Tala’po, Mwingidi wa Yehova Watokelwe Mutyima

“Talapo bidi, mwingidi wami . . . o ntōkelwe ku mutyima.”—IS. 42:1.

1. Le bantu ba Yehova i bakankamikwe kulonga bika nakampata pano pafwena Kivulukilo, ne mwanda waka?

 BYAFWENA kitatyi kya kuvuluka lufu lwa Kidishitu, i biyampe bantu ba Leza balonde madingi a mutumibwa Polo a “kwela meso konka kudi aye Yesu kilongoji kya kwitabija kwetu, ke mubingiji wako kadi.” Polo ubweja’ko amba: “Mulangei bidi biyampe uno wakankamene namino, ponka pa kufutululwa na babipya-mambo, pa mwanda wa kutyina’mba mwakēnda mukōka ne kupungila pa mityima penu.” (Bah. 12:2, 3) Kwela meso ku būmi bwa Kidishitu bwa kikōkeji, bwāikele ke kitapwa, kukakwasha Bene Kidishitu bashingwe-māni ne bapwani nabo mikōko mikwabo bendelele kwingidila Yehova na kikōkeji kutyina ‘bakakōka.’—Dingakanya na Ngalatea 6:9.

2. Lelo i bika byotubwanya kuyuka mu kubandaula bupolofeto bwa Isaya bunenena padi Mwanā Leza?

² Kupityila ku mushipiditu wandi, Yehova wāpele Isaya bupolofeto buvule butala wandi Mwana. Buno bupolofeto buketukwasha ‘twele meso konka kudi aye Kilongoji kya kwitabija kwetu, Mubingiji wako,’ ke Yesu Kidishitu kadi. * Bulombolanga patōka bumuntu bwandi, masusu aātenwe nao, ne kutumbijibwa ntumbo bu Mulopwe ne Mukudi wetu. Bukalumbulula mwimvwanino wetu wa Kivulukilo, kyotusa kuvuluka uno mwaka Dya Buná, mafuku 9 Kweji 4, kupwa kwa dyuba kupona.

Mwingidi Wayukana

3, 4. (a) Le kishima “mwingidi” mu mukanda wa Isaya kifunkila pa bāni? (b) Lelo Bible mwine i muyukanye namani Mwingidi utelelwe mu Isaya 42, 49, 50, 52, ne 53?

³ Kishima “mwingidi” kitanwa pavule pene mu mukanda wa Isaya. Pamopamo kifunkilanga pa mupolofeto mwine. (Is. 20:3; 44:26) Mu bitatyi bikwabo kifunkilanga pa muzo onso wa Isalela, nansha Yakoba. (Is. 41:8, 9; 44:1, 2, 21) Le tunena namani pa bupolofeto butendelwa butala pa Mwingidi unenenwe mu Isaya shapita 42, 49, 50, 52, ne 53? Bisonekwa bya Kingidiki bya Bwine Kidishitu kebitushilepo mu kitonto pa mwanda utala uno Mwingidi wa Yehova utelelwe mu ano mashapita. Mwanda usangaja i uno, ntungu Mwine Efiopya utelelwe mu mukanda wa Bilongwa wādi utanga bupolofeto bumo bwa Isaya pāikele Fidipa musapudi wāludikwa na mushipiditu akamufwene. Ntungu, pa kupwa kutanga kisonekwa kya mu Bible kitanwa mu Isaya 53:7, 8, ko kwipangula wāipangula Fidipa’mba: “Nakwisashilapo, le uno mupolofeto uno wisambilanga’byo ani? Le i kudi aye mwine’ni i ku mukwabo?” Fidipa ne kulejaleja  kwine mpika wāmushintulwila’mba Isaya wādi wisambila padi Meshiasa, Yesu.—Bil. 8:26-35.

