Kwasha Bantu ‘Balanguke mu Tulo’
Kwasha Bantu ‘Balanguke mu Tulo’
“Pa kuyūka mwaka, ne kitatyi byo kyafikapo [po] ponka pa kulanguka mu tulo.”—LOMA 13:11.
LE UKOKEJA KUSHINTULULA?
Mwanda waka i biyampe Bene Kidishitu bekale nyeke balanguke ku mushipiditu?
Mwanda waka bengidi balanguke bafwaninwe kwikala bateja ne ba bujinguludi?
Le kanye ne butūkanye bidi na mvubu’ka mu mwingilo wetu?
1, 2. Bantu bavule basakilwa kulangulwa mu buluji’ka?
MWAKA ne mwaka, bantu maelefu na maelefu bafwanga mwanda bakunukanga nansha kuponena mu tulo kitatyi kyobendeja tukutuku. Bakwabo bajimijanga twaji mwanda kebabukangapo pa kitatyi mwa kwendela ku kaji nansha mwanda wa kulāla mu kitatyi kya kaji. Ino mukunukunu wa ku mushipiditu ubwanya kwikala na kyaka kikatampe. I mu uno mwanda wa mvubu munena Bible amba: “Keye wakatōkwe yewa utengele.”—Kus. 16:14-16.
2 Pano pafwena difuku dikatakata dya Yehova, bantu bavule balele ku mushipiditu. Enka ne bendeji bamo ba Kine Kidishitu bēsambile pa luombe lwabo bu ‘ludi mu tulo bukū.’ Lelo tulo twa ku mushipiditu i bika? Mwanda waka i biyampe Bene Kidishitu ba bine bekale nyeke balanguke? I muswelo’ka otukakwasha bakwetu balanguke mu tuno tulo?
LELO TULO TWA KU MUSHIPIDITU—I BIKA?
3. Le ukashintulula namani muntu ulēle ku mushipiditu?
3 Divule dine shi bantu balēle kebengilangapo. Inoko, boba balēle ku mushipiditu bakokeja kwikala bavudilwe bya kulonga—ino ke bya ku mushipiditupo. Bakokeja kutyintyidilwa na byakūmininwa bya mu būmi bwa difuku ne difuku nansha kukimba nsangaji, ntumbo nansha bupeta. Na ino mingilo yonso, batele mutyima bityetye ku bisakibwa byabo bya ku mushipiditu. Ino bantu balanguke ku mushipiditu bayukile amba tudi mu “mafuku a kumfulo,” o mwanda beelelanga’ko bininge mu kulonga kiswa-mutyima kya Leza.—2 Pet. 3:3, 4; Luka 21:34-36.
4. Lelo madingi a amba: “kulāla tulo keko, pamo na bangi bakwetu” ashintulula bika?
4 Tanga 1 Tesalonika 5:4-8. Pano mutumibwa Polo wisāshila banababo mu lwitabijo baleke ‘kulala tulo pamo na bangi bakwabo.’ Le wādi ukimba kunena bika? Muswelo umo otukokeja “kulāla tulo” i na kwilwa misoñanya ya Yehova ya mu mwikadilo. Muswelo mukwabo otukokeja “kulāla tulo” i na kwilwa bubine bwa amba kitatyi kya Yehova kya konakanya bantu bakubulwa bwine Leza ke kifwene. Tufwaninwe kuta mutyima kutyina amba bano bantu bakubulwa bwine Leza baketutonona twiule mashinda abo ne mwikadila wabo.
5. Le i ngikala’ka ya kuyukila’po boba balēle ku mushipiditu?
5 Bantu bamo balañanga amba Leza kadikopo ukebemukija. (Mit. 53:1) Bakwabo balañanga amba Leza ketutelepo mutyima, o mwanda ketudipo ne kyotumutela mutyima kine. Ino bangi nabo amba kwikala mu kipwilo kampanda kukebalengeja bekale balunda na Leza. Bano bantu bonso balēle ku mushipiditu. Basakilwa kulanguka. Lelo tukebakwasha namani?
