Mwa Kōlolokwa Mwa Leza—le Kodi Mutwele’mo?

“Mwanda wa Leza i wa būmi ne bukomo.”—BAH. 4:12.

1. I muswelo’ka umo otukokeja kutwela mwa kōlolokwa mwa Leza dyalelo, ino mwanda waka kino i kipēla kunena, kikomo kulonga?

 MU KISHINTE kibadikile, twefundile amba tukokeja kutwela mwa kōlolokwa mwa Leza, shi twingidila na kikōkeji pamo na mpango yandi. Kino i kipēla kunena, kikomo kulonga. Kimfwa, kitatyi kyotwifunda amba Yehova ushikilwe bintu bimo byotusenswe, padi tukapela kala kumukōkela. Kino kilombola amba tusakilwa kwendelela pa kwikala “beteakanye kukōkela.” (Yak. 3:17, New World Translation) Mu kino kishinte, tusa kupituluka myanda mityetye ikokeja kutūla pa ditompo mutyima wetu wa kulonga bintu bikwatañene na mpango ya Leza—kikōkeji kitamba ku mutyima.

2, 3. I bukomo’ka botufwaninwe kwendelela na kulonga pa kwikala nyeke bisaka mityima ku meso a Yehova?

² Le i bukomo’ka bolonga pa bitala kwitabija madingi a mu Bible? Bisonekwa bitulombola’mba Leza usakanga kubungakenya kwadi “bintu bisaka mityima bya mizo yonso.” (Hak. 2:7) Shako, batwe bavule potwafundile dibajinji bubinebine, ketwadipo nansha  kubwipi kwine kwa kutelwa bu bisaka mityima. Inoko buswe bwa Leza ne bwa wandi Mwana bwetukunkile tushinte mpata mwikadilo ne bibidiji byetu mwanda wa kusangaja Leza ne pa mfulo. Mfulo mfulō, pa kupwa kulombela bininge ne kwielela’ko, twafikile mu difuku dya dyese kitatyi kyotwabatyijibwe bu Bene Kidishitu.—Tanga Kolose 1:9, 10.

³ Inoko bulwi bwetu na kubulwa kubwaninina, kebwafudilepo kitatyi kyotwabatyijibwe. Bulwi bwaendelele kadi bukendelela kitatyi kyonso kyotudi bampikwa kubwaninina. Ino tukulupile amba shi twendelele na kulwa ne kusumininwa kwikala nyeke bisaka mityima ku meso a Leza, Yehova ukesela bukomo bwetu.

Kitatyi Kyosakilwa Madingi

4. I mu mashinda’ka asatu motukokeja kutambula madingi a mu Bisonekwa?

⁴ Kumeso kwa kushilula kwisambila pa kubulwa kubwaninina kwetu, tufwaninwe bidi kwikuyuka. Padi dishikulu dikunka mutyima dyanenwa ku Njibo ya Bulopwe, nansha kishinte kilanguluja kya mu mabuku etu bikokeja kulombola patōka kilubo kyetu kikatampe. Ku mutamba mukwabo, shi tubabulwe kwivwanija mwanda wisambilwa mu dishikulu nansha kukankalwa kwingidija madingi alembelwe, Yehova ukokeja kwingidija mwanetu Mwine Kidishitu etulombole bukōkekōke bwetu.—Tanga Ngalatea 6:1.

5. Tela bintu bibi byotukokeja padi kulonga kitatyi kyobetudingila, kadi shintulula mwanda waka bakumbi Bene Kidishitu bafwaninwe kutakamana na bukomo bobalonga pa kwitukwasha.

