Enda ku bidi'mo

Enda ku kifunka

Binenwa bya Yesu Mobilombwela Nsangaji

Binenwa bya Yesu Mobilombwela Nsangaji

Binenwa bya Yesu Mobilombwela Nsangaji

“Penepo [Yesu] wa kandila ku lūlu, ebiya . . . bāna-bandi-babwanga ke bāya kwādi, . . . nandi kēbafundija.”—MAT. 5:1, 2.

1, 2. (a) Le i kitatyi’ka kyānene Yesu Busapudi bwandi bwa ku Lūlu? (b) Le Yesu wāshilwile’bo namani?

 TUDI mu mwaka 31 K.K. Yesu washīkija lwendo lwandi lwa mu Ngadilea mwanda wa kwenda ku Yelusalema ku masobo a Pashika. (Yoa. 5:1) Aye pa kujokela mu Ngadilea walombela bufuku bonso mwanda wa Leza amuludike mwa kutongela batumibwa 12. Abo pa kukya, kibumbo kibebungila kudi Yesu pabelula ba misongo. Washikata pamo ne bandi bana ba bwanga ku lūlu, ne bantu bakwabo, washilula kwibafundija.—Mat. 4:23–5:2; Luka 6:12-19.

2 Yesu washilula mwisambo wandi—Busapudi bwa ku Lūlu—na kulombola’mba kupwana na Leza ko kuleta dyese. * (Tanga Mateo 5:1-12.) Nsangaji i ‘mwikadila udi na muntu wa kuloelelwa ne tusepo tukatampe ku mutyima.’ Madyese kitema ātelele Yesu alombola patōka kikadile Bene Kidishitu na nsangaji, ne kadi bino binenwa bidi na kamweno dyalelo pamo’nka na mobyādi bikadile myaka 2000 kunyuma. Pano tubandaulei’byo kimo ne kimo.

“Bakulandapala pa Mutyima”

3. Lelo kulandapala pa mutyima kushintulula namani?

3 “Dyese dyo dyabo bakulandapala pa mutyima, ke-buntu bulopwe bwa Leza bo bwabo.” (Mat. 5:3) “Bakulandapala pa mutyima” bayukile’mba basakilwa kuludikwa ku mushipiditu ne kulekelwa na Leza.

4, 5. (a) Mwanda waka boba bakulandapala pa mutyima i ba dyese? (b) I muswelo’ka otukokeja kumona byobya bitusakilwa ku mushipiditu?

4 Bakulandapala pa mutyima badi na dyese, “ke-buntu bulopwe bwa Leza bo bwabo.” Kwitabija Yesu bu Meshiasa kwāpele bandi bana ba bwanga babajinji mukenga wa kukabikala nandi mu Bulopwe bwa Leza mūlu. (Luka 22:28-30) Twikale na lukulupilo lwa kukekala bampyana pamo na Kidishitu mūlu nansha lwa kukekala na būmi bwa nyeke mu paladisa pano pa ntanda ikendejibwa na Bulopwe, tukokeja kwikala na nsangaji shi bine twiyukile kubudilwa kwetu kwa ku mushipiditu ne kuyuka’mba kikulupiji kyetu kidi’nka kudi Leza.

5 Ke bonsopo beyukile kubudilwa kwabo kwa ku mushipiditu, mwanda bavule i babulwe lwitabijo kadi kebalēmekelepo bintu bikola. (2 Tes. 3:1, 2; Bah. 12:16) Kwifunda Bible kitatyi kyonso, kupyasakena mu mwingilo wa kulonga bana ba bwanga ne kutanwa kitatyi kyonso ku kupwila, yo miswelo iketukwasha tumone byobya byotusakilwa ku mushipiditu.—Mat. 28:19, 20; Bah. 10:23-25.

