Dyumuka Makinga a Dyabola!

‘Wialuje ku dikinga dya dyabola.’—2 TEM. 2:26.

USA KULONDOLOLA NAMANI?

Le i muswelo’ka ofwaninwe kwibandaula shi udi’nka na mutyima wa kufutulula bakwabo?

Kupityila ku kimfwa kya Pilato ne Petelo, le i ñeni’ka yobwanya kuboila ku kuleka kukwatwa moyo ne kuningilwa?

Le i muswelo’ka okepuka milangwe ya kwitopeka bipitepite?

1, 2. Le i makinga’ka a Dyabola otusa kubandaula mu kino kishinte?

 DYABOLA ubenzanga bengidi ba Yehova. Kitungo kyandi ke kya kwibonakanyapo, pamo bwa kiluwe wa banyema wipaya kikwatwa kyandi. Ino, kitungo kikatampe kya Dyabola i kukwata muntu mūmi ne kumwingidija mwasakila.—Tanga 2 Temote 2:24-26.

² Pa kukwata nyema mūmi, kiluwe wa makinga ubwanya kwingidija makinga palapala. Ubwanya kukavulumuna nyema atambile kokwa kwakokeja kumukwata mu dikinga. Nansha padi ubwanya kwingidija dikinga difyame dite na katangi mwanda wa kukwata nyema mu kitulumukila. Dyabola wingidijanga makinga a muswelo umo onka pa kukwata bengidi ba Leza bōmi. Shi ketusakilepo kukwatwa, tufwaninwe kudyumuka ne kuta mutyima ku bidyumu bilombola’mba makinga nansha bidiba bya Satana bidi pabwipi. Kino kishinte kisa kwisambila pa muswelo otubwanya kwilama ku makinga asatu engidija Dyabola, mwanda wa kwitunekenya. Ao mene i ano, (1) kunena kinenenene, (2) moyo ne kuningilwa, ne (3) kwitopeka bipitepite. Kishinte kilonda’ko kikesambila pa makinga makwabo nansha bidiba bibidi bya Satana.

BULA MUDILO WA KUNENA KINENENENE

3, 4. Le kukomenwa kubeja ludimi lwetu kubwanya kutwala ku bika? Leta kimfwa.

³ Pa kuvulumuna banyema pobafyeme, kiluwe ubwanya kusoka kiyombo, ne kutapa banyema pobakimba kunyema. Mu buluji bwa kyelekejo, Dyabola ukimbanga kusoka kipwilo kya bwine Kidishitu. Shi wabwanya, ukokeja kupangila bantu ba mu kipwilo kulampe na kifuko kya mutyima ntenke ne kwibaludikila mu kyandi kidiba. Le i muswelo’ka otubwanya kwingila pamo na Satana batwe kuyuka mpika ne kukwatwa nandi?

 ⁴ Mwanā bwanga Yakoba wādingakenye ludimi na mudilo. (Tanga Yakoba 3:6-8.) Shi tubakomenwa kubeja ludimi lwetu, tubwanya kusoka mudilo mu kipwilo mu buluji bwa kyelekejo. Le kino kibwanya kulongeka namani? Langulukila pa uno mwanda: Abaela musapu ku kupwila kwa pa kipwilo amba, kaka kampanda ke pania wa lonso. Pa kupwa kupwila, basapudi babidi bana-bakaji kebesambila pa uno musapu. Umo wasangala kadi usakila uno pania biyampe. Mukwabo nandi utatana kukanina kwa mutyima kwa pania ne kunena amba usakanga’tu kwimwekeja mu kipwilo. Lelo ukapwana na ani pa bano basapudi babidi? I kipēla’tu kuyuka i ani ukimba kusoka mudilo mu kipwilo kupityila ku binenwa byandi.

