Ndaku munda

Ndaku ku tshikebelu

Lama ditalala dia mu muoyo nansha kuoku mashintuluka

Lama ditalala dia mu muoyo nansha kuoku mashintuluka

“Ndi mutukije anyima wanyi ne mumupuwishe.”​—MIS. 131:2.

MISAMBU: 128, 129

1, 2. (a) Nsombelu wa muena Kristo yeye mushintuluke muvuaye kayi muele meji, udi mua kumvua bishi? (Tangila tshimfuanyi tshia ntuadijilu tshia tshiena-bualu.) (b) Bilondeshile Misambu 131, mmuenenu kayi utudi mua kuikala nende bua kulama ditalala dia mu muoyo?

PAKAMANYA Lloyd ne Alexandra ne: bavua babatume mu teritware, biakanji kubabungamija, pabu bakavua benze bidimu bipite pa 25 ku Betele. Lloyd udi wamba ne: “Mvua ngumvua anu bu ne: Betele ne mudimu umvua ngenza ke bikavua wanyi nsombelu. Mvua mumvue bimpe tshivuabu bashintuluile malu atshi, kadi mu mbingu ne ngondo biakalonda, mvua ntamba kumvua bu ne: bavua bangipate. Mvua katantshi ngumvua bu ne: kakuvua bualu, katupa ngumvua bintonda.”

2 Padi nsombelu wetu ushintuluka mutudi katuyi batekemene, tudi mua kumvua buôwa ne kusamisha mutu. (Nsu. 12:25) Bidi nansha mua kutukolela bua kuitaba mashintuluka au. Mu nsombelu ya nunku, mmunyi mutudi mua ‘kutukija anyima wetu ne kumupuwisha’? (Bala Misambu 131:1-3.) Tumonayi tshivua bamue bantu badibu bakuile mu Bible ne bamue batendeledi ba Yehowa ba lelu benze bua kulama ditalala dia mu muoyo nansha muvua nsombelu yabu ishintuluka.

MUDI “DITALALA DIA NZAMBI” DITUAMBULUISHA

3. Jozefe uvua mu nsombelu kayi?

3 Jozefe uvua ne bidimu bitue ku 17 pavua bana babu bamupane bu mupika bua mukawu uvuabu nawu bualu tatuabu uvua mutambe kumunanga anu yeye. (Gen. 37:2-4, 23-28) Jozefe wakenza bidimu bitue ku 13 mu buloko mu Ejipitu muvuaye mupika, kule menemene ne tatuende Yakoba. Ntshinyi tshivua tshiambuluishe Jozefe bua kubenga kujimija ditekemena, kayi ufiikilangana munda?

4. (a) Pavua Jozefe mu buloko, uvua mutume meji ende ku tshinyi? (b) Mmunyi muvua Yehowa muandamune masambila a Jozefe?

4 Pavua Jozefe ukenga mu buloko apu, uvua anu ne bua kuikala mutume meji ende ku mushindu uvua Yehowa umuambuluisha. (Gen. 39:21; Mis. 105:17-19) Bilota bivua ne mêyi a buprofete bivua Jozefe mulote patshivuaye nsonga bivua anu kabidi mua kuikala bimushindikile ne: Yehowa uvua umuanyisha. (Gen. 37:5-11) Bidi bimueneka ne: uvua anu wambila Yehowa yende yonso ya munda. (Mis. 145:18) Yehowa wakandamuna masambila ende au, umujadikila ne: neikale “nende” mu ntatu yende yonso.​—Bien. 7:9, 10. *

5. Mmunyi mudi “ditalala dia Nzambi” dituambuluisha bua kukumbaja bipatshila bietu bia mu nyuma?

5 Nansha mudiku buluishi lelu, tudi petu tudimuenena mudi “ditalala dia Nzambi” didi dilama bieledi bietu bia meji dijikija tunyinganyinga tuetu. (Bala Filipoyi 4:6, 7.) Nunku, tuetu tupuila Yehowa tunyinganyinga tuetu, ditalala dia Nzambi nedikoleshe dipangadika dietu dia kukumbaja bipatshila bia mu nyuma ne kutulama ku lungenyi luonso ludi mua kututekesha mu maboko. Tumonayi bilejilu bia bamue bana betu ba lelu bidi bileja bualu ebu.

LOMBA YEHOWA BUA UPETULULE DITALALA DIA MU MUOYO

6, 7. Mmunyi mudi kuenza masambila masunguluke kutuambuluisha bua kupetulula ditalala dia mu muoyo? Fila tshilejilu.

