Enda ku bidi'mo

Enda ku kifunka

Bubikadi Bwa Yehova Bubabingijibwa!

Bubikadi Bwa Yehova Bubabingijibwa!

Bubikadi Bwa Yehova Bubabingijibwa!

“Mwine Mukatakata Mwine ubikalanga mu bulopwe bwa bantu.”—DAN. 4:17.

1, 2. I bintu’ka bimo bimo bilengeje bubikadi bwa bantu bukankalwe?

 BINE bubikadi bwa bantu i bukankalwe! Pa kino kekudipo ne kyotutatana kine. Kintu kikatampe kilengeje kuno kukankalwa, i mwanda bantu kebadipo na tunangu mwa kuludikila senene. Kukankalwa kwa bubikadi bwa bantu i kumweke nakampata mu ano mafuku mwilombola bambikavu bu bantu ‘bakwisanswa abo bene, ne bupeta kumo, ne ba bikandangobo, ne bakapuni ka kwitatula, ne bampikwa bu-ujila, ne bakubulwa kanye ka kulekela bakwabo myanda, ne babepabepa bubela, ne bakubulwa kwifula, ne ba bukalabale bwa malwa, ne bampikwa kusanswa bumuntu. Ne banzazangi, ne bakwitatula.’—2 Tem. 3:2-4.

2 Pa kala, bambutwile betu babajinji bāpelele bubikadi bwa Leza. Pa kulonga namino, padi bālangile amba abatonge bwanapabo. Ino, na bubine, bākōkele ku bubikadi bwa Satana. Myaka tununu tusamba twa muludikilo mubi wa muntu—uludikwa bininge na lupusa lwa Satana, “mulopwe wa panopantanda”—i mitufikije mu kino kitatyi kibi kutabuka mu manga ya muntu. (Yoa. 12:31) Pa kwisambila ngikadila idi’mo bantu ano mafuku, Dibuku The Oxford History of the Twentieth Century dinena amba kekidipo na kamweno “kukimba ntanda mibwaninine.” Dishintulula’mba: “Ke enkapo mwanda i mikomo kusokola, ino kadi kutompa kwiilonga kuleta musala, umbikalo wa kasusu, mavita ne bibi byabo.” Bino shabyo bilombola patōka’mba bubikadi bwa bantu i bukankalwe!

3. Le bubikadi bwa Leza bwadi bwa kwikala namani shi ba Adama ne Eva kebalongelepo bubi?

3 I kya bulanda’po kasha, bambutwile betu babajinji pa kupela bubikadi bumo kete bwendeka—kubikalwa na Leza! Shako, ketuyukilepo kamo ne kamo pa mwādi mwa kwikadila mpangiko ya Yehova ya kuludikila ntanda shi ba Adama ne Eva balamine kikōkeji kwadi. Inoko, tuketabija’mba shi bubikadi bwa Leza bwadi bwitabijibwe na bantu bonso, longa kudi bonka buswe ne kwampikwa mboloji. (Bil. 10:34; 1 Yoa. 4:8) Tunangu twa Leza byotutabukile bukata, tukokeja kadi kukulupila’mba shi bantu bākōkele lonso ku bubikadi bwa Yehova, bilubo biloñwanga na bakwatakenye bubikadi bwa bantu byaswile kwikala kutupu’byo. Bubikadi bwa Leza, teokrasi, bwadi bwa kwendelela biyampe na ‘kwikutyija mityima ya bintu byonso byūmi.’ (Mit. 145:16) Mu kīpi, bwādi bwa kwikala bubikadi bubwaninine. (Kup. 32:4) Ino yō, bantu bāpela’bo!

4. Lelo Satana walekelwe aludike mu ludingo’ka?

4 Ino, i biyampe kuvuluka’mba nansha Yehova byaālekele bantu beludike, kalekele nansha dimo lupusa lwandi lwa kubikadila bipangwa byandi. Nansha ke mulopwe nkomokomo wa Babiloni mwine ku mfulo kādipo mwa kupatena, wāitabija’mba “Mwine Mukatakata Mwine ubikalanga mu bulopwe bwa bantu.” (Dan. 4:17) Bulopwe bwa Leza bukalengeja kiswa-mutyima kyandi kilongeke nyeke. (Mat. 6:10) I bine, mu kitatyi kampanda, Yehova walekele Satana ekale bu “Leza wa panopantanda” mwanda wa kulondolola mu muswelo unekenya ku myanda yākolomwenwe na uno walwana. (2 Kod. 4:4; 1 Yoa. 5:19) Nansha nabya, Satana kaikele nansha dimo na bukomo bwa kulonga kutabuka byobya bimulekele Yehova kulonga. (2 Bil. 20:6; dingakanya na Yoba 1:11, 12; 2:3-6.) Kadi kitatyi kyonso kwikalanga bantu bamo batonga kukōkela Leza, nansha byobadi mu ntanda ibikelwe na Walwana mukatakata wa Leza.

