Enda ku bidi'mo

Enda ku kifunka

Yoba Wādi Ulēmekele Dijina dya Yehova

Yoba Wādi Ulēmekele Dijina dya Yehova

Yoba Wādi Ulēmekele Dijina dya Yehova

“Dijina dya Yehova ditōtwe.”—YOBA 1:21.

1. Le mobimwekela i ani wālembele mukanda wa Yoba, ne kitatyi’ka?

 MOSESA wādi na kintu kya myaka 40 paānyemene mu Edipito kutyina bulobo bwa Felo ne kwenda kukafyama mu ntanda ya Bene Midyana. (Bil. 7:23) Aye pa kwikala mu ntanda’ya, ye uno wāivwene myanda ya matompo a Yoba, wādi ushikete mu ntanda ya Uza yādi kubwipi. Mwenda myaka, Mosesa ne muzo wa Isalela bātūdile kitūlo kubwipi na ntanda ya Uza ku mfulo kwa lwendo lwabo mu ntanda mutuputupu, papo ye pāyukile Mosesa byātene Yoba ku mfulo kwa būmi bwandi. Mānga ya Bayuda ilombola amba Mosesa wālembele mukanda wa Yoba kitatyi kityetye kupwa kwa lufu lwa Yoba.

2. Lelo mukanda wa Yoba ukankamikanga namani bengidi ba Yehova ba mu ano mafuku?

2 Mukanda wa Yoba ukomejanga lwitabijo lwa bengidi ba Leza ba mu ano mafuku. Mu miswelo’ka? Nsekununi itusokwela myanda mikatampe ya mvubu yālongekele mūlu ne mwanda mukatampe wa mvubu utala bubikadi bwa Leza bwa ntanda yonso. Kadi nsekununi ya Yoba itulengeja tuyuke i bika bilombwa pa kulama bululame ne itukwasha tujingulule mwanda waka Yehova ulekelanga kyaba kimo bengidi bandi batanwe na masusu. Pakwabo kadi, mukanda wa Yoba utela Satana Dyabola bu Kinkwa mukatampe wa Yehova ne walwana na muzo wa muntu. Uno mukanda ulombola kadi amba bantu bakubulwa kubwaninina pamo bwa Yoba bakokeja kulama kikōkeji kyabo kudi Yehova enka ne mu matompo makomo mwine. Tubandaulei pano binkumenkume bimobimo bisonekelwe mu mukanda wa Yoba.

Yoba Wātompelwe na Satana

3. Lelo Yoba wādi muntu wa muswelo’ka, ne mwanda waka Satana wāmupoilepoile?

3 Yoba wādi mpeta kadi mutumbe, mukulutuba wa ngikadilo yanibwa. I kimweke amba wādi mudingidi ukwasha bafudile. Kutabukidila, wādi wakaminwe Leza. Yoba utelwa bu muntu “mubwaninine moloke, kadi wādi wakaminwe Leza, ne kutyina bintu bibibibi.” I kwipāna kwādi kwipēne Yoba kudi Leza kwālengeje Satana Dyabola amupoye—ke pa mwandapo’tu wa bupeta ne ntumbo yaādi nayo, mhm.—Yoba 1:1; 29:7-16; 31:1.

4. Lelo bululame i bika?

4 Mānga ya ñanjilo ya mukanda wa Yoba ilombola kubungakana kwa bamwikeulu momwa mūlu ku meso a Yehova. Satana nandi wātenwe’ko, ne kuvubila Yoba myanda. (Tanga Yoba 1:6-11.) Nansha Satana byaātelele bituntwa bya Yoba, ino i pa bululame bwa Yoba pene paādi utele mutyima. Kishima “bululame” kidi na buluji bwa kwikala mubwanininye, wampikwa kutopekwa, moloke, ne wampikwa kakoba. Monka mwikilombwela Bible, bululame bwa muntu bufunkila ne pa bukunkane bwa kwipāna na mutyima umo kudi Yehova.

5. Lelo Satana wāfwatakenye bika padi Yoba?

5 Satana wāfwatakenye amba Yoba utōtanga Leza mwanda wa kwisakila, ke pa bululamepo. Satana wāmwekeje amba Yoba ukashala mukōkele kudi Yehova enka shi Leza endelele kumupala mpalo ne kumulama. O mwanda Yehova pa kulondolola ku bubela bwa Satana, wāmulekele atompe uno mwana-mulume wa kikōkeji. Pa kino, mu difuku dimo dyonka, bālombola Yoba amba abaibe bimunanwa byandi byonso ne kwibyonakanya, abaipaya ne bengidi bandi bene, kadi bandi bana dikumi nabo abafu. (Yoba 1:13-19) Le Yoba wājimije bululame bwandi pa kutambwa na Satana? Binenwa bya ku bukomo bwa mushipiditu bilombola mwālongele Yoba pa kufudilwa uno muswelo, amba: “Upana i Yehova, kadi i Yehova ufundula; dijina dya Yehova ditōtwe.”—Yoba 1:21.

