Buswe Bwa Kidishitu Bwitutonona Tuswe

“Yesu . . . ne lonka lusa lwakusanswa bandi bādi nabo panopantanda, mwibasanswe’tu ne kumfulo kwine.”—YOA. 13:1.

1, 2. (a) Buswe bwa Yesu i musoñanya namani? (b) I miswelo’ka ya kulombola buswe yotusa kwisambila’po mu kino kishinte?

 YESU i mushiye kimfwa kibwaninine kya buswe. Byonso bimutala—muneneno, mwiendelejo, bufundiji, ne lufu lwandi lwa bu kitapwa—byālombwele buswe bwandi. Yesu, ku mfulo ya būmi bwandi bwa pano panshi, wālombwele buswe ku baādi nabo, nakampata ku bana bandi ba bwanga.

² Kimfwa kitulumukwa kya buswe bwa Yesu o ke musoñanya wa peulu ulonda balondi bandi. Kitutonona twikale na buswe bwa muswelo umo ku ba tutu ne bakaka ku mushipiditu ne ku bonso’tu. Mu kino kishinte tusa kwifunda’mo ñeni ikokeja bakulumpe kuboila kudi Yesu ya kulombola buswe ku boba balonga bubi, ne bubi bukatampe bwine. Kadi tusa kwisambila’mo ne muswelo ukokeja buswe kukwasha Bene Kidishitu balonge biyampe pafika makambakano, kimpengele, ne misongo.

3. Nansha Petelo byaādi na bukōkekōke bukatampe, le Yesu wāmumwene namani?

³ Mu bufuku bubadikila lufu lwa Yesu, Petelo, mutumibwa wandi wāmutunine misunsa isatu. (Mako 14:66-72) Inoko, Petelo wājokele, monka mwānene’kyo kala Yesu,  nandi wāmufwila lusa. Yesu wāpele Petelo mingilo ilēma. (Luka 22:32; Bil. 2:14; 8:14-17; 10:44, 45) Le i bika byotwifunda ku mutyima wa Kidishitu pa boba badi na bukōkekōke bukatampe?

Ikalai na Mutyima wa Kidishitu ku Boba Baluba

4. Lelo i mu mwanda’ka mukimbwanga nakampata kulombola mutyima na wa Kidishitu?

⁴ Mu myanda ilomba kwikala na mutyima wa Kidishitu, mudi ne owa usanshija mutyima bininge, wa mwa kulongela pa kilubo kya bakwetu, mu kisaka nansha mu kipwilo. I kya bulanda, byanana mafuku a mfulo ya ngikadilo ya Satana, mushipiditu wa ntanda ubavudila’ko. Mwikadilo umbi kadi wa buñumauma udi mu ino ntanda ubwanya kusambukila mukulu ne mwanuke, kwibasompola kusumininwa kwabo kwa kunanga mu kashinda koloke. Mu myaka katwa kabajinji, bantu bamo bādi bafwaninwe kupangwa mu Bwine Kidishitu, bakwabo badingilwa. Ye mokikadile ne dyalelo. (1 Kod. 5:11-13; 1 Tem. 5:20) Inoko, bakulumpe batyiba ino myanda pobalombola buswe na bwa Kidishitu, kino kikalanga kitenga mutyima wa nonga-bibi.

5. I muswelo’ka ukeula bakulumpe kimfwa kya Yesu ku banonga-bibi?

⁵ Pamo bwa Yesu, bakulumpe bafwaninwe kulamata kitatyi kyonso ku misoñanya myoloke ya Yehova. Na kulonga namino, balombolanga butūkanye bwa Yehova, kanye, ne buswe bwandi. Shi muntu udi bine na mutyima wa kwisāsa, “mutyima mutyumuke” ne “mushipiditu wa kwisasapo” pa bubi bwandi, nabya bakulumpe bakapēlelwa “kumwaluja udi namino konka ku mutyima wa kikōkeji.” (Mit. 34:18; Ngat. 6:1) Ino bikekala namani shi muntu mūmu mutyima kalombolapo kwisāsa nansha kwialakanya?

