Tana Mutyima-ntenke Mu Bantu Ba Leza

“Nkakufwijangako mu kipwilo kikatakata.”—MIT. 35:18.

1-3. (a) I bika bikokeja kutwala Bene Kidishitu mu kyaka kya ku mushipiditu? (b) Lelo i kwepi kukokeja bantu ba Leza kukingwa?

 JOE ne mukajandi pobadi mu konje, bakasumbile koku bavwele bya kufomena’mo mu mema adi na byabulēme panshi ne mwita wa miswelo yonso ne bukata. Abasumbila dya palele mwanda wa kumwena’ko bikwabo. Abo pa kwenda pa mushike mupite wa kalunga, mukaja Joe wamunena’mba, “Mona’mba tubaenda kulampe bininge.” Joe wamulondolola’mba, “Ikala talala. Ndyukile byononga.” Kepejije, Joe wealuja mu ñeni na kwiipangula’mba, ‘Le mwita onso ubaenda kwepi?’ Wajingulula kyanyemena mwita, koku wivwene moyo. Enka pa mushike’pa, nanshi padi kimushipa kya budyani kine kyakyo, kyolokele’nka kwadi. Wadi mu kyaka binebine kya kukwatwa na kimushipa. Kimushipa pa kufwena pabwipi, kadi akya kyalamuka ke kyenda dingi ne ko kyaya jimejime.

² Mwine Kidishitu ukokeja kulabikwa wakokwa na ngikadilo ya bintu ya Satana—kwipwija mukose, kaji, bintu bya ku ngitu—kwampikwa kuyuka amba watwela mu mushike wa mema aleta kyaka. Joe, mukulumpe Mwine Kidishitu unena’mba: “Bintu byonemwenine byalengeje nangulukile pa bantu bompwene nabo. Amba i biyampe kusumbila kokwa kudi mutyima-ntenke ne nsangaji—ke mu kipwilo kadi!” Kokasumbila mu mushike wa mema, mokokeja kwitolola ku mushipiditu ne kwitūla mu kyaka. Shi kadi ubetana’mo, pelakana kwalukila ku ‘mema a būmi.’ Pakwabo kadi, nyema kyaka kya kubokotwa ku mushipiditu.

³ Dyalelo, ntanda i kifuko kya kyaka ku Bene Kidishitu. (2 Tem. 3:1-5) Satana uyukile amba udi na kakitatyi katyetye, kadi utengele kubokota boba bambulwa kudyumuka. (1 Pet. 5:8; Kus. 12:12, 17) Bya dyese, tudi na kintu kya kwitukinga. Yehova i mupe bantu bandi kinyemeno kiyampe kya ku mushipiditu—ke kipwilo kya Bwine Kidishitu kadi.

4, 5. Lelo bantu bavule balañanga namani pa būmi bwabo bwa kumeso, ne mwanda waka?

⁴ Ntanda iletanga mutyima-ntenke wa lupito—ku ngitu nansha mu ñeni. Bantu bavule bayukile amba mutyima-ntenke wabo wa ku ngitu usunkanibwanga na bupolapola, butapani, kukoma kwa būmi, ne myanda ya bifuko bishiketwe’mo. Bonso batanwanga na makambakano a bununu ne misongo. Kadi bakwabo badi na twaji, mobo, lupeto, ne bukomo bwa ngitu buyampe’ko bityetye bakaminwe shi bilāla mafuku anga.

⁵ Bavule i bakomenwe kutana mutyima-ntenke wa mu ñeni. Bidi’tu ne bulanda pa kunena, mwanda bantu bavule badi bakimba kutana ndoe mu busongi ne mu kisaka, pano kebeitenepo. Ku mushipiditu nako, bavule bendanga ku bipwilo i balubijibwe ne kujimijibwa, ke beipangula ne kamweno ka bulombodi bobapebwa. Kino kimwekanga nakampata mu mwanda utala mwiendelejo ne bufundiji bwa bendeji ba bipwilo bwakubulwa kukwatañana na bisonekwa. O mwanda bavule balañanga’mba kyabo’tu kya kulonga i kukulupila mu sianse ne kwikala na mutyima muyampe ne kuswa bantu. Nanshi kekudipo kya kutulumuka shi bantu botushikete nabo bemona bu kebadipo mu mutyima-ntenke kadi bapela ne kulangulukila pa būmi bwabo bwa kumeso.

6, 7. (a) I nsekununi’ka ilombola kwishila kudi pa mumweno wa boba bengidila Leza ne boba kebamwingidilangapo? (b) I bika byotusa kubandaula?