⁴ Yesu paākidi mwanuke, Shimioni wānene kupityila ku bukomo bwa mushipiditu sandu amba ‘mwana, Yesu’ wādi wa kwikala “kitōkeji kya kusokokela baJentaila,” monka mokyālailwe mu Isaya 42:6 ne 49:6. (Luka 2:25-32) Kadi, bilongwa bya kufwijibwa bumvu byālongelwe Yesu mu kitatyi kya matompo byālailwe mu bupolofeto bwa Isaya 50:6-9. (Mat. 26:67; Luka 22:63) Pa kupwa kwa Pentekosa 33 K.K., mutumibwa Petelo wāyukenye Yesu patōkelela’mba i “Mwingidi” wa Yehova. (Is. 52:13; 53:11; tanga Bilongwa 3:13, 26.) Lelo i bika byotubwanya kwifunda mu buno bupolofeto butala Meshiasa?

Yehova Ufundija Mwingidi Wandi

5. Lelo Mwingidi wāfundijibwe namani?

⁵ Kudi bupolofeto bumo bwa Isaya bwisambila pa Mwingidi wa Leza bushintulula senene kipwano kya Yehova na wandi Mwana umbedi kumeso kwa kwiya’ye pano panshi. (Tanga Isaya 50:4-9.) Uno Mwingidi witulombola aye mwine’mba Yehova wādi umufundijanga nyeke, na kunena’mba: “Untebeka kutwi kwami kwivwana, amba ngivwane pamo’nka bwa boba balombojibwe.” (Is. 50:4) Mu kine kitatyi’kya, Mwingidi wa Yehova wādi uteja Shandi ne kuboila ñeni kwadi, wāikala ke mwanā bwanga wa kikōkeji. Bine dino i dyese dikata dya kufundijibwa na Umpangi wa diulu ne ntanda!

6. Le Mwingidi wālombwele namani kikōkeji kyandi kibwaninine kudi Shandi?

⁶ Mu buno bupolofeto, Mwingidi utela Shandi bu “Mfumwetu Leza.” Ko kunena’mba Mwingidi wēfundile bubinebine bwa mvubu bwa bubikadi bwa Yehova. Pa kulombola kikōkeji kyandi kibwaninine kudi Shandi, wānene’mba: “Mfumwetu Leza wajikula kutwi kwami, kabidi ami nkyatombokelepo, nansha kwalamuka kunyuma.” (Is. 50:5) Wādi na “[Yehova] pabwipi bwa sendwe mwine mukata” pa kupanga bintu ne bantu. Uno “sendwe mwine mukata” wādi ‘usepelela nyeke ku meso a Yehova, ne kusepelela mu byaba bikalwa bya ntanda yandi; ino kuloelelwa [kwa Mwanā Leza] kwādi ne bana ba bantu.’—Nk. 8:22-31.

7. Lelo i kika kilombola’mba Mwingidi wādi na kikulupiji mudi Shandi wa kumukwatakanya mu matompo?

⁷ Kuno kufundijibwa ne kuloelelwa bana ba bantu kwakweshe Mwingidi ekale mwiteakanye senene mwa kwiila pano panshi ne kūminina kukankajibwa kwa malwa. Wādi usangela nyeke kulonga kiswa-mutyima kya Shandi, nansha ke mu kupangwapangwa kukomokomo. (Mit. 40:8; Mat. 26:42; Yoa. 6:38) Yesu wādi ukulupile amba Shandi umwitabije ne kumukwatakanya mu kitatyi kyonso kyaādi utompibwa. Enka na mwānenene mupolofeto Isaya, Yesu wādi na bubinga bwa kunena’mba: “Wakumingija udi pabwipi ponka; lelo i ani ukapatana nami? . . . Talapo bidi, Mfumwetu Leza ukankwasha.” (Is. 50:8, 9) I bine, Yehova wākweshe Mwingidi wandi wa kikōkeji mu mwingilo wandi pano panshi, monka mulombwela’kyo bupolofeto bukwabo bwa Isaya.