6. I bika bifwaninwe kwepuka bakulumpe pobatyiba mambo a nonga-bibi, ne mwanda waka?

⁶ Shi nonga-bibi wapele madingi a mu Bisonekwa ne kushilula kutopeka’ko bakwabo pa bubi bwandi, bakulumpe ne bantu bakwabo kebakasangela’byopo. Byobayukile bibi bilupukile ku bubi bwa muntu’wa, kebejepo padi kulonga bya ku mutyima wabo pangala pa bilongwa ne mwikadilo wa muntu’wa. Inoko’ko bulobo bonanga mambo, kadi kebulombolangapo “mutyima wa Kidishitu.” (1 Kod. 2:16; tanga Yakoba 1:19, 20.) Yesu wādyumwine bantu ba mu mafuku’a pampikwa kafinda, inoko kēbanenepo nansha dimo binenwa bityani nansha kusaka kwibasanshija. (1 Pet. 2:23) Aye’ko, wāpele banonga-bibi mukenga wa kwisāsa ne kujoka amba betabijibwe na Yehova. Na bubine, mu bubinga bukatampe bwāidile Yesu pano pa ntanda mudi bobwa bwa “kupandija babipya-mambo.”—1 Tem. 1:15.

7, 8. Lelo bakulumpe bafwaninwe kuludikwa na bika pobatyiba mambo?

⁷ Lelo kimfwa kya Yesu mu uno mwanda kitufundija namani mwa kulongela na boba bapebwa madingi pa kipwilo? Vuluka’mba mpango ya Bisonekwa itala butyibi mu kipwilo ilamanga luombe kadi ikwashanga nonga-bibi udingilwe esāse. (2 Kod. 2:6-8) I kya bulanda bamo pobapela kwisāsa, bafika ne ku kupangwa mu kipwilo, ino kadi i kintu kikankamika pa kuyuka’mba bavule mu bano bajokelanga monka kudi Yehova ne ku kipwilo kyandi. Shi bakulumpe balombola mutyima wa Kidishitu, bakwashanga bantu’ba mu muswelo muyampe bashinte mityima yabo ne kujokela ku kipwilo. Mwenda mafuku, bano bonso badi balube padi kebakavulukapo madingi onso a mu Bisonekwa ebapēle bakulumpe, inoko na bubine bakavuluka’mba bakulumpe badi bebalēmekele ne kwibaswa.

⁸ Nanshi, bakulumpe bafwaninwe kulombola “kipa kya Mushipiditu,” nakampata buswe na bwa Kidishitu, nansha ke mu ngikadilo isanshija mutyima. (Ngat. 5:22, 23) Kebakapelakanapo kala kupanga nonga-bibi mu kipwilo. Bakalombola’mba basakanga muntu ulubile ajokele kudi Yehova. Shi ke pano, shi nonga-bibi washinta mutyima wandi na mulongelanga bavule, ukokeja kwikala na mutyima wa kufwija’ko Yehova ne “byabuntu ku bantu” bamukweshe apelelwe kujokela mu kipwilo.—Ef. 4:8, 11, 12.

