Leka Binenwa bya Yesu Biludike Mwikadilo Obe

“Aye mutumibwe kwa Leza, unenanga byonka binenwa bya kwa Leza.”—YOA. 3:34.

1, 2. Binenwa bya Yesu bya mu Busapudi bwa ku Lūlu, tukōkeja kwibidingakanya na bika, ne mwanda waka tunena’mba byādi bimanine pa “binenwa bya kwa Leza”?

 DYAMA dimo dibadilwa mu madyama makatampe dyalelo i dyodya dītwa bu Étoile d’Afrique dya bulēmi bwa mangalame 106 (530 carats). Bine i kyabulēme kikatampe! Inoko, byabulēme bitabukile bukata i byobya bya ku mushipiditu bitanwa mu Busapudi bwa ku Lūlu bwa Yesu. Kekudipo kine kyotutulumukila mwanda Nsulo ya binenwa bya Yesu i Yehova mwine! Yesu pa kwisambila pādi aye mwine, wānene amba: “Aye mutumibwe kwa Leza, unenanga byonka binenwa bya kwa Leza.”—Yoa. 3:34-36.

² Nansha Busapudi bwa ku Lūlu byobwānenenwe padi mu kintu kya minite 30, ino budi na bisonekwa 21 bilupulwe mu mikanda 8 ya mu Bisonekwa bya Kihebelu. Nanshi bwādi bwimanine binebine pa “binenwa bya kwa Leza.” Pano tutalei muswelo otukōkeja kulonda binenwa bya mvubu mikatampe bitanwa mu busapudi bwa kasekuseku bwa Mwana muswedibwe wa Leza.

“Ukabadikile Kupwana ne Mwanenu”

3. Lelo i madingi’ka āletele Yesu paāpwile kudyumuna bandi bana ba bwanga ku bibi bilupuka ku bulobo?

³ Byotudi Bene Kidishitu, tudi na nsangaji ne ndoe mwanda tudi na mushipiditu sandu wa Leza, kadi tusepo ne ndoe i kipindi kya kipa kyao. (Ngat. 5:22, 23) Yesu kādipo usaka bandi bana ba bwanga bajimije ndoe ne nsangaji, o mwanda wēbadyumwine ku bibi bilupuka ku kulama bulobo bifikija ne ku lufu. (Tanga Mateo 5:21, 22.) Wābwejeje’ko amba: “Shi ubaleta kyabuntu kyobe ku madabahu, kadi uvuluke ponka ne mwanda ōmwenena ne mwanenu, nankyo shia’kyo bidi konka ku madabahu, wende ukabadikile kupwana ne mwanenu, ebiya kōjoka shobe kwiya kupana kyabuntu kyobe.”—Mat. 5:23, 24.

4, 5. (a) Lelo “kyabuntu” kyātelele Yesu mu binenwa bidi mu Mateo 5:23, 24 i kika? (b) Mwanda waka kupwana na mwanetu otwikoleje nandi kudi na mvubu?

⁴ Kino “kyabuntu” kyātelele Yesu kyādi kintu kyo-kyonso kilambulwa mu tempelo mu Yelusalema. Kimfwa, bitapwa bya banyama  byādi na mvubu mwanda byādi bibadilwa mu butōtyi bwa Yehova. Inoko, Yesu wālombwele patōka kintu kya mvubu mikatampe—kupwana na mwanetu otwikoleje nandi kumeso kwa kupāna kyabuntu kudi Leza.

⁵ “Ukabadikile kupwana” kishintulula ‘kukeimvwanika.’ Penepo i ñeni’ka yotukokeja kuboila mu bino binenwa bya Yesu? Tufwaninwe kuyuka’mba mwikadilo wetu na bakwetu udi na mwanda mu kipwano kyotupwene na Yehova. (1 Yoa. 4:20) I bine, byabuntu byādi bilambulwa Leza pa kala byādi bikala bya bitupu shi mwine ulambula’byo kadipo biyampe na bakwabo.—Tanga Mika 6:6-8.

