Ingidila Leza wa Bwanapabo

“Ke-luntu luno namino lo lusa lwa Leza, lwa’mba tulame bijila byandi, kadi bijila byandi kebikolengapo, mhm.”—1 YOA. 5:3.

LE UBWANYA KULONDOLOLA?

I muswelo’ka uloñanga Satana bukomo bwa kumwekeja bijila bya Leza bu bilēma?

Mwanda waka tufwaninwe kuta mutyima bininge pa mwanda utala balunda?

Le i bika biketukwasha tushale nyeke bakōkele kudi Leza wa bwanapabo?

1. Lelo Leza umonanga bwanapabo namani, ne wālombwele kino namani mu muswelo wadi wikele na ba Adama ne Eva?

 YEHOVA i Muntu umo kete udi na bwanapabo kebudi mfulo. Kadi, kengidijanga’bopo bibi nansha kwipapila’bo aye mwine na kubandaula kintu kyo-kyonso kilonga bengidi bandi. Ino, i mwibape bwanapabo bwa kwitongela bwine bwibakwasha bengidije mikenga ya kulonga byonso bisakasaka mityima yabo. Kimfwa, Leza wājidikile ba Adama ne Eva kintu kimo kete—wēbakankeje kudya “ku mutyi wakuyukanya buya ne bubi.” (Ngal. 2:17) Bine, buno bwādi bwanapabo bwakutendelwa bwa kuvuija kiswa-mutyima kya Umpangi wabo!

2. Mwanda waka bambutwile betu babajinji bājimije bwanapabo bwēbapele Leza?

² Mwanda waka Leza wāpele bambutwile betu babajinji bwanapabo bukatampe? Wēbapangile mu kimfwa kyandi ne kwibapa mutyima wa mundamunda, koku ukulupile amba buswe bobaswele Umpangi wabo bukebaludika mu muswelo muyampe. (Ngal. 1:27; Loma 2:15) Ino i kya bulanda, mwanda ba Adama ne Eva bākomenwe kufwija’ko Mwine wēbapele kyabuntu kya būmi bwa kutendelwa ne bwanapabo. Inoko, batonga bwanapabo bwa bubela bwēbapele Satana, ke bwa kwiludika abo bene kadi. Pa kyaba kya kwikala na bwanapabo bukatampe, bambutwile betu babajinji bēpoteje abo bene ne lutundu lwabo ku bupika bwa bubi, bwine bwālupwile bipa bileta musala.—Loma 5:12.

3, 4. I muswelo’ka uloñanga Satana bukomo bwa kwitongola pa mwanda utala misoñanya ya Yehova?

³ Shi Satana wābwenye kongola bantu babidi babwaninine ne bipangwa bivule bya ku mushipiditu baleke kukwatakanya bubikadi bwa Leza, lelo batwe ke pepi? Bunwanwa bwandi kebushintyilepo. Uloñanga bukomo bwa kwitongola tulange amba misoñanya ya Leza ilēmanga, ne kwitwiba nsangaji ne kuloelelwa kwetu. (1 Yoa. 5:3) Kulanga kwa uno muswelo,  kubwanya kwikala na lupusa lukatampe shi tudi kyaba kyonso na bantu balanga uno muswelo. Kaka umo wa myaka 24 wadi ulonga busekese wanene amba, “balunda babi badi na lupusa lukatampe pondi, mwanda nadi ntyina kwikala na milangwe mishile na yabo.” Padi nobe kodi mufikilwe na bino bintu.

⁴ Ino i kya bulanda, mwanda kyaba kimo lupusa lubi lukokeja kwikala ne mu kipwilo kya bwine Kidishitu. Nkasampe umo Kamoni wanene amba, “nadi ndyukile bankasampe badi bakimba kwisonga na bampikwa kwitabija. Ino, kitatyi kyonso kyonadi nanga nabo, nashilula kwibeula bityebitye. Būmi bwami bwa ku mushipiditu bwashilula kusunkuta. Nkyakidi’po nakyenda ku kupwila nansha ke kutambila mu mwingilo wa busapudi kwine. Kupwa najingulula amba mfwaninwe kuketa kipwano na bano balunda, ne ye monalongele!” Lelo uyukile amba balunda nobe babwanya kwikala na lupusa podi? Langulukila pa kimfwa kimo kya mu Bible.—Loma 15:4.