Mwingilo wa Mwingidi Pano Panshi

8. I bukamoni’ka bulombola’mba Yesu ye “mutongwe” wa Yehova utelelwe mu Isaya 42:1?

⁸ Bible witulombola byāmwekele kitatyi kyābatyijibwe Yesu mu mwaka wa 29 K.K.: “Ne Mushipiditu Sandu wamwikidilako . . . ebiya diwi dyatambila mūlu amba: Abe wi wami Mwana muswibwe nakampata, mudi abe mo ndoelelwa ku mutyima, tō.” (Luka 3:21, 22) Mu uno muswelo Yehova wāyukenye patōkelela “mutongwe” wandi utelelwe mu bupolofeto bwa Isaya. (Tanga Isaya 42:1-7.) Yesu, mu mwingilo wandi wa pano panshi, wāfikidije buno bupolofeto mu muswelo utendelwa. Mateo i mutele mu Evanjile yandi binenwa bitanwa mu Isaya 42:1-4 ne kwibinenena padi Yesu.—Mat. 12:15-21.

9, 10. (a) Lelo Yesu wāfikidije namani Isaya 42:3 mu mwingilo wandi? (b) Le Kidishitu ‘wāletele butyibi mwendele bubinebine’ namani paādi pano pa ntanda, ne i kitatyi’ka ‘kyakabīka kidye pano panshi’?

⁹ Mu Bayuda, bantu bitupu bādi bafutululwa bininge na bendeji ba bipwilo. (Yoa. 7:47-49) Bantu bādi basusulwa ne kudingakanibwa  na ‘mabungu mafyotoke’ nansha na ‘butonge bufituka’ bwenda bubula. Ino Yesu aye wāivwanine lusa balanda ne boba basusuka. (Mat. 9:35, 36) Wēbetyile ne kwibeta na kanye amba: “Iyai kwami bānwe bonso bakuputuma na mīngilo, ne bakulemenwa, nabya nami nkemutukija’byo biyampe.” (Mat. 11:28) Kadi Yesu ‘wāletele butyibi mwendele bubinebine’ na kwibafundija misoñanya ya Yehova itala pa biya ne bibi. (Is. 42:3) Wālombwele ne kulombola’mba bijila bya Leza bifwaninwe kulonda na bujalale ne lusa. (Mat. 23:23) Yesu wālombwele monka boloke na kusapwila bantu bonso pampikwa mfwatakani, bampeta ne balanda.—Mat. 11:5; Luka 18:18-23.

¹⁰ Bupolofeto bwa Isaya bwālaile kadi amba “mutongwe” wa Yehova ‘ukabīka kidye pano panshi.’ (Is. 42:4) Byadi Meshiasa Mulopwe, ukalonga kino kupwa’tu kwa konakanya malopwe a kipolitike ne kwiapingakanya na Bulopwe bwandi boloke. Ukaleta ntanda mipya, mwine “mwikalanga boloke.”—2 Pet. 3:13; Dan. 2:44.

“Mwinya” ne “Kipwano”

11. Le mu myaka katwa kabajinji Yesu wādi “mwinya wa baJentaila” mu buluji’ka, ne i mwinya muswelo’ka dyalelo?

¹¹ Na bubine Yesu wēlombwele bu “mwinya wa baJentaila” pa kufikidija bupolofeto budi mu Isaya 42:6. Wābadikile kuleta mwinya wa ku mushipiditu ku Bayuda mu mwingilo wandi wa pano panshi. (Mat. 15:24; Bil. 3:26) Inoko Yesu wānene’mba: “Ami uno ne mwinya wa panopantanda.” (Yoa. 8:12) Wāikele ke mwinya ku Bayuda ne ku bantu ba mizo na kuleta kitōkeji kya ku mushipiditu ne na kupāna būmi bwandi bwa bu muntu mubwaninine bu kikūlwa kya kukūla bantu. (Mat. 20:28) Aye pa kusanguka, wāsoñanya bandi bana ba bwanga bekale batumoni bandi “ne kulampe kwine kumfulo kwa ntanda.” (Bil. 1:8) Ba Polo ne Banabasa pa kwenda mu mwingilo wabo bātelele bishima “mwinya wa baJentaila” ne kushintulula mobikwatañenine na mwingilo wabo mu mizo ingi. (Bil. 13:46-48; dingakanya na Isaya 49:6.) Uno mwingilo ukyendelela ne pano wingilwa na bana babo na Yesu badi pano pa ntanda ne na bapwani nabo benda basambakanya mwinya wa ku mushipiditu ne kukwasha bantu betabije Yesu, “mwinya wa baJentaila.”