5. Pa kusaka kubula mudilo wa kunena kinenenene, le i muswelo’ka otukebandaula?

⁵ Lelo i muswelo’ka otubwanya kubula mudilo wa kunena kinenenene? Yesu wānenene amba: “Byōtambija mu kanwa i byōyujije kala ku mutyima.” (Mat. 12:34) Nanshi ditabula dibajinji i kubandaula bidi mutyima wetu. Lelo wepukanga milangwe mibi ibwanya kutwala ku binenwa bitapa? Kimfwa, kitatyi kyotwivwana amba tutu umo wapebwa madyese kampanda a mingilo, lelo twitabijanga na kampeja-bukidi amba kukanina kwandi kwa mutyima i kuyampe, nansha le tumutatananga amba udi na kwisakila? Shi tudi na kibidiji kya kufutulula bakwetu, i biyampe tuvuluke amba Dyabola wātatene kukanina kwa mutyima kwa Yoba mwingidi wa kikōkeji wa Leza. (Yoba 1:9-11) Pa kyaba kya kutatana mwanetu, tufwaninwe kubandaula kine kyotumufutulwila. Le tudi bine na bubinga buyampe botumufutulwila? Nansha le mutyima wetu i monwe na mushipiditu wampikwa buswe wandabile mu ano mafuku a mfulo?—2 Tem. 3:1-4.

6, 7. (a) Le i bubinga’ka bumo-bumo botukokeja padi kufutulwila bakwetu? (b) Le tufwaninwe kulonga namani shi abetutuke?

⁶ Tubandaulei’ko bidi bubinga bumo-bumo bukwabo botubwanya padi kufutulwila bakwetu. Bumo bidi i bwa kusaka bantu bamone’nka byotulonga. Na bubine, tubwanya kuponena mu ditompo dya kwizunzula na kumona bakwetu bu badi panshi. Nansha padi tubwanya kukimba kubingija kilubo kyetu amba i kyendele’mo. Ekale shi tudi na mitatulo, lwiso, nansha kubulwa kwikulupila batwe bene, tukafula ku konakanibwa.

⁷ Kyaba kimo tukokeja kulanga amba tudi na bubinga bwa kufutulwila muntu. Padi uno muntu wētunene binenwa bibi. Shi bidi uno muswelo, kwaluja kibi pa kibi kekupungapo mambo. Kulonga namino i kututa esanshi pa mudilo kadi i kulonga bintu mungya kiswa-mutyima kya Dyabola, ke kya Lezapo. (2 Tem. 2:26) I biyampe twiule kimfwa kya Yesu mu uno mwanda. Pobādi bamutuka, “kalubwile’o.” Ino “wafikije mwanda wandi kudi  yewa utyibila monka molokele.” (1 Pet. 2:21-23) Yesu wādi ukulupile amba, Yehova wādi wa kupwija myanda mu muswelo ne kitatyi Kyasaka. Netu tufwaninwe kukulupila mudi Leza uno muswelo. Kitatyi kyotwingidija ludimi lwetu mwanda wa kundapa, tutuntwilanga ku kulama “kikwatyijo kya kubambakanya kya ndoe” mu kipwilo kyetu.—Tanga Efisesa 4:1-3.

NYEMA DIKINGA DYA MOYO NE KUNINGILWA

8, 9. Mwanda waka Pilato wātyibile Yesu nsambu ya lufu?

⁸ Nyema shi wapi mu dikinga ukomenwanga kya kulonga, kakidi ne na bwanapabo bwa kujina bwine. Mu muswelo umo onka, muntu udi na moyo ne obaningila ukomenwanga kya kulonga. (Tanga Nkindi 29:25.) Tubandaulei’ko bimfwa bya bantu babidi beshileshile banekenibwe na kuningilwa ne moyo, ne kukimba ñeni yotubwanya kuboila ku byēbatene.