WĀIBILE MITYIMA YABO

5, 6. Lelo Abisalome wāongwele bakwabo namani, le nkuku yandi yāfikidile?

⁵ Mu Bible mudi bimfwa bivule bya bantu bādi na lupusa lubi pa bakwabo. Kimfwa kimo bidi i kya Abisalome, mwanā Mulopwe Davida. Abisalome wādi mupopoke kutabuka. Inoko kyaba kimo, pamo bwa Satana, Abisalome wālekele lwiso lutama mu mutyima wandi, penepa washilula kwabila lupona lwa shandi lwākadipo unenwe kutentama’po. * Pa kutompa na bunwanwa kusompola bulopwe, Abisalome wātonwene bana babo Bene Isalela balange amba mulopwe kebatelepo mutyima. Bine, pamo bwa Satana mu budimi bwa Edena, Abisalome wēmwekeje aye mwine bu muntu ulonga biyampe koku uvubila shandi bubela buleta lufu.—2 Sam. 15:1-5.

⁶ Lelo nkuku ya Abisalome yāfikidile? Kumutamba umo, i amo, mwanda nsekununi ya Bible inena amba: “Abisalome waalamuna mityima ya bantu ba Isalela.” (2 Sam. 15:6) Ino, ku mfulo mitatulo ya Abisalome yāmutwele ku kupona. Kadi kibi kutabukidila, yāmutwele ku lufu ne lufu lwa midiyo ne midiyo ya bantu bādi bamulamete.—2 Sam. 18:7, 14-17.

7. Le i ñeni’ka yotubwanya kuboila ku nsekununi itala Abisalome? (Tala kifwatulo pa paje 19.)

⁷ Mwanda waka bano Bene Isalela bādi bapēla kongolwa? Padi bādi babila bintu byēbalaile Abisalome. Nansha padi bākokelwe na buya bwandi bwa mpala. Nansha bikale namani, tubwanya kukulupila kino: Bābudilwe dikōkeji kudi Yehova ne kudi mulopwe wandi mutongwe. Dyalelo Satana ukyendelela kwingidija bantu badi pamo bwa “Abisalome” mu bukomo bwalonga bwa kwiba mityima ya bengidi ba Yehova. Bano bantu babwanya kunena amba ‘misoñanya ya Yehova i mikomo kulonda. Kadi tala bidi, bantu bonso kebengidilapo Yehova, bonso badi mu maloa!’ Lelo ukajingulula buno bubela bwa bongojani ne kushala mukōkele nyeke kudi Leza? Lelo ukajingulula amba i enka “kijila kibwane” kya Yehova, kijila kya Kidishitu, kyo kibwanya kukutwala ku bwanapabo bwa bine? (Yak. 1:25) Shi i amo, sanswa kino kijila kadi kokatompa nansha dimo kwingidija bibi bwanapabo bobe bwa bwine Kidishitu.—Tanga 1 Petelo 2:16.

8. Le i bimfwa’ka bimweke bilombola amba kubulwa kulonda misoñanya ya Yehova kekuletangapo nsangaji?

⁸ Nakampata Satana upwilanga mpumpu bankasampe. Tutu umo udi pano na myaka 30, wisambila pa mwaadi wikadile paadi na myaka dikumi ne kupita amba: “Nadi mona misoñanya ya Yehova bu kijika, ino ke bu ya nkukingapo.” Mfulo mfulō walongele busekese. Inoko kino kekyamuletelepo  nsangaji. Unena amba, “nadi netopeka ne kwialakanya mu bula bwa myaka mivule.” Kaka umo nandi pa kuvuluka kitatyi kyaadi na myaka dikumi ne kupita wasonekele amba: “Pa kupwa kulonga busekese, wityepelwanga ne kwimona bule. Nansha byokepadi papite myaka 19, milangwe mibi ikingiyanga mu ñeni.” Kaka mukwabo nandi unena amba: “Kulangalanga amba mwiendelejo wami wasanshije bantu bonsenswe bininge kwauñonene mu ñeni, ku mushipiditu ne mu mwikadilo. I kibi mpata kwikala pakubulwa buntu bwa Yehova.” Satana kakusakilangapo ulangulukile pa bino bipa bilula bilupuka ku bubi.

