Tūkijibwa Mutyima Na Bintu Bya Ku Mushipiditu

“Twela mu lupungu lwami lwa bu-umpika, . . . ebiya nabya mukamonanga mityima mitūke biyampe.”—MAT. 11:29.

1. Lelo Leza wātūdile’ko mpangiko’ka ku Lūlu lwa Shinai, ne mwanda waka?

 KITATYI kyāfikijibwe kipwano kya Mukanda wa Bijila ku Lūlu lwa Shinai, mwādi ne mpangiko ya Sabado wa yenga ne yenga. Yehova wāsoñenye muzo wa Isalela kupityila kudi Mosesa musedi wandi wa myanda amba: “Mafuku asamba ukengila mingilo yobe, ino mu dya busamba-bubidi ukololokwa, amba ñombe obe ne kimbulu kyobe nabo bololokwe bidi, kabidi ne mwana mwana-mulume wa mupika obe, ne mweni mwine, bololokwe biyampe.” (Div. 23:12) Eyo, kutentekela pa kuta mutyima boba bādi munshi mwa Mukanda wa Bijila, Yehova wātūdile’ko na buswe difuku dya kukokolokwa mwanda wa bantu bandi “bololokwe biyampe.”

2. Le Bene Isalela bāmwenine namani mu kulama Sabado?

² Lelo Sabado dyādi difuku dya kololokwa’tu bitupu? Mhm, kyādi kipindi kya mvubu mpata ku Bene Isalela mu butōtyi bwabo bwa kutōta Yehova. Kulama Sabado kwādi kupa mitwe ya bisaka kitatyi kya kufundija bisaka byabo “amba bakalame dishinda dya Yehova, ne kulonga molokele.” (Ngal. 18:19) Kadi kwādi kupa kisaka ne balunda mukenga wa kwibungila pamo mwanda wa kulangulukila pa bilongwa bya Yehova ne kwisangaja. (Is. 58:13, 14) Kya mvubu nakampata, Sabado yādi bu bupolofeto bufunkila pa kitatyi kya kololokwa kwa binebine kukekala’ko mu Umbikalo wa Myaka Kanunu wa Kidishitu. (Loma 8:21) Le dyalelo nadyo? Lelo Bene Kidishitu ba bine baswele mashinda a Yehova batūkijibwanga mityima kwepi ne muswelo’ka?

Tūkijibwa Mutyima na Kupwana na Banabenu

3. Lelo Bene Kidishitu ba mu myaka katwa kabajinji bēkomeje abo bene na bene muswelo’ka, ne byāfula namani?

³ Mutumibwa Polo wātelele kipwilo kya Bwine Kidishitu bu “kipanda, ne kyalwilo  kya binebine.” (1 Tem. 3:15) Bene Kidishitu babajinji bākomejibwe pa kwikankamika abo bene na bene ne kwitamija mu buswe. (Ef. 4:11, 12, 16) Polo, paādi mu Efisesa wākankamikilwe pāmupempwile bantu ba mu kipwilo kya Kodinda. Tala mwaānenene, amba: “Nasepelela pa kwiya kwa Shitevanusa, ne Fotunatusa, ne Akaikusa,” kadi aye’mba, “ke-bantu abantūkija mushipiditu wami.” (1 Kod. 16:17, 18) Mo monka ne paēndele Tetusa ku Kodinda kukengidila banababo, Polo wālembele monka kipwilo amba: “ke-muntu mushipiditu wandi wasambukile padi bānwe bonso.” (2 Kod. 7:13) Dyalelo nadyo Batumoni ba Yehova batūkijibwanga mutyima bya binebine pa kukankamikwa na banababo Bene Kidishitu.

4. Lelo kupwila kwitutūkijanga mutyima namani?

⁴ Wimwenine amba kupwila i nsulo ya nsangaji mikatampe. Ke-kuntu ye ako kudi “kwikankamika kwa bātwe bonso mu lwitabijo . . . lwenu mudi lwami, lwami mudi lwenu.” (Loma 1:12) Batutu ne bakaka Bene Kidishitu ke bantupo botwiyukile nabo bitupu, bino bya kūlukūlu pa kwimona nabo kitatyi ne kitatyi. Ino i balunda ba binebine, botusenswe ne kulēmeka. Potwitana nabo kyaba kyonso ku kupwila, tusangalanga ne kusengibwa mpata.—Fil. 7.