 ⁶ Bine kudi kwishila pa bukata bwa boba badi mu kipwilo kya Bwine Kidishitu ne ba panja! Nansha ke batwe bantu ba Yehova netu byotutanwa na myanda ne makambakano ekonda na bakwetu, milongelo yetu i mishile kulampe na yabo. (Tanga Isaya 65:13, 14; Malaki 3:18.) Mwanda waka? Mwanda tushintulwilwanga biyampe mu Bible ngikadilo idi’mo bantu, ne tudi na bingidilwa bya kulwa na makambakano ne bikoleja bya umbūmi. O mwanda ketuzumbijangapo mutyima bipitepite pangala pa būmi bwa kumeso. Kwikala batōtyi ba Yehova kwitukiñanga ku milangwe ya bubela ne yampikwa kukwatañana na bisonekwa, ku busekese, ne bibi bilupuka’ko. Po pa mwanda bantu ba mu kipwilo kya Bwine Kidishitu bashikete ku kanwa talala ke kuyukilwepo na bantu bakwabo.—Is. 48:17, 18; Fid. 4:6, 7.

⁷ Kudi bimfwa bimobimo bikokeja kwitukwasha tulangulukile pa mutyima-ntenke udi na boba bengidila Yehova, ubudilwe boba kebamwingidilangapo. Bino bimfwa bibwanya kwitutonona tubandaule milangwe ne bilongwa byetu, ne kuyuka mwa kulondela madingi a Leza ne pa mfulo, mene a kwitukinga.—Is. 30:21.

“Maulu Ami Aswile Kupona”

8. I bika binenwe bengidi ba Yehova kulonga?

⁸ Tamba kala mu mānga ya muzo wa muntu, boba batonga kwingidila ne kukōkela Yehova bepukanga kupwana na boba kebamwingidilangapo. Na bubine, Yehova wānene amba kukekalanga mushikwa pa bukata bwa batōtyi bandi ne boba balonda Satana. (Ngal. 3:15) Bantu ba Leza baloñanga bintu bishile na boba bebajokolokele, mwanda balamete pototo ku misoñanya ya Leza ya ku bukomo bwa mushipiditu. (Yoa. 17:15, 16; 1 Yoa. 2:15-17) Kulamata uno muswelo kekupēlangapo nyeke. Eyo, bamo umbukata mwa bengidi ba Yehova badi ke batatana mvubu ya kwikala na būmi bwa kwipāna.

9. Lombola bulwi bwātenwe na mulembi wa mutōto wa 73.

 ⁹ Mwingidi wa Yehova umo wāshilwile kwiipangula shi butyibi bwaātyibile i bwa tunangu, aye mwine i mulembi wa mutōto wa 73, mobimwekela wādi umo wa ku musuku wa Asafa. Uno mulembi wa mitōto wāipangwile mwanda waka babi bamweka bu badi na katōkwe, nsangaji, ne ntundubuko, ino boba balonga bukomo bwa kwingidila Leza, basusuka ne kutanwa na matompo makomo.—Tanga Mitōto 73:1-13.

10. I kika kinenenwa amba myanda yānenene mulembi wa mitōto idi na mvubu kodi?

¹⁰ Lelo nobe kodi mwiipangule bipangujo pamo na byēipangwile mulembi wa mitōto? Shi i amo, koketopeka nansha kulanga’mba ubabulwe lwitabijo. Na bubine, bengidi ba Yehova bavule, kubadila’mo ne bamo bāingidijibwe na Yehova pa kulemba Bible bādi na milangwe ya uno muswelo. (Yoba 21:7-13; Mit. 37:1; Yel. 12:1; Hab. 1:1-4, 13) Eyo, boba bonso basaka kwingidila Yehova bafwaninwe kulamata ne kwitabija kilondololwa kya kipangujo kipangula’mba: Le kwingidila Leza ne kumukōkela i kintu kiyampe? Kino kituvuluja mwanda wālupwile Satana mu budimi bwa Edena. I mwanda utala bonso wa bubikadi bwa Leza. (Ngal. 3:4, 5) O mwanda batwe bonso tufwaninwe kubandaula byānene mulembi wa mitōto. Lelo i biyampe kwabila banonga-bibi ba kipuni bamweka bu badi mu būmi buyampe? Lelo ‘tukapona’ na kuleka kwingidila Yehova ne kwibeula? Kino na bubine, kyo kitusakila Satana tulonge.

11, 12. (a) Lelo mulembi wa mitōto wākomene namani malangalanga andi, ne kino kitufundija bika? (b) I bika bikukweshe ufule ku kulonga mwālongēle mulembi wa mitōto?

