Tulamei Mwimanino Wetu wa bu “Bēni Balupito”
Tulamei Mwimanino Wetu wa bu “Bēni Balupito”
“Nemwisashilapo byo mudi bēni balupito kujila bilokoloko bya bu-ngitu.”—1 PET. 2:11.
USA KULONDOLOLA NAMANI?
Mwanda waka bashingwe māni babwanya kwitwa bu beni ba lupito?
Le “mikōko mikwabo” i beni ba lupito mu buluji’ka?
Le i bika byotengele na kipyupyu mu mafuku āya ku meso?
1, 2. Le Petelo pa kwingidija kishima “batongibwe” wādi wisambila pa bāni, ne mwanda waka wēbetyile bu “bēni balupito”?
KINTU kya myaka 30 kupwa kwa Yesu kwenda mūlu, mutumibwa Petelo wāsonekele mukanda kudi “batongibwe balupito bapalankanibwe mu Pontusa, ne mu Ngalatea, ne mu Kapodosa, ne mu Asha, ne mu Bityinia.” (1 Pet. 1:1) Na bubine, pa kutela kishima “batongibwe,” Petelo wādi wisambila pa boba bādi bashingwe māni a mushipiditu sandu pamo bwa aye ne ‘kubutulwa kupya ku kulupila’ mwanda wa kubikala na Kidishitu momwa mūlu. (Tanga 1 Petelo 1:3, 4.) Ino mwanda waka wāityile bano batongwe bu “bēni balupito” mwenda mafuku? (1 Pet. 2:11) Ne kino kidi na buluji’ka kotudi dyalelo nansha shi kudi muntu 1 kete mu Batumoni bakankamane 650 kujokoloka ntanda, mutongwe bu mushingwe māni?
2 Kyādi kyendele’mo kwingidija kino kishima “bēni balupito” ku bashingwe māni ba mu myaka katwa kabajinji. Ne basheleshele’ko ba mu kino kisumpi bakidi bōmi dyalelo nabo mo monka, kwikala kobekele pano panshi ke kwa nyekepo. Mutumibwa Polo mwine ubadilwa mu “kaluombe katyetye,” ushintulula amba: “Ke-buntu bu-mwine kibundi bwetu budi mūlu; ko tukungila Mupandiji, ke Mfumwetu Yesu Kidishitu.” (Luka 12:32; Fid. 3:20) Byobapelwe buno “bu-mwine kibundi . . . mūlu,” bashingwe māni pa kufwa bashiyanga pano pa ntanda mwanda wa kintu kimo kya mvubu mpata, ke būmi bwampikwa kufwa momwa mūlu kadi. (Tanga Fidipai 1:21-23.) Nanshi mu buluji bwinebwine, bafwaninwe kutelwa bu “bēni balupito” mu ntanda iludikwa na Satana.
3. Le i kipangujo’ka kyaipangulwa pa mwanda utala “mikōko mikwabo”?
3 Le “mikōko mikwabo” nayo le? (Yoa. 10:16) Le idi na lukulupilo lwa mu Bisonekwa lwa kwikala nyeke pano pa ntanda? Bine, ino ntanda i kekala kīkalo kyayo nyeke! Inoko, nayo ibwanya kumonwa dyalelo bu beni balupito mu buluji kampanda. Mu buluji’ka?
“BIPANGWA BYONSOLOLO BIBINZANGA”
4. Le bendeji ba ntanda kebabwanyapo kukankaja bika?
4 Ngikadilo mibi ya Satana byoikidi’ko, bantu bonso, kubadila’mo ne Bene Kidishitu bakendelela kususuka na bipa bibi bilupukile ku butomboki bwa Satana bwa kutombokela Yehova. Tutanga mu Loma 8:22 amba: “Bipangwa byonsololo bibinzanga, nabyo i bikwatwe ne misongo ne pano pēne.” Bendeji ba ntanda, befundi ba sianse, banonga-biya nansha shi i bampikwa budimbidimbi namani, kebabwanyapo kwiikankaja.