6 Pavuabu bambile Ryan ne Juliette ne: mudimu wabu wa bumpanda-njila bua pa buabu wa tshitupa tshîpi uvua mutue ku ndekelu, biakabatonda. Ryan udi wamba ne: “Tuakakuatshila Yehowa bualu ebu diakamue mu disambila. Tuakamona ne: tshivua mpunga wa pa buende wa tuetu kuleja mutudi bamueyemene. Bantu ba bungi mu tshisumbu tshietu batshivua bapiabapia mu bulelela, ke bualu kayi tuakasambila bua Yehowa atuambuluishe bua tuikale tshilejilu tshimpe tshia ditabuja.”

7 Mmunyi muvua Yehowa muandamune disambila diabu? Ryan udi uvuluka wamba ne: “Diakamue panyima pa disambila, meji mabi ne disamisha dia mutu bituvua nabi kumpala biakajika. Ditalala dia Nzambi divua dilama mioyo yetu ne bieledi bietu bia meji. Tuakamona ne: tuetu balame meji mimpe, netuikale anu ne mushinga kudi Yehowa.”

8-10. (a) Mmunyi mudi nyuma wa Nzambi mua kutuambuluisha bua kupita bimpe ne malu adi atusamisha mutu? (b) Tuetu batungunuke anu ne kuenzela Yehowa mudimu, mmunyi mudiye mua kutuambuluisha?

8 Nyuma wa Nzambi udi ututukija, ne udi kabidi mua kukoka ntema yetu ku mvese ya mushinga idi mua kutuambuluisha bua kuimanyina pa malu adi nangananga ne mushinga. (Bala Yone 14:26, 27.) Tuangate tshilejilu tshia Philip ne mukajende Mary bavua benze bidimu bitue ku 25 ku Betele. Mu ngondo inayi, bobu bonso bakafuisha bamamuabu ne mulela wabu kampanda, ne kubangabu kuambula bujitu bua tatuende wa Mary uvua ne disama dia mu lungenyi.

9 Philip udi uvuluka wamba ne: “Mvua ngela meji ne: mvua ntantamena ntatu ayi mu tshipidi kampanda, kadi kuvua bualu buvua bunshale. Ngakabala mvese wa Kolosayi 1:11 mu tshiena-bualu kampanda tshia Tshibumba tshia Nsentedi. Bua kunanukila, mvua nnanukila, kadi ki mmenemene to. Bivua bikengela ‘nnanukile tshishiki ne lutulu ne disanka.’ Mvese eu wakamvuluija ne: disanka dianyi kadiena dilondeshila mudi nsombelu wanyi wenda uya to, kadi didi difumina ku buenzeji budi nabu nyuma wa Nzambi mu nsombelu wanyi.”

10 Bu muvua Philip ne Mary batungunuke anu ne kuenzela Yehowa mudimu, wakababenesha mu mishindu ya bungi. Matuku makese bamane kumbuka ku Betele, bakapeta balongi ba Bible bavua basue kulonga misangu ya bungi ku lumingu. Mary udi uvuluka wamba ne: “Balongi abu bavua disanka dietu ne bikale kabidi mushindu uvua Yehowa utuambila ne: malu onso avua enda bimpe.”

PESHA YEHOWA TSHINTU TSHIA YEYE KUBENESHA

Leja mutudi mua kuidikija Jozefe nansha tuetu mu nsombelu kayi. (Tangila tshikoso tshia 11-13)

11, 12. (a) Mmunyi muvua Jozefe mupeshe Yehowa tshintu tshia yeye kubenesha? (b) Mmunyi muvuabu bafute Jozefe bua dinanukila diende?

11 Padi mashintuluka a tshimpitshimpi atufikila, tudi mua kubanga kusamisha mutu bua matuku atshilualua, bitunyangila nsombelu. Ke tshivua mua kuikala tshifikile Jozefe. Kadi yeye wakadisuika bua kuenza tshivuaye mua kukokesha mu nsombelu wende, kuenzabi bua apeshe Yehowa tshintu tshia yeye kubenesha. Nansha muvua Jozefe mu buloko, uvua uditatshisha bua kuenza mudimu wonso uvuabu bamupesha kudi mfumu munene wa buloko anu muvuaye wenza pavuaye kua Potifâ.​—Gen. 39:21-23.