Kwityepeja Kudi na Mvubu

6, 7. Mwanda waka tusakilwa kwityepeja potulonga bukomo bwa kupwana na mwanetu otwikoleje nandi?

⁶ Kupwana na mwanetu otwikoleje nandi kutūlanga kwityepeja kwetu pa ditompo. Muntu mwityepeje kōminijangapo nansha kuningila banababo betabije balonge pampikwa kuluba kintu kisakwa. Kino kibwanya kukoleja bikatampe mu mingilo—na mobyāikadile mu Bene Kidishitu ba mu Kodinda wa kala. Pa kwikala’byo nabya, mutumibwa Polo wānena uno mwanda ulanguluja amba: “I bulema bukatampe mudi bānwe, byo mwilobela mu bidye bānwe bene na bene. Lelo i bika byo kemulekela mwanda bitupu? Lelo i bika byo kemulekela mwadimbwa nansha bitupu? e nabyako bidi.”—1 Kod. 6:7.

⁷ Yesu kānenepo amba tukenda kudi mwanetu mwanda wa kumuningila etabije amba aye i mulube, batwe bo babinge. Kitungo kyetu i kupwana nandi. Pa kupwana, tufwaninwe kulupula milangwe pampikwa kwididika. Kadi tufwaninwe kwitabija’mba mwanetu’wa nandi byamusense. Ne shi batwe bo balube, bine i biyampe tulombe lusa na kwityepeja.

‘Shi Diso Dyobe dya ku Lundyo Dikukalakanye’

8. Nena mu kīpi binenwa bya Yesu bilembelwe mu Mateo 5:29, 30.

⁸ Yesu wānene mu Busapudi bwandi bwa ku Lūlu madingi mayampe a mu mwiendelejo. Wājingulwile amba bya ku ngitu yetu yampikwa kubwaninina bibwanya kwitulubija. O mwanda wānene amba: “Shi wivwane dīso dyobe dya ku lundyo dikukalakanye, ebiya bongotola’dyo ukedyele, ke-pantu i biyampeko abe ōnekwe kamo ka mubidi obe, le kīkale na mubidi onso kwelwa mu Ngehena. Kadi shi i kuboko kobe kukukalakanye nako nankyo posola’ko ukēleko, ke-pantu i biyampeko abe ōnekwe kamo ka mubidi obe le kīkale na mubidi onso kwelwa mu Ngehena.”—Mat. 5:29, 30.

9. Lelo “dīso” nansha “kuboko” kubwanya ‘kwitukalakanya’ namani?

⁹ “Dīso” dyātelele Yesu dyelekeja bukomo bwa kuta mutyima pa kintu kampanda, “kuboko” nako i byobya byotulonga na makasa etu. Shi ketutadijepo, bino bipindi bya ku ngitu bibwanya ‘kwitukalakanya’ twaleka ne ‘kunanga na Leza’ kwine. (Ngal. 5:22; 6:9) Shi tubamone amba ke twenda ku kujilula, tufwaninwe kulonga bukomo, mu muneneno wa kyelekejo kubongotola diso nansha kuposola kuboko.

10, 11. I bika biketukwasha twepuke busekese?

¹⁰ Le tukakankaja namani meso etu aleke kubandila pa bintu bya munyanji? Yoba muntu wādi wakaminwe Leza wānene amba: “Nasamba kipwano ne meso ami; lelo penepo nkatala nkungakaji namani?” (Yoba 31:1) Yoba wādi musonge ne kādipo usaka nansha dimo kujilula bijila bya Leza bya mu mwikadilo. Ye motufwaninwe kwikadila ne batwe, twikale basonge nansha bankunga. Pa kwepuka busekese, tunenwe kuludikwa na mushipiditu sandu wa Leza, ulengeja bantu baswele Leza bekale kwīfula.—Ngat. 5:22-25.