12. Lelo Yehova wāpēne namani Mwingidi wandi ke “kipwano kya bantu”?

¹² Yehova wānene Mwingidi wandi mutongwe, mu bupolofeto bumo bonka’mba: ‘Nkakulama, ne kukupāna kodi kipwano kya bantu.’ (Is. 42:6) Satana wālongele bukomo bwandi bonso mwanda wa kwipaya Yesu ne kumukankaja aleke kuvuija mwingilo wandi pano pa ntanda, ino Yehova wāmulamine kufika ne pa kitatyi kya lufu lwandi. (Mat. 2:13; Yoa. 7:30) Kupwa Yehova wāsangwile Yesu ne kumupāna bu “kipwano” nansha bu kyeya ku bantu badi pano panshi. Uno mulao wāletele kikulupiji amba Mwingidi wa kikōkeji wa Leza ukekala nyeke bu “mwinya wa baJentaila,” wa kukūla boba badi mu mfindi ya ku mushipiditu.—Tanga Isaya 49:8, 9. *

13. Lelo Yesu wānyongolwele namani “boba bashikete mu fukutu” mu bula bwa mwingilo wandi pano panshi, ne pano ukyendelela na kulonga’kyo namani?

 ¹³ Kukwatañana na kino kyeya, Mwingidi mutongwe wa Yehova wādi wa “kupūtula meso masabike,” “kulupwija bakutwe mu lubao,” ne kunyongolola “boba bashikete mu fukutu.” (Is. 42:7) Yesu wēbilongele mu mwingilo wandi wa pano pa ntanda na kusokola patōka mfumo ya bipwilo bya bubela ne na kusapula myanda miyampe ya Bulopwe. (Mat. 15:3; Luka 8:1) Mu uno muswelo wānyongolwele Bayuda bādi bakutwe ku mushipiditu bāikala ke bandi bana ba bwanga. (Yoa. 8:31, 32) Mu muswelo umo onka, Yesu nandi wānyongolwele tununu na tununu twa bantu bampikwa kwikala Bayuda. Wāsoñenye bandi bana ba bwanga’mba “Endai . . . mukafundijei mizo yonso ya bantu nabo ke bāna-babwanga,” wēbalaa ne kwibalaya amba ukekalanga nabo kufika “ne kumfulo kwine kwa panopantanda.” (Mat. 28:19, 20) Kidishitu Yesu, aye momwa mūlu, utalanga mwingilo wa busapudi wingilwa ntanda yonso.

Yehova Wāzunzwile “Mwingidi”

14, 15. Mwanda waka Yehova wāzunzwile mwingidi wandi, ne muswelo’ka?

¹⁴ Mu bupolofeto bukwabo butala pa Meshiasa Mwingidi, Yehova unena’mba: “Talapo bidi, mwingidi wami ukaloñanga ne bwino ukazunzulwa ne kutalulwa, ukabikwa kūlu kwine.” (Is. 52:13) Yehova pa kumona wandi Mwana ukōkelela bubikadi Bwandi ne kulama dikōkeji mu matompo makatampe, o mwanda wāmuzunzwile.