5. Le i matabula’ka ātabwile midiyo ne midiyo ya bantu tamba mu 1914, ne mwanda waka?
5 Tamba 1914, midiyo ne midiyo ya bantu i batonge ne mutyima tō kubikadilwa na Mulopwe ubikikilwe na Leza, ke Kidishitu Yesu kadi. Kebasakengapo kwikala ba ntanda ya Satana. Bapelanga kukwatakanya ntanda ya Satana. Ino, bengidijanga būmi bwabo ne bituntwa mwanda wa kukwatakanya Bulopwe bwa Leza ne kwingidila tumweno twa buno Bulopwe.—Loma 14:7, 8.
6. Le Batumoni ba Yehova babwanya kwitwa bu beni mu buluji’ka?
6 Bine, Batumoni ba Yehova i bana ba kibundi balēmekele bijila badi mu matanda 200 ne kupita, badi pamo bwa beni nansha shi bashikete kwepi. Balamanga mwimanino wabo wa kubulwa kwikuja mu myanda ya politike ne mu tuvutakanya twa bantu twa bukile bukya. Enka ne dyalelo, bemonanga bu bana ba kibundi ba ntanda impya i katūla’ko Leza. Basangele pa kuyuka’mba mafuku abo a bu beni balupito, mu ino ngikadilo mibi ya kubulwa kubwaninina keadi kubwipi na mfulo yao.
7. Le bengidi ba Leza bakekala bekadi ba lonso muswelo’ka ne kwepi?
7 Pano pano ponka, Yesu usa kwingidija lupusa lwandi mwanda wa konakanya ntanda mibi ya Satana. Umbikalo mubwaninine wa Kidishitu ukanyongolola ntanda ku bubi ne ku tusua. Bukatalula’ko bintu bimweka ne kebimweka bilupukile ku butomboki bobātombokele bubikadi boloke bwa Yehova. Bengidi ba Leza ba kikōkeji bakekala bekadi ba lonso mu Paladisa pano pa ntanda. (Tanga Kusokwelwa 21:1-5.) Mu buluji bwinebwine, bipangwa byonso “bikakūlwanga ku bupika bwa kubola, nabyo ke byana bya bene bya ntumbo bwa bāna ba Leza.”—Loma 8:21.
LE I BIKA BILOMBELWE BENE KIDISHITU BA BINE KULONGA?
8, 9. Shintulula byādi bikimba kunena Petelo pa kwingidija kishima “kujila bilokoloko bya bu-ngitu.”
8 Petelo ushintulula byobya bilombelwe kulonga Bene Kidishitu panena amba: “Bānwe baswedibwe, nemwisashilapo byo mudi bēni balupito kujila bilokoloko bya bu-ngitu byakūmana ne mutyima.” (1 Pet. 2:11) Ano madingi āpelwe dibajinji Bene Kidishitu bashingwe māni, ino adi na mvubu imo yonka ne ku mikōko mikwabo ya Yesu.
9 Bilokoloko bimo ke bibipo, shi bipwijibwa mu muswelo ulombwelwe na Umpangi. Na bubine bibwejanga’ko nsangaji mu būmi. Kimfwa, kudi bilokoloko byendele’mo, pamo bwa kudya bidibwa biyampe ne kutoma, kwipwija mukose ne kuloelelwa mu kipwano kilumbuluke na balunda. Enka ne kilokoloko kya kusambakena pamo kwa bantu besongele i kyendele’mo kadi kidi na kifuko kyako mu busongi. (1 Kod. 7:3-5) Ino, Petelo wāingidije pambulwa kwitupa “bilokoloko bya bu-ngitu” mwanda wa kwisambila pa byobya “byakūmana ne mutyima.” Pa kulombola’tu mobishintulwila, malamuni amo a Bible esambila pa “lwiso lwa ngitu” (Bisonekwa Bitōkele) nansha “bisakasaka bu-ngitu” (Dibuku Dijila). Na bubinebine, muntu yense udi na kilokoloko kekikwatañenepo na mpango ya Yehova ilombwelwe kadi kidi na lupusa lubi pa kipwano kyandi kilumbuluke na Leza, ufwaninwe nyeke kwibandaula. Shi bitupu kikulupiji kya Mwine Kidishitu kya kulama būmi bwa muya wandi kibwanya kwikala mu kyaka kikatampe.