⁹ Pontyusa Pilato Mbikavu wa Loma wādi uyukile amba Yesu wādi muntu wambulwa mambo, kadi mobimwekela kādipo usaka kumusanshija. Na bubine, Pilato wānene amba Yesu kālongelepo kintu “kyakufwaninwa afwe.” Nansha nabya, Pilato wāmutyibile nsambu ya lufu. Mwanda waka? Mwanda Pilato wāningilwe na kibumbo. (Luka 23:15, 21-25) Bano balwana bāmunene amba, “wivwane ukutulula uno’u nankyo nanshi kudipo mulunda na Kesala.” Mu uno muswelo bāmuningile alonge byobasaka. (Yoa. 19:12) Padi Pilato wātyinine kujimija kitenta kyandi—nansha būmi bwandi—shi wēkupile ku mutamba wa Kidishitu. O mwanda wālongele kiswa-mutyima kya Dyabola.

10. Le i bika byālengeje Petelo atune Kidishitu?

¹⁰ Mutumibwa Petelo wādi mulunda wa pabwipi wa Yesu. Wānene kumeso a bantu bonso amba Yesu wādi Meshiasa. (Mat. 16:16) Petelo wāshele nyeke mukōkele kitatyi kyānyemene bana ba bwanga bakwabo mwanda wa kubulwa kwivwanija nshintulwilo ya byānene Yesu. (Yoa. 6:66-69) Kadi pāile balwana kukwata Yesu, Petelo wāingidije kipete mwanda wa kulwila Mfumwandi. (Yoa. 18:10, 11) Ino mwenda mafuku, Petelo wakwatwa moyo ne kutuna’mba kayukilepo Yesu Kidishitu. Mu kitatyi kityetye’tu, mutumibwa wapya mu dikinga dya kutyina bantu, kwine kwamulengeje ajimije bukankamane.—Mat. 26:74, 75.

11. Le i lupusa’ka lubi lotufwaninwe kulwa nalo?

¹¹ Byotudi Bene Kidishitu, tufwaninwe kukomena kuningilwa kotuningilwa tulonge bintu bikafityija Leza mutyima. Bakulumpe ba kaji ne bakwabo bakokeja kutompa kwituningila twikale ba budimbidimbi nansha kukimba kwitutonona tulonge busekese. Bana ba masomo balwanga na kuningilwa kobaningilwa na bakwabo batentule ku ekizame, batale bifwatulo bya bantu badi mutaka, kutoma mfwanka, kwingidija bitomibwa bikolwañana, kukolwa malwa, nansha kulonga busekese. Ino, i bika biketukwasha tunyeme dikinga dya moyo ne kuningilwa kulonga bintu bifityija Yehova mutyima?

12. Le i ñeni’ka yotubwanya kuboila kudi Pilato ne Petelo?

¹² Tutalei bidi ñeni yotubwanya kuboila ku kimfwa kya Pilato ne Petelo. Pilato wādi uyukile myanda’tu mityetye itala Kidishitu. Nansha nankyo, wādi uyukile amba Yesu wādi wakubulwa mambo kadi kādipo pamo bwa bantu bonso. Inoko Pilato wābudilwe kwityepeja ne buswe bwa kuswa Leza wa bine. Dyabola kāijijepo kumukwata mūmi. Petelo nandi wādi na buyuki bwa binebine kadi wādi uswele Leza. Ino kyaba kimo, wābudilwe butūkanye, wakwatwa moyo, ne kuningilwa. Kumeso kwa Yesu kukwatwa, Petelo wēaninye amba: “Nansha bonso bakakushiye, ino ami nkikakushiyepo.” (Mako 14:29, MB) Mutumibwa wādi ufwaninwe kwiteakanya biyampe ku matompo ādi amutengele, ne kwikala na kikulupija mudi Leza na kyādi na kaimba wa mitōto wāimbile amba: “Yehova udi  padi ami; nkikakwatwapo moyo; lelo kisaka kunonga muntu i kika?” (Mit. 118:6) Mu bufuku bwa mfulo bwa būmi Bwandi pano panshi, Yesu wāendele na Petelo ne bana ba bwanga bakwabo babidi mu budimi bwa Ngesemani. Pa kyaba kya kwikala batengele, ino Petelo ne bapwani nandi baponena mu tulo. Yesu webalangula kaebanena’mba: “Ebiya pano ikalai kutengela ne kulombela mwanda wa kutyina’mba, mwakatompibwa.” (Mako 14:38) Ino Petelo waponena monka mu tulo, kadi mwenda mafuku waningilwa ne kutyina bantu.

