1-3. Le kikulupiji kya Polo mudi Yehova kyākomejibwe namani? (Tala kifwatulo kidi ku ngalwilo.)

KYĀDI kyaka kwikala mwine Kidishitu mu Loma. Pa kubepelwa amba ye basoka kibundi mu mwaka 64 K.K. ne kusapulwa amba bashikilwe bantu, balondi ba Kidishitu bāshikilwe bininge. Shi wādi mwine Kidishitu mu kine kitatyi’kya, wadi wa kukutwa ne kususulwa difuku ne difuku. Banabenu bamo ba ku mushipiditu basasamwinwe na banyema nansha kupopwa ku mityi ne kusokwa bōmi bu bimuni bya bufuku.

² Bimweka amba mu kino kitatyi kya mitabakano mo amo mwākutyilwe mutumibwa Polo musunsa wa bubidi. Lelo kudi bene Kidishitu bakwabo bādi bakamutala? Bimweka bu Polo wādi ulanga shi banababo bakāya kumutala ke pantu dibajinji kekwadipo wādi wiya kumutala, o mwanda wālembele Temote amba: “Ponasambile dibajinji i kutupu nansha umo waile ku wami mutamba, ino bonso baungelele—le kadi, kebakilambikwa ano mambo.” Nansha nabya, Polo wādi uyukile amba kāelelelwepo’tu. Wāsonekele amba: “Ino Mfumwetu waimene pabwipi nami.” Bine, Mfumwetu Yesu wāpele Polo bukomo bwaādi usakilwa. Le buno bukwashi bwa kwa Leza bwādi bwa kamweno  namani? Tala byālupukile’ko: “Nanyongolwelwe mu kyakanwa kya ntambo.”—2 Tm. 4:16, 17. *

³ Kuvuluka ino myanda yaēmwenine kwādi kukomeja Polo, na kumukwasha akulupile amba Yehova ukamukomeja ōminine matompo andi a mu kine kitatyi’kya ne makwabo akāya kumeso. Na bubine, wāendelele na kunena kiponka na ponka amba: “Mfumwetu ukanyongolola ami ku mingilo yonso mibi.” (2 Tm. 4:18) Na bubine, Polo wājingulwile amba bukwashi bwa bantu budi na mikalo, inoko bukwashi bwa Yehova ne bwa wandi Mwana i bwa kitatyi kyonso!

4, 5. (a) Lelo i kudi ani kokatambula nyeke bukwashi bosakilwa? (b) Lelo i muswelo’ka okokeja kuningisha kipwano kyobe na Yehova?

⁴ Lelo nobe kodi mwiivwane kitatyi kimo bu udi bunka mu makambakano? Padi i kubulwa kaji, kuningilwa ku masomo, misongo nansha bikoleja bikwabo. Padi walombele ne bukwashi, inoko bantu bakwabo bakutyumuna mutyima na kuleka kukupa bine byosakilwa. Shako, myanda mikwabo keibwanikapo kupwa na bukwashi bwa bantu kete. Mu ngikadilo idi namino, le madingi a mu Bible a ‘kukulupila mudi Yehova’ i a kamweno? (Nki. 3:5, 6) Le keadipo na mvubu? Na bubine, ke amopo! Bukwashi bwa Leza i bwa bine, enka na mokilombwedilwe mu nsekununi mivule ya mu Bible.

⁵ Nanshi, pa kyaba kya kutamija kiji shi bukwashi bwa bantu bumweka bu butyetye, mona ino ngikadilo na mwēimwenine Polo—bu mikenga ya kukulupila ne pa mfulo mudi Yehova ne kwimwena bulami bwandi bukatampe bwa buswe. Kino kikakomeja kikulupiji kyobe mwadi ne kulengeja kipwano kyobe nandi kikale kya bine kutabuka.

