Sanswa Boloke ne Mutyima Obe Onso

“Ubasanswa boloke.”—MIT. 45:7.

1. I kika kiketukwasha tulonde “mashinda [moloke]”?

 YEHOVA uludikanga bantu bandi mu “mashinda [moloke]” kupityila ku Kinenwa ne mushipiditu sandu wandi. (Mit. 23:3) Inoko, byotudi bakubulwa kubwaninina, mutyima usakanga kusāsuka mu ano mashinda. Bilomba kulonga bukomo pa kujokela mu bilongwa byoloke. I kika kiketukwasha tufikile’po? Tufwaninwe kusanswa kulonga byoloke pamo bwa Yesu.—Tanga Mitōto 45:7.

2. Lelo “mashinda [moloke]” mene i bika?

² Lelo “mashinda [moloke]” mene i bika? Ano “mashinda” ayukananga mungya misoñanya ya Yehova ya boloke. Mu Kihebelu ne mu Kingidiki, “boloke” i kulamata pototo ku misoñanya ya mu mwikadila. Yehova byadi “kīkalo kya boloke,” batōtyi bandi basangelanga kweyamina kwadi pa kuyuka mashinda moloke a mu mwikadila obafwaninwe kulonda.—Yel. 50:7.

3. I muswelo’ka otubwanya kwifunda bivule bitala boloke bwa Leza?

³ Shi twielela’ko ne mutyima wetu onso kulonda misoñanya myoloke ya Leza, nabya tukamusangaja ne pa mfulo. (Kup. 32:4) Kino kishilulanga na kwifunda byonso byotubwanya bitala padi Yehova Leza mu Kinenwa kyandi, Bible. Potwenda tuyukila’ko bivule bitala padi, tufwena kwadi difuku ne difuku, po pene tukasanswa boloke bwandi. (Yak. 4:8) Kadi tufwaninwe kwitabija buludiki bwa mu Kinenwa kya Leza kya ku bukomo bwa mushipiditu, shi ketukwata butyibi bukatampe umbūmi.

Sakai Boloke bwa Leza

4. Le kusaka boloke bwa Leza kulomba bika ne bika?

⁴ Tanga Mateo 6:33. Kusaka boloke bwa Leza kekulombepo’tu enka kupityija kitatyi mu busapudi bwa myanda miyampe ya Bulopwe. Pa kusaka mwingilo wetu ukola witabijibwe na Yehova, mwiendelejo wetu wa difuku ne difuku ufwaninwe kukwatañana na misoñanya yandi ya peulu. I bika le bifwaninwe kulonga bonso basaka boloke bwa Yehova? Bafwaninwe kuvwala “muntu mupya wakupangibwa umboloke, ne bu-ujila bwa binebine, mwikadile Leza.”—Ef. 4:24.

5. Le i bika biketukwasha tunekenye kupungila?

⁵ Kitatyi kyotwielela’ko kwikala na būmi bukwatañene na misoñanya myoloke ya Leza, tubwanya kyaba kimo kupungila pa mwanda wa kutupatupa kwetu. I bika biketukwasha tunekenye kupungila kupitepite penepa twifunde kusanswa ne kulonga boloke? (Nk. 24:10) Tufwaninwe kufwena Yehova kyaba ne kyaba mu milombelo “ne mutyima mulumbuluke wa kwitabijija nakampata.” (Bah. 10:19-22) Twikale Bene Kidishitu bashingwe-māni nansha badi na lukulupilo lwa kukekala pano panshi, tulombolanga lwitabijo mu kitapwa kya kikūlwa kya Yesu Kidishitu ne mingilo yandi ya bu Mupidishitu Mukatampe mwine. (Loma 5:8; Bah. 4:14-16) Mvubu ya mashi a Yesu āmwangikile yaelekejibwe mu nimelo imbajinji ya dino dipepala dya mu Angele. (1 Yoa. 1:6, 7) Kishinte kyanene’mba: “I bine, kintu kityididila pyā nansha kityila kikundakane kimwekanga bu kitōka, shi utala’kyo mu mwinya ino uvwele makalashi atyila; mo monka, nansha bubi bwetu bwikale butyididila pyā nansha butyila bukundakane, shi twiye popa  pakebumona Leza kupityila ku mashi a Kidishitu, bumwekanga bu butōka.” (Kweji 7, 1879, p. 6) Bine, i mpangiko ya kutendelwa itukwatyile’ko Yehova kupityila ku kitapwa kya kikūlwa kya wandi Mwana muswedibwe!—Is. 1:18.