Bubikadi bwa Leza pa Isalela

5. Lelo Bene Isalela bātyipile mutyipo’ka kudi Leza?

5 Tamba kitatyi kya Abele kutūla ku kitatyi kya bakulutuba, bantu bavule ba kikōkeji bādi batōta Yehova ne kukōkela mbila yandi. (Bah. 11:4-22) Mu mafuku a Mosesa nao, Yehova wāsambile kipwano na lutundu lwa mukulutuba Yakoba, nalo lwāikala ke muzo wa Isalela. Mu 1513 K.K.K., Bene Isalela bātyipile pamo ne babo bana amba abaitabija Yehova bu Mbikavu wabo, na kunena’mba: “Kyonso kyanena Yehova tukalonga’kyo.”—Div. 19:8.

6, 7. Lelo bubikadi bwa Leza pa Isalela bwāletele bika?

6 Yehova wādi na mpango kampanda pa kutonga Bene Isalela bekale ke bantu bandi. (Tanga Kupituluka 7:7, 8.) Buno butongi bwādi bulomba bivule, ke enkapo kwikadija Bene Isalela biyampe. Mubadilwa dijina dya Leza ne bubikadi bwandi, kadi byādi na mvubu mikatampe. Isalela wādi ufwaninwe kwikala bu kamoni ne kulombola’mba Yehova i Leza umo kete wa bine. (Is. 43:10; 44:6-8) O mwanda, Yehova unena uno muzo amba: “Abewa wi muntu ujila kudi Yehova Leza obe, kadi Yehova wakutonge wikale muntu wa aye aye wa aye mwine, umbukata mwa bantu bonso badi pampala pa panopantanda.”—Kup. 14:2.

7 Leza wādi uludika Bene Isalela koku uyukile amba i bantu bakubulwa kubwaninina. Mu kitatyi kimo kyonka, bijila byandi byādi bibwaninine ne bilombola ngikadilo ya Mwine wibiletele. Mbila ya Yehova kupityila kudi Mosesa yādi ilombola patōka buujila bwa Leza, buswe ne boloke bwandi, mutyima wandi wa kulekela, ne kitūkijetyima kyandi. Kupwa, mu mafuku a Yoshua ne ba lwabo lukongo, muzo wādi ukōkela mbila ya Yehova ne kwikala na ndoe ne madyese a ku mushipiditu. (Yos. 24:21, 22, 31) Kino kitatyi kya mu manga ya Isalela kyālombwele amba bubikadi bwa Yehova bo bwa kamweno.

Bubikadi bwa Bantu Bubafule Kubi

8, 9. Lelo Isalela wālombele bika pampikwa ñeni, ne byafula namani?

8 Ino kitatyi ne kitatyi, Bene Isalela bādi bavundamina bubikadi bwa Leza ne kubulwa kukingwa nandi. Bityebitye, kupityila kudi mupolofeto Samwele, Isalela wālombele kubikalwa na mulopwe umweka na meso. Yehova wālombola Samwele amba ukebapa mungya kusaka kwabo. Inoko, Yehova wābwejeje’ko amba: “Ke abe o bafundululapo, ehe, ino i ami o bafundulula’mba nakebabikala bulopwe.” (1 Sam. 8:7) Nansha Yehova byaālekele Isalela abikalwe na mulopwe umweka na meso, wēbadyumwine amba kubikadilwa na muntu kwadi kwa kufula kubi.—Tanga 1 Samwele 8:9-18.

9 Manga ilombola bubinebine bwa kino kidyumu kya Yehova. Kubikalwa na muntu kwāletele makambakano makatampe pa Isalela, nakampata kitatyi kyādi kibulwa kukōkela mulopwe. Pa kulangulukila pa kino kimfwa kya Isalela, nanshi ketukatulumukapo pa kumona mu myaka na myaka buludiki budi mu makasa a bantu kebayukilepo Yehova bukomenwa kuleta byabuyabuya bya endaenda. I bine, bendeji bamo ba kipolitike balombanga Leza esele bukomo bobalonga mwanda wa kuleta ndoe ne mutyima ntenke, ino lelo Leza ukokeja namani kwesela boba kebakōkelepo bubikadi bwandi?—Mit. 2:10-12.

Muzo Mupya Uludikwa na Leza

10. Mwanda waka Isalela wāpingakanibwe na muzo mutongwe na Leza?

10 Muzo wa Isalela wālombwele’mba keudipo na mutyima wa kwingidila Yehova na kikōkeji. Mwenda mafuku, bāpelele Meshiasa mutongwe na Leza, Yehova nandi wēbapela kadi wātūla’ko mpango ya kwibapingakanya na kisumpi kya bantu bakubunda muzo mupya. Penepa, mu mwaka 33 K.K. kwābutulwa kipwilo kya Bwine Kidishitu kya batōtyi bashingwe māni ba Yehova. Kino kipwilo i muzo mupya, uludikwa na lupusa lwa Yehova. Polo wēutelele bu “Bene Isalela ba Leza.”—Ngat. 6:16.