Badilanga Madilo Badi na “Dyese”

6. Lelo “boba badilanga madilo” i bāni, ne mwanda waka i ba “dyese”?

6 “Dyese dyo dyabo boba badilanga madilo, ke-bantu nabo bakasengibwa biyampe.” (Mat. 5:4) “Boba badilanga madilo” badi muswelo umo onka na “bakulandapala pa mutyima.” Kebadilangapo mu muswelo wa kwitompwejatompweja mwanda wa bibatana umbūmi. Ino kudila kwabo i kwa bululu bwa mutyima pa mwanda wa ngikadila yabo ya bubi ne yoya iletwa na bantu bakubulwa kubwaninina. Mwanda waka badila badi na “dyese”? Mwanda betabijanga Leza ne Kidishitu kadi bakankamikwanga kitatyi kyobapwana senene na Yehova.—Yoa. 3:36.

7. Lelo i muswelo’ka otufwaninwe kumona ntanda ya Satana?

7 Lelo udilanga pa mwanda wa bukondame bulongeka mu ino ntanda ya Satana? Lelo bine tumonanga namani bintu bibeleñenya ino ntanda? Mutumibwa Yoano wāsonekele amba: “Ke-bintu byonsololo bidi panopantanda, kilokoloko kya ngitu, ne kilokoloko kya meso, ne ntumbo ya kwitatula ya būmi, kebidipo bya Tata, mhm.” (1 Yoa. 2:16) Ino le bikekala namani shi tubamone amba būmi bwetu bwa ku mushipiditu bwendanga butādilwa na “mushipiditu wa panopantanda,” bukomo butununa butādile bantu bapaluke kudi Leza? Nabya tulombei na bukankamane, twifunde Kinenwa kya Leza, ne kulomba bukwashi ku bakulumpe. Shi tufwene bininge kudi Yehova, ‘tukesenga’ ku mutyima batwe bene, nansha twikale mu byamalwa’ka.—1 Kod. 2:12; Mit. 119:52; Yak. 5:14, 15.

Bakōkele” Badi na Dyese’po Kashā!

8, 9. Lelo kwikala bakōkele kushintulula bika, ne mwanda waka bakōkele badi na nsangaji?

8 “Dyese dyo dyabo bakōkele, ke-bantu boba bakapyana ntanda yonso.” (Mat. 5:5) “Kikōkeji” nansha bu kukōkela ke buzozepo nansha kutalala bya buzanzangi. (1 Tem. 6:11) Shi twi bakōkele, tukalombola kikōkeji na kulonga kiswa-mutyima kya Yehova ne kwitabija bwendeji bwandi. Kikōkeji kikamweka ne mu muswelo otwikele na banabetu mu lwitabijo ne na bantu bakwabo. Kukōkela kwa uno muswelo ko kukwatañene na madingi a mutumibwa Polo.—Tanga Loma 12:17-19.

9 Mwanda waka boba bakōkele badi na nsangaji? Mwanda Yesu, muntu mukōkele, wānene amba “bakapyana ntanda yonso.” Aye e Mpyana mukatampe wa ntanda. (Mit. 2:8; Mat. 11:29; Bah. 2:8, 9) Inoko, bakōkele “bakupyana pamo na Yesu” bakapyananga nandi ino ntanda. (Loma 8:16, 17) Mu Bulopwe bwa Yesu pano pa ntanda, bantu ba kikōkeji bavule bakekalanga na būmi bwa nyeke.—Mit. 37:10, 11.

10. Lelo kubulwa kikōkeji kubwanya kuvutakanya namani mingilo yotupelwe pa kipwilo ne kipwano kyetu na bakwetu?

10 Netu tufwaninwe kwikala bakōkele, pamo bwa Yesu. Ino bikekala namani shi tutumbile buñumauma? Uno mwikadilo umbi wa lūma upañanga balunda. Shi twabilanga kupebwa madyese mu kipwilo, ino ngikadila iketukankaja’o. (1 Tem. 3:1, 3) Polo wānene Tetusa avuluje nyeke Bene Kidishitu ba mu Kelete bekale “ne lūma mpika; ba kyonka kikōkeji kyonka kya kwilombola mutyima wa kupwana ne bantu bonso.” (Tet. 3:1, 2) Bine, kikōkeji kya uno muswelo i dyese ku bakwetu!

