa kilokoloko kyandi kya kukimba kutōtwa wāikala ke wa bubi, lwiso, Satana Dyabola wa bongojani. (Yak. 1:14, 15) Tala kwishila bukatampe’ko, Yesu wāsumininwe kulama bululame bwandi kudi Shandi udi mūlu, ko kutentulula wāmutentulula’mba: “Funduka papo abe Satana ke-kintu kisonekelwe’mba: Ukafukatyila kutōta’nka Yehova Leza obe. E yenka ōkēngidila mīngilo.” Pano napo Yesu wāmukomene Dyabola patōkelela kadi mu bishima bipotoloke. Mwanā Leza kāsakilepo kwiela ku mutamba wa ntanda ya Satana ne wāpelele kutōta uno umbi nansha dimo!—Mat. 4:10; Kup. 6:13; 10:20.
‘Komenai Dyabola, Nandi Ukemunyema’
13, 14. (a) Lelo i bika Dyabola byaādi usaka kupa Yesu paāmulombwele malopwe onso a ino ntanda? (b) Lelo Satana ukimbanga kwitongola muswelo’ka?
13 Dyabola paālombwele Yesu malopwe onso a ino ntanda wādi usaka kumupa bukomo kebwaikele na muntu nansha umo. Satana wādi ukulupile amba Yesu usa kusangala pa kumona’o mwanda wa kwikala mwendeji wa politike wa bukomo kupita bonso. Dyalelo, Dyabola ketupengapo malopwe, inoko utompanga kongola mityima yetu kupityila ku etu meso, matwi, ne ñeni.
14 Dyabola ye wendeja ino ntanda. Nanshi udi na lupusa ne pa bisanji bya misambo byayo. O mwanda ke kya kutulumukapo pa kumona’mba byobya bileta ntanda, kimfwa bya kutala, bya kwimvwana, ne bya kutanga i biyule myanda ya busekese ne ya bupolapola. Bintu bilombola ntanda kebyo kulangula lwiso lwa kwikala na bintu biyampe bivule enka ne byoketudipo nabyo mvubu bine. Mu uno muswelo, Dyabola ukimbanga kyaba ne kyaba kwitukokela ku kusanswa bintu bya ngitu bikokañana, bitunengelela ku meso, ku matwi, ne mu milangwe. Kitatyi kyotupela kutala, kwivwana, ne kutanga bintu bipela Bisonekwa, tunenanga na bubine amba: “Funduka papo abe Satana”! Nabya twiulanga Yesu potusumininwa ne kukwata butyibi bwa kupela ntanda ya disubi ya Satana. Kubulwa kwikala ku mutamba wa ino ntanda ya Satana kumwekelanga ne ku kwiyukanya kotwiyukanya na bukankamane bu Batumoni ba Yehova ne bu balondi ba Kidishitu ku kaji, ku masomo, ku balondakani netu, ne ku babutule.—Tanga Mako 8:38.
15. I kika kinenenwa amba kukomena Satana kulomba kudyumuka kitatyi kyonso?
15 Dyabola pa kupwa kutompa Yesu musunsa wa busatu ne kukomenwa kutyumuna bululame bwandi kudi Leza, penepo ‘Dyabola nandi wamuleka.’ (Mat. 4:11) Inoko Satana kādipo na mutyima wa kuleka kutompa Yesu, mwanda betulombola’mba: “Kadi pa kupwa mitompo ya kutompwa yonso [mu ntanda mutuputupu] ino dyabola wamulekele kitatyi.” (Luka 4:13) Tufwaninwe kufwija’ko Yehova kitatyi kyotukomena Dyabola. Inoko tufwaninwe kadi kwendelela kukimba bukwashi bwa Leza, mwanda Dyabola ukajoka monka kwitutompa kitatyi kikwabo kyamona mukenga—ketutompapo enka kitatyi kyotulangila. Nanshi tufwaninwe kwikala badyumuke kitatyi kyonso, beteakanye kwendelela kwingidila Yehova mingilo ikola nansha shi tubatanwa na matompo a muswelo’ka.
16. Lelo i bukomo’ka bwitupanga Yehova, ne mwanda waka tufwaninwe kumulomba’bo?
16 Kintu kitukwasha tukomene Dyabola, i kulombela mwanda wa kutambula bukomo butabukile bonso mūlu ne pano pa ntanda—ke mushipiditu sandu wa Leza kadi. Uketukwasha kulonga bintu byoketwadipo ba kubwanya kulonga na bukomo bwa batwe bene. Yesu wākulupije balondi bandi amba Leza ubwanya kwibapa mushipiditu wandi, amba: “Lelo ino bānweko [bampikwa kubwaninina mu kudingakanibwa na] babi, muyūkile kupa bāna benu byakwibapa biyampe, lelo Shenu wa mūlu ke pepi, keye mwine ukakija kupana Mushipiditu Sandu ku bakumulomba?” (Luka 11:13) Twendelelei na kulomba Yehova etupe mushipiditu sandu wandi. Shi twikale na buno bukomo buketukwasha mu kusumininwa kwetu kwa kukomena Dyabola ne kadi tukanekenya. Kutentekela pa milombelo ne kuzenza kitatyi ne kitatyi, tufwaninwe kuvwala panopele yonso ya Leza ya ku mushipiditu amba tuyuke “kwimanija mu byakyongo bya dyabola.”—Ef. 6:11-18.
17. Lelo i nsangaji’ka yālengeje Yesu akomene Dyabola?
17 Kudi kintu kikwabo kyākweshe Yesu akomene Dyabola, kibwanya kwitukwasha ne batwe. Bible unena’mba: “Aye [Yesu] wakankamene ne [ku mutyi wa masusu] ne kubanga bumvu kwine mpika, pa mwanda wa tusepo twadi tumutūdilwe kumeso, ino pano washikata ku lundyo lwa lupona lwa Leza.” (Bah. 12:2) Netu tukekala na tuno tusepo shi tukwatakanya bubikadi bwa Yehova, kulēmeka dijina dyandi, ne kubambila meso ku mpalo ya būmi bwa nyeke. Bine tukekala na nsangaji mikata kitatyi kikonakanibwa Satana ne mingilo yandi lonso, kadi penepa “bakikōkeji bakapyananga ntanda; kadi bakēsangaja mu bungi bwa ndoe.” (Mit. 37:11) Nanshi, twendelelei na kukomena Dyabola pamo bwa Yesu.—Tanga Yakoba 4:7, 8.
Usa Kulondolola Namani?
• I bukamoni’ka bulombola amba Yehova ulamanga bantu bandi?
• Lelo Yesu i mwitushile kimfwa’ka kya mwa kukomenena Satana?
• Le ukokeja kukomena Dyabola muswelo’ka?
[Bipangujo bya Kifundwa]
[Kifwatulo pa paje 30]
Bulunda na ntanda bwitutūlanga mu lwana na Leza
[Kifwatulo pa paje 32]
Yesu wāpelele malopwe a ino ntanda ādi ke amupe Satana