6. (a) Le i bika byālongekele pa kubungakana kukwabo mūlu? (b) Satana wādi ulanga ani pa kutatana bululame bwa Yoba kudi Yehova?

6 Kupwa, kubungakana kukwabo kwāikala’ko mūlu. Kadi Satana wāvubila monka Yoba myanda, kānena’mba: “Kikoba pa kikoba, eyo byonso bidi na muntu ukapana’byo pa būmi bwandi. Ino pano ōlola kuboko kobe, utenge kikupa kyandi ne ngitu yandi mine, ponkapo abulwepo kukakufinga mafingo ku mpala yobe, a?” Tala pano, Satana kakivubilepo muntu umo, ehe. Byaānena amba, “Byonso bidi na muntu ukapana’byo pa būmi bwandi,” Dyabola watatana bululame bwa “muntu” yense utōta Yehova, ke enkapo Yoba kete. Penepo Leza wāleka Satana aponeneje Yoba mu misongo isansa. (Yoba 2:1-8) Ino matompo a Yoba keāfudilepo pano.

Kumwena mu Bululame bwa Yoba

7. Lelo mukaja Yoba ne balunda nandi bāmumije namani?

7 Dibajinji, mukaja Yoba wātenwe na malwa amo onka na mulumyandi. Wāsusukile pa kufwilwa bana ne pa kujimija bupeta bwa kisaka. Kadi mutyima wāmusanshile pa kumona wandi mulume ususuka na misongo isansa. Wānena Yoba amba: “Lelo ne pano ūminine mu bubwaninine bobe’ni, a? Tuka bidi Leza, penepa ufwe.” Ebiya kwāiya kadi bana-balume basatu—ba Edifaza, Biledade, ne Zofala—kwiya kusenga Yoba bya bubela. Pa kyaba kya kumusenga, bāiya na milangwe mityani ne kwikala bu “basengi ba kukalaja.” Kimfwa Biledade wānene amba bana Yoba i balonge bubi o mwanda abafikilwa na kino kintu. Edifaza nandi wālambika Yoba amba masusu asusuka i mfuto ya bubi bwaālongele pa kala. Wātatana ne kutatana amba boba balama bululame kebadipo na mvubu nansha imo ku meso a Leza! (Yoba 2:9, 11; 4:8; 8:4; 16:2; 22:2, 3) Mu kuno kūminwa kukomokomo, Yoba wālamine bululame bwandi. Eyo, Yoba wētupile pa kwibingija “aye mwine pakatampe, Leza patyetye.” (Yoba 32:2) Nansha nabya, wālamine kikōkeji kyandi mu byonso.

8. Le Edihu wāshile kimfwa’ka kilumbuluke ku boba bapāna madingi dyalelo?

8 Kupwa, tutanga myanda ya Edihu wāile nandi kudi Yoba. Dibajinji, Edihu wādi uteja talala pādi panena Yoba ne balunda nandi basatu. Nansha byaādi mwanuke pa bano bonso baná, wālombwele tunangu tukatampe. Wānenene Yoba na kabango, na kumutela pa dijina na bulēme. Edihu wāfwijije’ko Yoba pa mwiendelejo wandi moloke. Ino kadi wānene amba Yoba utele mutyima bininge pa kwibingija amba i wampikwa kakoba. Ebiya Edihu wākulupija Yoba amba kwingidila Leza na kikōkeji kudi nyeke na mvubu. (Tanga Yoba 36:1, 11.) Bine, kino i kimfwa kilumbuluke ku boba bonso bapāna madingi dyalelo! Edihu wādi na kitūkijetyima, wātejeje na katentekeji, wāfwijije’ko ponso pokifwaninwe, ne kupāna madingi akankamika.—Yoba 32:6; 33:32.

9. Le Yehova wākweshe Yoba muswelo’ka?

9 Ku mfulo, Yoba wātambula mupempudi ulenga moyo! Nsekununi inena’mba: “Yehova walondolola Yoba aye mu kimpumpu kinyenga.” Yehova wāipangula Yoba bipangujo bivule na kanye, inoko na kusumininwa, byākweshe Yoba olole milangwe yandi. Yoba wāitabije ano madingi na mutyima tō, amba: “Ne wabitupubitupu . . . Nālamuka pa mutyima kwitūta luvumbi ne buto.” Yehova pa kupwa kwisamba na Yoba, wākalabela balunda nandi basatu mwanda ‘kebesambilepo kudi aye byoloke.’ Byādi ke bilombe Yoba ebalombelele. Ebiya, “Yehova wālwija Yoba monka mwādi wikadile kalā, pālombelele balunda nandi; ino Yehova wamupa Yoba mungya byādi nabyo kalā kutentekapo ne bikwabo bidingakane pamo’nka na byādi nabyo.”—Yoba 38:1; 40:4; 42:6-10.

