Lelo Lwitabijo I Bika?

LE UKASHINTULULA namani lwitabijo? Bamo banenanga amba i kukulupila bupofu. Mencken, Mulembi wa mabuku ne majulunale Mwine Amerika utela lwitabijo amba i “kukulupila kwakubulwa kwendela’mo myanda yalakanwa.”

Inoko, Bible ushintulula’mba lwitabijo ke kwitabijapo kwa bupofu nansha kwakubulwa kwendelwa’mo. Kinenwa kya Leza kinena’mba: “Kwitabija nako i kusumininwa kwa mu bintu bikulupilwe kadi, ne kuyūkidila kwa mu byobya bintu byampikwa kumweka.”—Bahebelu 11:1.

Bantu byobadi na milangwe mishileshile pa mwanda utala lwitabijo, tubandaule malondololo a bipangujo bilonda’ko:

• Mwanda waka muswelo ushintulula Bible lwitabijo i mwishile na wa bavule?

• Mwanda waka kutamija lwitabijo lwisambilwe mu Bible kudi na kamweno?

• I muswelo’ka okokeja kwikala na lwitabijo lukomo?

Mukanda wa bu Mwinē Kintu ne Kikulupiji Kikomo

Mu kitatyi kyālembelwe mukanda wa Bahebelu, kishima kya Kingidiki kyalamwinwe bu “kusumininwa” kyādi kingidijibwa na bantu bavule. Kyādi kingidijibwa divule mu mikanda ya busunga na mulangwe wa kukulupija muntu amba ukamonanga bintu bimulailwe. O mwanda dibuku dimo dinena’mba Bahebelu 11:1 wadi ukokeja ne kwalamunwa namino amba: “Lwitabijo i mukanda wa bu mwinē kintu kikulupilwe.”

Lelo kashā kwapotele kintu ku kompani miyukane kupwa wakelaija mwanda wa kwiya kutambula’kyo kitatyi kikwabo, nabya wadi mulombole lwitabijo lwa uno muswelo. Mukanda odi nao mu makasa o ukupa kikulupiji kya kompani yopotele’ko kintu. Tukokeja kunena’mba, mukanda’wa o mukanda wa bu mwinē kintu, ukukulupija amba usa kutambula kyopotele. Shi ujimije uno mukanda nansha kwiwela, nabya ubajimija kiyukeno kilombola bu mwinē kintu bobe. Mo monka, boba betabije amba Leza ukafikidija milao yandi nabo bakulupile kukamona byobakulupile. Pakwabo napo, boba babulwa lwitabijo, nansha bajimija’lo, kebadipo na mukanda wibakulupija kutambula bintu bibalaile Leza.—Yakoba 1:5-8.

Kishima kya bubidi kidi mu Bahebelu 11:1, kyalamwine bu “kuyūkidila,” kidi na mulangwe wa kuyukidija bubinebine, mwishile na mumwekela bintu ku meso bitupu. Kimfwa, dyuba dimwekanga bu dijokoloka ntanda—ditamba kutunduka, dipita mu makumbi, dyakapona kushika. Inoko, mungya bwifundi bwa ñenyenye ne bya kupikula i busokole bubinebine amba ntanda keijokolokwangapo na dyuba. Shi ubayuka uno mwanda ne kwitabija’o amba i wa binebine, pano kodi na lwitabijo lwa amba ntanda ijokolokanga ku dyuba—bishile na bimona meso obe. Lwitabijo lobe ke lwa bupute-mesopo. Inoko, lukukwasha umone bintu mwine mobikadile, pa kyaba kya kwibimona mobimwekela bitupu ku meso.

Mwanda Waka Lwitabijo Lukomo Ludi na Kamweno?

Bible ukankamikanga kwikala na lwitabijo ludi namino—lwitabijo lukomo lwimanine pa kusumininwa kwa binebine, nansha shi lwitulomba kushinta byobya byotukulupile. Luno lo lwitabijo lupāna būmi. Mutumibwa Polo wāsonekele amba: “Kwakubulwa kwitabija kekyendelemopo kumutōkeja ku mutyima; ke-muntu yewa wakwiya kudi Leza i kimwendele’mba ētabije’mba: Eyo, udi ponka, upala mpalo boba bamukimba ne mikeketo.”—Bahebelu 11:6.

Kudi bikoleja bivule bibwanya kujikakanya muntu kwikala na lwitabijo. Inoko kulonda matabula aná esambilwe’po mu mapaje alonda’ko kukakukwasha wikale na lwitabijo.