5. Lelo tubwanya kwitūkija mityima namani ku bitango ne ku kubungakana?

⁵ Nsulo mikwabo ya kutūkija mutyima īyanga ku bitango ne ku kubungakana kwa mwaka ne mwaka. Kutentekela pa mema apāna būmi a bubinebine bwa mu Bible, Kinenwa kya Leza, kuno kwibunga kukatampe kwitupanga mukenga wa “ku baijibwa” mu kipwano kyetu. (2 Kod. 6:12, 13) Le bikekala namani shi tudi na moyo ne tukomenwa kulumba bantu? Muswelo umo wa kwiyuka na batutu ne bakaka i wa kwipāna potudi ku kitango. Kaka umo pa kupwa kukwasha ku kitango kya ntanda, wanene amba: “Nkyadipo ndyukile’ko bavule, poso’nka ba kyami kisaka ne balunda nami babala-banga kete. Ino ponakweshe ku bukundwe, neyukile na batutu ne bakaka bavule! Bine yadi nsangaji mikatampe!”

6. Lelo i muswelo’ka umo otukokeja kutūkijibwa mutyima potudi mu konje?

⁶ Bene Isalela bādi benda ku Yelusalema kukatōta ku masobo misungu isatu mwaka ne mwaka. (Div. 34:23) Divule, kino kyādi kibalomba kushiya madimi ne bya busunga mwanda wa kwenda mafuku mavule lwa nshi, mu mashinda a lumvututu (luvumbi). Inoko kwenda ku tempelo kwādi kuleta “nsangaji mikatakata’tu,” pādi boba bendele’ko “batendela Yehova.” (2 Bil. 30:21) Bengidi bavule ba Yehova dyalelo nabo bendanga ne bisaka byabo bakapempula Betele, mobo a musambo wa Batumoni ba Yehova adi kubwipi, ne kino kibaletelanga nsangaji mikatampe. Pomukekala mu konje na kisaka, mubulwe’po kukwata mpangiko ya kukapempula Betele?

7. (a) Lelo kwibunga kwa kyungwija kudi na kamweno’ka? (b) Lelo i bika bikalengeja kwibunga kwa kyungwija kwikale kuyampe ne kutamija?

⁷ Kwibunga kwa kyungwija na kisaka ne balunda kukokeja kwitukankamika. Solomone, Mulopwe wa tunangu wānene amba: “Kekudipo kitabukile būya kudi muntu ku kudya ne kutoma, ne kusangaja mutyima wandi biyampe mu mwingilo wandi.” (Mus. 2:24) Kwibunga kwa kyungwija kekusangajangapo enka mutyima, ino kadi kuningijanga kijimba kyetu kya buswe na banabetu Bene Kidishitu ponso potwiyuka nabo biyampe. Pa kusaka’mba kwibunga kwa kyungwija kwikale bu mukenga muyampe wa kwitamija, kufwaninwe kwikala na bantu batyetye mwanda wa kwikuludika mokifwaninwe, nakampata shi kudi malwa o-onso akolwañana.

Mwingilo Utūkijanga Mutyima

8, 9. (a) Lombola kwishila kwishidile musapu wa Yesu na wa basonekeji ne Bafadiseo? (b) Lelo i muswelo’ka otukamwena mu kusapula bubinebine bwa mu Bible?

⁸ Yesu wādi mupyasakane mu mwingilo,  ne wākankamikile bana bandi ba bwanga bekale nabo bapyasakane. Kino i kimweke mu binenwa byandi bya amba: “Byakwangula umbudimi i bivule bīne, nanshi bakuputuminamo i batyetye. I binebīne, lombelai bidi amba mwine byangulwa alundule bakuputumina mu byangulwa byandi.” (Mat. 9:37, 38) Musapu wāsapwile Yesu Kidishitu wādi bine utūkija mutyima; ke musapu wa “myanda-miyampe” kadi. (Mat. 4:23; 24:14) Uno musapu wādi mwishile kulampe na bijila bilēma byādi bitwikwa bantu na Bafadiseo.—Tanga Mateo 23:4, 23, 24.

⁹ Potusapwila bakwabo musapu wa Bulopwe, twibatūkijanga mutyima ku mushipiditu, kadi batwe bene netu tuvudijanga bubinebine bulēme bwa mu Bible mu ñeni ne mu mityima yetu. Mulembi wa mitōto wānene mokyendele amba: “Tendelai Yehova; ke-bintu i biyampe kwimba mitendelo kudi Leza wetu; e mo kinengelele.” (Mit. 147:1) Lelo ubulwe’po kuvudija nsangaji yobe yotana mu kutendela Yehova na bakwenu?