Le Tuswele Yehova Bikatampe?

10. Mwanda waka Yehova kāsūdilepo nansha konakanya Satana?

10 Yehova i Umpangi wa diulu ne ntanda, Mubikadi wa bipangwa byonso. Mwanda waka kasūdilepo’tu bubela bwa Dyabola? Leza wāyukile amba kusūla nansha kwipaya Satana kekwādipo kwa kupwija mwanda mwine wākolomwenwe. Dyabola wāvubile Yoba, mwingidi wa kutendelwa wa Yehova, amba kakekalapo na kikōkeji shi atanwe na bufudile. Ino kikōkeji kya Yoba kekyājininepo mu matompo. Ebiya Satana wāfwatakanya amba muntu yense ukavundamina Yehova shi wasusuka ku ngitu. Yoba wāsusukile ku ngitu, ino kālekelepo bululame bwandi. O mwanda Satana wāmwekele bu mbepai mu mwanda wa uno muntu wa kikōkeji, aye’ko wampikwa kubwaninina. Le batōtyi ba Yehova bakwabo nabo le?

11. Lelo Yesu wālondolwele namani dimo kupwididile ku mifwatakanyo ya Satana?

11 Bine, mwingidi yense wa Leza ulama bululame bwandi pampikwa kubanga bimulonga Satana, ulombolanga nandi amba buvubavuba bwa Satana kinkwa wampikwa lusa i bwa bubela. Yesu wāile pano panshi ne kulondolola dimo kupwididile ku mifwatakanyo ya Satana. Yesu wādi muntu mubwaninine pamo’nka bwa Adama mbutwile wetu umbajinji. Kikōkeji kya Yesu kufika’nka ne ku lufu kyālombwedidile amba Satana i mbepai ne myanda yavubukanya i ya bubela.—Kus. 12:10.

12. Lelo mwingidi yense wa Yehova udi na mukenga ne kiselwa’ka?

12 Inoko Satana ukyendelela na kutompa batōtyi ba Yehova. Shi ke pano, umo ne umo udi na mukenga ne kiselwa kya kulombola na bululame bwandi amba twingidilanga Yehova mwanda tumuswele—ke pa mwandapo wa kwisakila. Le tumwene namani kino kiselwa? Kotudi i dyese dilēme pa kukōkela Yehova. Kadi kuyuka amba Yehova uketupa bukomo bwa kūminina mwāapelele’bo Yoba, ne amba utūdile mikalo pa kwimanina matompo etutana, i kintu kitusenga.—1 Kod. 10:13.

Satana—Walwana Umbi Kadi Kapondo

13. Le mukanda wa Yoba wituyukija bika pa mwanda utala Satana?

13 Bisonekwa bya Kihebelu binena bivule pa mwingilo wa bumvu wingila Satana mu kulwa Yehova ne kupalula bantu Kwadi. Mu Bisonekwa bya Kingidiki bya Bwine Kidishitu, tutana’mo mānga ya lwana lwa Satana kudi Yehova, kadi mu mukanda wa Kusokwelwa, twifunda’mo kubingijibwa kwa bubikadi bwa Yehova ne konakanibwa kwa mfulo kwa Satana. Mukanda wa Yoba ubweja’ko buyuki bwa mwikadile butomboki bwa Satana. Kitatyi kyādi kitanwa Satana ku kubungakana kwa momwa mulu, kādipo wiila mwanda wa kutendela Yehova. Dyabola wādi na kitungo kibi kya kukutyila ba bitumba. Pa kupwa kuvubila Yoba myanda ne kupebwa lupusa lwa kumutompa, “Satana watamba mu kifuko kya Yehova.”—Yoba 1:12; 2:7.

14. Mu mwanda wa Yoba, Satana wāikele namani?

14 Nanshi mukanda wa Yoba utela Satana bu walwana na bantu wampikwa lusa. Pa bukata bwa kubungakana kutelelwe mu Yoba 1:6 na kokwa kutelelwe mu Yoba 2:1 pāpityile kitatyi kyampikwa kuyukana, mu kine kitatyi’ki mwātompelwe Yoba byamalwa. Kikōkeji kya Yoba kyākweshe Yehova atentulule Satana amba: “[Yoba] wikele muningishe mu bubwaninine bwandi ne pano pene, nansha abe umuponena po ndi padi aye amba monakanye kwampikilwapo mambo.” Ino Satana kāitabijepo amba i mupone mu bubela bwandi. Ino wālomba amba Yoba atompibwe monka kutabuka. Pa kino, Dyabola wātompele Yoba paādi mu bupeta ne paādi mu bufudile. Kibamweka patōka amba Satana kādipo na lusa ku balanda nansha ke ku baponenwe na byamalwa bene. Ushikilwe bantu balulame. (Yoba 2:3-5) Inoko, kikōkeji kya Yoba kyālombwele amba Satana i mbepai.

