1. Dimba misambu didi dituambuluisha bua kuenza tshinyi?

MUFUNDI kampanda munene wa mêyi a misambu wakamba ne: “Mêyi a misambu adi eleshisha meji. Mizike idi isanguluja. Kadi paudi wimba, mêyi au adi alenga ku muoyo.” Misambu yetu idi itumbisha Tatu wetu wa mu diulu Yehowa, ileja mutudi bamunange, ne itusemeja pabuipi menemene nende. Ke bualu kayi dimba misambu ntshitupa tshinene tshia ntendelelu mukezuke, nansha tuyimba pa nkayetu anyi pamue ne bena Kristo netu mu tshisumbu.

2, 3. a) Mmunyi mudi bamue bantu badiumvua bua kuimba misambu ne dîyi dikole mu bisangilu? b) Nnkonko kayi ituandamuna?

² Kadi mmunyi muutu udiumvua bua kuimba misambu ne dîyi dikole mu bisangilu? Bituku bikutonda anyi? Mu imue miaba, bitu bitonda bantu balume bua kuimba misambu pa bantu. Mmuenenu wa malu eu udi mua kunyanga tshisumbu nangananga bakulu bobu bakeba tubingila bua kubenga kuimba misambu anyi benza malu makuabu padi eku bena mu tshisumbu bakuabu benda bimba.​—Mis. 30:12.

³ Bushuwa tuetu tumona dimba misambu bu tshitupa tshia ntendelelu wetu, kakuyi mpata, katuakupatuka pambelu anyi kupangila tshitupa tshia bisangilu bietu etshi to. Nunku, mbimpe yonso wa kutudi adiebeje ne: ‘Ntu mmona dimba misambu mu bisangilu bietu  mushindu kayi? Mmunyi mundi mua kumbusha buôwa anyi bundu bitu bimpangisha bua kuimba misambu ne dîyi dikole ne disanka? Ntshinyi tshindi mua kuenza bua kuimba misambu yetu ne muoyo wonso wa munda?’

4, 5. Mmunyi muvuabu balongolole malu bua kuimba misambu mu Isalele wa kale?

⁴ Katshia ku kale, batendeledi ba Yehowa ba lulamatu batu anu batumbisha Yehowa ne misambu. Tumanye ne: pavua bena Isalele benzela Yehowa mudimu ne lulamatu, kuimba misambu kuvua ne muaba munene mu ntendelelu wabu. Tshilejilu, pavua mukalenge Davidi ulongolola midimu ya ku ntempelo, wakateka bena Lewi 4 000 bua kuimba misambu ya butumbi. Munkatshi muabu muvua bena Lewi 288 ‘bakadi bayishibue bua kuimbilabu Yehowa misambu, bonso bakadi ne tshimbidi tshiakane.’​—1 Kul. 23:5; 25:7.

⁵ Dituku dia dibanjija dia ntempelo, mizike ne dimba misambu bivua ne muaba munene. Bible udi wamba ne: ‘Pakelabu mpungi kudi bena mpungi ne bimbi ba misambu diatshimue bua kutumbishabu ne bua kusakidilabu Yehowa, ne pakimbabu ne mpungi ne biamu ne biombelu bia kutumbishabu nabi Yehowa, butumbi bua Yehowa buakuwuja nzubu wa Nzambi tente.’ Ela meji muvua bualu ebu mua kuikala bukoleshe ditabuja dia bena Isalele!​—2 Kul. 5:13, 14; 7:6.

6. Umvuija muvua dimba misambu dia pa buadi dienzeke mu Yelushalema pavua Nehemiya muikale nguvena.

⁶ Pavua Nehemiya ulombola bena Isalele ba lulamatu mu dibakulula bimanu bia Yelushalema, wakateka pende bimbi ba misambu bena Lewi bikale ne biombelu bia bungi. Pavuabu babanjija bimanu abi, mizike ya pa buayi yakenza bua tshikondo atshi tshikale tshia disanka dinene. Dîba adi, kuvua “bisumbu bibidi binene bia bantu bavua bimba misambu ya kuela nayi Nzambi tuasakidila.” Bisumbu ebi bivua biya mu nseke ibidi mishilangane biakasambakena pa tshimanu tshivua pabuipi ne ntempelo. Tshiona tshia misambu ivuabu bimba tshivua tshikole menemene tshiumvuika ntanta mule. (Neh. 12:27, 28, 31, 38, 40, 43, NWT) Kakuyi mpata, Yehowa wakasanka bua kuteleja batendeledi bende bamuimbila misambu ne disanka dionso bua kumutumbisha.