6. Mwanda waka bikokeja kwikala bikomo bininge kukulupila mudi Yehova kitatyi kyotudi mu makambakano?

⁶ Lelo ubwanya kutūla makambakano obe kudi Yehova mu milombelo ne kwikala na ndoe ya kuyuka’mba ubalonga byowadi ubwanya kulonga pa uno mwanda, nandi ukavuya bishele? Bine, ubwanya! (Tanga Ñimbo 62:8; 1 Petelo 5:7.) Kwifunda kulonga bintu namino i muswelo muyampe wa kutamija kipwano na Yehova. Kadi, kukulupila amba Yehova ukakupa byosakilwa kubwanya kutyepeja makambakano. Mwanda waka? Bubinga bumo bidi i bwa amba Yehova kalondololangapo nyeke kiponka na ponka.—Ñim. 13:1, 2; 74:10; 89:46; 90:13; Bah. 1:2.

7. Mwanda waka Yehova kalondololangapo nyeke ku milombelo yetu kiponka na ponka?

⁷ Mwanda waka Yehova ketulondololangapo kiponka na ponka ku milombelo yetu yonso? Vuluka amba umonanga kipwano kyetu nandi na mwikadilanga kipwano kya bana na shabo. (Ñim. 103:13) Mwana kabwanyapo kutengela mbutwile amulongele kyonso kyalomba nansha kwikilonga kiponka na ponka. Kulomba kumo kwa mwana kubwanya kwikala kwa kansontomokela. Kukwabo nako kufwaninwe kwilaija pa kitatyi kifwaninwe. Kadi bintu bikwabo bilomba mwana bibwanya kwikala byampikwa kamweno kwadi ne ku bantu bakwabo. Pa kwabo kadi, kulongela monka kiponka na ponka ku kulomba konso kwa mwana kubwanya kushinta kipwano kikale na kya mfumwabo na umpika, mwana waikala ke mfumwabo. Muswelo umo onka, pa mwanda wa kamweno ketu Yehova ubwanya kuleka kitatyi kampanda  kipite’po kumeso kwa kulondolola ku milombelo yetu. Luno i lupusa lwandi lwa bu Umpangi wa tunangu, Mfumwetu wa buswe ne Tata wetu wa mūlu. Kulondolola ku kulomba kwetu konso kiponka na ponka kwadi kwa kushinta kipwano kyetu nandi.—Dingakanya na Isaya 29:16; 45:9.

8. Lelo i bika bilaile Yehova bitala mikalo yetu?

⁸ Mwanda mukwabo i uno amba Yehova uyukile biyampe mikalo yetu. (Ñim. 103:14) O mwanda, ketusakilangapo tūminine na bukomo bwetu, inoko witupanga bukwashi bwa bu shabana. Shako, kyaba kimo tubwanya kwiivwana bu tubakomenwa. Inoko Yehova witukulupija amba kakalekelelapo nansha dimo bengidi bandi basusuke kupita pa byobya bobabwanya kūminina. Na bubine, “[ukashitula] dishinda dya kutambila’ko.” (Tanga 1 Kodinda 10:13.) Nanshi, tudi na bubinga buyampe bwa kukulupidila’mba kuleka kulekele Yehova tutyumwine mu manwi byobya byotubwanya i kwendele’mo.

9. Lelo i bika byotufwaninwe kulonga shi ketukwashibwepo kiponka na ponka mungya milombelo yetu?

⁹ Shi ketukwashibwepo kiponka na ponka mungya milombelo yetu, tutengelei Yewa mwine uyukile kitatyi kya kwitukwasha. Vuluka amba nandi ulombolanga kitūkijetyima, mwanda udi na mēlu a kwitunyongolola. “Yehova wakakungila, amba emufwile lusa; kadi o mwanda wakazunzulwa, amba emukwatyilwe kanye; ino Yehova i Leza wa mundudi; beselwe dyese bonso bamukungilanga.”—Isa. 30:18.