Bandaula Panopele Yobe ya ku Mushipiditu

6. Mwanda waka kidi na kamweno kakatampe kubandaula panopele yetu ya ku mushipiditu?

⁶ Kitatyi kyonso, tusakilwa kuvwala “kilama-kyadi kya boloke,” mwanda i kintu kya kamweno mu panopele ya ku mushipiditu itupele Leza. (Ef. 6:11, 14) Twikale bepāne panopano kudi Yehova, nansha shi ketudi kala na myaka makumi mu mwingilo ukola, kidi na mvubu mikatampe tubandaule panopele yetu ya ku mushipiditu difuku ne difuku. Mwanda waka? Mwanda Dyabola ne bademona bandi i belwe kufulakufula kwa pano pa ntanda. (Kus. 12:7-12) Satana udi na bukalabale, kadi uyukile amba kubamushadila kitatyi kityetye’tu. O mwanda, waningija bulwi bwatamba bantu ba Leza. Mwene tubaivwanija’mba kidi na mvubu kuvwala “kilama-kyadi kya boloke”?

7. Le tukeendeja namani shi tuyukile mvubu ya “kilama-kyadi kya boloke”?

⁷ Kilama-kyadi kilamanga mutyima. Byotudi bantu bampikwa kubwaninina, mutyima wetu wa kyelekejo usakanga kwikala na budimbañani, ubela byamwikomwiko’tu. (Yel. 17:9) Mutyima wetu byousakanga kulonga bibi, i kya kamweno kwiufundija ne kwiudingila. (Ngal. 8:21) Shi tuyukile mvubu ya “kilama-kyadi kya boloke,” ketukavula’kyopo kyaba kimo na kutonga kwipwija mukose na bintu bishikilwe Leza; kadi ketukalekapo mutyima wetu wabila kwikuja mu bilongwa bibi. Ketukajimijapo bitupu kitatyi kikatampe kya mvubu na kubandila televijo. Ino, tukeelela’ko nyeke kulonga byobya bisangaja Yehova. Nansha shi tukukale kyaba kimo na kulanga milangwe ya bungitu imbi, tukalanguka monka na bukwashi bwa Yehova.—Tanga Nkindi 24:16.

8. Mwanda waka tusakilwa “ngabo ya kwitabija”?

⁸ Mu bipindi bya panopele yetu ya ku mushipiditu mubadilwa ne “ngabo ya kwitabija.” Itukwashanga “mwakubudila miketo yonso ya mudilo ya yewa mubi.” (Ef. 6:16) Penepa, lwitabijo ne buswe bwa kusanswa Yehova na mutyima wetu onso biketukwasha tulonge boloke ne kushala mu dishinda dya būmi bwa nyeke. Kyaba kyotwifundila’ko buswe bwa Yehova, po pene tukakwata na mutyika boloke bwandi. Ino le mutyima wa mundamunda wetu nao le? I muswelo’ka ouketukwasha mu bukomo botulonga bwa kusanswa boloke?

Lama Mutyima wa Mundamunda Mulumbuluke

9. Le i kamweno’ka kadi mu kulama mutyima wa mundamunda mulumbuluke?

⁹ Kitatyi kyotwabatyijibwe, twalombele Yehova “mutyima wa mundamunda mulumbuluke.” (1 Pet. 3:21) Byotulombola lwitabijo mu kikūlwa, mashi a Yesu apūtanga bubi bwetu ebiya twaikala na mwimanino utōka ku meso a Leza. Ino pa kwilama mu ngikadilo ya kupanda, tufwaninwe kulama  mutyima wa mundamunda mulumbuluke. Shi mutyima wetu wa mundamunda witutopekanga ne kwitudyumuna kyaba kimo, tusangalei mwanda wingilanga biyampe. Bino bidyumu bilombola’mba mutyima wetu wa mundamunda kewatunine pa bitala mashinda moloke a Yehova. (1 Tem. 4:2) Ino mutyima wa mundamunda udi ne na mwingilo mukwabo ku boba basaka kusanswa boloke.

10, 11. (a) Sekununa mwanda umo mumweke ulombola kine kyotufwaninwe kulondela mutyima wetu wa mundamunda mufundijibwe na Bible. (b) Mwanda waka kusanswa boloke kubwanya kwituletela nsangaji mikatampe?