9. (a) Le i bipangujo’ka biketukwasha tubandaule muswelo otumona Yehova, bijila ne misoñanya yandi? (b) Mwanda waka i biyampe tuyuke Leza senene?

⁹ Bine i kya bulanda, mwanda bankasampe bavule badi mu bubinebine—enka ne batame bavule—bāsusukile na bipa bibi byalupukile ku kuno kwisangaja kubi! (Ngat. 6:7, 8) Shi ke pano wiipangule amba: ‘Lelo njingulwile bine mwikadile nkuku ya Satana—ya kyongo kileta lufu? Lelo monanga Yehova bu Mulunda nami wa pa mutyima, wisambanga nyeke bya bine ne unsakila biyampe? Le nkulupile ne pa mfulo amba kakansumwepo nansha dimo kintu kiyampe ne kikandetela nsangaji mikatampe?’ (Tanga Isaya 48:17, 18.) Kumeso kwa kulondolola amba, eyo ku bino bipangujo, ufwaninwe bidi kuyuka bivule padi Yehova kupita’ko’tu kwikala na buyuki bwa kūlukūlu. Usakilwa kumuyuka bya binebine, ne kuyuka’mba bijila ne misoñanya ya mu Bible bilombolanga buswe bwakuswele, ke mwandapo wa kukujikakanya.—Mit. 25:14.

 LOMBA ÑENI NE MUTYIMA WA KWIVWANIJA

10. Mwanda waka tufwaninwe kulonga bukomo bwa kwiula Solomone Mulopwe nkasampe?

¹⁰ Solomone paādi nkasampe wālombele na kwityepeja amba: “Ngidi kāna katyutyu; nkiyukilepo mwa kutambila, nansha mwa kutwelela mwine, mhm.” Kupwa walomba ñeni ne mutyima wa kwivwanija. (1 Bal. 3:7-9, 12) Yehova wālondolwele ino milombelo yampikwa budimbidimbi, kadi ukalondolola ne yobe mine, wikale mwanuke nansha mutame. Na bubine, Yehova kakakupepo bujinguludi ne tunangu mu kingelengele. Ino ukakupa ñeni shi wifunda Kinenwa kyandi na kininga, kulomba mushipiditu sandu, ne kumwena ne pa mfulo mu mpangiko ya ku mushipiditu itūdilwe’ko mu kipwilo kya bwine Kidishitu. (Yak. 1:5) Bine, kupityila ku bino bintu, Yehova ulengejanga’nka ne bengidi bandi bankasampe bekale bañeni kupita boba bonso bafutulula madingi andi, enka ne boba betela bu ‘badyumuke ne bañeni’ ba ino ntanda.—Luka 10:21; tanga Mitōto 119:98-100.

11-13. (a) Le i ñeni’ka ya kamweno yotubwanya kuboila ku Mitōto 26:4, Nkindi 13:20, ne 1 Kodinda 15:33? (b) Le ukengidija namani ino misoñanya ya mu Bisonekwa?

¹¹ Pa kulombola kamweno kadi mu kwifunda Bible ne kulangulukila pa byotutanga mwanda wa tuyuke Yehova bya binebine, tubandaulei bisonekwa bilonda’ko. Mu kisonekwa ne kisonekwa mudi musoñanya wa mvubu wa mwa kutongela balunda: “Nkishiketepo ne bantu ba bitubitupu, mhm, nansha kukēkala na banzazangi.” (Mit. 26:4) “Nanga ne bantu bañeni, nobe ukekala wañeni: Ino umpwani wa bivila ukamona malwa.” (Nk. 13:20) “Kwinangila kubi kuboleja miswelo milumbuluke.”—1 Kod. 15:33.