TUFWANINWE KULANGUKA BIDI BATWE BENE
6. Mwanda waka Bene Kidishitu bafwaninwe kwikankila’ko kushala balanguke ku mushipiditu?
6 Pa kubwanya kulangula bakwetu, tufwaninwe kulanguka bidi batwe bene. Le kino kilomba bika ne bika? Kinenwa kya Leza kikwatañanya tulo twa kyelekejo na “mīngilo ya fukutu”—byalupotopoto, kukolwakolwa, byapabutanda, impupa imbiimbi, kubobola-bobola, ne kilokoloko kibi. (Tanga Loma 13:11-14.) Kwepuka uno mwiendelejo kukokeja kukoma. O mwanda i biyampe kudyumuka. Shofele wa motoka upēlula kyaka kya kulala aye ku ndelekisho ukokeja kutūla būmi bwandi mu kyaka. Bine i kya mvubu ku mwine Kidishitu kuyuka amba tulo twa ku mushipiditu tukokeja kuleta lufu!
7. Lelo mumweno mubi wa bantu ubwanya kwikala na lupusa’ka potudi?
7 Kimfwa, Mwine Kidishitu ukokeja kulanga amba bantu bonso ba mu wandi mwaba bakapela pelē myanda miyampe. (Nk. 6:10, 11) Ukokeja kulanga amba, ‘Shi bonso abapele, le kilongelwa bukomo bwa kufikila bantu nansha kwibakwasha i kika?’ Shako, pano bavule balele ku mushipiditu, inoko ngikadilo yobadi’mo ne mumweno wabo bibwanya kushinta. Bamo balangukanga ne kwitabija musapu. Kadi tukokeja kwibakwasha shi twi balanguke bidi batwe bene, kimfwa na kutompa misapwilo mipya ya kusapula musapu wa Bulopwe mu muswelo ukoka bantu. Pa kusaka tushale balanguke, bilomba kuvuluka mvubu ya mwingilo wetu.
I KIKA KILENGEJA MWINGILO WETU WIKALE WA MVUBU?
8. Mwanda waka mwingilo wa bwine Kidishitu udi na mvubu mpata?
8 Vuluka amba nansha shi bantu bapele nansha betabije, mwingilo wetu wa busapudi utumbijanga Yehova kadi udi na mvubu mikatampe pa kufikidija mpango yandi. Panopano ponka, boba kebakōkelapo myanda miyampe bakapebwa mfuto. Butyibi bukemanina pa muswelo witaba bantu ku busapudi bwetu. (2 Tes. 1:8, 9) Pakwabo kadi, kikekala kilubo shi mwine Kidishitu ulanga amba bukomo bwa longa bwa kusapula i bwa bitupu mwanda “kusanguka kwa bafu kudiko, kwa boloke, ne bampikwa koloka kumo.” (Bil. 24:15) Twivwananga Kinenwa kya Leza kinena amba boba badi pamo bwa “bambuji,” “bakendelela monka mu malwa a nyeke ne nyeke.” Busapudi bwetu bulombolanga lusa lwa Leza, bupa bantu mukenga wa kushinta ne kumona “būmi bwa kulādila nyeke ne nyeke.” (Mat. 25:32, 41, 46; Loma 10:13-15) Shi ketwadipo tusapula, le bantu badi bakumona mukenga namani wa kwivwana musapu mwine ukebapa būmi?
9. Kusapula myanda miyampe, kwituletelanga batwe bene ne bakwetu byabuyabuya’ka?
9 Kadi kusapula myanda miyampe kwituletelanga byabuyabuya. (Tanga 1 Temote 4:16.) Le kumwenepo amba kwisambila pa myanda ya Yehova ne pa lukulupilo lwa Bulopwe kukomejanga lwitabijo lobe ne buswe boswele Leza? Le kekwakukweshepo utamije ngikadilo ya bwine Kidishitu? Le kulombola kwipāna kobe kudi Leza na kutambila mu mwingilo kekutuntwidilepo ku nsangaji yobe? Bavule bādi na dyese dya kufundija bakwabo bubinebine bādi na nsangaji ya kumona mushipiditu wa Leza ukwasha bantu bobādi bafundija pa kulumbulula būmi bwabo.