¹⁰ Kitatyi kyotulonga bibi, mutyima wetu wa mundamunda ubwanya kwitutopeka nansha kwituvutakana. Nkasampe umo wasāsukile mu ‘mashinda moloke.’ Wamuninwe na bupika bwa kutala bifwatulo bya bantu badi mutaka ne kushilula kutoma marijuana. Mutyima wadi umutopeka kitatyi kyaadi wenda ku kupwila, kaemone pamo bwa nzazangi paadi wenda mu mwingilo wa budimi, penepa waleka kwingila ino mingilo ya Bwine Kidishitu. Wanene amba, “Inoko, nkyadipo ndyukile amba mutyima wami wa mundamunda wadi wa kuntopeka pa bilongwa byami.” Ubweja’mba, “Buvila bwami bwalongele kintu kya myaka iná.” Kupwa washilula kulanga mwa kujokela mu bubinebine. Nansha byaadi ulanga’mba Yehova kakevwanapo milombelo yandi, aye’ko walombele ne kusaka kufwilwa lusa. Kintu kya minite dikumi pa kupita’po, inandi wakamupempula ne kumukankamika amba ashilule monka kupwila. Waenda ku Njibo ya Bulopwe ne kunena mukulumpe umo efunde nandi. Mwenda mafuku wabatyijibwa, ne kadi ufwijanga’ko Yehova pa kupandija būmi bwandi.

¹¹ Le ketumwenepo amba tubwanya kusokola nsangaji mikatampe shi tulonga byoloke? Shi twifunde kusanswa boloke ne kulonga’bo ne pa mfulo, tukatana nsangaji mivule idi mu kulonga byobya bisangaja Tata wetu wa mūlu. Langa’po bidi! Kukekala difuku dikevwana bantu bonso enka nsangaji mu mutyima wabo wa mundamunda; bakamwekeja patōka kimfwa kya Leza. Nanshi, tutamijei mu mityima yetu buswe bwa kusanswa boloke ne kusangaja Yehova.—Nk. 23:15, 16.

12, 13. I muswelo’ka otukokeja kufundija mutyima wetu wa mundamunda?

¹² I bika byotukokeja kulonga pa kufundija mutyima wetu wa mundamunda? Kitatyi kyotwifunda Bisonekwa ne mabuku etu esambila pa Bible, i kya kamweno tuvuluke amba “mutyima wa moloke ulanga pa kulondolola.” (Nk. 15:28) Tala kino mokikadile na kamweno kitatyi kyotubandaula bipangujo bitala kaji. Shi kaji kampanda kekakwatañenepo na Bisonekwa, bavule motudi balondololanga bukidi bonka mungya bulombodi bwa kabumbo ka umpika wa binebine, udi na manwa. Ino shi kilondololwa ku kipangujo kitala kaji kekidipo patōka, i biyampe kubandaula misoñanya ya mu Bible ne kulombela ponka. * Kulonda ino misoñanya i ne kuleka kusanshija mityima  ya mundamunda ya bakwabo. (1 Kod. 10:31-33) Nakampata tufwaninwe kuta mutyima ku misoñanya itala kipwano kyetu na Leza. Shi tumwene’mba Yehova udi’ko bine, tukeipangula bidi amba, ‘Lelo kwingila kano kaji kukafityija mutyima wa Yehova, ne kumusomba?’—Mit. 78:40, 41.

¹³ Kitatyi kyotuteakanya Kifundwa kya Kiteba kya Mulami nansha Kifundwa kya Bible kya Kipwilo, i biyampe tuvuluke mvubu ya kulangulukila pa myanda idi’mo. Lelo twikalanga enka na bukidi bwa kushika malondololo a kipangujo kya kifundwa, ketunyemena ku musango ulonda’ko? Kwifunda uno muswelo kekukaningijapo buswe bwa kusanswa boloke nansha kutamija motudi mutyima wa mundamunda wingila. Shi tusaka kusanswa boloke, tusakilwa kwifunda na kininga ne kulangulukila pa byotutanga mu Kinenwa kisonekeje Leza. Kekudipo kashinda ka ntyibwa mu mwanda utala kwifunda kusanswa boloke na mutyima wetu onso!

Abila Boloke’nka bwa Nzala ne Kyumwa

14. Lelo Yehova Leza ne Yesu Kidishitu basakanga twivwane namani pa bitala mwingilo wetu ukola?

¹⁴ Yehova Leza ne Yesu Kidishitu betusakilanga twikale na nsangaji kitatyi kyotwingila mwingilo wetu ukola. Le i bika biketubweja’ko nsangaji? Mwene i kusanswa boloke! Yesu wānene mu Busapudi bwa ku Lūlu amba: “Dyese dyo dyabo kadi boba bābilanga boloke’nka bwa nzala ne kyumwa, nabo bakekutangapo.” (Mat. 5:6) Lelo bino binenwa bidi na buluji’ka ku boba basaka kusanswa boloke?

15, 16. Lelo boba badi na nzala ne kyumwa kya ku mushipiditu bakokeja kwikuta namani?