10. Le i manwa’ka amoamo engidijanga Satana mwanda wa kulengeja Bene Kidishitu bekale ba ino ntanda?
10 Kitungo kya Satana i kya kuzozeja kusumininwa kusumininwe Bene Kidishitu ba bine kwimona bu “bēni balupito” mu ntanda ya dyalelo. Kusanswa bupeta, busekese bwa kyongo, kukokwa na ntumbo, mushipiditu wa “kwikala mubajinji” ne bukomo bukoka bwa kufwila mizo—ano onso i makinga a Satana afwaninwe kujingulula. Tulombolanga patōkelela amba ketusakangapo kwikala ba ino ntanda imbi na kusumininwa kwijiba ku bino bilokoloko bibi bya ngitu. Tulombolanga amba tudi mu ino ntanda mu mafuku’tu matyetye. Bine, tusakanga ne kadi tuloñanga bukomo bwa kwikala bekadi ba lonso mu ntanda impya ya Leza ya boloke.
MWIENDELEJO MULUMBULUKE
11, 12. Le beni bamonwanga kyaba kimo namani, ne i bika bibwanya kunenwa Batumoni ba Yehova?
11 Petelo wendelela kushintulula byobya bilombwa Bene Kidishitu “bēni balupito,” na kunena mu vese 12 amba: “Ne mwikadilo wenu wikale wakufwaninwa umbukata mwa baJentaila; amba, monka mo bemunenena pamo bwa balonga bibi, ino pa mingilo yenu milumbuluke yo bamona batumbije Leza mu dyodya difuku dyakupempulwa.” Beni, bekadi balupito mu ntanda ya bweni, bafutululwanga kyaba kimo. Babwanya kumonwa’nka ne bu banonga-bibi mwanda’po’tu i beshile na bakwabo. Muneneno wabo, bilongwa byabo, muvwadilo wabo, padi’nka ne mumwekelo wabo ukokeja kwishila na wa bakwabo. Ino, kitatyi kyobalonga biyampe, ko kunena amba shi mwiendelejo wabo i muyampe, binenwa bibi byobebanena pangala pa kwishila kwabo bikamweka bu byampikwa kwendela’mo.
12 Mu muswelo umo onka, Bene Kidishitu ba bine dyalelo i beshile na bakwabo mu miswelo kampanda, kimfwa mu muneneno ne mu butongi bwa kwipwija mukose. Muvwadilo ne mwidyangwilo wabo ulombola amba i beshile na bantu bavule bebajokolokele. Kuno kwishila kutwalanga bantu bamo ba milangwe mifwe, bafule ku kwibeta bu banonga-bibi. Inoko, bantu bakwabo babwanya kwibatendela pa mwanda wa mwiendelejo wabo.