¹¹ Pa kwepuka busekese, i biyampe kwiipangula’mba, ‘Lelo ndekanga meso ami alangula kilokoloko kya kutala byamunyanji bidi mu bitabo, ku televijo, ne ku Entelenete?’ Kadi ketwakilwai binenwa bya mutumibwa Yakoba bya’mba: “Bantu bonso, wa pandi, wa pandi, batompibwanga, pa kukokwa na kilokoloko kyāye mwine, waongolwa. Ebiya kilokoloko pa kwimita kibutula bubi,  ino bubi nabo pa kutama bwabutula lufu.” (Yak. 1:14, 15) Na bubine, shi muntu mwipāne kudi Leza ‘endelele na kutala’ mwana-mulume nansha mwana-mukaji na mutyima wa kulonga nandi busekese, nankyo ufwaninwe kushinta bya binebine pamo bwa kubongotola diso ne kwela’dyo.—Tanga Mateo 5:27, 28.

12. I madingi’ka a Polo aketukwasha kulwa na bilokoloko bibi?

¹² Mwingidijijo umbi wa makasa etu byoukokeja kwitulengeja tujilule misoñanya ya Yehova ya mu mwikadilo, tufwaninwe kusumininwa kwikala batōka mu mwikadilo. Nanshi i biyampe tulonde madingi a Polo a amba: “Ipayai byakungitu byo mudi nabyo pano panshi; busekese, ne kujilula kwa bijila, ne kilokoloko kibikibi, ne mutyima wa kusaka byabubi, ne kwabila nako i konka kutōta bakishi konka.” (Kol. 3:5) Kishima “ipayai” kilombola ñeni yotukwata na bukomo mwanda wa kulwa na bilokoloko bya ngitu.

13, 14. Mwanda waka kwepuka milangwe ne bilongwa bibi kudi na mvubu?

¹³ Muntu ubwanya kwitabija bamukete kipindi kya ku ngitu mwanda wa kulama būmi bwandi. Kyelekejo kya ‘kwela’ diso ne kuboko kitukwashanga mwa kwepukila milangwe ne bilongwa bibi bibwanya kwitwipaya ku mushipiditu. Kwilama nyeke batōka mu ñeni, mu mwikadila, ne ku mushipiditu, o muswelo umo kete wa kwepuka bonakani bwa lonso bwelekejibwe na Ngehena.

¹⁴ Kulama butōki bwa mu mwikadilo kulomba kwielela’ko, mwanda twi bapyane bubi ne kubulwa kubwaninina. Polo wānene amba: “Nēkupilanga ngitu yami na’mba, neīmune bupika; pa mwanda wa kutyina’mba, byo nasapwila bakwetu myanda-miyampe ami mwine nakafutululwa.” (1 Kod. 9:27) Nanshi tusumininwei kulonda madingi a Yesu atala mwikadilo, ketwakitabijai kulonga bintu bilombola’mba tufutulwile kitapwa kyandi kya kikūlwa.—Mat. 20:28; Bah. 6:4-6.

“Mwikale Kupanapo”

15, 16. (a) Lelo Yesu wāletele kimfwa’ka mu mwanda utala kupāna? (b) Binenwa bya Yesu bisonekelwe mu Luka 6:38 bishintulula bika?

¹⁵ Binenwa bya Yesu ne kimfwa kyandi kilumbuluke bikankamika kwikala na buntu. Wālombwele buntu bukatampe pa kwiya pano panshi mwanda wa bantu bakubulwa kubwaninina bamwene’mo. (Tanga 2 Kodinda 8:9.) Yesu wāitabije kwisuminwa ntumbo ya kwikala mūlu wāiya kwikala bu muntu ne kupāna būmi bwandi mwanda wa bantu ba bubi, ne bamo i ba kumona bupeta bwa kukapyana nandi Bulopwe momwa mūlu. (Loma 8:16, 17) Kadi  Yesu bine wākankamikile bantu bekale na buntu, paānene amba:

¹⁶ “Mwikale kupanapo, ebiya bikemupebwapo mudingo muyampe mukomene munyunyeko ne kunyunya, muyūle’tu, bā! ukemupebwa ne mu kyadi kyenu, ke-kintu kyokya kitompekejo kyo mutompelapo nakyo kadi e kyonka kyo mukatompelwapo.” (Luka 6:38) ‘Kudinga mudingo’ kwituvuluja kibidiji kya bansunga bamo kya kuyuja mu mutwelo mukatampe wa peulu udi na mpotyi wādi ukutwa’mo mutolo mwanda wa kusela’mo bintu. Buntu bwetu bwa na mutyima tō bukalengeja netu tupebwe, padi i mu kitatyi kyotukolelwa.—Mus. 11:2.

17. Lelo Yehova i mulete namani kimfwa kya kupāna, ne i kyabuntu kya muswelo’ka kibwanya kuleta nsangaji?

¹⁷ Yehova usenswe kadi upalanga boba bapāna na mutyima tō. Aye mwine i mulete kimfwa kibajinji, pa kupāna wandi Mwana wa bunka amba “bonso bakumwitabija nankyo kebakonekapo, ehe, poso batambule būmi bwa kulādila monka nyeke ne nyeke.” (Yoa. 3:16) Polo wāsonekele amba: “Wakukusa mingimingi ya dyese aye ukāngulanga yonka mingimingi. Bantu bonso mo bakaninina ku mityima yabo bapanine monka, wa byandi, wa byandi, kadi kenamutyimapo wa kufītwa, mhm, nansha wa kininga; mwanda aye Leza uswele wakupana ne mutyima, tō.” (2 Kod. 9:6, 7) Kupāna kitatyi, bukomo, ne bintu byotudi nabyo mwanda wa kukwatakanya butōtyi bwa bine kekukabulwepo kwituletela nsangaji ne mpalo mivule.—Tanga Nkindi 19:17; Luka 16:9.

“Kokivumija Kapulu Kumeso Obe”

18. I bika bikalengeja ‘tukabulwe mpalo’ ya Tata wetu udi mūlu?

¹⁸ “Dimukai kulonga bya boloke ku meso a bantu amba betumone; nenki mukabulwa mpalo kudi Syenu udi mulu.” (Mat. 6:1, BB) Yesu pa kutela “bya boloke,” wādi usaka kunena mwiendelejo ulonda kiswa-mutyima kya Leza. Kānenepo amba bilongwa bya bwine Leza kebifwaninwepo nansha dimo kulongwa pa bantu, ke-pantu wānene bandi bana ba bwanga amba “bu-mwinya [bwabo] busokokele ku bantu.” (Mat. 5:14-16) Inoko ‘tukabulwa mpalo’ ya Tata wetu udi mūlu shi tulonga bintu ‘mwanda wa bantu betumone’ ne kwitutendela, pamo bwa bakayi badi pa lukala lwa mu kikailo. Shi tudi na ino ñeni, ketukapwanapo na Leza nansha kumona madyese akaleta Bulopwe bwandi.

19, 20. (a) I bika byādi bisaka kunena Yesu paāpeleje ‘kuvumija kapulu’ pa kupāna “byabuntu”? (b) I muswelo’ka oketulombolangapo kuboko kwa lunkuso bilonga kuboko kwa lundyo?