7. Mmunyi muvua Yezu muleje ne: kuimba misambu mu ntendelelu wa bena Kristo kudi ne mushinga?

⁷ Pakatuadija tshisumbu tshia bena Kristo, kuimba misambu kuvua anu ne muaba munene mu ntendelelu mulelela. Butuku bua mushinga wa bungi mu malu a bantu, Yezu ne bayidi bende bamane kuenza Didia dia dilolo dia Mukalenge, bakimba misambu.​—Bala Matayi 26:30.

8. Mmunyi mudi bena Kristo ba kumpala batushile tshilejilu mu dimba dia misambu?

⁸ Bena Kristo ba kumpala mbatushile tshilejilu tshimpe tshia kutumbisha Nzambi ne misambu. Bavua batamba kudisangishila mu nzubu yabu. Nansha muvua nzubu eyi kayiyi mimpe bu ntempelo, bavua anu ne tshisumi mu dimba dia misambu. Mupostolo Paulo wakabela bena Kristo nende ku diambuluisha dia nyuma ne: “Nutungunuke ne kulongeshangana ne kukoleshangana ne misambu, misambu ya kutumbisha nayi Nzambi ne misambu ya mu nyuma mimba ne milowu yonso, nuimbila Yehowa mu mioyo yenu.” (Kolos. 3:16) Misambu idi mu mukanda wetu wa misambu idi bushuwa ‘misambu ya mu nyuma ya kuimba ne dianyisha.’ Idi munkatshi mua biakudia bia mu nyuma bidi “mupika wa lulamatu udi mudimuke” utupesha.​—Mat. 24:45.

9. a) Tshidi mua kupangisha bamue bua kuimba ne dîyi dikole ne disanka patudi tudisangisha ntshinyi? b) Mmunyi mutudi mua kutumbisha Yehowa ne misambu? Mbanganyi badi ne bua kuikala bantunga mulongo? (Tangila tshimfuanyi tshia ntuadijilu tshia tshiena-bualu.)

⁹ Newenze bishi bikala bena mu dîku dienu  anyi bantu ba muaba uudi musombele kabayi ne tshibidilu tshia kuimba misambu? Pamuapa utu munange kuteleja bimbi ba misambu banene ku tudiomba, kadi paudi ufuanyikija dîyi diebe ne diabu, udi mua kudiumvua bibi anyi kuteketa mu maboko. Nansha nanku, kulekedi bualu ebu butshiamakana kumpala kua dibanza diudi nadi dia kutumbisha Yehowa ne misambu to. Kadi bandisha mukanda webe wa misambu kuulu, ambulula mutu, ne imba ne disanka! (Eze. 3:11; bala Misambu 147:1.) Mu Nzubu ya Bukalenge ya bungi lelu, mudi biamu bia bindidimbi bidi bileja mêyi a misambu, biambuluisha bua kuimba ne dîyi dikole. Tumanye kabidi ne: kuimba misambu ya Bukalenge nkulue tshitupa tshinene mu Kalasa ka Mudimu wa Bukalenge ka bakulu. Bualu ebu budi buleja mudi bakulu ne bua kuikala bantunga mulongo mu dimba misambu mu tshisumbu.