¹² Le i ñeni’ka ya kamweno yotubwanya kuboila ku bino bisonekwa? (1) Yehova witusakilanga tutonge ba kupwana nabo. Ukimbanga kwitulama mu mwikadilo ne ku mushipiditu. (2) Bantu botupwene nabo badi na lupusa luyampe nansha lubi potudi; ino yo myanda ilongeka mu būmi. Muswelo usonekelwe mavese adi kūlu’a ulombola amba Yehova uteñanga mityima yetu. Namani? Yuka’mba kekudipo kisonekwa nansha kimo pa bidi kūlu’ku kisonekelwe pamo bwa mbila, kimfwa amba, “kufwaninwepo . . .” Inoko, i bisonekwe pamo bwa binenwa bipēla bya bubinebine. Na bubine, bidi pamo bwa Yehova witusapwila’mba: ‘Ukata mutyima ku kino. Le ukalonga’po namani? Le mu mutyima obe mudi bika?’

¹³ Ne kadi, bino bisonekwa bisatu byobisonekelwe pamo bwa bubinebine bwa kyalwilo, bidi na kamweno nyeke kadi bikengidijibwa mu ngikadilo yo-yonso. Kimfwa, wiipangule bino bipangujo: I muswelo’ka ombwanya kwepuka kupwana na “banzazangi”? Le mbwanya kwitana na bano bantu kitatyi’ka? (Nk. 3:32; 6:12) Le “bantu bañeni” bansakila Yehova kupwana nabo i bāni? Lelo “bivila” byaunsakila kwepuka i bāni? (Mit. 111:10; 112:1; Nk. 1:7) Le i ‘miswelo’ka milumbuluke’ yonkona shi natonge balunda babi? Le nkatana balunda babi enka mu bantu ba ino ntanda kete? (2 Pet. 2:1-3) Le ukalondolola namani bino bipangujo?

14. I muswelo’ka obwanya kulumbulula Butōtyi bobe bwa Kisaka bwa kyolwa?

¹⁴ Kitatyi kyolangulukila pa Bisonekwa, ubulwe’po kubandaula bisonekwa bikwabo bilombola patōka milangwe ya Leza pa mwanda ukutala ne utala kisaka kyobe? * Bambutwile, mwisambilei pa ino myanda mu Butōtyi bwenu bwa Kisaka bwa kyolwa. Po mulonga namino, vulukai’mba kitungo kyenu i kukwasha umo ne umo mu kisaka asangele ne pa mfulo buswe bukatampe bwituswele Leza enka na mobulombwedilwe mu bijila ne misoñanya yandi. (Mit. 119:72) Na bubine, kino kifundwa kikafwenya  bonso mu kisaka kudi Yehova ne umo ku mukwabo.

15. Le i muswelo’ka obwanya kuyuka shi utamijanga mutyima wa ñeni ne wa kwivwanija?

¹⁵ Le i muswelo’ka obwanya kuyuka shi utamijanga mutyima wa ñeni ne wa kwivwanija? Muswelo umo bidi, i wa kudingakanya milangwe yobe na ya bantu ba kikōkeji ba pa kala, pamo bwa Mulopwe Davida wālembele amba: “Ndoelelwe monka mu kulonga kiswa-mutyima obe, abe Leza wami; eyo i binebine, mukanda-obe-wabijila udi umutyima wami.” (Mit. 40:8) Mu muswelo umo onka, mulembi wa mutōto wa 119 wānene amba: “Ē! mo nswelele mukanda-obe-wa-bijila! I kufwatakanya kwami dyuba dyonso.” (Mit. 119:97) Buno buswe kebwiilangapo abo bwine. Ino, bulupukanga ku kwifunda na mushike, ku kulombela, ku kulanguluka ne ku bintu byowimwenine—ko kunena amba kubandaula madyese keabadika owimwenine mu būmi atambile ku kulamata ku misoñanya ya Leza.—Mit. 34:8.