15. Lelo batupondo badi’ko dyalelo i beifwane na Satana namani?

15 Satana i kipangwa kibajinji kupondoka. Batupondo badi’ko dyalelo badi na ngikadilo imo yonka na ya Dyabola. Ñeni yabo ikalanga ya kufutulula bantu badi mu kipwilo, bakulumpe Bene Kidishitu, ne Kitango Kyendeji. Batupondo bamo bapelele kwingidija dijina dya Leza, Yehova. Kebaswelepo kwifunda myanda ya Yehova ne kumwingidila kwine. Batupondo badi pamo bwa shabo Satana, bapoyapoyanga bantu ba bululame. (Yoa. 8:44) O mwanda ke kya kutulumukapo shi bengidi ba Yehova bapelanga kupwana nansha bityetye na batupondo!—2 Yoa. 10, 11.

Yoba Wādi Ulēmekele Dijina dya Yehova

16. Le Yoba wādi umwene Yehova namani?

16 Yoba wādi utela dijina dya Yehova ne kwidilēmeka. Nansha byaāsanshijibwe na misapu ya lufu lwa bandi bana, Yoba kashinikilepo Leza bishima bibibibi. Shako Yoba wālangile amba i Leza wayata byadi nabyo, inoko kābudilwepo kulēmeka dijina Yehova. Mu lukindi lwandi lwa ku mfulo, unena’mba: “Talapo bidi, kwakamwa Mfumwetu yo ñeni; ne kufunduka ku bibibibi ko kwivwanija.”—Yoba 28:28.

17. Lelo i bika byākweshe Yoba alame bululame bwandi?

17 Lelo i bika byākweshe Yoba alame bululame bwandi? I kimweke patōka amba wādi kala upwene bininge na Yehova ne byamalwa bine kebyāfikile. Nansha byokekudipo kintu kitulombola amba Yoba wādi uyukile amba Satana ye ulwa na Yehova, ino aye wādi usumininwe kulama kikōkeji kyandi. Wānene amba: “Poso’nka ne byo nkafwa nkikafundulapo bu-binebine bwami ko ndi.” (Yoba 27:5) Le Yoba wāningije namani kino kipwano? Na bubine, wāsangele pa kwivwana mwādi mwikadile Leza na Abalahama, na Isake, ne na Yakoba, balongo bandi. Kadi pa kubandila bupangi, Yoba wājingulwile ngikadilo mivule ya Leza.—Tanga Yoba 12:7-9, 13, 16.

18. (a) Le Yoba wēpēne kudi Yehova muswelo’ka? (b) Le tukeula kimfwa kilumbuluke kya Yoba mu mashinda’ka?

18 Byobya byāyukile Yoba padi Yehova byāmutonwene amusangaje. Pa kulanga amba padi ba mu kisaka kyandi i balonge kintu kifityija Leza mutyima “ne kutuka Leza mu mityima yabo,” wādi wela bitapwa kitatyi kyonso. (Yoba 1:5) Ne paātompelwe byamalwa pene, Yoba wādi unenena Yehova maya. (Yoba 10:12) Bine, kino i kimfwa kilumbuluke’po kashā! Netu tufwaninwe kwifunda kitatyi kyonso kuyuka Yehova bya binebine ne mpango yandi kumo. Twikalei na kibidiji kya kulonga bintu bya ku mushipiditu, kimfwa kwifunda, kupwila, kulombela ne kusapula myanda miyampe. Kadi tulongei bukomo bwetu bonso mwanda wa kuyukija bantu dijina dya Yehova. Bululame bwa Yoba bwāsangeje Yehova, mo monka ne bululame bwa bengidi ba Leza dyalelo bukasangaja mutyima wa Yehova. Uno o mwanda ukesambilwa’po mu kishinte kilonda’ko.

Lelo Ukivulukile?

• Mwanda waka Satana Dyabola wātele mutyima padi Yoba?

• Le i matompo’ka āūminine Yoba, ne wālongele’po namani?

• Lelo i bika biketukwasha tulame bululame pamo bwa Yoba?

• Lelo mukanda wa Yoba witufundija bika padi Satana?

[Bipangujo bya Kifundwa]

[Kifwatulo pa paje 12]

Lelo bululame bobe bukokeja kutompwa mu ngikadilo’ka?