13, 14. Le ñeni ‘ibingijibwanga ku bonso bāna bayo’ namani? Leta kimfwa
13 Bine, mwiendelejo mulumbuluke ubwanya kukwasha pa kukankaja kafutululo ka bituputupu. Nansha ke Yesu, muntu umo kete wādi na kikōkeji kibwaninine kudi Leza, wābepelwe bya bubela. Bamo bāmwityile bu “muntu kidyedyedye ne kutoma vinyu, mulunda ne basonkeja-musonko na babipya-mambo.” Bubine i buno amba, mwiendelejo wandi wa tunangu mu kwingidila Leza, wābepulwile bubela bwādi bumubepelwa’mba i nonga-bibi. Yesu wānene amba, “ñeni nayo yabingijibwapo ku bonso bāna bayo.” (Mat. 11:19) Ne dyalelo nadyo mo monka. Kimfwa, balondakani bamo ba Betele ya Selters, Alemanye batendelanga batutu ne bakaka bengila’ko. Ino mukulu wa kibundi wanene patōkelela pa mwiendelejo wabo amba: “Batumoni ba Yehova bengila’ko badi na būmi bwa pa bula, ino kebukambakanyangapo būmi bwa bakwabo mu kibundi.”
14 Panopano ponka, bafudile ku kunena binenwa bya uno muswelo pangala pa Batumoni ba Yehova ba mu Mosku, Rusi. Babepelwe bya bubela amba i balonge bilongwa bibi bivule. Ino, mu Kweji 6, 2010, Kidye kya byepelo bya bantu kya mu Strasbourg, Franse, mu Bulaya kyanene amba: “Kidye kibamone amba kubulwa kulēmeka kwa [Mosku] kwa bwanapabo bwa kipwilo ne bulongolodi, kekwadipo kwendele’mo. Bidye bya butyibi bya mu ino ntanda kebyabwejeje’kopo bubinga ‘bufwaninwe nansha bupotoloke’ bulombola’mba, kulomba kwa bantu kwa byepelo byabo” kwadi kubi, kimfwa, kwadi kupomona bisaka, kutonona bantu betundike ne kupela bundapi bwa kiñanga. Nanshi, “mfuto yebapelwe na bino bidye bya butyibi yadi mikomo bininge, pa mwanda wa kubulwa bujalale mu myanda itala bijila byabo ne kutabuka pa mikalo ya kitungo kya bijila bine byobadi balonda.”
KIKŌKEJI KYENDELE’MO
15. Le Bene Kidishitu ba bine kujokoloka ntanda yonso balondanga musoñanya’ka wa mu Bible?
15 Na bubine Batumoni ba Yehova ba mu Mosku—ne ba ntanda yonso—bavuijanga bisakibwa bivule bya bwine Kidishitu bilombwelwe na Petelo. Wāsonekele amba: “Kadi mwikale kukōkela bijila byonso bya bantu pa mwanda wa Mfumwetu; shi kudi mulopwe utabukile bukatampe; shi kudi bambikavu bakutalulwa.” (1 Pet. 2:13, 14) Nansha byokebadipo ba ino ntanda mibi, Bene Kidishitu bakōkelanga ne mutyima tō bakatampe ba lupusa “bádipo,” enka na mwāfundijije’kyo Polo.—Tanga Loma 13:1, 5-7.
16, 17. (a) Le i bika bilombola amba ketulwangapo na imbikalo? (b) Le i bika byājingulwile bendeji bamo ba kipolitike?
16 Kitatyi kiendeja Batumoni ba Yehova pamo bwa “bēni balupito” mu ntanda ya dyalelo, kebeluñangapo na bantu bamo balwa na balupusa; kadi kebeluñangapo nansha kukankaja bakwabo bakwata butyibi pa myanda ya politike nansha ya bantu. Kwishila na bipwilo bikwabo, Batumoni ba Yehova kebekujangapo mu politike. Kadi kebatompangapo kutonona bendeji ba politike bashinte muswelo obendeja bantu. Mulangwe wa amba bātompele kuvutakanya lupusa lwa bantu nansha kona umbikalo ke wādipo na kyalwilo!