11, 12. Lelo i kwiifwana’ka kudi pa bukata bwa Isalela ne “Bene Isalela ba Leza” mu mwanda utala butadi?

11 Kudi kwishila ne kwiifwana pa bukata bwa muzo umbajinji wa Isalela ne muzo mupya “Bene Isalela ba Leza.” Kipwilo kya Bwine Kidishitu i kishile na Isalela wa kala, akyo kekidipo na mulopwe umweka na meso kadi kekisakilwapo kwela bitapwa mwanda wa babipya-mambo. Kwiifwana kudi pa muzo wa Isalela ne kipwilo kya Bwine Kidishitu i mpangiko ya kutūlwa’ko kwa bakulumpe. (Div. 19:3-8) Bano bakulumpe Bene Kidishitu kebabikadilepo luombe. Ino, bakumbanga kipwilo ne kutangidila mingilo ya Bwine Kidishitu. Balombolanga buswe ku umo ne umo mu kipwilo, mungya kalēmo ne bulēmantu ku bonso.—2 Kod. 1:24; 1 Pet. 5:2, 3.

12 Pobalangulukila pa muswelo wādi wikele Leza na Isalela, “Bene Isalela ba Leza” ne bapwani nabo “mikōko mikwabo,” batamijanga mpata mutyima wa kufwija’ko Yehova ne pa muswelo wāludika. (Yoa. 10:16) Kimfwa, manga ilombola’mba bantu bābikele mu Isalela bādi na lupusa pa babikalwa, mu bilongwa biyampe nansha bibi. Kino kikoma boba bendeja mu Bene Kidishitu bayuke amba, nansha byokebabikelepo bwa balopwe ba pa kala, bafwaninwe kuleta nyeke kimfwa kilumbuluke kya lwitabijo.—Bah. 13:7.

Muswelo Ubikele Yehova Dyalelo

13. Le i mwanda’ka mukatampe walongekele mu 1914?

13 Dyalelo Bene Kidishitu basapulanga pa ntanda’mba bubikadi bwa bantu pa bantu bakwabo ke busa kufula. Mu 1914, Yehova washimikile Bulopwe bwandi momwa mūlu buludikwa na Mulopwe watongele, Yesu Kidishitu. Mu kyokya kitatyi, Yehova wapele Yesu lupusa lwa kwenda “munekenye wakunekenya.” (Kus. 6:2) Uno Mulopwe mupya wabikikwa wasapwidilwe amba: “Bikala bulopwe umbukata mwa boba bakushikilwe.” (Mit. 110:2) Ino yō, mizo ipelanga nyeke kukōkela ku bubikadi bwa Yehova. Bendelelanga kulonga bintu ulanga’mba “Leza [i] kutupu’ye.”—Mit. 14:1.

14, 15. (a) Lelo i muswelo’ka witūbikadile Bulopwe bwa Leza dyalelo, ne pa kino, i bipangujo’ka byotufwaninwe kwiipangula? (b) Lelo buya bwa bubikadi bwa Leza i bumweke namani dyalelo?

14 Kukishele bashingwe māni batyetye “Bene Isalela ba Leza,” nabo byobadi banababo na Yesu, bendelelanga kwingila bu “mikendi mwanda wa Kidishitu.” (2 Kod. 5:20) I batūlwe bu umpika wa binebine udi na manwa wa kulela ne kulēela ba bidibwa bya ku mushipiditu bashingwe māni ne kibumbo kikatampe kya Bene Kidishitu kyenda kitanta pano ke midiyo ya bantu, bakulupile kukekala na būmi bwa nyeke pano pa ntanda. (Mat. 24:45-47; Kus. 7:9-15) Dyese dya Yehova pa ino mpangiko dimweka patōka pa ntundubuko ya ku mushipiditu idi’mo batōtyi ba bine dyalelo.

15 I biyampe batwe bonso twiipangule amba: ‘Lelo ndyukile biyampe biselwa byomfwaninwe kuvuija mu kipwilo kya Bwine Kidishitu? Lelo nkwatakanyanga senene bubikadi bwa Yehova? Lelo nsangedile kubikalwa na Bulopwe bwa Yehova? Lelo nsumininwe kwendelela na kusapwila bakwabo Bulopwe bwa Leza mwendele bukomo bwami?’ Mu kibumbo, twitabije ne mutyima tō kukōkela ku buludiki botupebwa kupityila ku Kitango Kyendeji ne kwingidila pamo na bakulumpe batongelwe mu bipwilo. Mu uno muswelo, tulombola’mba twitabije bubikadi bwa Leza. (Tanga Bahebelu 13:17.) Kukōkela na mutyima umo kukwashanga twikale umbumo kujokoloka ntanda yonso mu ino ntanda mikalañane. Kadi kuletanga ndoe ne boloke, kadi kutumbijanga Yehova, ne kumwekeja’mba bubikadi bwandi bo bulumbuluke kutabuka.