 Kulombola Buswe na bwa Kidishitu mu Mafuku a Mfulo

9. Leta kimfwa kilombola buswe bwālombwele Yesu ku bana bandi ba bwanga mu bilongwa.

⁹ Luka i musekunune mwanda umo usangaja wa buswe bwālombwele Yesu mu bilongwa. Yesu wādi uyukile amba, kudi mafuku akāya bibumbo bya Bene Loma kujokoloka Yelusalema, kibundi kya mambo, bantu bakakomenwe kunyema, wādyumuna na buswe bana bandi ba bwanga amba: “Po mukamonapo ku Yelusalema vita, ibajokolola konso konso, po pakuyūka’mba, musala wakyo ubafwena.” Le bādi bafwaninwe kulonga bika? Yesu wāletele bulombodi bupotoloke kadi bwimvwanike kumeso kwa kitatyi. Wānene’mba: “Penepo ba mu Yudea bakanyemene ku ngulu, ne badi mubukata bafundukemo, ne ba mu masokeja a tubibundi kebakatwelamopo, mhm. Ino yoya myaka i ya kwilubwila kinonga’mba, byonso byadi bisonekelwe bifikepo.” (Luka 21:20-22) Bibumbo bya Bene Loma pa kupwa kujokoloka Yelusalema mu 66 K.K., boba ba kikōkeji bālondele buno bulombodi.

10, 11. Kubandaula muswelo wānyemene Bene Kidishitu babajinji mu Yelusalema kwitukwasha namani twiteakanye ku “kyamalwa kibūke”?

¹⁰ Bene Kidishitu pobādi banyeme mu Yelusalema, bādi bafwaninwe kwilombola abo bene buswe na bwa Kidishitu, monka mwaēbalombwedile’bo aye. Bādi bafwaninwe kwiabila na bakwabo byobya byobādi nabyo. Inoko bupolofeto bwa Yesu bwādi na kufikidila kukwabo kukatampe kupita’ko enka konakanibwa kwa kibundi kete. Wālaile amba: “kukēkalanga kyamalwa kibūke kya kubulwa, nansha kingi kikwabo kidingakene nakyo, kushilwila konka kungalwilo kwāpangile mwine Leza, ne kutūla ku dyalelo kuno’ku, nansha kumeso kwine.” (Mat. 24:17, 18, 21) Kumeso ne umbula bwa kino “kyamalwa kibūke” kitutengele, netu tukokeja kukatanwa na bikoleja ne kubudilwa. Kwikala na mutyima wa Kidishitu kuketukwasha tukatyibuluke’byo.

¹¹ Mu kine kitatyi’kya, tusakilwa kulonda kimfwa kya Yesu, kya kulombola buswe kwampikwa kwikaka. Pa kulunda’ko, Polo wādingile amba: “Bātwe bonso, twikale kwitōkeja, au ku mutyima wa mukwabo, ne bintu biyampe mwakwitamijija. Ke-muntu aye Kidishitu kētōkejepo aye mwine ku mutyima wandi, mhm . . . Ebiya Leza mutūkije mutyima, ne wakuseñañana, wemupe’mba, mwikale ne mutyima umo bānwe bene na bene, mwendele Kidishitu Yesu.”—Loma 15:2, 3, 5.

12. I buswe bwa muswelo’ka botufwaninwe kutamija pano, ne mwanda waka?

 ¹² Petelo, kingidilwa kyābikile’mo Yesu buswe, nandi monka, wākankamikile Bene Kidishitu bekale na “lusa lwa ku bāna [babo] lwakubulwa kubepa” ne kulombola “kikōkeji [kyabo] kya byabinebine.” Bafwaninwe ‘kwisanswa abo bene na bene ku mutyima tō, ne kininga ponka.’ (1 Pet. 1:22) Dyalelo, tukimbilwa bivule ke’nkapo kutamija ngikadilo na ya Kidishitu kete. Pano kala, mitabakano ku bantu ba Leza yendanga ivudila’ko. Kekwakekala muntu ukulupila mu kipindi nansha kimo kya ino ntanda, monka mwikilombwela patōkelela kupona kuponene misokwe ya ntanda mu ano mafuku. (Tanga 1 Yoano 2:15-17.) Nanshi byafwena mfulo ya ino ngikadilo pabwipi, tufwaninwe kufwena Yehova kupwana batwe bonso, ne kutamija bulunda bwa bine mu kipwilo. Polo wādingile amba: “Mu lusa lwa bubwana bwenu, mwikale kwifwila lusa lonka bānwe bene, ne mukwilemeka namo kadi, umo akōkele mukwabo.” (Loma 12:10) Kadi Petelo wākomeneja mwanda amba: “Kino kyo kipityile byonsololo mwikale ne lusa lwa kininga lwa bānwe bene na bene; mwanda lusa alo lupūta milwi ne milwi ya myanda.”—1 Pet. 4:8.