10-12. (a) Lelo ngikadilo yotudi’mo ibwanya kwikala mikomo bininge kudi mwine Kidishitu ulelele muntu wa mu kisaka udi na misongo ya zenzeka namani? (b) Lelo kukulupila mudi Yehova mu bitatyi bya makambakano kubwanya kwikala na lupusa’ka pa kipwano kyotupwene nandi? Leta kimfwa.

¹⁰ Kitatyi kyodi mu makambakano makomo, ubwanya kwiivwana bwa Polo—amba udi mu “kyakanwa kya ntambo” nansha kubwipi nakyo. Mu bino bitatyi kukulupila mudi Yehova i kukomo bininge—inoko ye pokudi na mvubu. Kimfwa, langa’po bidi shi ulelele muntu wa mu kisaka ubela misongo ya zenzeka. Padi ulombelanga wikale na tunangu ne bukomo. * Shi ubalonga byonso byobwanya kulonga pa uno mwanda, lelo kutūkijepo mutyima pa kuyuka amba meso a Yehova adi podi ne amba ukakupa byosakilwa pa kūminina na kikōkeji?—Ñim. 32:8.

¹¹ Ngikadilo yotudi’mo ibwanya kwitulengeja tumone bintu muswelo mukwabo. Ubwanya kutambula milangwe ya bamuñanga mishile na yobe. Nansha babutule bokulupile babwanya kukusenga mu muswelo ubwanya kubipija’ko ngikadilo yobe. Lomba nyeke bukomo kudi Yehova. Fwena nyeke kwadi. (Tanga 1 Samwele 30:3, 6.) Kitatyi kyokakwashibwa, kipwano kyobe nandi kikaninga.

¹² Linda * waivwanije bubine bwa uno mwanda pa kupwa kulela mu bula bwa myaka kampanda bambutwile bandi banunu. Unena amba: “Mu ino ngikadilo, wami mulume, nkasami mwana-mulume ne ami divule twakomenwe kya kulonga. Twemwene bu ketudipo na wa kwitukwasha. Inoko, shi tutale kunyuma, tumona na bubine muswelo Yehova waetukwatakenye. Wetukankamikile ne kwitupa byobya byotwadi tusakilwa, nansha ke mu kitatyi kyotwadi tumona bu twi bakomenwe kya kulonga.”

13. Le kukulupila mudi Yehova kwakweshe namani kaka umo alwe na makambakano?

¹³ Kadi kikulupiji kikomo mudi Yehova  kibwanya kwitukwasha kitatyi kyotulwa na makambakano. Kitatyi mulumya Rhonda Kekamonipo kyaadi kasake kwilubula nandi, nkasandya Rhonda mwana-mulume wakwetwe misongo itwa bu lupus (misongo ya mu kikoba), misongo ya mpanda-mfwa. Myeji mityetye pa kupita’po, mukaja mwanabo wafwa. Rhonda paadi kaivwana’ko biyampe, washilula kwingila bupania wa lonso. Kepejije inandi nandi lungulungu kelulēle. Lelo i bika byakweshe Rhonda alwe na ino ngikadilo? Unena amba: “Nadi nesamba na Yehova difuku ne difuku, enka ne mu tumyanda tutyetutye twine. Kulonga namino kwaunkweshe mone Yehova bu wa bine kondi. Kwaumfundije kukulupila mwadi pa kyaba kya kwikulupila ami mwine nansha bantu bakwabo. Kadi bukwashi bwaunkweshe bwadi bufike’po—wavuije bisakibwa byami byonso. Kino, kyankweshe nemwene kwingila kakasa-kakasa na Yehova.”

