1. Mwanda waka Polo wānene amba “Kidishitu i bukomo bwa Leza”?

YEHOVA wāmwekeje bukomo bwandi mudi Yesu Kidishitu mu miswelo ya kutendelwa. Ma Evanjile aná etulombola myanda ikomeja lwitabijo itala pa bingelengele bimo byālongele Kidishitu. Mobimwekela wālongele ne bingelengele bikwabo bivule bine. (Mat. 9:35; Luka 9:11) Na bubine, bukomo bwa Leza bwāmwekele mudi Yesu. O mwanda mutumibwa Polo wānene pangala pa Yesu amba: “Kidishitu i bukomo bwa Leza.” (1 Ko. 1:24) Le penepa, bingelengele bya Yesu bibwanya kwikala na lupusa’ka mu būmi bwetu?

2. Le i bika byotubwanya kwifunda ku bingelengele bya Yesu?

² Mutumibwa Petelo wānenene’mba Yesu wālongele bingelengele nansha “bintu bya kutendelwa.” (Bil. 2:22) Bilongwa bya bukomo byālongele Yesu pano pa ntanda byādi bilomboji bya madyese makatampe akāya kumeso mu buludiki bwandi buyampe. Byādi i munjiñininya wa bingelengele bikalonga Yesu ntanda yonso mu ntanda impya ya Leza! Kadi bingelengele byandi bitupa bujinguludi buvule pa bumuntu bwandi ne bwa Shandi. Shi ke pano tubandaulei’ko bingelengele bityetye bya Yesu ne kumona muswelo obikokeja kwikala na lupusa pa būmi bwetu tamba’nka pano ne mu mafuku āya kumeso.

3. (a) Lombola ngikadilo yātonwene Yesu alonge kingelengele kibajinji? (b) Lelo buntu bwa Yesu bwāmwekele namani mu Kana?

³ Yesu wālongele kingelengele kyandi kibajinji ku masobo a butundaile mu Kana wa Ngadilea. Bimweka’mba betwa bāikele bavule kupita mobādi balangila. Inoko nansha shi byāikele namani, vinyu yāpwile. Mu bano betwa mwādi ne Madia inandya Yesu. Na bubine, mu bula bwa myaka mivule wādi ulangulukila bininge pa milao yonso ya bupolofeto yādi isambila padi wandi mwana, mwine waādi uyukile amba uketwa bu “Mwanā Mwine wa Mūlu Mwine.” (Luka 1:30-32; 2:52) Lelo wādi ukulupile amba uno mwana wādi na bukomo kampanda bwādi kebwasokokele? Bubine i buno amba mu Kana, ba Madia ne Yesu bāivwanine lusa bano ba mulume ne mukaji kadi bāsakile kwibakwasha kutyina bakakwatwa bumvu. Yesu wādi uyukile’mba kizaji i kya kamweno. Ebiya waālamuna mu kingelengele matyupa 380 a mema ke “vinyu milumbuluke.” (Tanga Yoano 2:3, 6-11.) Lelo Yesu wādi unenwe’nka kulonga kino kingelengele? Aa. I pa mwanda’tu wāivwanine bantu lusa ne kwiula buntu bwa Shandi wa mūlu.

4, 5. (a) Le i ñeni’ka yotuboila ku kingelengele kibajinji kya Yesu? (b) Lelo kingelengele kya mu Kana kitufundija bika pa mafuku a kumeso?

⁴ Yesu wāletele mu kingelengele vinyu mivule milumbuluke, ibwana kibumbo kikatampe. Lelo ubamone bitufundija kingelengele kya Yesu? Kitufundija’mba Yesu wālongele kino kilongwa kya kutendelwa mwanda wa kwitukulupija’mba muswelo wiivwana bantu udi na mvubu ku mutamba wandi ne kudi Shandi. Ba Tata ne Mwana ke ba wa kufwa na byandipo. Shi ke pano langa’po bidi muswelo Yehova wakengidija bukomo bwandi na buntu mu ntanda impya mwanda wa kuteakanya masobo “a bantu bonso” ba ntanda yonso.—Tanga Isaya 25:6.

⁵ Langulukila pa uno mwanda! Kukekalanga kitatyi kikekala bisakibwa bya bantu ne kusakasaka kwabo—pamo bwa bidibwa bita ngitu ne mobo malumbuluke—kine kikavuijibwa bisakibwa bya bantu bonso. Nanshi nsangaji yetu ivudile’ko mu kutengela na kipyupyu bintu bilumbuluke biketupa Yehova na buntu mu Paladisa pano pa ntanda.

6. Le Yesu wāingidije bukomo bwandi bwa kingelengele pa mwanda wa bāni, ne i muswelo’ka otubwanya kumwiula mu uno mwanda?