¹¹ Lelo i bika byākweshe mulembi wa mitōto akomene malangalanga andi? Nansha byaāsakile kusasuka ku boloke, mumweno wandi wāshintyile paātwelele mu “njibo mipandulwemo ya Leza”—ko kunena’mba paēlungile na bantu batōta Leza mu tabenakulo nansha tempelo ne kulangulukila pa mpango ya Leza. Ye po byāmwekele amba mulembi wa mitōto kādipo usaka kutanwa na byobya bikatana babi. Wājingulwile amba būmi ne butongi bwabo bibabīkanga “pasenena.” Boba bonso batantuka Yehova na kulonga busekese, mulembi wa mitōto amba, kebakabulwepo kulotejibwa ku “moyomoyo byamalwa,” ino boba bengidila Yehova, aye ukebakwatakanya. (Tanga Mitōto 73:16-19, 27, 28.) Ne kutatana mpika, ubamone bubinebine bwa bino binenwa. Kwitolwela na kubulwa kulonda bijila bya Leza kumweka bu kukoka bavule, ino bibi bilupuka ku mwiendelejo wa uno muswelo, kebidipo mwa kwepukila.—Ngat. 6:7-9.

¹² I ñeni’ka mikwabo yotuboila ku byātene mulembi wa mitoto? Wātene mutyima-ntenke ne tunangu mu bantu ba Leza. Wāshilwile kulanguluka senene ne mobifwaninwe kitatyi kyāendele ku kifuko kyādi kitōtelwa Yehova. Ne dyalelo nadyo, tukokeja kutana badingidi ba ñeni ne kudya bidibwa bya ku mushipiditu ku kupwila. Nanshi, Yehova udi na bubinga bwendele’mo bwa kusoñanya bengidi bandi bakapwile. E ko bakakankamikwa ne kwisombela ku kulonga bya tunangu.—Is. 32:1, 2; Bah. 10:24, 25.

Tonga Balunda na Ñeni

13-15. (a) Lelo Dina wātenwe na bika, ne kino kilombola bika? (b) I kika kinenenwa amba kupwana na banabetu Bene Kidishitu i bulami?

¹³ Dina mwanā Yakoba i kimfwa kimo kya muntu wātenwe na bikoleja bikatampe pa mwanda wa kupwana na bantu ba ntanda. Nsekununi idi mu Ngalwilo īsambila pādi itulombola’mba wādi na kibidiji kya kunangila bana-bakaji Bene Kenani, ntanda yāshikete’mo kisaka kyabo. Bene Kenani kebādipo balonda misoñanya ya peulu ilondanga batōtyi ba Yehova. Inoko, byobya bisokwele bafundi ba bintu bya kishiyekulu, bilombola’mba mwikadilo wa Bene Kenani wālengeje ntanda yabo iyule butōtyi bwa bankishi,  busekese, mutōtelo wa bulādi bwa munyanji, ne butapani. (Div. 23:23; Levi 18:2-25; Kup. 18:9-12) Langa’po bisa kutana Dina pa kupwana na bano bantu.

¹⁴ Shekema mwana-mulume wa mu kibundi’kya, utelwa bu “mulemekibwe ku bonsololo ba mu njibo ya shandi,” pa kumona Dina, “wamuyata kalāla nandi wamujilula.” (Ngal. 34:1, 2, 19) Yō, bulanda! Molangila Dina wādi ulanga amba kino kintu kyadi kikokeja kumufikila? Padi aye wādi usaka’tu kupwana na bankasampe ba mu kibundi, baādi umwene bu bakubulwa kyaka. Ino Dina wāfwijibwe bumvu bininge.

¹⁵ Lelo ino nsekununi itufundija bika? Amba ketubwanyapo kupwana na bantu bampikwa kwitabija na kikulupiji kya amba kekudipo kibi. Bisonekwa binena’mba, “kwinangila kubi kuboleja miswelo milumbuluke.” (1 Kod. 15:33) Inoko, kupwana na bantu bomudi nabo nkulupilo imo, misoñanya ya mu mwikadilo imo, ne buswe bwa kuswa Yehova i bulami. Bano balunda bayampe bakakukankamika ulonge bintu na ñeni.—Nk. 13:20.

“Umbaōījibwa”

16. Lelo Polo wānene bika pa bantu bamo ba mu kipwilo kya mu Kodinda?

¹⁶ Kipwilo kya Bwine Kidishitu ke kikwashe bavule beoije ku bilongwa bya disubi. Mutumibwa Polo pa kusonekela kipwilo kya mu Kodinda mukanda wandi umbajinji, wāfwijije’ko bano Bene Kidishitu pa kushinta kobāshintyile būmi ne kwiendeja mungya misoñanya ya Leza. Bamo bādi balonga busekese, kutōta bankishi, makoji, kulāla kwa bantu ba ngitu imo, bwivi, bunkolwankolwa, ne bikwabokwabo. Polo wēbalombwele amba: “Umbaōījibwa.”—Tanga 1 Kodinda 6:9-11.