10. Buôwa bobu butupangisha bua kuimba misambu, tudi ne bua kuvuluka tshinyi?

¹⁰ Bumue bualu butu bupangisha ba bungi bua kuimba ne dîyi dikole mbuôwa. Pamuapa mbuôwa bua ne: dîyi diabu nditue bikole kupita dia bakuabu anyi ne: badi ne dîyi dibi. Nansha nanku, katupu muoyo ne: patudi tuakula, “tuetu bonso tutu tulenduka misangu ya bungi.” (Yak. 3:2) Kadi kabitu bitupangisha bua kuakula to. Nanku, bua tshinyi kulekela mêyi etu mapange bupuangane atupangisha bua kutumbisha Yehowa ne misambu?

11, 12. Ngimue mibelu kayi idi mua kutuambuluisha bua kuakaja ngimbilu wetu?

¹¹ Tudi mua kumvua buôwa bua kuimba misambu bualu katuena bamanye mua kuyimba to. Kadi tudi mua kuakaja ngimbilu wetu tuetu balonde mibelu ya mushinga. *

¹² Udi mua kuimba ne dîyi dikole paudi weyela bimpe. Anu mudi nzembu itemesha muendu, dieyela didi dikolesha dîyi diebe paudi wakula  anyi wimba. Udi ne bua kuimba bikole anu bu muutu wakula anyi mene kubandisha dîyi bikole kupita muutu wakula. (Tangila mibelu idi mu mukanda wa Kalasa ka Mudimu wa Nzambi kadi kakuambuluisha dibeji dia 181-184, mu katshiena-bualu ka “Upuyakane biakane.”) Mu bulelela, mu bualu bua kutumbisha Nzambi ne misambu, Bible udi imue misangu ulomba batendeledi ba Yehowa bua ‘kuela mbila ne disanka.’​—Mis. 33:1-3.

13. Leja mutudi mua kupeta dikima dia bungi bua kuimba misambu.

¹³ Enza bualu budi bulonda ebu mu ntendelelu wenu wa mu dîku anyi pa nkayebe: Sungula musambu uutu munange bikole. Bala mêyi awu ne dîyi dikole dishindame. Pashishe koka mieyelu ne amba mêyi onso a mu tshiambilu tshimue tshia musambu ne dîyi dimue dimue adi. Mpindieu imba tshiambilu atshi ne dîyi dimue dimue adi. (Yesh. 24:14) Dîyi diebe nedikole, ke bualu bua mushinga abu. Kulekedi dîyi diebe dikuenza buôwa anyi bundu to!

14. a) Mmunyi mudi kukangula mukana bikole mua kutuambuluisha bua kuimba misambu? (Tangila kazubu ka “ Mua kuakaja ngimbilu webe.”) b) Mmibelu kayi iudi umona ne: idi mua kukuambuluisha bua kuakaja dîyi diebe?

¹⁴ Bua wewe kupatula dîyi dikumbane dia misambu, udi ne bua kukangula mukana. Nunku mbimpe ukangule kabidi mukana bikole kupita muutu umukangula pautu wakula. Kadi ntshinyi tshiudi ne bua kuenza wewe mumone ne: dîyi diebe nditekete anyi ne: nditue bikole menemene? Udi mua kupeta mibelu idi mua kukuambuluisha mu mukanda wa Kalasa ka Mudimu wa Nzambi kadi kakuambuluisha, mu dibeji dia 184 mu kazubu ka “Mua kujikija bimue bilema.”

15. a) Mbualu kayi buvuabu bamanyishe mu tshisangilu tshia ku tshidimu tshia mu 2016? b) Bua tshinyi bavua bapatule mukanda mupiamupia wa misambu?

¹⁵ Bana betu bavua mu tshisangilu tshia ku tshidimu tshia mu 2016 tshia Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania, bakasanka bikole pakamanyisha muanetu Stephen  Lett wa mu Kasumbu kaludiki ne: mukanda wa misambu mupiamupia udi ne tshiena-bualu tshia ne: ‘Tuimbile Yehowa ne disanka ne dîyi dikole’ ukavua pa kupatuka bua kuimba nawu misambu mu bisangilu. Muanetu Lett wakumvuija ne: mbakajilule mukanda eu bua misambu ipetangane ne Bible wa Nkudimuinu wa bulongolodi bupiabupia muakajilula. Bivua bilomba kumbusha anyi kuakajilula mêyi a misambu avua ne miaku anyi biambilu bidi kabitshiyi kabidi mu Nkudimuinu wa bulongolodi bupiabupia muakajilula wa mu 2013. Pashishe bavua basakidile misambu mipiamipia idi itangila mudimu wetu wa kuyisha ne idi ileja dianyisha dietu bua tshia kupikula natshi bantu. Kabidi, bu mudi dimba misambu dikale tshitupa tshinene tshia ntendelelu wetu, Kasumbu kaludiki kavua kasue kupatula mukanda muenza bimpe udi ne tshizubu tshia muomumue ne tshia Bible wa Nkudimuinu wa bulongolodi bupiabupia muakajilula.

