Ndaku munda

Ndaku ku tshikebelu

Mbatufuke bua kuikala ne muoyo kashidi

Mbatufuke bua kuikala ne muoyo kashidi

NGANYI wa kutudi utu kayi wanyisha bua kuikala ne nsombelu muimpe wa disanka matuku a bungi? Anji elabi meji muvuabi mua kuikala bimpe bitambe bu tuetu mua kuikala ne muoyo kashidi, ne makanda mimpe a mubidi ne disanka! Tuvua mua kusomba ne bantu batudi banange, kuendakana pa buloba, kupeta mamanya mapiamapia, kulua bena meji, ne kulonga bia bungi mu malu onso adi atusankisha.

Kuikala ne dijinga dia nunku nkupanga kua lungenyi anyi? Nansha kakese! Bible udi wamba ne: Nzambi mmuteke dijinga adi mu muoyo wetu. (Muambi 3:11) Udi wamba kabidi ne: “Nzambi udi dinanga.” (1 Yone 4:8) Bidiku biumvuika bua Nzambi wa dinanga kutufuka ne dijinga dia kuikala ne muoyo kashidi, kadi utupangisha bua kudikumbaja anyi?

Bidi bimueneka patoke ne: lufu ki mmulunda wetu to. Bible udi mene ulubikila ne: “Muena lukuna” utudi katuyi banange. (1 Kolinto 15:26) Bamue badi bafua batshidi bansonga, bakuabu balala bidimu bia bungi, kadi ndekelu wa bionso kakuena udi ushala ne muoyo to. Bantu ba bungi batu bumvua buôwa padibu bela meji bua bualu ebu. Nebatshimunaku muena lukuna wetu eu dimue dituku anyi? Bidiku mua kuenzeka anyi?

BIJADIKI BIDI BITUPESHA DITEKEMENA

Bidiku mua kukukemesha bua kumanya ne: Nzambi kavua mulongolole bua bantu bikale bafua anyi? Bible udi uleja mu mukanda wa Genese ne: Nzambi uvua mulongolole bua bantu bikale ne muoyo kashidi pa buloba. Yehowa Nzambi uvua mulongolole buloba ne bionso bidipu bua bantu basombelapu. Kufukaye muntu wa kumpala Adama, kumutekaye mu mparadizu, mu budimi bua Edene. Pashishe, “Nzambi wakatangila bintu bionso bivuaye muenze, ne monayi! bivua bimpe be!”​—Genese 1:26, 31.

Bavua bafuke Adama mupuangane, mu tshimfuanyi tshia Nzambi. (Dutelonome 32:4) Eva mukaji wa Adama uvua pende muntu uvua kayi ne kalema nansha kamue, mupuangane mu meji ne ku mubidi. Yehowa wakabambila ne: “Nulelangane, nuvulangane, nuwuje buloba tente, nubukokeshe, ne nukokeshe mishipa ya mu mbuu ne bifukibua bidi bibuuka muulu ne bifukibua bionso bidi ne muoyo bidi bienda pa buloba.”​—Genese 1:28.

Bua kuwuja buloba ne ndelanganyi yabu bivua ne bua kuangata tshikondo tshile. Eva uvua ne bua kulela bana, ne bana abu balela pabu babu bana too ne pavua buloba buwula tente anu muvua Nzambi musue. (Yeshaya 45:18) Mbiakanyine bua kuela meji ne: Yehowa uvua mua kupesha Adama ne Eva ditekemena adi anu bua kulala bungi bua bidimu bivuabu mua kumona bana babu ne pamuapa bikulu babu, ne kabayi bamanya tshienzeka pashishe anyi?

Elabi kabidi meji bua mudimu uvuabu nawu wa kukokesha nyama. Bavua bapeshe Adama mudimu wa kuinyika nyama mêna, bivua ne bua kuangata tshikondo tshile. (Genese 2:19) Kadi bua kuyikokesha, bivua bikengela bua Adama ayilonge bimpe ne amanye mua kuyikuba. Bivua kabidi ne bua kuangata tshikondo tshile menemene.

Nunku mukenji uvua Nzambi mufile bua kuwuja buloba ne kukokesha nyama udi uleja ne: mulume ne mukaji ba kumpala bavua babafuke bua kuikala ne muoyo bidimu bia bungi. Bushuwa Adama wakashala ne muoyo bidimu bia bungi menemene.

NZAMBI MMULONGOLOLE BUA BANTU BIKALE NE MUOYO KASHIDI MU MPARADIZU PA BULOBA

BAKASHALA NE MUOYO BIDIMU BIA BUNGI MENEMENE

Adama uvua ne bidimu 930

Metushela uvua ne bidimu 969

Noa uvua ne bidimu 950

Lelu tudi tuenza bidimu anu 70 anyi 80

Bible udi uleja ne: ku kale bantu bavua balala bidimu bia bungi kutupita tuetu lelu. Udi wamba ne: “Matuku onso a muoyo wa Adama akafika ku bidimu 930.” Pashishe udi utela bantu bakuabu basambombo bavua balale bidimu bipite pa 900! Tudi ne Shete, Enosha, Kenana, Yalede, Metushela, ne Noa. Buonso buabu bavua ne muoyo kumpala kua Mvula wa kabutu wa mu tshikondo tshia Noa, Noa wakalala bidimu 600 kumpala kua Mvula wa kabutu kulokaye. (Genese 5:5-27; 7:6; 9:29) Bivua bienzeka bishi bua bantu kulalabu bidimu bungi nanku?

Bantu bonso aba bavua baledibue mu tshikondo tshivua pabuipi ne etshi tshitshivua Adama ne Eva bapuangane. Pamuapa ke bualu bunene buvua buenze bua balale bidimu bia bungi. Kadi mmushindu kayi udi bupuangane bupetangana ne dilala matuku a bungi? Mmushindu kayi watshimunabu lufu? Bua kuandamuna nkonko eyi, tudi ne bua kuanji kumanya tshidi tshienza bua tukulakaje ne tufue.