⁵ Kekipēlangapo kwitabija madingi etudingila muntu wampikwa kubwaninina, nansha shi witudingila na bunwa ne na buswe. Ino enka mwikilombwela Ngalatea 6:1, Yehova usoñanya boba bakomo ku mushipiditu ‘bekale’ kwitwaluja na “mutyima wa kikōkeji.” Shi twitabija madingi, tukekala bisaka mityima ku meso a Leza. Kintu kitulumukwa, kitatyi kyotulombelanga, twitabijanga na mutyima umo amba twi bampikwa kubwaninina. Inoko shi muntu ungi wetulombola bukōkekōke bwetu kamukaya, twikalanga na mutyima wa kusaka kwibingija, kutyepeka mwanda, kutatana kukanina kwa mutyima kwa mudingidi, nansha kufutulula muswelo waetudingila. (2 Bal. 5:11) Ne kadi shi madingi abatenga mwanda kampanda uteneka, kimfwa bilongwa bya muntu wa mu kisaka, muvwadilo ne mwidyangwilo wetu, bukundwe bwetu, nansha makayo otwitobelwe ino ashikilwe Yehova, uyuka twapela madingi’a ne kutyumuna mutyima wa muntu witudingila! Ino pa kupwa kwitūkija, twikalanga tujingulula amba madingi adi mafwaninwe.

6. Le mwanda wa Leza usokolanga muswelo’ka “kufwatakanya ne kukanina kwa mutyima”?

⁶ Kisonekwa kya lutwe kya kino kishinte kituvuluja amba mwanda wa Leza i wa “bukomo.” Bine, mwanda wa Leza udi na bukomo bwa kushinta būmi. Udi na bukomo bwa kwitukwasha tushinte mobifwaninwe pa kupwa kubatyijibwa enka motwadi tushintyila kumeso kwa kutabula dino ditabula. Polo usoneka mu mukanda wandi ku Bahebelu amba, mwanda wa Leza udi na bukomo bwa “kusaba ne kulala aku mutyima aku mushipiditu, aku maningo, aku mani a umikondo, kadi i wa kampeja bukidi kakuyūkidila kufwatakanya ne kukanina kwa mutyima.” (Bah. 4:12) Mu muneneno mukwabo, shi tubaivwanija biyampe bitusakila Leza, muswelo otwitaba’ko usokolanga mwine motwikadile munda. Le kyaba kimo kwikalanga kwishila pa bukata bwa motumwekela (“mutyima”) ne mwine motwikadile (“mushipiditu”)? (Tanga Mateo 23:27, 28.) Tala muswelo okokeja kulonga mu myanda ilonda’ko.

Tabwila Pamo na Bulongolodi bwa Yehova

7, 8. (a) I bika le padi byālengeje Bene Kidishitu Bayuda bamo bamo balamate ku bilongwa bimo bya mu Mukanda wa Bijila wa Mosesa? (b) Le bukomo bwabo bwādi bukwatañene namani na mpango ya Yehova yendelela kumeso?

⁷ Bavule motudi bakokeja kupituluka ku mutwe Nkindi 4:18: “Kashinda ka boloke  kadi pamo’nka bwa mwinya weñenya to-o, wenda ukamba kweñenya, ne kweñenya, kufika enka ne mubukata mwa dyuba.” Kino kishintulula’mba mwiendelejo wetu ne mwivwanino wetu wa mpango ya Leza ukekala ulumbululwa kitatyi ne kitatyi.

⁸ Enka motwesambile mu kishinte kibadile kino, pa kupwa kwa lufu lwa Yesu byādi bikomo ku Bene Kidishitu Bayuda bavule kwinyongolola mu Bijila bya Mosesa. (Bil. 21:20) Nansha Polo byaāsoñenye na bunwa Bene Kidishitu amba kebākidipo kadi monka munshi mwa Mukanda wa Bijila, bamo bāpelele madingi andi a ku bukomo bwa mushipiditu. (Kol. 2:13-15) Padi bālangile amba shi bendelele na kulama nansha bipindi bityetye bya mu Mukanda wa Bijila, bakepuka kupangwapangwa. Ino Polo wāsonekele Bene Kidishitu Bahebelu ne kwibalombola patōka amba shi bapele kwingila pamo na mpango ya Leza, nankyo kebakatwelapo mwa kōlolokwa mwandi. * (Bah. 4:1, 2, 6; tanga Bahebelu 4:11.) Pa kusaka kwitabijibwa na Yehova, bādi bafwaninwe kwitabija’mba, i aye wendeja bantu bandi konsokonso.