IKALA NA BUJINGULUDI
10, 11. (a) I muswelo’ka wēlombwele ba Yesu ne Polo bu batale kadi ba bujinguludi? (b) Leta kimfwa kilombola muswelo ubwanya kulumbuluka mwingilo wetu shi twikale batale ne ba bujinguludi.
10 Bantu basangela myanda miyampe bakokeja kulangulwa mu miswelo mishileshile. O mwanda bengidi Bene Kidishitu bafwaninwe kwikala bajinguludi badyumuke. Yesu ye kimfwa kyetu. Byaādi mubwaninine, wādi ubwanya kunañuna bukalabale bufyame bwa Mufadiseo, kwisāsa kwa binebine kwa mwana-mukaji wa bubi, ne ngikadila ya kwipāna ya wa kishala. (Luka 7:37-50; 21:1-4) Yesu wādi ubwanya kuvuija bisakibwa bya ku mushipiditu bya muntu ne muntu. Inoko, mwingidi wa Leza kanenwepo kwikala mubwaninine pa kwikala mujinguludi muyampe. Mutumibwa Polo wālombwele kino patōkelela. Wādi ukwatañanya musapwilo wandi mwanda wa kukoka bantu beshileshile kadi ba ngikadila palapala.—Bil. 17:22, 23, 34; 1 Kod. 9:19-23.
11 Shi twikankile’ko kwikala batale ne ba bujinguludi pamo bwa Yesu ne Polo, tubwanya kunañuna muswelo muyampe wa kulangula kusangela kwa botwitana nabo. Kimfwa, pofwena bantu, yuka bintu bilombola mwikadile bibidiji byabo, bintu byo basangela, nansha mwikadile kisaka. Padi ukokeja kutala byobalonga pa kine kitatyi’kya ne kunenena pa bino bintu na bulēme poshilula mwisambo.
12. Kitatyi kyotutambila mu mwingilo, mwanda waka tufwaninwe kudyumuka pa mwanda utala mwisambo wetu?
12 Mujinguludi mudyumuke uloñanga bukomo bwa kwepuka kupuakanibwa. Kwisamba na otusapula nandi kitatyi kyotudi mu mwingilo kubwanya kūbaka. Inoko, tuvulukei amba kitungo kyetu kyotwipānina mu mwingilo wa budimi i kusapwila bakwetu. (Mus. 3:1, 7) O mwanda tufwaninwe kudyumuka kutyina mīsambo yotwisamba mu dishinda yakatādila mwingilo wetu. Kwisambila pa myanda yotukasapwila bantu basangela i muswelo muyampe wa kwimika milangwe yetu pa kitungo kyetu. Kadi, nansha bikokeja kwitukwasha kyaba kimo telefone ya ku makasa mwanda wa kusapula biyampe, tufwaninwe kuta mutyima kitatyi kyobetwita kutyina kupuakanya mīsambo yotwisamba na mwine njibo.
TA BANTU MUTYIMA
13, 14. (a) I muswelo’ka otubwanya kunañuna byobya bisangela muntu? (b) I bika bibwanya kulangula kusangela kwa muntu mu bintu bya ku mushipiditu?
13 Bengidi balanguke ne batala batejanga na katentekeji boba bobetana nabo. Le ubwanya kwipangula bipangujo’ka mwanda wa muntu wa mu wenu mwaba alombole milangwe yandi? Le i mute mutyima pa bungi bwa bipwilo, bupolapola budi mu wenu mwaba, nansha kukomenwa kwa imbikalo? Ubulwe’po kulangula kusangela kwandi mu myanda ya ku mushipiditu na kwisambila pa bintu byūmi bya kutendelwa nansha na kulombola patōka mwikadile madingi a mu Bible na kamweno? Milombelo isangajanga kubwipi kwa bantu ba bibidiji byonso, enka ne boba batuna kwikala’ko kwa Leza. Bavule beipangulanga shi kudi muntu wivwananga milombelo. Bakwabo bateñwanga na bipangujo pamo bwa: Lelo Leza wivwananga milombelo yonso? Shi ke amopo, le i bika byotufwaninwe kulonga pa kwivwanikwa na Leza?