¹⁹ Shi tudi na mumweno mwendele’mo, tukalonda kidyumu kya Yesu kya’mba: “Ino pa kupana byabuntu byobe kokivumija kapulu kumeso obe pamo na banzazangi ba mu shinakoka ne ba mu mikenza’mba, tutumbijibwe ntumbo ku bantu. I binebine byo nemunena’mba: Boba abapu kutambula kala mpalo yabo.” (Mat. 6:2) Bino “byabuntu” byādi bikwashibwa bafudile. (Tanga Isaya 58:6, 7.) Yesu ne bana bandi ba bwanga nabo bādi ne na kibīko kya lupeto lwa kukwasha balanda. (Yoa. 12:5-8; 13:29) Nansha byokebādipo bavumija bidi kapulu mu muswelo mumweke pa kupāna byabuntu, ino bimweka’mba Yesu wāingidije kyelekejo pa kunena’mba ketufwaninwepo ‘kuvumija kapulu’ kumeso etu pa kupana “byabuntu.” Ke biyampepo kwitumbija ku bantu na bino byabuntu pamo bwa Bafadiseo Bayuda. Yesu wēbatelele amba i banzazangi mwanda bādi basapula byabuntu byabo ku bantu “mu shinakoka ne ba mu mikenza.” Bano banzazangi bāpwile kala “kutambula kala mpalo yabo.” Kutendelwa na bantu ne kushikata pa matebe a kumeso a mu shinakoka, yo mpalo yobāmwene’mo, mwanda Yehova kādipo wa kwibapa kintu. (Mat. 23:6) Le bana ba bwanga ba Kidishitu nabo? Yesu wēbanene—ne batwe bene kumo amba:

²⁰ “Nanshi pa kupana byabuntu byobe kokalombola kuboko kwa lunkuso kilongele kuboko kwa lundyo, ehe. Amba byabuntu byobe kadi bīkale byakupana kufula, ebiya Shobe wakumwena konka kufula, aye ukakupadila mpalo mu kitango kya bonso.” (Mat. 6:3, 4) Divule  twingidijanga maboko abidi pamo. Inoko kuleka kulombola kuboko kwa lunkuso bilonga kuboko kwa lundyo kushintulula amba ketufwaninwepo kusapwila bakwabo byabuntu byotupāna, nansha ke balunda netu bene badi pamo bwa kuboko kwa lunkuso kwifwenene na kwa lundyo.

21. Le kupalwa na yewa “wakumwena konka kufula” i kupebwa bika ne bika?

²¹ Shi ketwianyangapo pa “byabuntu” nankyo tukebipāna kufula. Ebiya Tata, “wakumwena konka kufula,” uketupala mpalo. Tata wetu wa mūlu, byadi mu madiulu ne kumonwa na bantu mpika, nanshi udi “kufula” kwatala bilonga bantu. (Yoa. 1:18) Kupalwa na yewa “wakumwena konka kufula” i ne kupwana na Yehova, kulekelwa nandi, ne kupebwa lukulupilo lwa būmi bwa nyeke. (Nk. 3:32; Yoa. 17:3; Ef. 1:7) Bino byo binengele kupita’ko kutumbikwa na bantu!

Binenwa Bilēme bya Kwitobwa

22, 23. Mwanda waka tufwaninwe kwitobwa binenwa bya Yesu?

²² Bine Busapudi bwa ku Lūlu budi na byabulēme bivule bya ku mushipiditu bisangaja mu miswelo palapala. Ne kutatana mpika, budi na binenwa bya mvubu bituletela ndoe nansha ke mu ino ntanda mikabakane. Bine tukekala na nsangaji shi twitobwe binenwa bya Yesu ne kwibileka biludike mwikadilo ne būmi bwetu.

²³ Muntu ense “wakwivwana” kadi “walongelapo” mungya byāfundije Yesu ukeselwa dyese. (Tanga Mateo 7:24, 25.) Nanshi tusumininwei kukōkela madingi a Yesu. Binenwa bikwabo bya mu Busapudi bwa ku Lūlu tukebibandaula mu kishinte kya mfulo.

Ukalondolola Muswelo’ka?

• Mwanda waka kupwana na mwanetu otwikoleje nandi kudi na mvubu?

• Le tukokeja kwepuka namani kukalakanibwa na ‘diso dyetu dya lundyo’?

• Le tufwaninwe kupāna byabuntu muswelo’ka?

[Bipangujo bya Kifundwa]

[Kifwatulo pa paje 9]

I biyampe’po kashā “kupwana” na mwanetu mu lwitabijo otwikoleje nandi!

[Kifwatulo pa paje 11]

Yehova weselanga boba bapāna na mutyima tō