17. Lelo kulonda misoñanya ya Bible i kushinte būmi bwa bavule namani?

¹⁷ Bantu bakubulwa lwitabijo kebaludikwangapo na misoñanya miyampe. Balonda bya abo bene nansha kutwela mu ludindi lwa bobadi nabo, pamo na mwālongēle Bene Kodinda ba kala kumeso kwa kwitabija. (Ef. 4:14) Inoko, buyuki bwa binebine bwa Mwanda wa Leza ne mpango yandi bidi na bukomo bwa kulumbulula būmi bwa boba bonso balonda Bisonekwa. (Kol. 3:5-10; Bah. 4:12) Bavule badi mu kipwilo kya Bwine Kidishitu dyalelo, bakakulombola amba kumeso kwa kwifunda ne kulonda misoñanya myoloke ya Yehova, badi na mwikadilo wampikwa kulonda bijila. Ino kebaikelepo kuloelelwa, kadi ne kutana nsangaji kukola. Batene ndoe enka kitatyi kyobelungile na bantu ba Leza ne kulonda misoñanya ya Bible mu būmi bwabo.

18. Le i bika byemwenine nkasampe umo, ne bino bilombola bika?

¹⁸ Kwishila na kino, bamo batongele kushiya ‘mema a būmi’ a mu kipwilo kya Bwine Kidishitu, pano bealakanyanga kyobalongēle nabya. Kaka umo, obeta bu Tanya, unena’mba “Natamine mu bubinebine,” ino pafikije myaka 16, watamba mu kipwilo kaenda “kulonda byongo bya ino ntanda.” Mu bintu byamutene, mubadilwa kwimita dimi dyampikwa kusaka ne kupulumuna’dyo. Pano unena’mba: “Myaka isatu yonapityije panja pa kipwilo yanshile na kyaso kibi mu ñeni kekikapupo. Kintu kyonkikokejapo kwilwa i kwipaya konaipaile wami mwana munda. . . . Nsaka kulombola bankasampe bonso basaka ‘kutompa’ ino ntanda nansha’tu mu kakitatyi katyutyu na’mba: ‘Kemwakikolwai!’ Ku ñanjilo  imweka bu miyampe, ino ku mfulo yakushila bululu bukatampe. Ntanda keidipo na kikwabo kyoibwanya kwitupa, poso’nka musala. Namone’kyo. Natompele’yo. Bine, shikatai mu bulongolodi bwa Yehova! Dyo dishinda dimo kete dya būmi dileta nsangaji.”

19, 20. Lelo kipwilo kya Bene Kidishitu kiletanga bulami’ka, ne muswelo’ka?

¹⁹ Langa’po bidi mowadi wa kwikadila shi watambile mu kipwilo kya Bwine Kidishitu kya kukulama. Bamo pa kuvuluka būmi butyani bobadi nabo kumeso kwa kwitabija bubinebine, kebasakangapo nansha kwibilanga kwine. (Yoa. 6:68, 69) Ukokeja kwendelela kutana mutyima-ntenke ne kukingwa ku malwa ne musala wandabile mu ntanda ya Satana na kulamata pototo batutu ne bakaka Bene Kidishitu. Kupwana nabo ne kwenda nyeke ku kupwila kukakuvuluja tunangu tudi mu misoñanya myoloke ya Yehova ne kukukankamika ulonde’yo umbūmi. Udi na bubinga bonso bwa ‘kufwija’ko Yehova mu kipwilo kikatakata,’ na mwāmufwijije’ko mulembi wa mitōto.—Mit. 35:18.

²⁰ Shako, pa mwanda wa buluji bwishileshile, Bene Kidishitu bonso batanwanga mu bitatyi bikomo bibakoleja mwa kulamina bululame bwabo bwa Bwine Kidishitu. Padi basakilwa’tu muntu wa kwibalombola dishinda dyoloke. Lelo i bika byokalonga abe—ne kipwilo kyonso—mwanda wa kukwasha banabetu betabije badi mu bitatyi bya uno muswelo? Kishinte kilonda’ko kikabandaula muswelo obwanya ‘kwendelela kukankamika ne kutamija’ banabenu.—1 Tes. 5:11.

Usa Kulondolola Namani?

• I ñeni’ka yotuboila pa byātene mulembi wa mutōto wa 73?

• Lelo byātene Dina bitufundija bika?

• I kika kinenenwa amba ubwanya kutana mutyima-ntenke mu kipwilo kya Bwine Kidishitu?

[Bipangujo bya Kifundwa]

[Bifwatulo pa paje 9]

Sumbila kokwa kudi mutyima-ntenke; shikata mu kipwilo!