14 Tukokeja padi kuyuka bivule pa manwa a mwa kushilwila mīsambo na kubandila mulongela basapudi ba bwino. Tala muswelo obepuka kwipangula bipangujo bipungija nansha kwikuja mu myanda ya muntu. Lelo bukata bwa diwi ne mumwekelo wa mpala bilombolanga namani amba batele mutyima ku kwivwana milangwe ya mwine njibo?—Nk. 15:13.
KANYE NE BUNWA
15. Mwanda waka tufwaninwe kwikala na kanye kitatyi kyotulonga bukomo bwa kusapula?
15 Le usakanga kulangulwa podi mu tulo twa bukū? Bavule bafitwanga kitatyi kyobebalangula mu kitulumukila. Divule i biyampe kulangula muntu bityebitye. Mo monka ne potulonga bukomo bwa kulangula bantu ku mushipiditu. Kimfwa, shi muntu wapele na bulobo pokamusapwila, divule dine i biyampe kulonga’po namani? Itabija na kanye milangwe yandi, mufwije’ko pa kwandi kubulwa kafinda, ebiya taluka’po talala nyā. (Nk. 15:1; 17:14; 2 Tem. 2:24) Kanye kobe kabwanya kutonona uno muntu etabije kitatyi kikwabo kikamusapwila Kamoni.
16, 17. I muswelo’ka otukengidija bujinguludi mu mwingilo wetu?
16 Mu myanda mikwabo, ubwanya kunekenya muntu upela musapu. Muntu ubwanya kunena amba, “Mhm wafwa’ko. Ndi kala mu kipwilo kingi” nansha amba, “kebinsangejepo” padi mwanda’tu ye muswelo upēla wa kutyiba mīsambo. Ino, na bunwa ne kūminina na kanye, ubwanya padi kwipangula kipangujo kisangaja kikokeja kulangula kusangela kwa mwine njibo mu bintu bya ku mushipiditu.—Tanga Kolose 4:6.
17 Kyaba kimo potutana bantu bamweka bu kebadipo na kyaba kya kwitwivwana, i biyampe kwibevwana ne kutaluka. Inoko, kyaba kikwabo ubwanya kujingulula amba, ukokeja kunena mu kīpi ino bipotoloke. Banabetu bamo babwanya kuputula Bible, kutanga kisonekwa kilanguluja ne kushīla mwine njibo kipangujo—byonso bino munshi mwa munite umo. Kyaba kimo musapwilo wabo mwīpi walangwile kusangela kukatampe kwalengeje mwine njibo amone amba kabudilwepo kyaba kya kwisamba mu kīpi. Ubulwe’po kulonga namino ponso pomona mukenga?
18. I bika byotukokeja kulonga mwa kusapwila biyampe mu busapudi bwa kiponka na ponka?
18 Kitatyi kyotutana bantu mu mingilo yetu ya difuku ne difuku, tubwanya nyeke kulangula kusangela kwabo mu myanda miyampe shi twi beteakanye mwa kusapwila bya kiponka na ponka. Batutu ne bakaka bavule belanga bitabo bimo mu ditumba nansha mu sakoshi. Babwanya kadi ne kulama mu ñeni kisonekwa kampanda kya mu Bible kya kusapwila bantu shi kubamweka mukenga. Ubwanya kwipangula mutadi wa mingilo nansha bapania ba mu kyenu kipwilo bakulombole mwa kulongela namino.
TULANGULEI BABUTULE BETU NA KANYE
19. Mwanda waka ketufwaninwepo kuleka kulonga bukomo bwa kukwasha babutule betu?
19 Na bubine, tusakanga kukwasha babutule betabije myanda miyampe. (Yos. 2:13; Bil. 10:24, 48; 16:31, 32) Shi abafutulula dibajinji bukomo botulonga bwa kwibasapwila, kino kibwanya kutyepeja buzanzamuke bwetu bwa kutompa dikwabo. Tukokeja kulanga amba kekukidipo byotubwanya kulonga nansha kunena bikashinta mwikadila wabo. Inoko, binkumenkume kampanda bikokeja kulengeja būmi nansha milangwe ya babutule bobe bishinte. Nansha padi walumbulwile manwa obe a kushintulula bubinebine, abwanya kukulengeja pano umone bipa bishile.