17 Pa kukōkela balungu ba lupusa mungya madingi a Petelo a ‘kulēmeka mulopwe,’ Bene Kidishitu balombolanga bulēme ne kalēmo ku boba bapelwe lupusa. (1 Pet. 2:17) Kyaba kimo, balupusa bājingulwile amba kebādipo na bubinga bwinebwine bwa kutela bininge Batumoni ba Yehova mutyima. Kimfwa, Steffen Reiche muntu wa politike wa mu Alemanye wāikele mwenda mafuku ke kamukunwi wa mu polovenshi ya Brandebourg, ne kwikala mu kitango kya bwendeji kya Alemanye wānene amba: “Mwiendelejo muyampe wa Batumoni ba Yehova mu makomponi ne mu bifungo, udi na mvubu ne ku Batumoni ba dyalelo enka na mowādi wikadile nayo ku ba pa kala pākidi’ko ntanda ya bijila bya bwanapabo: nakampata wāmwekēle ne mu kwimanija kwabo kumeso a basola betwa bu ba SS ne mu lusa lobālombwele ku bakutwa-nabo. Kadi wānene amba, ino ngikadilo yādi na mvubu ku bene kibundi bonso ba mu yetu ntanda, nakampata kitatyi kyēlundile’ko kimpuma kyādi kilongwa beni ne bantu ba kipolitike nansha balwana.”
BELOMBOLANGA BUSWE
18. (a) Mwanda waka tudi na kibidiji kya kusanswa kisaka kyonso kya bu bana na bana? (b) Le i bika byajingulwile bantu bamo ke Batumonipo?
18 Mutumibwa Petelo wāsonekele amba: “Lemekai bantu bonso. Mwifwileiko lusa lwa bu-bāna na bāna. Akamwai Leza.” (1 Pet. 2:17) Batumoni ba Yehova batyinanga bininge kufityija Leza mutyima ne kino kibakankamikanga balonge kiswa-mutyima kyandi. Badi na nsangaji ya kwikala mu kisaka kya ntanda yonso kya batutu ne bakaka badi na mutyima umo wa kwingidila Yehova. Nanshi, i kyendele’mo bekale na ‘buswe bwa bu-bāna na bāna.’ Buno buswe bwa bu bana na bana, bwine kevudilepo kumweka mu bantu ba kwisakila ba dyalelo, butulumunanga kyaba kimo boba ke Batumonipo. Kimfwa, kalombwe umo mwana-mukaji ukunkujanga beni wingilanga mu kitango kitala myanda ya ñendo, watulumukile pa kumona kisanso ne bukwashi bwakweshibwe Batumoni beni bakatenwe ku kitango kya ntanda yonso kya mu Alemanye kya mu 2009. Wanene amba, mu bula bwa myaka yonso yoñingile bu kalombwe, kashā nkyamwene kintu kya uno muswelo. Kupwa, Kamoni umo nandi wanena amba: “Bintu byonso byanene uno mwana-mukaji potudi, wadi unena’byo na kutulumuka ne na kyanga.” Ku kitango kyowakatenwe’ko, lelo waivwene bantu badi babandila Batumoni nabo batulumuka uno muswelo?
19. Le tufwaninwe kusumininwa kulonga bika, ne mwanda waka?
19 Mu miswelo yonso yatelwa kulu’ku—ne mu mikwabo—Batumoni ba Yehova belombolanga mu buluji bwinebwine amba, i “bēni balupito” mu ntanda ya Satana ya dyalelo. Kadi i basumininwe na nsangaji kushala nyeke bu beni ba lupito. Lukulupilo lwabo lwa amba panopano ponka basa kwikala bekadi ba lonso ba ntanda mipya ya Leza ya boloke i lukomo kadi ludi na kyalwilo kya binebine. Lelo nobe kutengelepo kino?
[Bipangujo bya Kifundwa]
[Kifwatulo pa paje 23]
Ketuloñangapo bukomo bwa kukūla ntanda ya Satana
[Kifwatulo pa paje 23]
Tukwatakanyanga ntanda mipya ya Leza
[Kifwatulo pa paje 25]
Bubinebine bwa mu Bible bwākweshe mu kulunga umbumo kino kisaka kya mu Rusi