¹⁵ Ntanda yotudi’mo iludikwanga na yewa umbi. (1 Yoa. 5:19) Shi tutange julunale nansha wa mu ntanda’ka, tukatana’mo myanda ya butapani ne bupolapola kebwamwekele kashā. Kumona muntu ususula muntu mukwabo kuvutakanyanga ñeni ya moloke. (Mus. 8:9) Byotuswele Yehova, tuyukile amba enka aye kete ye ukokeja kupwa nzala ne kyumwa kya ku mushipiditu ku bantu basaka kwifunda boloke. Kubulwa bwine Leza ke kusa kufundulwa, boba basenswe boloke nabo kebakekalapo monka na mutyima fututututu mwanda wa bantu ba mutyima umbi ne bilongwa byabo bibi. (2 Pet. 2:7, 8) Bine, buya’byo’po!

¹⁶ Byotudi bengidi ba Yehova ne balondi ba Yesu Kidishitu, tuyukile amba bonso babila boloke’nka bwa nzala ne kyumwa “bakekutangapo.” Bakekutanga kupityila ku mpangiko ya Leza ya madiulu mapya ne ntanda mipya mwine “mwikalanga boloke.” (2 Pet. 3:13) Nanshi ketwakipungilai nansha kutulumuka shi kasusu ne bupolapola i bifutulule byamwiko boloke mu ino ntanda ya Satana. (Mus. 5:8) Yehova, Mwine Mukatakata Mwine, uyukile bilongeka kadi panopano ponka usa kunyongolola basenswe boloke.

Mwena Byabuyabuya mu Kusanswa Boloke

17. I byabuyabuya’ka le bimo bimwenwa mu kusanswa boloke?

¹⁷ Mitōto 146:8 ulombola patōka kamweno ka kutendelwa ka kulonda dishinda dya bolole. Mulembi wa mitōto wāimbile’mba: “Yehova uswele boloke.” Langa’po bidi! Mubikadi wa diulu ne ntanda kwituswa mwanda wa boloke botusenswe! Pa buswe bwa Yehova, tukulupile amba uketupa byotusakilwa kitatyi kyotubadikija tumweno twa Bulopwe mu būmi  bwetu. (Tanga Mitōto 37:25; Nkindi 10:3.) Ku mfulo, pano pa ntanda ponso pakekala boba basenswe boloke. (Nk. 13:22) Ku bantu ba Leza bavule, mpalo ya boloke bwabo ikekala nsangaji mikatampe ne būmi bwampikwa mfulo mu paladisa, ntanda milumbuluke. Nansha ke pano, boba basenswe boloke bwa Leza bamwenanga’mo ndoe ya munda ikwasha kwikale bumo mu byabo bisaka ne mu bipwilo byabo.—Fid. 4:6, 7.

18. Lelo i bintu’ka biyampe byotukokeja kulonga potukungila difuku dya Yehova?

¹⁸ Byotukungile kufika kwa difuku dikatakata dya Yehova, tufwaninwe kwendelela kukimba boloke bwandi. (Zef. 2:2, 3) Shi ke pano, tulombolei binebine amba tusenswe mashinda moloke a Yehova Leza. Kino kilomba kuvwala nyeke “kilama-kyadi kya boloke” mwa kukingila mutyima wetu wa kyelekejo. Kadi tufwaninwe kulama mutyima wa mundamunda mulumbuluke—uketuletela nsangaji ne kusangaja mutyima wa Leza wetu.—Nk. 27:11.

19. Le tukasumininwa kulonga bika, ne i bika byotukesambila’po mu kishinte kilonda’ko?

¹⁹ “Meso a Yehova akeñenya kusambakanya ntanda yonsololo, konsokonso pi na pi, kwilomboja mukomo wa boba ba mutyima mubwaninine kwadi.” (2 Bil. 16:9) Bine, bino bishima bitukankamikanga kitatyi kyotulonga byoloke penda pavula kusunkanibwa, bukalabale, ne bubi mu ino ntanda mivutakane! Na bubine, mashinda moloke i makomo kwivwanwa na bantu bavule babombokele kudi Leza. Ino batwe tumwenanga bininge mu kulamata ku boloke bwa Yehova. (Is. 48:17; 1 Pet. 4:4) Shi ke pano, tusumininwei na mutyima mubwaninine kutana nsangaji idi mu kusanswa ne kulonga boloke na mutyima wetu onso. Inoko, kwikala na mutyima mubwaninine kulomba ne kushikwa bubi. Kishinte kilonda’ko kisa kulombola mokishintulwila.

[Kunshi kwa dyani]

Usa Kulondolola Namani?

• Mwanda waka kuyuka mvubu ya kikūlwa kudi na kamweno pa kusanswa boloke?

• Mwanda waka kidi na kamweno kakatampe tuvwale “kilama-kyadi kya boloke”?

• I muswelo’ka otukokeja kufundija mutyima wetu wa mundamunda?

[Bipangujo bya Kifundwa]

[Kifwatulo pa paje 26]

Mutyima wa mundamunda mufundijibwe witukwashanga tulondolole bipangujo bitala kaji