20. Mwanda waka bunwa budi na mvubu potwisamba na babutule?
20 Ketufwaninwepo kupela na kasumalomo milangwe ya babutule betu. (Loma 2:4) Lelo tubulwe’po kwisamba nabo na kanye enka na motwisambilanga na boba botutana mu mwingilo wa busapudi? Wisambe na butūkanye ne bulēme. Pa kyaba kya kwisambasamba enka bya busapudi, wibalombole mukukwashishe bubinebine. (Ef. 4:23, 24) Lombola mwalumbulwidile Yehova būmi bobe, “ukulombola kakumwenamo.” (Is. 48:17) Leka babutule bobe bemwene kimfwa kya būmi bobe bwa bwine Kidishitu.
21, 22. Sekununa mwanda mumweke ulombola mvubu ya kūminina mu bukomo botulonga bwa kukwasha babutule ku mushipiditu.
21 Panopano ponka, kaka umo wasonekele amba: “Nadi nonga nyeke bukomo bwa kusapwila banabetu bana-balume ne bana-bakaji 13 na binenwa ne mwiendelejo wami. Nkyadipo mpityija mwaka nansha umo kwampikwa kulembela umo ne umo. Ino, nadi Kamoni kasuku kami mu kisaka mu bula bwa myaka 30.”
22 Kaka ubweja’ko amba: “Difuku dimo, naityile kaka ku telefone ushikatanga ku tutwa twa makilometele. Waunsapwila amba wanenene musapudi umo efunde nandi Bible, ino kailepo. Ponamulombwele amba nkasangela kukufundija, wanena amba: ‘Biyampe, inoko nakulombola’mba: Nkikekalapo Kamoni wa Yehova nansha dimo.’ Pa kupwa kumutumina ku Entelenete dibuku Lelo I Bika Bine Bifundija Bible?, nadi mwita kyaba ne kyaba. Ino wadi kaputwile dibuku. Ku mfulo, namunena asele’dyo, kupwa twesamba ku telefone mu kintu kya minite 15, twatanga ne kwisambila pa bisonekwa bimo bitelelwe. Pa kupwa kumwita misunsa mivule, waitabija kwifunda kupita pa minite 15. Ebiya nandi washilula kungita mwanda wa kwifunda, kyaba kimo ne ami nkyabukile pa kitanda mu lubanga bwē, kyaba kikwabo misunsa ibidi pa difuku. Mwaka walondele’po, wabatyijibwa, mwaka mukwabo ulonda’po washilula kwingila bu pania.”
23. Mwanda waka ketufwaninwepo kukōka mu bukomo botulonga bwa kulangula bantu mu tulo twa ku mushipiditu?
23 Kukwasha bantu balanguke mu tulo twa ku mushipiditu i busendwe kadi kulomba kulonga bukomo bukatampe. Inoko, bantu ba kikōkeji bakitabanga biyampe ku bukomo botulonga bwa kwibalangula. Mwayene wa bantu 20000 ne kupita babatyijibwanga kweji ne kweji ke Batumoni ba Yehova. Nanshi tulamei mu ñeni madingi a Polo aāpele Akipusa mwanetu wa mu myaka katwa kabajinji amba: “Tá mutyima ku bwingidi bo watambula mudi Mfumwetu ne kufikijija’bo.” (Kol. 4:17) Kishinte kilonda’ko kiketukwasha batwe bonso tuyuke mushintulwila kusapula na mutyima wa kampeja-bukidi.
[Bipangujo bya Kifundwa]
[Kapango pa paje 13]
MWA KWIKADILA MULANGUKE BIDI ABE MWINE
▪ Vudilwa mu kulonga kiswa-mutyima kya Leza
▪ Epuka mingilo ya mfindi
▪ Jingulula kyaka kidi mu mukunukunu wa ku mushipiditu
▪ Lama mumweno muyampe pa bantu ba mu wenu mwaba
▪ Tompa miswelo mipya ya kusapwila bakwabo
▪ Vuluka mvubu ya mwingilo obe