Ba nzala ya “Boloke”

11-13. (a) Lelo kwikala na nzala ne kyumwa kya boloke kushintulula bika? (b) Lelo boba ba nzala ne kyumwa kya boloke “bakekutangapo” namani?

11 “Dyese dyo dyabo kadi boba bābilanga boloke’nka bwa nzala ne kyumwa, nabo bakekutangapo.” (Mat. 5:6) “Boloke” bwādi bunenena’po Yesu i bobwa bwa kulonga bintu biyampe bya mwendele kiswa-mutyima kya Leza ne misoñanya yandi. Mulembi wa mitōto wānene amba wādi ‘wabilanga’ boloke bwa Leza ne kutyiba mambo Kwandi. (Mit. 119:20) Lelo tusenswe bininge boloke, twivwanina’bo nzala ne kyumwa?

12 Yesu wānene amba ba nzala ne ba kyumwa kya boloke bakasangalanga ke bantu “bakekutangapo” ne kutondwa. Uno mwanda wāmwekele amba i wa binebine kupwa kwa Pentekosa 33 K.K., mwanda popāshilwile mushipiditu sandu wa Yehova ‘kuponeja ba pano pa ntanda pa mwanda wa koloka.’ (Yoa. 16:8) Leza wāpele bantu mushipiditu sandu wandi bakongakanye Bisonekwa bya Kingidiki bya Bwine Kidishitu bine bya kamweno pa “kulombola ñeni ya umboloke.” (2 Tem. 3:16) Kadi mushipiditu wa Leza witukwashanga netu ‘tuvwale ne muntu mupya wa kupangibwa umboloke mwikadile Leza.’ (Ef. 4:24) Mwene kino kibetukankamika pa kuyuka’mba boba bakimba kufwilwa lusa na kwisāsa bubi bwabo ponka pa kitapwa kya kikūlwa kya Yesu bakokeja kwikala boloke kumeso a Leza?—Tanga Loma 3:23, 24.

13 Shi tukulupile kukekala nyeke pano pa ntanda, nzala ne kyumwa kyetu kya boloke bikapwididila kitatyi kyotukekala na būmi bwa nyeke mu ngikadila myoloke pano pa ntanda. Pano’ko bidi, tusumininwei kwikala na būmi bukwatañene na misoñanya ya Yehova. Yesu wānene amba: “Badikilai bidi kusaka bulopwe bwa Leza, ne boloke bwandi kumo.” (Mat. 6:33) Shi tulonge namino tukapyasakena mu mingilo ya butōtyi bwa Leza ituletela nsangaji ya binebine.—1 Kod. 15:58.

Kikadile “Balusa” na Dyese

14, 15. Le i muswelo’ka otukakwatyilwa bakwetu lusa, ne mwanda waka “balusa” badi na nsangaji?

14 “Kadi dyese dyo dyabo boba balusa, ke-bantu abo bakafwilwa lusa.” (Mat. 5:7) “Balusa” bakunkwanga mutyima na kanye ne kukwatyilwa bakwabo lusa. Yesu wābelwile bantu bavule mu kingelengele mwanda wēbakwatyilwe lusa. (Mat. 14:14) Lusa lumwekanga popa padi mwanda, kitatyi kifwila bantu lusa boba bebalubila, enka na mufwila Yehova lusa boba besāsa. (Div. 34:6, 7; Mit. 103:10) Tukalombola lusa mu uno muswelo kadi binenwa ne bilongwa byetu bya kanye bikasenga boba bakolelwe. Muswelo mulumbuluke wa kwivwanina bantu lusa i wa kwibafundija bubinebine bwa mu Bible. Yesu wāivwanine kibumbo lusa, “penepo kebafundija bingi bingi.”—Mako 6:34.

15 Tudi na bubinga bwa kwitabijija binenwa bya Yesu bya amba: “Dyese dyo dyabo boba balusa, ke-bantu abo bakafwilwa lusa.” Shi tufwila bakwetu lusa, nabo bakekala na mutyima wa kwitufwila’lo. Tubwanya kumona’mba lusa lotufwila bakwetu lukalengeja Leza aleke kwitutyibila bibi potutanwa mu kidye. (Yak. 2:13) I enka bantu ba lusa kete bakalekelwa bubi bwabo ne kupebwa būmi bwa nyeke.—Mat. 6:15.