LWILA BWANAPABO BOBE BWA BWINE KIDISHITU!

16. Le i bika byotufwaninwe kuvuluka shi tusaka kunekenya bulwi botulwila bwanapabo bwa bine?

¹⁶ Mu bula bwa mānga, mizo yādi ilwa mavita mwanda wa kupebwa bwanapabo. Penepa, abe nobe ubulwe’po kwitabija kulwa bulwi bwa ku mushipiditu mwanda wa bwanapabo bobe bwa bwine Kidishitu! Vuluka’mba balwana nobe ke enkapo Satana, ntanda ne mushipiditu wayo wa sumu. Ufwaninwe kadi kulwa na kubulwa kubwaninina kobe, ne mutyima ndimbañani. (Yel. 17:9; Ef. 2:3) Kadi, ubwanya kunekenya bulwi na bukwashi bwa Yehova. Kutabukidila, bushindañani bo-bonso—bwikale bukatampe nansha butyetye—bukapa bipa bibidi biyampe. Kibajinji, ukasangaja mutyima wa Yehova. (Nk. 27:11) Kya bubidi, kitatyi kyowimwena bukomo bwa kunyongolola budi na “kijila kibwane kya bu-mwana-pabo” kya Leza, ukasumininwa ne pa mfulo kushala mu ‘kashinda katyetye’ katwala ku būmi bwa nyeke. Kyaba kimo, ukekala na bwanapabo bukatampe butengele bantu bakōkele Yehova mu mafuku āya kumeso.—Yak. 1:25; Mat. 7:13, 14.

17. Mwanda waka ketufwaninwepo kutyumukwa mutyima pangala pa kubulwa kubwaninina kwetu, ne Yehova i mulete’ko bukwashi’ka?

¹⁷ Na bubine, kyaba kimo tulubanga. (Mus. 7:20) Shi ubaponena mu kilubo, kokityepelwa nansha kutyumukwa mutyima bipitepite. Shi ubapone, languka ne kwendelela kumeso—nansha shi bilomba kukakimba bukwashi ku bakulumpe ba pa kipwilo. Yakoba wāsonekele’mba, lwabo “lulombelo lwa kwitabija lukamupandija ubela, ne Mfumwetu ukamulangula; nansha wapīle mambo akamulekelwa.” (Yak. 5:15) Bine, kokilwa’ko amba Leza i wa lusa lwa binebine ne amba wakukokēle mu kipwilo mwanda wamwene kintu kiyampe modi. (Tanga Mitōto 103:8, 9.) Nanshi ponso polama mutyima mubwaninine kudi Yehova, kakakwelapo nansha dimo.—1 Bil. 28:9.

18. Le i muswelo’ka otubwanya kulonga bintu mungya milombelo ya Yesu isonekelwe mu Yoano 17:15?

¹⁸ Yesu paādi ulombela pamo na batumibwa bandi ba kikōkeji 11 mu bufuku bwandi bwa mfulo, wānene bino binenwa kebivulaminibwapo pa mwanda wabo amba: “Wibalame kudi yewa Mubi.” (Yoa. 17:15, DD) Ino myanda yānene Yesu keyādipo itala’nka batumibwa bandi, ino itala ne balondi bandi bonso. Nanshi, tubwanya kukulupila amba Yehova usa kulondolola milombelo ya Yesu na kwitulama mu bino bitatyi bya makambakano. “[Yehova] i ngabo ya boba bananga mu bubinebine; . . . ne kulaminina dishinda dya bapandulwemo bandi.” (Nk. 2:7, 8) Eyo, dishinda dya bululame kedibulwengapo makambakano, ino dyo dishinda dimo kete ditwala ku būmi bwa nyeke ne ku bwanapabo bwa bine. (Loma 8:21) Kokaleka muntu nansha umo akulubije’mo!

[Kunshi kwa dyani]

[Bipangujo bya Kifundwa]

[Bifwatulo pa paje 19]

I muswelo’ka otukajingulula bantu ba mu ano etu mafuku badi pamo bwa Abisalome ne tukelama kobadi namani?