⁶ I mwanda usangaja pa kumona’mba kitatyi Dyabola kyaātompele Yesu alamune mabwe ke mikate, Kidishitu wāpelele kwingidija bukomo bwandi mu kingelengele mwanda wa kuvuija bisakibwa byandi. (Mat. 4:2-4) Inoko wāingidije bukomo bwandi mwanda wa kulondolola ne kuvuija bisakibwa bya bantu bakwabo. Le i muswelo’ka otubwanya kwiula mutyima wa Yesu wampikwa kwisakila? Wākankamikile bengidi ba Leza bekale na “kibidiji kya kupāna.” (Luka 6:38) Lelo netu tubwanya kulombola ngikadilo miyampe ya buntu na kwita bakwetu ku mobo etu kudya nabo bidibwa ne ku masobo a ku mushipiditu? Lelo tubwanya kulombola buntu na kitatyi kyetu pa kupwa kwa kupwila, na kukwasha muntu usakilwa bukwashi, kimfwa na kuteja tutu wiibidija na dishikulu dyandi? Le i bukwashi’ka botubwanya kupa boba basakilwa bukwashi mu busapudi? Tukalombola’mba twi baboile ñeni kudi Yesu na kwikala na buntu bwa  kupāna bintu byetu bya ku ngitu ne bya ku mushipiditu ku bakwabo mungya bukomo bwetu.

7. Lelo i ngikadilo’ka ikekala’ko kitatyi kyonso kikekala’ko ino ngikadilo ya bintu?

⁷ Bulanda kebushilwilepo dyalelo. Yehova wāsapwidile Isalela wa kala amba balanda kebakabulwepo kwikala’ko mu ntanda. (Kup. 15:11) Myaka tutwa pa kupita’po, Yesu wānene amba: “Balanda mudi nabo mafuku onso.” (Mat. 26:11) Lelo Yesu wādi usaka kunena’mba balanda bakekala’ko nyeka pano pa ntanda? Mhm, wādi usaka kunena’mba kitatyi kyonso kikendelela kwikala’ko ino ngikadilo imbi ya bintu, balanda nabo bakekala’ko. Nanshi, kino kitenga’po mutyima kashā pa kujingulula’mba bingelengele bya Yesu byādi bilombola kitatyi kilumbuluke kya kumeso kya mu buludiki bwa Bulopwe, kine kikekala bantu bonso na byakudya bivule ne kwikuta!

8, 9. (a) Le i bika byālengeje Yesu alonge kingelengele kya kudisha bantu tununu na tununu? (b) Le i bika byakutenga pa kingelengele kya kudisha bantu tununu na tununu?

⁸ Kaimba wa mitōto wēsambile padi Yehova amba: “Abe ubalanga kuboko kobe, wikutyija mityima ya bintu byonso byumi.” (Ñim. 145:16) Na kwiula Shandi ‘Kidishitu bukomo bwa Leza,’ wādi ubāla kuboko kwandi kyaba ne kyaba ne kuvuija bisakibwa bya balondi bandi. Kulonga namino kekwādipo’tu kulombola enka bukomo. Kuta bakwabo mutyima ko kwādi kumutonona alonge namino. Nanshi tubandaulei Mateo 14:14-21. (Tanga.) Bana ba bwanga ba Yesu bāile kwadi mwanda wa kwisamba nandi pa mwanda utala bidibwa. Ke pa mwandapo’tu bādi na nzala, ino bādi na bulanda bwa kibumbo kyādi ke kikoke kadi na nzala, kine kyādi kilonda Yesu lwanshi mu bibundi ne bibundi. (Mat. 14:13) Le Yesu wādi wakulonga’po namani?

⁹ Yesu wādishishe bana-balume kintu kya 5 000 pamo ne bana-bakaji ne bana, na mikate itano ne twita tubidi! Mwene tuteñwanga bininge kitatyi kyotulangulukila pa muswelo wāingidije Yesu bukomo bwandi mu kingelengele mwanda wa kukwatakanya bisaka, pamo ne bana batyetye? Bibumbo bya bantu “badya ne kwikuta baikuta.” Kino kilombola amba kwāikele bidibwa bivule. Yesu kapēnepo’tu mukate wa ntompejo, ino wāpēne bidibwa byākweshe kibumbo mu lwendo lwabo lulampe lwa kujokela ku mobo. (Luka 9:10-17) Kadi kwādingwa ne bilala 12 bya byakudya byashele’ko!