‘Ba Mutyima wa Kutōka tō’ I ba Dyese

16. Lelo kwikala “ba mutyima wakutōka to-ō” kushintulula bika, ne boba badi nao ‘bamonanga Leza’ namani?

16 “Dyese dyo dyabo ba mutyima wakutōka to-ō, nabo bakamonanga Leza.” (Mat. 5:8) Shi tudi na “mutyima wakutōka to-ō,” butōki bukamweka mu kipwano, mu byotusaka, ne byotukanina kulonga. Tukekala na “lusa lwa mutyima tō.” (1 Tem. 1:5) Shi munda mwetu mutōka, nabya ‘tukamonanga Leza.’ Kino kekishintululapo kumona Yehova buntuntala, mwanda “kutupu muntu ūmona [Leza] kadi wikele mumi monka, ehe.” (Div. 33:20) Yesu wālombwele mu bubwaninine bumuntu bwa Leza, ino wānena amba: “Wakumona ami nankyo wamone ne Tata mwine.” (Yoa. 14:7-9) Byotudi batōtyi ba Yehova badi pano panshi, tubwanya ‘kumona Leza’ na kutala byaetulongela. (Yoba 42:5) Ku Bene Kidishitu bashingwe-māni, kumona Leza kufikidilanga nakampata pobasangulwa ne kupebwa būmi bwa ku mushipiditu penepo kebamone Shabo wa mūlu.—1 Yoa. 3:2.

17. Le tukekala namani shi tudi na mutyima utōka?

17 Mutyima utōka byoudi tō mu mwikadila ne ku mushipiditu, kewimaninangapo pa bintu bya disubi ku meso a Yehova. (1 Bil. 28:9; Is. 52:11) Shi tudi na mutyima utōka tō, byotunena ne byotulonga bikekala bitōka, kadi ketukekalapo na buzazangi mu mwingilo otwingidila Yehova.

“Bakupwanya” Bekalanga ke Bana ba Leza

18, 19. Lelo bantu “bakupwanya” bekalanga namani?

18 “Dyese dyo dyabo boba bakupwanya, ke-bantu abo bakatelwanga bu-bāna ba Leza.” (Mat. 5:9) “Bakupwanya” bayukenanga ku byobalonga ne byobapela kulonga. Shi tudi na mwikadila na wa bantu bādi banenena’po Yesu, nankyo twi bakupwanya ne ‘ketukalubulapo bubi ku bubi bukwabo.’ Ino, ‘tukalongela bakwetu bilumbuluke nyeke.’—1 Tes. 5:15.

19 Kishima kya Kingidiki kitelwa mu Mateo 5:9 bu “bakupwanya” kishintulula “baleta ndoe.” Tufwaninwe kuleta ndoe shi tusaka kubadilwa mu ba kupwanya. Bantu baleta ndoe kebaloñangapo kintu nansha kimo ‘kikalañanya bapwene bikatampe.’ (Nk. 16:28) Byotudi bantu ba kupwanya, tuloñanga bukomo bwa ‘kulonda ndoe na bantu bonso.’—Bah. 12:14.

20. Lelo “bana ba Leza” pano i bāni, ne i bāni bakwabo bakekala mu luno lukunwa lwa Leza?

20 Boba ba kupwanya badi na nsangaji mwanda “bakatelwanga bu-bāna ba Leza.” Bene Kidishitu bashingwe-māni ba kikōkeji i betabijibwe na Yehova ke “bāna ba Leza.” Badi kala mu kipwano kya mpwaninine na Yehova bu bandi bana mwanda balombolanga lwitabijo mudi Kidishitu kadi batōtanga na mutyima onso “Leza wa lusa, ne ndoe.” (2 Kod. 13:11; Yoa. 1:12) Lelo “mikōko mikwabo” ya ba kupwanya ba Yesu nabo? Yesu ukebekadilanga bu ‘Shabo wa myaka yonso nyeke’ umbula bwa Umbikalo wa Myaka Kanunu, ino ku mfulo Yesu ukekōkeja aye mwine kudi Yehova ebiya nabo bakekala ke bana ba Leza mu muswelo mubwaninine.—Yoa. 10:16; Is. 9:6; Loma 8:21; 1 Kod. 15:27, 28.