13-15. Lelo batutu bamo balombwele namani buswe na bwa Kidishitu papwile kupona bimpengele?

¹³ Batumoni ba Yehova i bayukane ntanda yonso amba badi na buswe bwa Kidishitu bumweka mu bilongwa. Imvwana Batumoni baitabile kwiya kuleta bukwashi, papwile kimpumpu kya mema ne kivula kusalakanya kipindi kimo kya kunshi kwa États-Unis mu 2005. Bengidi ba kwituma 20 000, pa kutononwa na kimfwa kya Yesu, bavule bashile mobo abo mayampe ne twaji mwanda wa kukakwasha banababo batenwe na kyamalwa.

¹⁴ Mu kifuko kimo, mema a dijiba alobeje kipindi kya makilometele 80, apunga lubumbu lwa mema lwa metele 10 mu bwimwa. Mema pa kukama, kipindi kimo mu bisatu kya mobo ne byūbakwa bikwabo kyasalakanibwa salwē. Batumoni ba kwituma batambile ku matanda palapala badi na bwino, baiya na bingidilwa, ne bintu bya lūbako kadi badi betabija kwingila kaji ko-konso kasakwa. Bakaka babidi ba munda mumo, bakaji ba bafu, baomekele bintu byabo mu motoka ne kwenda ku bula bwa makilometele 3 000 mwanda wa kukakwasha’ko. Kaka umo washadidila kwine’kwa, ukwasha komite wa bukwashi koku wingila bu pania wa lonso.

¹⁵ Mobo 5 600 ne musubu a Batumoni ne a bantu bakwabo mu ntanda imo aūbakulwilwe ne kulongololwa. Lelo Batumoni ba mu ntanda’ya baimvwene namani pa kulombolwa buswe bukatampe namino? Kaka umo wa njibo yapomokele waendele kukekala mu kobo katyetye, kasuma, kadi ne kya kutekela’po kyoneke. Batutu bamubakile njibo mibwanebwane ino miyampe. Aye pa kwimana pa njibo yobamubakila, wasumija impolo ya kufwija’ko Yehova ne banababo. Mu bitatyi bikwabo, Batumoni batundulukile kungi, bashele bashikete enka mu tubitanda umbula bwa mwaka pakwabo ne kupita aku mobo abo ke mapwe kala  kūbakululwa. Mwanda waka? Mwanda wa kushila bidi batutu bāya kukwasha bashikate’mo. Bine kino i kimfwa kya bantu balombola mutyima wa Kidishitu!

Kulombola Mutyima wa Kidishitu ku Babela

16, 17. I mu miswelo’ka motukokeja kulombola mutyima wa Kidishitu ku babela?

¹⁶ Padi i batyetye motudi batengelwe na bimpengele bya kipangila. Inoko na bubine muntu yense utanwanga na misongo, aye mwine nansha ba mu kisaka kyandi. Muswelo wādi umona Yesu babela i kimfwa kotudi. Buswe bwāmutonwene afwile bakwabo lusa. Bibumbo pobyāmuletele babela, “waundapile bonso badi babela.”—Mat. 8:16; 14:14.

¹⁷ Bene Kidishitu dyalelo, kebadipo na bukomo bwa kundapa mu kingelengele pamo bwa Yesu, ino bemvwaninanga babela lusa pamo bwa Yesu. Le balombolanga’lo namani? Kimfwa, bakulumpe balombolanga mutyima wa Kidishitu na kukwata’ko mpangiko ya kukwasha babela mu kipwilo, mu uno muswelo, bavuijanga byobya binenwe mu Mateo 25:39, 40. * (Tanga.)