10. Le i kushinta’ka kusa kwikala’ko panopano ponka mu mwanda utala bulanda?

¹⁰ Dyalelo bisakibwa bya kyalwilo bya bantu midiyo ne midiyo byendanga bivudila’ko pa mwanda wa buludiki bukondame bwa bantu. Nansha shi banabetu bamo badi na kamuswelo ka mwa kwikadila, ino ‘kebekutangapo’ ne pa mfulo. Inoko, kitatyi kibafwena kya bantu ba kikōkeji kwikala mu ntanda yampikwa bukondame ne bulanda. Shi wadi amba udi na bukomo, mwene wadi wa kuvuija bisakibwa bya bantu? Leza Mwinē Bukomo Bonso udi na bukomo ne na mēlu a kulonga kino—kadi panopano ponka. Bine, kunyongololwa kekudi mu bisuku!—Tanga Ñimbo 72:16.

11. Mwanda waka ukulupile’mba panopano ponka Kidishitu usa kwingidija bukomo bwandi pano pa ntanda ponso, ne kino kibakutonona ulonge bika?

¹¹ Yesu kitatyi kyādi pano pa ntanda, wāingile mu mwaba mutyetye mu bula bwa kitatyi kityetye kya myaka isatu ne kipindi. (Mat. 15:24) Pamo bwa Mulopwe mutumbijibwe ntumbo, mwaba wandi ukatandabuka kufika ne ku mafinko aná a ntanda. (Ñim. 72:8) Bingelengele bya Yesu bitukwasha tukulupile mu bukomo ne mēlu andi a kwingidija lupusa lwandi pa mwanda wa kamweno ketu. Nansha byoketubwanyapo kulonga bingelengele, tubwanya kukokela milangwe ya bantu na kyanga mu Kinenwa kya Leza kya ku bukomo bwa mushipiditu. Bupolofeto bwa mu Bible bwitukulupija’mba kudi kitatyi kilumbuluke kīya kumeso. Byotudi  Batumoni ba Yehova bepāne badi na buno buyuki bulēme bwa pa mafuku a kumeso, tubulwepo kwimona’mba tudi na kiselwa pa bantu bakwabo? (Loma 1:14, 15) Nanshi kulangulukila pa kino kwitutononei tusapwile bakwetu myanda miyampe ya Bulopwe.—Ñim. 45:1; 49:3.

12. Mwanda waka tukokeja kukulupila’mba Yesu wivwanije ne pa mfulo mwikadile ntanda?

¹² Paādi na wandi Mwana mubutulwe bunka pamo bwa “sendwe mwine mukata,” Leza wāpangile ntanda ne bintu byonso bidi’po. (Nki. 8:22, 30, 31; Kol. 1:15-17) Mu uno muswelo Yesu i mwivwanije ne pa mfulo mwikadile ntanda. Uyukile biyampe mwa kwingidijija, kulama, ne kwabanya bya bulēme bya ntanda kadi mobyendele.

13, 14. Leta kimfwa kilombola amba Yesu ubwanya kukomena bukomo bwa kipangila.

¹³ Kitatyi kyādi Yesu pano pa ntanda wālombwele’mba aye i “bukomo bwa Leza” na kukomena bukomo bwa kipangila. Tutalei muswelo Yesu wānekenye kivula kine kyamwekele bu kyātūdile būmi bwa bandi bana ba bwanga mu kyaka. (Tanga Mako 4:37-39.) Mwifundi umo wa Bible unena amba: “Kishima kya Kingidiki [kitwa bu “luvula lukatampe” mu Mako 4:37] kingidijibwanga na mulangwe wa kimpumpu kikatampe nansha kintenshi. Kekisambilangapo’tu pa luvula bitupu . . . ino kisambilanga pa kutetuka kwa kimpumpu mu makumbi afita fututu pamo ne mikungulo mu kivula kikatampe, koku malobe a mvula kadi mokipita kikukula kyonso kyokitana.”

¹⁴ Tala uno mwanda: Kidishitu i mukōke pa mwanda wa mwingilo wandi wa busapudi. Mabimbi akupila ku kyombo, koku asampwila mema ne bifulu mu kyombo. Inoko, nansha byokudi lunwa lukatampe lwa kimpumpu ne kusunkana kukatampe kwa kyombo, Yesu aye kashā ulāla. Byādi bimulomba kukōkolokwa. Bana ba bwanga papo bakwatwe moyo bamulangula Yesu na kunena na kawi-mbila amba: “Tubafu!” (Mat. 8:25) Yesu wālanguka, ne kunena luvula ne dijiba amba: “Shhh! Talala nyā!” Ne kivula kyamalwa kyatalala’tu nyā. (Mako 4:39) Na bubine, Yesu wasoñanya luvula ne dijiba bitalale ne kushala’nka nabya. Byāpita namani? “Kwatalala’tu nyā.” Bine, buno i bukomo bwālombwele Yesu!