13. Le i muswelo’ka otukakomena kuningilwa kulonga kintu kibi?

¹³ Kudi ñeni mikwabo ya kamweno yotubwanya kuboila ku kimfwa kya Pilato ne Petelo: Pa kubwanya kukomena kuningilwa, bilomba kwikala ne na bino bintu, kimfwa buyuki bwa binebine, kwityepeja, butūkanye, buswe bwa kuswa Leza ne kwakamwa Yehova pa kyaba kya kwakamwa bantu. Shi lwitabijo lwetu lwimanine pa buyuki bwa binebine, tukesamba na bukankamane ne kikulupiji myanda itala nkulupilo yetu. Kino kiketukwasha tukomene kuningilwa ne kunekenya kityino kya bantu. Na bubine, ketufwaninwepo kukulupila bipitepite mu bukomo bwa batwe bene. Ino, tufwaninwe kuyuka na kwityepeja’mba tusakilwa bukomo bwa Leza pa kunekenya kuningilwa. Tufwaninwe kulomba mushipiditu wa Yehova ne kuleka buswe botumuswele bwitutonone tukwatakanye dijina dyandi ne misoñanya yandi. Pakwabo kadi, tufwaninwe kwiteakanya ku kuningilwa kumeso kwa kutompibwa. Kimfwa, kwiteakanya kumeso kwa kitatyi ne milombelo, bibwanya kukwasha betu bana banekenye kitatyi kitompa bakwabo kwibatonona balonge kintu kibi.—2 Kod. 13:7. *

EPUKA DIKINGA DIFINYA—KWITOPEKA BIPITEPITE

14. Le Dyabola usakanga twimone namani pa bilubo byetu bya pa kala?

¹⁴ Kyaba kimo dikinga ditebwanga nyema i dya mulamba ulēma nansha dibwe dipudike peulu mu kashinda muvudile kupityila nyema. Nyema pa kwenda kuyuka mpika wajinya katangi, mulamba nansha dibwe dyamuponena ne kumufinya. Kwitopeka bipitepite kukokeja kwikala pamo bwa kintu kilēma kifinyañana. Shi tulangulukila pa byotwalongele pa kala, tukokeja kwiivwana bu ‘batyimpwe byamalwa.’ (Tanga Mitōto 38:3-5, 8.) Satana usakanga wimone bu kukokejapo kufwilwa lusa na Yehova ne kufikila pa misoñanya Yandi.

15, 16. Le i muswelo’ka okepuka dikinga dya kwitopeka bipitepite?

¹⁵ Lelo i muswelo’ka okokeja kwepuka dino dikinga difinya? Shi walongele bubi bukatampe, longa pano bukomo bwa kujokeja kipwano kyobe na Yehova. Kamone bakulumpe ne kwibanena bakukwashe. (Yak. 5:14-16) Longa byobya byobwanya kulonga mwanda wa kolola kilubo. (2 Kod. 7:11) Shi abakudingila, kokityumukwa mutyima. Madingi i kilomboji kya buswe bukuswele Yehova. (Bah. 12:6) Sumininwa kuleka kujokela monka mu matabula atwala ku bubi, ne kulongela mungya kusuminwa kobe. Pa kupwa kwisāsa ne kuvundamina bubi, kulupila’mba kitapwa kya kikūlwa kya Yesu Kidishitu kibwanya bine kupūta bilubo byobe.—1 Yoa. 4:9, 14.