Bubikadi bwa Yehova Bubanekenya

16. Lelo i butyibi’ka butala muntu ne muntu dyalelo?

16 Kitatyi kya kupwija myanda yakolomwenwe mu Edena kibafwena pabwipi. Nanshi, kino kyo kitatyi kya bantu kukwata butyibi. Muntu ne muntu ufwaninwe kukwata butyibi shi uketabija bubikadi bwa Yehova nansha shi ukalamata ku bubikadi bwa muntu. Tudi na dyese dya kukwasha batūkanye bakwate butyibi bulumbuluke. Panopano ponka, ku Amakedona, bubikadi bwa Yehova busa kupingakena lonso pa maludiki adi mu lupusa lwa Satana. (Dan. 2:44; Kus. 16:16) Bubikadi bwa bantu busa kufula, Bulopwe bwa Leza nabo busa kusambakana pa ntanda ponso. Mu buluji bwine bwa kishima, bubikadi bwa Yehova busa kubingijibwa nyeke.—Tanga Kusokwelwa 21:3-5.

17. Lelo i bika bikakwasha batukanye bakwate butyibi bulumbuluke pa mwanda utala bubikadi?

17 Boba kebakwete butyibi bwitabijibwe na Yehova bafwaninwe kubandaula ne milombelo ponka byabuyabuya bikamwena muzo wa muntu mu bubikadi bwa Leza. Buludiki bwa bantu i bukomenwe kupwija mwanda wa bupolapola, kubadila’mo ne butumbula. Bubikadi bwa Leza bukafundula bibi byonso bilongwa pano pa ntanda. (Mit. 37:1, 2, 9) Bubikadi bwa muntu bulenga mavita keadi mpwilo, ino bubikadi bwa Leza ‘bukatukija mavita ne ku mfulo ya ntanda.’ (Mit. 46:9) Langa’po bidi, bubikadi bwa Leza bukaluja ne ndoe pa bukata bwa bantu ne banyema! (Is. 11:6-9) Bufudile ne nzala i bintu bikatampe kebipu mu bulopwe bwa muntu, ino bubikadi bwa Leza bukapwa’byo. (Is. 65:21) Nansha bantu babikele badi na milangwe miyampe kebadipo na bukomo bwa kupwa misongo ne lufu; ino mu umbikalo wa Leza, banunu ne babela bakaloelelwa pa kujokela ku bukomo bwa mu mafuku a busongwalume. (Yoba 33:25; Is. 35:5, 6) Na bubine, ntanda ikekalanga ke paladisa mwine mukasangulwa ne bafwe.—Luka 23:43; Bil. 24:15.

18. Lelo tukalombola namani amba twitabije bubikadi bwa Leza bu bo butabuke kulumbuluka?

18 Eyo, bubikadi bwa Leza bukalongolola bibi byonso bilengeje Satana pa kongola bambutwile betu babajinji bavundamine Umpangi wabo. Kadi langa’po bidi, Satana onanga bintu mu bula bwa myaka 6000, ino Leza, kupityila kudi Kidishitu, ukalongolola bino bintu byonso mu myaka 1000 kete! Bine, buno bo bukamoni butabuke bulombola bukatampe bwa bubikadi bwa Leza! Byo tudi Batumoni ba Leza wetu, tumwitabije bu Mulopwe wetu. Shi ke pano, tulombolei difuku ne difuku, nsa ne nsa ya būmi bwetu amba twi batōtyi ba Yehova, baludikwa na Bulopwe bwandi, kadi tusangelei kwikala Batumoni bandi. Ne kadi twingidijei mukenga onso mwanda wa kusapwila muntu e-yense wa kwivwana amba bubikadi bwa Yehova i butabuke kulumbuluka.

I Ñeni’ka Yotuboila Pangala pa Bubikadi bwa Leza, Potutanga . . .

Kupituluka 7:7, 8?

1 Samwele 8:9-18?

Bahebelu 13:17?

Kusokwelwa 21:3-5?

[Bipangujo bya Kifundwa]

[Bifwatulo pa paje 29]

Yehova ulamine nyeke bubikadi bwandi

[Kifwatulo pa paje 31]

Kukōkela ne mutyima umo ku bubikadi bwa Yehova kuletanga bumo kujokoloka ntanda yonso