15. Le Leza Mwinē Bukomo Bonso i mwilombole namani amba udi na bukomo bwa kukomena bukomo bwa kipangila?

¹⁵ Bukomo bwa Kidishitu i bwa kudi Yehova, o mwanda tudi na bubinga bwa kukulupidila amba Leza Mwine Bukomo Bonso udi na bukomo bwa kukomena bukomo bwa kipangila. Tubandaulei’ko bidi bimfwa bityetye. Kumeso kwa Dilobe, Yehova wānene amba: “Pabashala mafuku asamba-abidi, ebiya amiwa nkanokeja mvula panopanshi byamwiko, dyuba ne bufuku bwine mafuku makumi aná.” (Ngo. 7:4) Kadi mu Divilu 14:21, tutanga amba: “Yehova walonga kalunga-kamema ketyinda ku luvula lukomo lwa kutunduka.” Kadi tutanga mu Yoano 1:4 amba: “Yehova watuma luvula lukatakata mu kalunga-kamema, ino mwādi mu kalunga-kamema kintenshi kikatampe byamwiko; penepo ne bwato bwine bwādi ke busake kuladika.” Kikankamika’po kashā kuyuka’mba Yehova ubwanya kukomena bintu. Na bubine, myanda ya kumeso itala umbuo wa ntanda idi mu makasa a muntu ukulupilwa.

16. Mwanda waka kisenga’po kashā pa kuyuka amba Umpangi wetu ne wandi Mwana umbedi badi na bukomo bwa kukomena bukomo bwa kipangila?

¹⁶ Bine, kino kisenga’po kashā pa kulangulukila pa bukomo bwa kutendelwa bwa Umpangi wetu ne bwa wandi “sendwe mwine mukata.” Kitatyi kyobakata mutyima wabo onso pano pa ntanda mu bula bwa myaka 1 000, bantu bonso bakekala na mutyima-ntenke. Bimpengele bya kipangila bizakaja kebikekala’kopo monka. Kekukekalapo kadi bubinga bwa kutyina kusanshijibwa na typhon, tsunami, ngulu ya mudilo, nansha kutenkana kwa ntanda mu ntanda  impya. Bine, i biyampe kulangulukila pa kitatyi kikekala bukomo bwa kipangila kebukipayapo bantu nansha kulemekañana, mwanda “pema wa Leza [ukekalanga] na bantu”! (Kus. 21:3, 4) Tubwanya kukulupila’mba bukomo bwa Leza bwalombola kupityila padi Kidishitu bukakomena bukomo bwa kipangila mu bula bwa Myaka Kanunu.

17. Le i muswelo’ka umo otubwanya kwiula Leza ne Kidishitu tamba’nka pano?

¹⁷ Na bubine, na kwishila na Yehova ne Yesu, batwe ketubwanyapo kukankaja bimpengele bya kipangila, ino tudi na bukomo kampanda. Lelo tukebwingidija namani? Muswelo umo bidi i wa kwingidija Nkindi 3:27. (Tanga.) Kitatyi kisusuka banabetu, tubwanya kwibasenga ne kwibakwasha ku ngitu, mu malango ne ku mushipiditu. (Nki. 17:17) Kimfwa, tukokeja kwibakwasha mu kitatyi kyobaponenwe na kimpengele kya kipangila. Teja milangwe ya kufwija’ko kutamba ku mutyima ya mwana-mukaji wa kishala kitatyi kyaonenwe njibo yandi na kimpumpu. Unena amba: “Mfwija’ko bikatampe pa kwikala mu bulongolodi bwa Yehova, kepamwandapo’tu wa bukwashi bwa ku ngitu ino i ne pangala pa bukwashi bwa ku mushipiditu.” Kadi tala byanene kaka umo nkungakaji wemwene bu kakidipo na kikulupiji ne wavutakanibwe ñeni pa kumona njibo yaonakanibwe na kimpumpu. Kitatyi kyaatambwile bukwashi wanene amba: “I bikomo ne mwa kwibinenena! Nkibwanyapo kulombola ne pa mfulo muswelo oneivwana . . . A Yehova, wafwa’ko!” Tudi na nsangaji ya kuyuka amba tudi mu bukata bwa bu bana na bana butele mutyima bya binebine ku bisakibwa bya bakwabo. Kintu kikatampe kituletela nsangaji i kino amba Yehova ne Yesu Kidishitu batele mutyima bininge bantu ba Leza.

18. Le i mwanda’ka utulumuja pa bitala kine kyātonwene Yesu alonge bingelengele?

¹⁸ Yesu mu bula bwa mwingilo wandi, wālombwele amba aye i “bukomo bwa Leza.” Ino le i kika kyātonwene Yesu? Ketumwenepo pantu nansha pamo pāingidije bukomo bwandi mwanda wa kutulumuja bakwabo nansha pa mwanda wa kamweno kandi. Inoko, bingelengele byālongele Yesu bilombola buswe bwaādi usenswe muzo wa muntu. Tukabandaula uno mwanda mu kishinte kilonda’ko.