¹⁶ Bantu bamo bendelelanga na kwitopeka bipitepite pangala pa bubi bobalekelwe bya binebine. Shi nobe witopekanga, vuluka’mba Yehova wālekele Petelo ne batumibwa bakwabo banyemene Yesu, Wandi Mwana muswe mu bitatyi bikomo byaādi usakilwa bukwashi. Kadi Yehova wālekele muntu wāpangilwe mu kipwilo kya Kodinda pangala pa busekese bwa munyanji, mwine wesāshile mwenda mafuku.  (1 Kod. 5:1-5; 2 Kod. 2:6-8) Kinenwa kya Leza kitela banonga-bibi bakatampe bēsāshile ne kulekelwa na Leza.—2 Bil. 33:2, 10-13; 1 Kod. 6:9-11.

17. Le kikūlwa kikokeja kwitulongela bika?

¹⁷ Yehova ukalekela ne kwilwa bilubo byobe bya pa kala shi wisāsa bya binebine ne kwitabija lusa lwandi. Kokalanga nansha dimo amba, kitapwa kya kikūlwa kya Yesu kekibwanyapo kuputa bubi bobe. Shi ulange namino ukapya mu dikinga dya Satana. Kwishila na byobya bikusakila Dyabola ukulupile, kikūlwa kibwanya kupūta bubi bwa bantu bonso baponene’mo badi na mutyima wa kwisāsa. (Nk. 24:16) Kwitabija mu kikūlwa kubwanya kukutalula kiselwa kidi pa mapuji obe kya kwitopeka bipitepite ne kukupa bukomo bwa kwingidila Leza na mutyima, ñeni ne muya obe onso.—Mat. 22:37.

KETWIDILWEPO BUDYUMUKU BWA SATANA

18. Le i muswelo’ka otubwanya kwepuka makinga a Dyabola?

¹⁸ Satana wingidijanga makinga o-onso, kufika ne byaetukwata. Byoketwidilwepo budyumuku bwa Satana, tubwanya kwepuka kudyumukilwa na Dyabola. (2 Kod. 2:10, 11) Ketukapipo mu makinga nansha bidiba byandi, shi tulomba tunangu twa mwa kulwila na matompo. Yakoba wāsonekele amba, “shi kudi umo wa mwenu wakubulwa ñeni, nankyo alombe kudi Leza, kyaba bulale, wakubulwa ne mitoto mīne; nabya kikamupebwanga.” (Yak. 1:5) Tufwaninwe kulonga bintu mungya milombelo na kwifunda kitatyi ne kitatyi kifundwa kya pa kasuku ne na kwingidija Kinenwa kya Leza. Mabuku akwasha pa kwifunda Bible alupwilwe na kabumbo ka umpika wa binebine udi na manwa, asokwelanga patōka makinga atele Dyabola ne kwitukwasha twiepuke.

19, 20. Mwanda waka tufwaninwe kushikwa bibi?

¹⁹ Milombelo ne kwifunda Bible bitukwashanga tusanswe byoloke. Ino i biyampe kadi tutamije mutyima wa kushikwa bibi. (Mit. 97:10) Kulangulukila pa bipa bibi bibwanya kulupuka ku kulondalonda bilokoloko bya batwe bene kubwanya kwitukwasha twepuke’byo. (Yak. 1:14, 15) Shi twifunde kushikwa bibi ne kuswa bya binebine byobya biyampe, kyambo kikoka kitutele Satana pa dikinga dyandi; kekiketukokepo.

²⁰ Bine tufwijanga’ko bininge pa kuyuka amba Leza witukwashanga tuleke kudyumukilwa na Satana! Yehova witunyongololanga “kudi yewa mubi” kupityila ku mushipiditu, Kinenwa ne bulongolodi Bwandi. (Mat. 6:13) Mu kishinte kilonda’ko, tukefunda muswelo wa kwepuka makinga makwabo abidi a Dyabola amona bu endeka pa kukwata bengidi ba Leza bōmi.

[Kunshi kwa dyani]

[Bipangujo bya Kifundwa]

[Kifwatulo pa paje 24]

Kunena kinenenene kubwanya kusoka mudilo mu kipwilo na myanda

[Kifwatulo pa paje 27]

Ukokeja kutūla kiselwa kya kwitopeka bipitepite