12 Dimue dituku, bakapesha Jozefe mudimu wa kutangila bena buloko babidi bavua kumpala ne mianzu minene mu lupangu lua Palô. Bu muvua Jozefe muena malu mimpe, bantu abu bakamuambila malu avua abatatshisha ne bilota bivua bibalubakaja bivuabu balote butuku. (Gen. 40:5-8) Jozefe kavua mumanye tshivua mua kuenzeka to, kadi muyuki wabu au uvua mua kumufikisha ku bualu bua disanka. Nansha muvuaye ne bua kuenza bidimu bikuabu bibidi mu buloko, bakalua anu kumulekela, ne dituku dimue dimue adi, kumutekabu muntu muibidi mu bukalenge bua Palô.​—Gen. 41:1, 14-16, 39-41.

13. Mmunyi mutudi mua kupesha Yehowa tshintu tshia yeye kubenesha nansha tuetu mu nsombelu kayi?

13 Anu bu Jozefe, tudi mua kudimona mu nsombelu kampanda tupanga tshia kuenza. Kadi tuetu bashale ne lutulu ne tuditatshisha bua kuenza tshionso tshitudi mua kukokesha mu nsombelu wetu au, netupeshe Yehowa tshintu tshia yeye kubenesha. (Mis. 37:5) Bushuwa, kudi misangu itudi mua ‘kupampakana’; kadi anu muvua mupostolo Paulo muambe, ‘kabakutushiya katuyi ditekemena’ nansha kakese. (2 Kol. 4:8; dim.) Mêyi a Paulo aa neatukumbanyine petu, nangananga tuetu badifile mu mudimu wa kuyisha.

DIFILA MU MUDIMU WA KUYISHA

14-16. Leja muvua muambi Filipo mushale anu mudifile mu mudimu wende nansha muvua nsombelu mishintuluke.

14 Muambi Filipo mmutushile tshilejilu tshimpe tshia muvuaye mudifile mu mudimu wende wa kuyisha nansha muvua nsombelu mishintuluke. Dikengeshibua dikole diakajuka mu Yelushalema panyima pa lufu lua Stefano. * Tshikondo atshi, Filipo uvua mupete mudimu mupiamupia. (Bien. 6:1-6) Kadi pavua bayidi ba Kristo batangalake, Filipo kavua mua kushala anu muvunge maboko kayi ne tshivuaye wenza to. Wakaya kuyisha ku Samalea, tshimenga tshivuabu kabayi banji kuyisha lumu luimpe tshikondo atshi.​—Mat. 10:5; Bien. 8:1, 5.

15 Filipo uvua mudiakaje bua kuya muabu wonso uvua nyuma wa Nzambi mua kumulombola, ke bualu kayi Yehowa wakamutuma bua kuyisha miaba mipiamipia. Bu muvuaye kayi ne kansungansunga, bivua bikolesha bena Samalea bavuabu bapetula kudi bena Yuda. Ke bualu kayi misumba ya bantu yakamuteleja “mu buobumue”!​—Bien. 8:6-8.

16 Pashishe nyuma wa Nzambi wakalombola Filipo bua kuya ku Ashedodo ne ku Kaisalia, bimenga bibidi bivua ne bantu ba bungi ba mu bisamba bikuabu. (Bien. 8:39, 40) Bidimu 20 Filipo mumane kuyisha mu Samalea bua musangu wa kumpala, nsombelu wende wakashintuluka kabidi. Bu mukavuaye ne dîku, wakasombela muaba uvuaye uyishila au. Nansha muakashintuluka nsombelu wende, wakashala anu mudifile mu mudimu wende wa kuyisha, ke bualu kayi Yehowa wakamubenesha yeye ne dîku diende bikole.​—Bien. 21:8, 9.

17, 18. Mmunyi mudi kutuma meji ku mudimu wa buambi mua kutuambuluisha bua kuikala ne nkatshinkatshi padi nsombelu ushintuluka?

17 Bantu ba bungi badi mu mudimu wa ku dîba ne ku dîba badi pabu mua kujadika mudi kudifila mu mudimu wa kuyisha kubambuluishe bua kuikala ne nkatshinkatshi nansha muvua nsombelu yabu mishintuluke. Pavua Osborne ne mukajende Polite ba mu Afrique du sud bumbuke ku Betele, bavua bela meji ne: bavua mua kupeta diakamue mudimu wa mêba makese ne muaba wa kusombela. Osborne udi wamba ne: “Diakabi, katuakapeta mudimu wa bianza diakamue mutuvua tuela meji amu to.” Mukajende Polite udi wamba ne: “Tuakenza ngondo isatu katuyi bapete mudimu, katuvua nansha bashale ne makuta to. Tuvua mu lutatu lua dikema.”