9. Le i bika byotufwaninwe kulonga kitatyi kijadikwa mwivwanino wetu wa myanda ya mu Bisonekwa?

⁹ Mu kino kyetu kitatyi, kudi kujadikwa mu mwivwanino wetu wa bufundiji bumo bumo bwa mu Bible. Kino kekifwaninwepo kwitukambakanya; ino kifwaninwe kukomeja kikulupiji kyetu kyotukulupile kabumbo ka umpika wa binebine udi na manwa. Shi bemaniji ba “umpika” abajingulula amba kudi mwanda umo mu bubinebine ulomba kutōkejibwa nansha kujadikwa, kebekakangapo kujadika’o. Kabumbo ka umpika kasangelanga kwingila pamo na mpango ya Leza yendelela pa kyaba kya kutyina kufutululwa pangala pa byajadikwa. Le uloñanga namani kitatyi kijadikwa mwivwanino wetu wa mu Bisonekwa?—Tanga Luka 5:39.

10, 11. Lelo i ñeni’ka yotuboila ku muswelo walongele’po bantu bamo palupukile muswelo mupya wa kusapula myanda miyampe?

¹⁰ Tubandaulei kimfwa kikwabo. Mu myaka ya katwa ka 19 ne ka 20, Befundi ba Bible bamo badi baneni ba bwino ba kunena ku meso a kibumbo, bamwene amba bakokeja kwendeleja mwingilo wa kusapula na kunena mashikulu ku meso a bemvwaniki basangela. Badi basenswe kunena ku meso a kibumbo, ne bamo badi banwa bu baneni ba kyanga ku bemvwaniki. Inoko, byamwekele mwenda mafuku amba Yehova usaka bantu bandi beelelele mu miswelo palapala ya busapudi, kubadila’mo ne busapudi bwa ku njibo ne njibo. Bamo mu baneni badi banena ku meso a bantu bapelele kutompa’ko kintu kipya. Ku kumweka’ko, badi bamweka bu bana-balume batame ku mushipiditu, bepāne ne pa mfulo kudi Mfumwetu. Inoko, pa kulombolwa patōka mpango ya Leza itala mwingilo wa busapudi, po pamwekele patōka milangwe yabo minemine, kukanina ne malango abo. Lelo Yehova walongele’po namani? Kebeselepo. Ko kutamba batamba mu bulongolodi.—Mat. 10:1-6; Bil. 5:42; 20:20.

¹¹ Ino ke kunenapo amba kusapwila bantu kwapēlele boba bashele bakōkele ku bulongolodi. Bavule beumwene bu mwingilo mukomo, nakampata ku ngalwilo. Inoko abo badi bakōkele’tu. Mwenda mafuku, baikele kunekenya kuzumbijazumbija mutyima, ne Yehova webesele mpata. Lelo uloñanga namani kitatyi kyo bakunena kutambila mu muswelo kampanda wa busapudi padi okulēmenene’ko? Lelo wikalanga na mutyima wa kutompa’ko kintu kipya?

Shi Muntu Otusenswe Waleka Yehova

12, 13. (a) Le i bika bisaka Yehova pa kutūla’ko mpangiko ya kupanga babi bapela kwisāsa? (b) Le i matompo’ka atananga bambutwile bamo Bene Kidishitu, ne i kika kialengejanga ekale makomo?

¹² Ne kutatana mpika, twitabije batwe bonso amba pa kusangaja Leza, tunenwe kwikala batōka ku ngitu, mu mwikadilo, ne ku mushipiditu. (Tanga Tetusa 2:14.) Ino mu  byaba bimo, dikōkeji dyetu ku kino kipindi kya mpango ya Leza dikokeja kutūlwa mpata pa ditompo. Langa kimfwa, mwana umo kete wa ba mulume ne mukaji Bene Kidishitu watambe mu bubinebine. Watonge “kuloelelwa mu bubi bwa mwaka umo onka,” kupita’ko kipwano kyandi na Yehova ne na bambutwile bandi bene Leza, ku mfulo, uno mwana wapangwa mu kipwilo.—Bah. 11:25.