21. Le wivwane twikale na “būmi mudi mushipiditu” nabya tukalonga bika?

21 Wivwane twikale na “būmi mudi mushipiditu,” nabya mwikadilo wetu wa kupwanya ukamonwa na bakwetu ne kwipangulwa mpika. Ketukekalapo “kwikolomona bātwe bene” nansha “kwisomba.” (Ngat. 5:22-26, Bisonekwa Bitokele) Ino, tukeelela’ko kwikala “ne ndoe ne bantu bonso.”—Loma 12:18.

Ba Dyese Nansha Byobapangwapangwa!

22-24. (a) Boba bapangwapangwa pa mwanda wa boloke badi na bubinga’ka bwa kusangela? (b) I bika byotukabandaula mu bishinte bibidi bilonda’ko?

22 “Kadi dyese dyo dyabo boba bakupangilwapangilwa pa mwanda uno wa boloke, ke-buntu bulopwe bwa mūlu i bwabo ne bwabopo.” (Mat. 5:10) Yesu pa kushintulula kino, wābwejeje’ko amba: “Dyese dyenu bānwe nenu shi bantu bakemunene, ne kwimupangapanga, kadi ne kwimubepela bya bubela pa mwanda wa amiwa uno. Nankyo mukasepelele ne ku mutyima to-ō, mwanda mpalo yenu i mikatampe, mūlu, ke-bantu kadi badi bapangapanga ne bapolofeto enka nankyo, boba ba kalā bemubadikidile kumeso.”Mat. 5:11, 12.

23 Pamo bwa bapolofeto ba pa kala, Bene Kidishitu nabo bayukile’mba bakebanenanena, bakapangwapangwa, ne kubepelwa bubela—byonso’tu i pa “mwanda uno wa boloke.” Inoko potūminina na kikōkeji ano matompo, tukaloelelwanga pa kusangaja Yehova ne kumupa bulēme. (1 Pet. 2:19-21) Masusu keakatyepejapo nsangaji yetu ya kwingidila Yehova dyalelo ne mu mafuku a kumeso. Kadi keabwanyapo kutyepeja nsangaji ya kubikala na Kidishitu mu Bulopwe bwa mūlu ne ya kwikala na lukulupilo lwa būmi bwa nyeke bu babikalwa ba buno Bulopwe ba pano panshi. Ano madyese alombola’mba Leza witwitabije, kadi i muyampe ne wa buntu.

24 Kudi bivule bine byotukokeja kwifunda mu Busapudi bwa ku Lūlu. Bufundiji bukwabo palapala i bubandaulwe mu bishinte bibidi bilonda’ko. Tutalei muswelo otubwanya kulonda mu būmi bino binenwa bya Yesu Kidishitu.

[Kunshi kwa dyani]

^ Kishima kya Kingidiki kibajinjibajinji kyalamwinwe pano bu “dyese” kishintulula “nsangaji.”

Usa Kulondolola Namani?

• Mwanda waka “bakulandapala pa mutyima” badi na nsangaji?

• I bubinga’ka busangela “bakukōkela”?

• Mwanda waka Bene Kidishitu badi na nsangaji nansha byobapangwapangwa?

• I madyese’ka ātelele Yesu akusangaja nakampata?

[Bipangujo bya Kifundwa]

[Kifwatulo pa paje 5]

Madyese kitema ātelele Yesu i a kamweno dyalelo pamo na moādi ekadile kala

[Kifwatulo pa paje 7]

Muswelo mulumbuluke wa kukwatyila bakwetu lusa i kwibasapwila bubinebine bwa mu Bible