10. Lelo kubwanya mwingilo wetu kulondanga mwaketabila bantu ku musapu wetu? Shintulula.

¹⁰ Dyese, mu matanda amo bantu bavule betabijanga myanda miyampe kutabuka mu matanda makwabo. (Tanga Bilongwa 18:1, 5-8.) Shi udi mu mwaba mudi bantu batyetye kete betabija musapu wa Bulopwe, pima kwimanina pa biyampe byolonga mu mwingilo. Vuluka amba kwendelela koendelela kulonga bukomo bwa kusapula dijina dya Yehova ke kwa bitupupo. (1 Kod. 15:58) Kadi kubwanya mwingilo wetu ke kulondangapo mwitabila bantu ku myanda miyampe. Tukulupile nyeke amba Yehova ukatala shi kukidi bantu ba mityima myoloke amba bapebwe mukenga wa kwitaba ku musapu wa Bulopwe.—Yoa. 6:44.

Butōtyi bwa Kisaka Butūkijanga Mutyima

11. Yehova i mupe bambutwile kiselwa’ka, ne bakavuija’kyo namani?

¹¹ Bambutwile bakaminwe Leza badi na kiselwa kya kufundija babo bana myanda ya Yehova ne mashinda andi. (Kup. 11:18, 19) Shi wi mbutwile, le witūdile’ko kitatyi kya kufundija bobe bana myanda ya Tata wetu wa buswe udi mūlu? Yehova, pa kukukwasha ufikidije kino kiselwa kikatampe ne kuvuija bisakibwa bya kisaka kyobe, i mukupe bidibwa bivule bya musonso bya ku mushipiditu kupityila ku mabuku, mapepala, madishike a video, ne a mawi.

12, 13. (a) Lelo bisaka bikokeja kumwena namani mu Butōtyi bwa Kisaka bwa kyolwa? (b) Le bambutwile bakokeja kulonga namani amba butōtyi bwa kisaka bwikale nsulo ya kutūkija mutyima?

¹² Kadi, kabumbo ka umpika wa binebine, udi na manwa i katūle’ko mpangiko ya Butōtyi bwa Kisaka bwa kyolwa. Kino i kyolwa kitūdilwe pa bula yenga ne yenga kya kwifunda Bible mu kisaka. Bavule i bamone amba ino mpangiko ibapwanyanga mu buswe ne kukomeja kipwano kyabo na Yehova. Le bambutwile bakayuka namani amba butōtyi bwa kisaka kyabo i nsulo ya kutūkija mutyima ku mushipiditu?

¹³ Butōtyi bwa Kisaka bwa kyolwa kebufwaninwepo kwikala bwa kūlukūlu, bwa kasumalomo. Ne kadi bidi otutōta i ‘Leza wa nsangaji,’ witusakila twikale na nsangaji mu butōtyi bwetu. (1 Tem. 1:11; Fid. 4:4) Kwikala na kyolwa kya kwisambila pa bilēme bya ku mushipiditu bitamba mu Bible i dyese binebine. Bambutwile babwanya kushinta manwa abo a mwa kufundijija, na kulanga ne kufwatakanya bya kulonga. Kimfwa, kisaka kimo kyanene wabo mwana Brandon wa myaka 10, alonge mwisambo unena’mba, “Mwanda Waka Yehova Wāelekeje Satana na Nyoka?” Uno mwanda wakambakenye Brandon mwanda wadi usenswe banyoka, kadi waimvwene bibi pa kwimona’mba upwene na Satana. Bisaka bikalanga bitonga makayo a drame ya mu Bible, ne kupa muntu ne muntu kipindi kyandi kya kukaya, utanga’kyo mu Bible, nansha kwengelekeja mwanda wāpityile. Ano manwa  keasangajangapo bitupu, ino akokanga ñeni ya bana, ne kulengeja misoñanya ya mu Bible itenge mityima yabo. *

Epuka Bintu Bibwanya Kukulēmenena

14, 15. (a) Lelo i muswelo’ka uvudile njia ne kubulwa mutyima-ntenke mu mafuku a mfulo? (b) Le i bika byotutanwa nabyo bibweja njia?

¹⁴ Njia ne kubulwa mutyima-ntenke i bivule mu ano mafuku a mfulo a ino ngikadilo imbi ya bintu. Kubulwa twaji ne kukoma kwa lupeto i kutenge bavule. Nansha ke boba badi na twaji bamonanga amba lupeto lwabo lutūlwanga mu matumba masabike, ne kisaka kumwena’mo mpika. (Dingakanya na Hakai 1:4-6.) Bantu ba mapolitike ne balopwe bakwabo bamweka amba kebabwanyapo kupwija butumbula ne bintu bikwabo bibi byobalwa nabyo. Bantu bavule i batyumukwe mutyima mwanda wa kutupatupa kwabo.—Mit. 38:4.

¹⁵ Bene Kidishitu ba bine kebashīkilwepo ku makambakano ne mitabakano iletwa na ngikadilo ya bintu ya Satana. (1 Yoa. 5:19) Mu bitatyi bimo, bana ba bwanga ba Kidishitu babwejibwanga’ko njia pobalonga bukomo bwa kukōkela nyeke Yehova. Yesu wānene amba: “Monka mo bampangilapangila ami ne bānwe nenu mo monka.” (Yoa. 15:20) Inoko, nansha shi “tubapangwapangwa,” ino ‘ketulekelelwepo.’ (2 Kod. 4:9) Mwanda waka?