¹³ Bibasansa mpata bambutwile! Shako, pa mwanda utala mupangwe, bayukile biyampe byobya binena Bible amba: “Kemukinangai na muntu utelwa bumwanenu, shi ēkale wabusekese, shi wakilokoloko, shi wakutōta bakishi, shi wabutukani, shi wakukolwakolwa, shi wakudimba; wivwane shi udi namino, nankyo kemukadya nandi, ehe.” (1 Kod. 5:11, 13) Bayukile kadi amba kishima “muntu” kidi mu uno vese, kibadila’mo bantu ba mu kisaka bashikete kukwabo. Inoko basenswe mpata wabo mwana! Kino kisanso kikokeja padi kwibalengeja beipangule amba: ‘Le tukakwasha namani mwana wetu ajokele kudi Yehova shi tuleke kwisamba nandi? Mwene tubwanya kulonga bivule shi twimona nandi kyaba kyonso?’ *

14, 15. Lelo i butyibi’ka bwine bufwaninwe kukwata bambutwile ba mwana mupangwe?

¹⁴ Twitūlanga pa kyaba kya bano bambutwile. Le kadi, i mwana mwine watongele, wasakile kulondalonda būmi bwishile na bwa Bwine Kidishitu, pa kyaba kya kwendelela kupwana na bambutwile bandi ne na banababo mu kipwilo. Pakwabo kadi, bambutwile kebadi na kya kunena. Na bubine, baikele kukolelwa!

¹⁵ Ino le bano bambutwile ba buswe bakalonga’po bika? Le bakakōkela bwendeji bwa Yehova? Nansha le bakebingija mwanda wa kwendelela na kupwana na wabo mwana mupangwe ne kunena amba “i mwanda utala kisaka”? Kumeso kwa kukwata butyibi, bafwaninwe kuta mutyima ku muswelo umona Yehova byobya byobasaka kulonga. Kyasaka i kulama bulongolodi bwandi butōka, ne shi bibwanika, kutonona banonga-bibi bealakanye. Lelo bambutwile Bene Kidishitu bakakwatakanya ino mpangiko muswelo’ka?

16, 17. Lelo i bika byotukokeja kwifunda na kulangulukila pa kimfwa kya Alone?

¹⁶ Alone, mwanabo na Mosesa, wātenwe na mwanda mukomo pangala pa bandi bana babidi. Langa’po bidi mwāeivwanine kitatyi bandi bana ba Nadaba ne Abihu pobāelele mudilo ungi kudi Yehova, Yehova nandi wēbakupila, ne kufwa bāfwa. Shako kino, kyāfudije kipwano kya bano bana na bambutwile. Inoko kudi bikwabo. Yehova wāsoñenye Alone ne bandi bana ba kikōkeji amba: “Kemukasotola nywene ya ku mitwe yenu nansha kusanakanya bivwalwa byenu [kudila], kutyina’mba mwakafwa, kadi amba [Yehova wakakalabela] kitango kyonso.” (Levi 10:1-6) Musapu i mwimvwanike. Buswe botuswele  Yehova bufwaninwe kupita bobwa botuswele ba mu kisaka kyetu bampikwa kikōkeji.

¹⁷ Dyalelo Yehova konakanyangapo kiponka na ponka boba bajilula bijila byandi. Wibapanga na buswe mukenga wa kwisāsa ku bilongwa byabo bikondame. Le penepo Yehova ukokeja kwiimvwana namani shi bambutwile bendelela kumutompa na kupwana na mwana wabo nonga-bibi wampikwa kwisāsa mupangwe?

18, 19. Lelo i madyese’ka akokeja kweselwa bantu ba mu kisaka bakwatakanya musoñanya wa Yehova utala pa bapangwe?