16, 17. Mmalu kayi adibu bakajilule mu mukanda mupiamupia wa misambu?

¹⁶ Bua kukupepejila mushindu wa kuimba ne mukanda wa misambu eu, mbateke misambu bilondeshile biena-bualu. Tshilejilu, misambu 12 ya ntuadijilu idi yakula bua Yehowa, misambu 8 idi ilonda idi yakula bua Yezu ne bua tshia kupikula natshi bantu, amu nanku. Kudi liste wa biena-bualu udi mua kukuambuluisha, pamuapa paudi ukeba musambu bua muyuki wa patoke.

¹⁷ Amue mêyi a misambu mmakajilula bua ngenyi yumvuike bimpe, ne mbumbushe miaku itudi katutshiyi tutamba kuakula bua muntu yonso amone mua kuimba ne muoyo mujima. Tshilejilu, mbashintulule tshiena-bualu tshia ne: “Ulame mutshima webe,” tshilue ne: “Tudi tulama mioyo yetu,” bua katshikadi bu ditumina bakuabu dîyi to. Bua tshinyi? Bualu mu bisangilu, mu mpuilu, ne mu mpungilu yetu mudi bapiabapia, bantu badi balonga bulelela, bansonga, ne bana betu ba bakaji badi mua kumueneka bu bambila bakuabu tshia kuenza padibu bimba mêyi a musambu eu. Ke bua tshinyi mbashintulule tshiena-bualu etshi ne mêyi adimu.

18. Bua tshinyi tudi ne bua kuibidilangana ne misambu idi mu mukanda wetu mupiamupia? (Tangila dimanyisha dia kuinshi.)

¹⁸ Misambu ya bungi idi mu mukanda wa ‘Tuimbile Yehowa ne disanka ne dîyi dikole’ mmienza bu masambila. Ku diambuluisha dia misambu eyi udi mua kuleja Yehowa muudi udiumvua. Misambu mikuabu ‘neyitusake ku dinanga ne ku bienzedi bimpe.’ (Eb. 10:24) Bushuwa tudi basue kuibidilangana ne tshiona tshia misambu, tshikuma tshiayi, ne mêyi ayi. Udi mua kuenza nanku pa kuteleja misambu ya mêyi makuata idi mu site wetu wa jw.org. Udi mua kumanya mua kuimba misambu eyi ne dishindika dionso ne muoyo mujima, wewe ne tshibidilu tshia kuyilonga ku nzubu. *

19. Mmunyi mudi bena mu tshisumbu bonso mua kutendelela Yehowa pamue?

¹⁹ Uvuluke ne: kuimba misambu ntshitupa tshinene tshia ntendelelu wetu. Mmushindu munene utudi tuleja dinanga ne dianyisha dietu bua Yehowa. (Bala Yeshaya 12:5.) Paudi wimba ne dîyi dikole ne disanka, neukankamije bakuabu bua kuimba pabu ne dishindika dionso. Eyowa, bena mu tshisumbu bonso, mmumue ne: bana, bansonga, bakulumpe, ne bapiabapia, badi mua kutendelela Yehowa mu mushindu eu. Nunku kudikandi bua kuimba misambu ne muoyo mujima to. Kadi tumikila mubelu mupepele udi muimbi wa misambu mufunde ku nyuma, wa ne: ‘Imbila Yehowa!’ Eyowa, imba ne dîyi dikole ne disanka!​—Mis. 96:1.