¹⁵ Mutumibwa Petelo wāsonekele padi Yesu amba: “Wakatwela momwa mūlu udi ku lundyo lwa Leza; kadi bamwikeulu, ne balupusa, ne babukomo, kunekenibwa kudi aye.” (1 Pet. 3:22) Mutumibwa Polo nandi wāsonekele amba: “Wēpelulula aye mwine, pa kukōkela ku lufu, nalo, kadi, e-ē! i lufu lonka lwa [mutyi wa masusu]. Po pa mwanda ne mwanda wāmuzunzwidile Leza kulampe kwine, ne kumupa dijina ditabukile majina onso makwabo; amba manwi onso afukamine monka mu dijina dya Yesu, shi a momwa mūlu, shi a panopanshi, shi adi munshi mwa panshi. Kadi amba, ndimi yonso īmwitabije’mba: Yesu Kidishitu i Mfumwetu; nako i ku ntumbo ya Leza Shandi.”—Fid. 2:8-11.

16. Lelo Yesu ‘wāzunzwilwe kulampe’ namani mu 1914, ne tamba papo i mulonge bika?

¹⁶ Mu mwaka wa 1914, Yehova wazunzwile  Yesu kupita ne paādi pene. ‘Wazunzwilwe kulampe’ kitatyi kyamubikikile Yehova bu Meshiasa Mulopwe. (Mit. 2:6; Dan. 7:13, 14) Tamba penepa, Kidishitu wendelelanga ‘kunekenya umbukata mwa boba bamushikilwe.’ (Mit. 110:2) Dibajinji wānekenye Satana ne bademona bandi, na kwibela kufulakufula kwa pano pa ntanda. (Kus. 12:7-12) Ebiya, pamo’nka bwa Shilusa Mukatampe, Kidishitu i munyongolole mu “Babiloni mukatakata” banababo bashingwe-māni basheleshele pano pa ntanda. (Kus. 18:2; Is. 44:28) Uludikanga mwingilo wa kusapula wingilwa ntanda yonso ulengeje kwikale kubungakanibwa kwa “basheleshelepo” ba mu banababo ba ku mushipiditu ne kwa “mikōko mikwabo” ingila na kikōkeji pamo na “kaluombe katyetye.”—Kus. 12:17; Yoa. 10:16; Luka 12:32.

17. I bintu’ka byotwayuka pano potwefunda bupolofeto bwa Isaya bwisambila pa “mwingidi”?

¹⁷ Bine ne bine ponka, kwifunda buno bupolofeto bwa kutendelwa budi mu mukanda wa Isaya kubalundila’ko mutyima wetu wa kufwija’ko Yesu Kidishitu, Mulopwe ne Mukudi wetu. Kikōkeji kyandi kya buswe paādi mu mwingilo wandi pano panshi kyalombwele patōka bufundiji bwaāfundile paādi na Shandi kumeso kwa kwiya’ye pa ntanda. Wēlombwele bu “mwinya wa baJentaila” na mwingilo wandi ne na kutala mwingilo wa busapudi kufika ne dyalelo. Monka motusa kwikimwena, bupolofeto bukwabo butala pa Meshiasa Mwingidi busa kwitulombola’mba wādi ufwaninwe kususuka ne kupāna būmi bwandi amba tumwene’mo, ne kyo kyotusa ‘kulangulukila’po’ pano pafwena Kivulukilo kya lufu lwandi.—Bah. 12:2, 3.

[Kunshi kwa dyani]

Tupitulukei’mo

• Lelo “mwingidi” utelelwe mu bupolofeto bwa Isaya i ani, ne tubamuyuka namani?

• Lelo Mwingidi wāfundijibwe namani na Yehova?

• Le Yesu i “mwinya wa baJentaila” muswelo’ka?

• Lelo Mwingidi wāzunzwilwe namani?

[Biapngujo bya Kifundwa]

[Kifwatulo pa paje 21]

Fidipa wāyukenye patōkelela “mwingidi” utelelwe na Isaya amba i Yesu, Meshiasa

[Kifwatulo pa paje 23]

Yesu, Mwingidi mutongwe wa Yehova, wāivwanine lusa balanda ne boba basusuka

[Kifwatulo pa paje 24]

Yesu wāzunzwilwe na Shandi kulampe ne kumubikika bu Meshiasa Mulopwe