¹⁸ Bavule badi bapangwe bafudile ku kunena amba mwimanino musumininwe wa balunda ne wa ba mu kisaka webakweshe bealakanye. Bakulumpe bamo pa kutuma mukanda wa kuyukanya kujokejibwa kwa nkasampe umo mwana-mukaji, basonekele amba, watōkeje mwikadilo wandi “nakampata pa mwanda wa tutu wandi wa ku mashi walēmekele mpangiko ya mwa kwikadila na boba bapangwe.” Uno mwana-mukaji wanene amba, “kulamata kwalamete tutu wandi ku musoñanya wa mu Bisonekwa ko kwamukweshe ajoke.”

¹⁹ Le i kashinga’ka kotukokeja kwela? I kano amba, tusakilwa kulwa na masakila etu a mutyima wetu wambulwa kubwaninina witutwala ku kutombokela madingi a mu Bisonekwa. Tufwaninwe kukulupila ne pa mfulo amba muswelo onso upwija Leza makambakano etu i mulumbuluke.

“Mwanda wa Leza I wa Būmi”

20. I mu miswelo’ka ibidi motukokeja kwimvwana Bahebelu 4:12? (Tala kunshi kwa dyani.)

²⁰ Kitatyi kyālembele Polo amba “mwanda wa Leza i wa būmi,” kādipo wisambila enka pa Bible, Mwanda wa Leza musonekwe kete. * Myanda idi kūlu ne kunshi ilombola’mba wādi wisambila pa kinenwa kya Leza kya mulao. Polo wādi usaka kunena’mba shi Leza walaya, kelwanga’kopo. Yehova wākomeneje kino kupityila kudi mupolofeto Isaya amba: “Kinenwa kyami . . . kekiketolelapo bitupu ko ndi; ehe, nanshi . . . kikafikijija biyampe’tu kintu kyo nekitumine.” (Is. 55:11) Nanshi, ketudipo ne kya kwikambakenya shi bintu kebilongekelepo lubilolubilo na motusakila. Yehova ‘ukyendelela na kwingila’ mwanda wa kufikidija senene mpango yandi ne ku mfulo.—Yoa. 5:17.

21. Bahebelu 4:12 ukokeja kukankamika namani bantu batame ba kikōkeji badi mu “kibumbo kikatampe”?

²¹ Bantu batame ba kikōkeji badi mu “kibumbo kikatampe” abaingidila Yehova pano ke makumi a myaka. (Kus. 7:9) Bavule kebadipo balanga’mba amba basa kununupila mu ino ngikadilo ya bintu. Nansha nankyo, kebatyumukilwepo mutyima. (Mit. 92:14) Bayukile amba kinenwa kya Leza kya mulao kekifwepo—i kyūmi, kadi Yehova ukingila mwanda wa kwikifikidija. Leza byasenswe mpango yandi, tumusangajanga kitatyi kyotulama’yo mpata mu milangwe yetu. Yehova ōlolokwanga mu bula bwa difuku dya busamba-bubidi, utūkije mutyima amba mpango yandi isa kufikidila ne amba bantu bandi mu kikonge, bakeikwatakanya. Le abe nobe? Le kodi mutwele mwa kōlolokwa mwa Leza?

[Kunshi kwa dyani]

[Kokabulwa Kitungo 32]

• I kika kitusakilwa pa kutwela mwa kōlolokwa mwa Leza dyalelo?

• I kukwatañana’ka kudi pa bukata bwa mpango ya Leza ne mutyima wetu wa kwitabija madingi a mu Bisonekwa?

• Lelo i mu bitatyi’ka mwikalanga mukoma kukōkela bulombodi bwa mu Bisonekwa, ino mwanda waka i biyampe’tu kukōkela?

• I mu miswelo’ka ibidi motukokeja kwimvwana Bahebelu 4:12?

[Bipangujo bya Kifundwa]

Kifwatulo pa paje 31]

Bambutwile bibebasansa!