16. Lelo i bika bikokeja kwitukwasha tulame tusepo twetu?

¹⁶ Yesu wānene amba: “Iyai kwami bānwe bonso bakuputuma na mīngilo, ne bakulemenwa, nabya nami nkemutukija’byo biyampe.” (Mat. 11:28) Shi tudi na lwitabijo lukomo mu mpangiko ya kitapwa kya Kidishitu, tudi pamo bwa batwe betūla mu makasa a Yehova. Mu uno muswelo, tumonanga “bukatampe bwine bwa bukomo.” (2 Kod. 4:7) Mushipiditu sandu wa Leza i “mukwashi” ukomejanga lwitabijo lwetu amba tumone kūminina matompo ne byamalwa bitutana ino kadi ne kwikala nyeke na tusepo.—Yoa. 14:26; Yak. 1:2-4.

17, 18. (a) Lelo tufwaninwe kwilama ku mushipiditu’ka? (b) I bika bikokeja kulupuka’ko shi tubakuja mutwe mu nsangaji ya ino ntanda?

¹⁷ Bene Kidishitu ba bine dyalelo bafwaninwe kwilama kutyina’mba bakatādilwa na mushipiditu wa ino ntanda wa kusakasaka nsangaji. (Tanga Efisesa 2:2-5.) Ku mutamba mukwabo, tubwanya kupya mu dikinga dya “kilokoloko kya ngitu, ne kilokoloko kya meso, ne ntumbo ya kwitatula ya būmi.” (1 Yoa. 2:16) Padi tubwanya kwiongola amba kulondalonda bilokoloko bya ngitu kuketutūkija mutyima. (Loma 8:6) Kimfwa, bamo i bajokele ku kwiponga dyamba ne ku mutomeno mubi wa malwa, kutala bifwatulo bya bantu badi mutaka, mazua mapitepite, ne bilongwa bibi bishileshile mwanda wa kulangula masenda. “Byakyongo” bya dyabola bidi’ko mwanda wa kunyengakanya buluji bwa kutūkija mutyima.—Ef. 6:11.

¹⁸ Bine, kekudipo kibi shi udya, utoma, ne kwipwija mukose mu muswelo muyampe, shi wibilonga na ndiñamano. Kadi ketukatūlapo bino bintu pa kifuko kibajinji mu  būmi bwetu. Bujalale ne kwīfula bidi na kamweno, nakampata mu bino bitatyi byotudi’mo. Kulondalonda bintu bya batwe bene kukokeja kwitulēmenena twaikala ba “mulele . . . nansha bakubulwa bipa bya ku ñeni ya Mfumwetu Yesu Kidishitu.”—2 Pet. 1:8.

19, 20. Lelo kutūkijibwa mutyima kwa binebine kutamba kwepi?

¹⁹ Shi tulange mungya misoñanya ya Yehova, tukajingulula’mba nsangaji yonso ileta ino ntanda i ya lupito. Mosesa wājigulwile kino, netu twikiyukile. (Bah. 11:25) Bubine i buno’mba kutūkija mutyima kwa binebine kuleta nsangaji ne kuloelelwa kukatampe ne kwa nyeke, kutamba ku kulonga kiswa-mutyima kya Tata wetu wa mūlu.—Mat. 5:6.

²⁰ Twendelelei kutūkijibwa mutyima na bintu bya ku mushipiditu. Shi tulonge namino, nankyo tubayuka “kupela bumpikwa bwine-Leza, ne bya kilokoloko kya panopantanda, . . . ne kutengela kwa kukulupila kwa kutōkwa dyese, ne kumweka kwa ntumbo ya Leza wetu mukatakata ne Mupandiji Yesu Kidishitu.” (Tet. 2:12, 13) Nanshi tusumininwei nyeke kutwela mu lupungu lwa Yesu na kukōkela ku lupusa ne ku buludiki bwandi. Shi tulonge namino, tukatana nsangaji ne kutūkijibwa mutyima kwa binebine!

[Kunshi kwa dyani]

Usa Kulondolola Namani?

• Lelo bantu ba Yehova batūkijibwanga mutyima namani dyalelo?

• Lelo mwingilo utūkijanga namani mutyima wetu ne wa boba botusapwila?

• Le mitwe ya bisaka ikayuka namani amba butōtyi bwa kisaka bwikale bwa kutūkija mityima?

• I bintu’ka bibwanya kwitulēmenena ku mushipiditu?

[Bipangujo bya Kifundwa]