14. Le i kikulupiji’ka kibwanya kwikala na mwine Kidishitu wa kikōkeji wa mwanabo wa mu kisaka upangilwe?

¹⁴ Tubandaulei’ko mwanda mukwabo. Langa’po bidi shi mwanenu wa mu kisaka osenswe wapangwa. Kupityila ku kifundwa kyobe kya Bible, uyukile mwa kwikadila na bapangwe. (1 Ko. 5:11; 2 Yo. 10) Inoko, kukwatakanya butyibi butala kupangwa kubwanya kumweka kyaba kimo bu kukomo. Lelo ubwanya kukulupila amba Tata obe wa mūlu ukakupa bukomo bosakilwa mwanda wa usumininwe kulonda nyeke bulombodi bwa mu Bible butala pa bapangwe? Le ubulwe’po kumona uno bu mukenga wa kukomeja kipwano kyobe na Yehova na kupwana nandi bininge?

15. Mwanda waka Adama wātyumwine kijila kya Leza mu Edena?

¹⁵ Pa uno mwanda, langulukila pa Adama muntu mubajinji. Lelo wādi ukulupile amba  ubwanya kutombokela Leza ne kwendelela kwikala mūmi? Mhm, mwanda Bisonekwa bitulombola’mba Adama “kaongwelwepo.” (1 Tm. 2:14) Penepo, mwanda waka wātombokele? Adama wādile kipa kyāmupele Eva wandi mukaji pa mwanda wa buswe. Wātejeje diwi dya wandi mukaji pa kyaba kya kuteja Yehova, Leza wandi.—Ngo. 3:6, 17.

16. Lelo i ani otufwaninwe kusanswa bininge, ne mwanda waka?

¹⁶ Le kino kilombola amba ketufwaninwepo kusanswa bininge babutule? Aa! Ino otufwaninwe kusanswa bininge i Yehova. (Tanga Mateo 22:37, 38.) Na bubine, kulonga namino i kusanswa babutule, ekale pano bengidilanga Yehova nansha kebamwingidilangapo. Nanshi ningija nyeke kipwano kyobe na Yehova ne kumukulupila. Kadi ekale ukambakanibwanga na kupangwa kwa mubutule, nankyo pungulwila mutyima obe kudi Yehova mu milombelo. * (Loma 12:12; Fid. 4:6, 7) Ingidija ino ngikadilo ya kutyumukwa mutyima mwanda wa kukomeja kipwano kyobe na Yehova. Kino kikakukwasha utane bukwashi buyampe kudi Yehova.

17. Kitatyi kyotuvudilwa bya kulonga mu kusapula Bulopwe, le i muswelo’ka otukokeja kulombola’mba tukulupile mudi Yehova?

¹⁷ Mwanda waka Polo “[wānyongolwelwe] mu kyakanwa kya ntambo”? Unena amba: “Amba kupityila kudi ami busapudi busapulwe ne pa mfulo kadi mizo yonso ivwane’bo.” (2 Tm. 4:17) Pamo’nka na Polo, shi tuvudilwe bya kulonga mu mwingilo wa busapudi, nabya tukulupile amba Yehova witumwene ne ‘uketutentekela’ko’ bintu bikwabo byonso byotusakilwa. (Mat. 6:33) Byotudi basapudi ba Bulopwe, twi ‘bapebwe kiselwa kya myanda miyampe,’ kadi tumonwanga na Yehova bu “bengidi bengila pamo” nandi. (1 Tes. 2:4; 1 Ko. 3:9) Shi tupyasakene bininge mu mwingilo wa Leza, nabya biketupēlela kwilaija bukwashi.

18. Lelo i mu miswelo’ka motubwanya kutamija kikulupiji kyetu mudi Yehova ne kukomeja kipwano kyetu nandi?

¹⁸ Shi ke pano, twingidijei kino kitatyi mwanda wa kukomeja kipwano kyetu na Leza. Shi ngikadilo kampanda ibetuzumbija mutyima, twiingidijei bu mukenga wa kufwena kudi Yehova. Bine, na kwifunda bininge Kinenwa kya Leza, na kulombela nyeke ne na kwingila bininge mingilo ya ku mushipiditu, tukulupilei amba Yehova uketukwasha tūminine makambakano otulwa nao dyalelo ne a mu mafuku āya kumeso.