18 Ntshinyi tshivua tshibambuluishe bua kupita bimpe ne lutatu alu? Osborne udi umvuija wamba ne: “Kuyisha ne tshisumbu kuvua kutuambuluishe bikole bua kuikala ne meji matuma ku mudimu wa diyisha ne kuikala ne meji mimpe. Tuakadisuika bua kudifila mu mudimu wa buambi ne muoyo mujima pamutu pa kushala basombe tudilakana. Bualu abu buakatupetesha disanka dia bungi. Tuakakeba mudimu miaba yonso, ndekelu wa bionso tuetu kuwupeta.”

INDILA YEHOWA NE LUTULU

19-21. (a) Tshiatuambuluisha bua kulama ditalala dia mu muoyo ntshinyi? (b) Muntu yeye muibidilangane ne nsombelu mupiamupia, udi mua kupeta masanka kayi?

19 Anu mudi bilejilu ebi bileja, tuetu tuenza tshionso tshitudi mua kukokesha mu nsombelu utudi nende ne tueyemena Yehowa ne muoyo mujima, netulame ditalala dietu dia mu muoyo. (Bala Mika 7:7.) Mu bungi bua matuku tudi mua kumona ne: tshituvua benze bua kuibidilangana ne sombelu uvua mushintuluke tshivua bulelela tshikoleshe malanda etu ne Yehowa. Polite utukadi batele udi wamba bua malu avua mamufikile ne: “Ditumbusha ku Betele ne ditutuma mu tshisumbu ndindongeshe tshidi kueyemena Yehowa kumvuija menemene padi nsombelu umueneka mukole. Malanda anyi nende mmalue kukola.”

20 Mary utukadi batele utshidi anu wambula bujitu bua tatuende mukulakaje eku muikale mpanda-njila. Udi wamba ne: “Ndi mupete dilongesha dia ne: padi malu antatshisha, bikengela ndekele kuela meji, nsambile, ne pashishe mpitshishe kapepe. Kuteka malu mu bianza bia Yehowa ke dilongesha ditambe bunene dindi mupete, ne ke tshingikale ngenza kabidi matuku atshilualua.”

21 Lloyd ne Alexandra batudi batuadije nabu badi bamba ne: dishintuluka dia nsombelu wabu nditete ditabuja diabu mu mushindu uvuabu kabayi belele meji. Kadi badi bamba ne: “Mateta a ditabuja adi aleja bikala ditabuja dietu dilelela ne dikale ne bukole bua kutuambuluisha ne kutukolesha mu bikondo bikole. Tudi tulua bantu ba nsongo.”

Mashintuluka atuvua katuyi batekemene adi mua kutufikisha ku masanka atuvua katuyi matekemene! (Tangila tshikoso tshia 19-21)

22. Tuetu tuenza tshitudi mua kukokesha mu nsombelu utudi nende, tuikale ne dishindika kayi?

22 Nsombelu webe yeye mushintuluke, pamuapa bualu mbashintulule midimu iuvua nayi mu bulongolodi, anyi bua masama, peshi bua majitu a dîku audi mupete, ikala mushindike ne: Yehowa udi ukutabalela ne neakuambuluishe mu tshikondo tshiakanyine. (Eb. 4:16; 1 Pet. 5:6, 7) Kadi wewe anji ikala wenza tshiudi mua kukokesha mu nsombelu uudi nende. Semena pabuipi ne Tatu webe wa mu diulu mu disambila, ne bu mudiye ukutabalela, ikala udishiya mu bianza biende. Wewe wenza nanku, neulame pebe ditalala dia mu muoyo nansha nsombelu webe yeye mushintuluke.

^ tshik. 4 Matuku makese bamane kupatula Jozefe mu buloko, wakajingulula ne: Yehowa uvua mumupeshe muana wa balume bua kujikija tunyinganyinga tuende. Wakinyika muanende muanabute au ne: Manashe, bualu wakamba ne: ‘Nzambi mmuenze bua mpue makenga anyi onso muoyo.’​—Gen. 41:51, dim.

^ tshik. 14 Tangila tshiena-bua tshia “Uvua mumanye anyi?” mu tshibejibeji etshi.