Lelo Shi Muntu Wafu Wikalanga Namani?
Lelo Shi Muntu Wafu Wikalanga Namani?
“Myuya yonso keifwangapo, ne ya babi mine . . . Isusulwanga nyeke mu mudilo keubule, kufwa’yo mpika, kadi keikokejapo [kufudija] masusu ayo.”—Clément wa Alekesandala, mulembi wa mu myaka ya tutwa 2 ne 3 K.K.
PAMO bwa Clément, boba bazambalaja lufundijo lwa kalunganyembo bu kifuko kya masusu balañanga’mba muya wa muntu keufungapo. Le Bible witabijanga luno lufundijo? Ivwana byobya bilondolola Kinenwa kya Leza ku bino bipangujo bilonda’ko.
Le Adama, muntu umbajinji, wādi na muya keufu? Mukanda Ukola, bwalamuni bwa Bene Mishoni, wisambila pa kupangwa kwa Adama amba: “Yehova Leza wapunga muntu ku biloba bya panshi, wamoila mu myulu yandi muya wa bumi; enka nankyo muntu waalamuka ke muya mumi.” (Ngalwilo 2:7) Yuka’mba kino kisonekwa kekinenapo amba Adama wāpelwe muya.
Le Adama wadi wa kwikala namani pa kupwa kulonga bubi? Leza kāmutungilepo mfuto ya masusu a nyeke mu kalunganyembo. Inoko, mungya Bible wa Bene Katolika, Bisonekwa Bitokele, Leza wānene amba: “Ukadila mukate obe ku byanga bya mpala yobe kufika enka ne pokazyokela ku biloba, ku mwanda ko ako ko wayetwe. Bine wi luvumbi, ukazyokela kadi ku luvumbi.” (I batwe basendeka bishima; Ngalwilo 3:19) Byanena Leza pano kebilombolapo amba kipindi kimo kya Adama kyāshele kyūmi pa kufwa kwandi. Adama pa kufwa, i Adama muya wafwile.
Lelo kudi udi na muya keufu? Leza wānene mupolofeto Ezekyele amba: “Mūya uloñanga bubi, kufwa ukafwanga.” (Ezekyele 18:4) Mutumibwa Polo wāsonekele amba: “Monka mwatwelele bubi panopantanda ku muntu umo [Adama], ne lufu nalo ponka pa bubi, mo monka mwasambakanine lufu ku bantu bonso, mwanda abo bonso bapīle mambo:” (Loma 5:12) Shi bantu bonso bāpile mambo, nankyo myuya yonso ifwanga.
Lelo muya mufwe ukokeja kuyuka nansha kwivwana kintu? Kinenwa kya Leza kinena’mba: “Bomi bayukile amba bakafwa; ino bafu ke kudi po kyo bayukile nansya kimo.” (Musapudi 9:5, BB) Kadi Bible ushintulula mwikadilanga muntu shi wafu amba: “Walukila ku biloba byandi, mu dyodya difuku dimo dyonka mifwatakanyo yandi ībaoneka.” (Mitōto 146:4) Shi bafwe “ke kudi po kyo bayukile” ne “mifwatakanyo [yabo] ibaoneka,” penepa bakevwana masusu a kalunganyembo namani?
Yesu Kidishitu wādingakenye lufu na tulo, ke na ngikadilapo ya kuyuka kintu kampanda. (Yoano 11:11-14) Bamo bakokeja kupatana amba Yesu wāfundije amba mu kalunganyembo mudi mudilo ne babi belwanga’mo. Nanshi tubandaulei bine byādi bisaka kunena Yesu pa mwanda utala kalunganyembo.