18. Lelo bakaka babidi balombwele namani buswe kudi kaka umo, ne i bika byalupukile’ko?

¹⁸ Shako, kebilombepo muntu ekale mukulumpe pa kulonga biyampe ku bakwabo. Tala kimfwa kya kaka Charlene, wa myaka 44, wadi ubela dyaya, kadi bamulombola amba kubamushadila mafuku 10 afwe. Bakaka babidi ba Sharon ne Nicolette, pa kumona mobyadi bilombela mulume wa kaka’wa kwingila mwa kulamina ne kulela mukaji, bepāna abo bene kwiya kulama kyaba kyonso uno kaka kufika ne byafwile. Mafuku a kumulama kaka afikile ne pa mayenga asamba, inoko bano bakaka balombwele buswe kufika ne ku mfulo. Kaka Sharon unena’mba: “Bine kuyuka amba muntu kasapo kukoma i mwanda mukomo, inoko Yehova wetupele bukomo. Ino myanda yalengeje tupwane nandi ne kupwana batwe bene na bene.” Mulume wa kaka Charlene unena’mba: “Nkavuluka nyeke kanye ne bukwashi bwa bano bakaka babidi baswe. Mwikadilo wa kwipāna ne mutyima wabo muyampe walengeje mpelelwe’ko mu matompo a mfulo a mukena wami Charlene kadi byantaleje’ko mu bidyoma ne mu ñeni. Nkikebelwapo nyeke. Kwipāna kwabo kwakankamikile lwitabijo lwami mudi Yehova ne buswe bwa kuswa banabetu bonso.”

19, 20. (a) Lelo i miswelo’ka itano ya mutyima wa Kidishitu yotwabandaula? (b) Lelo mubasumininwa kulonga bika?

¹⁹ Mu bino bishinte bisatu, tubabandaula’mo miswelo itano ya mwikadile mutyima wa Yesu ne muswelo otukokeja kulonda kino kimfwa mu milangwe ne mu bilongwa. Twikalei ‘bakukōkela, kadi ba bumvu pa mutyima,’ mwādi mwikadile Yesu. (Mat. 11:29) Kadi twielelei’ko kumona bakwetu na kanye, nansha kutupatupa ne bukōkekōke bwabo byo bivudile. Tukōkelei na bukankamane misoñanya yonso ya Yehova, nansha ke mu matompo mwine.

²⁰ Wa mfulo, tulombolei buswe na bwa Kidishitu ku banabetu bonso na mwālongele Kidishitu, “ne kumfulo kwine.” Buswe budi namino bwituyukanya bu balondi ba bine ba Yesu. (Yoa. 13:1, 34, 35) I amo, lwenu “lusa lwa bāna na bāna lwendeende.” (Bah. 13:1) Kemwakajokelai kunyuma! Būmi bwenu bwikale bwa kutendela Yehova ne kukwasha bakwenu! Yehova ukemukwasha mu bukomo bwenu bomulonga.

[Kunshi kwa dyani]

Le Ukokeja Kushintulula?

• Lelo bakulumpe babwanya namani kulombola mutyima wa Kidishitu ku banonga-bibi?

• Mwanda waka kwiula Kidishitu kudi na mvubu nakampata mu ano mafuku a mfulo?

• Tukalombola namani mutyima wa Kidishitu ku muntu ubela?

[Bipangujo bya Kifundwa]

[Kifwatulo pa paje 19]

Bakulumpe basakanga boba balubile bajokele kudi Yehova

[Kifwatulo pa paje 21]

Le Bene Kidishitu bānyemene mu Yelusalema bālombwele namani mutyima wa Kidishitu?

[Kifwatulo pa paje 22]

Batumoni ba Yehova i bayukane amba badi na buswe bwa Kidishitu bumweka mu bilongwa