Ndaku munda

Ndaku ku tshikebelu

“Ndi ne ditekemena kudi Nzambi”

“Ndi ne ditekemena kudi Nzambi”

“Adama wa ndekelu wakalua nyuma udi ufila muoyo.”​—1 KOL. 15:45.

MISAMBU: 151, 147

1-3. a) Ndilongesha kayi ditudi ne bua kubueja mu malongesha etu manene? b) Bua tshinyi dibishibua dia bafue didi ne mushinga wa bungi? (Tangila tshimfuanyi tshia ntuadijilu tshia tshiena-bualu.)

MUNTU yeye mukuebeje ne: ‘Mmalongesha kayi manene audi witabuja?’ udi mua kumuandamuna bishi? Bushuwa neumuambile ne: Yehowa ke Mufuki ne Mufidi wa muoyo. Pamuapa neumuleje kabidi muudi witabuja Yezu Kristo wakafua bua kutupikula. Newakule ne disanka dionso bua buloba bukudimuna mparadizu butudi bindile kumpala eku muikala bantu ba Nzambi mua kusomba bua kashidi. Kadi neulejaku ne: dibishibua dia bantu ku lufu ndimue dia ku malongesha manene audi munange bikole anyi?

2 Tudi ne malu mimpe adi atusaka bua kuangata dibishibua dia bafue bu dilongesha dinene, nansha tuetu ne ditekemena dia kupanduka ku dikenga dinene ne kushala ne muoyo pa buloba bua kashidi. Mupostolo Paulo wakaleja bua tshinyi dibishibua dia bafue didi ne mushinga bua ditabuja dietu, wamba ne: “Bulelela, bikala dibishibua dia bafue kadiyiku, nanku kabavua bajule Kristo to.” Bu Yezu kayi mubishibue ku lufu, kavua mua kuikala ukokesha bu Mukalenge wetu mpindieu to, ne dilongesha dia bukokeshi bua Kristo ditudi tulongesha divua mua kuikala tshianana. (Bala 1 Kolinto 15:12-19.) Kadi tudi bamanye ne: Yezu uvua mubishibue ku lufu. Bu mutudi tuitaba bualu ebu, tudi bashilangane ne Basadoke bavua babenga dibishibua dia bafue ne muoyo mujima. Nansha bantu bobu batuseka, tudi tulamata bikole ku ditabuja dietu dia ne: bafue nebabishibue.​—Mâko 12:18; Bien. 4:2, 3; 17:32; 23:6-8.

3 Pavua mupostolo Paulo mufunde bua “malongesha a ntuadijilu adi atangila Kristo,” uvua mubuejamu ne “dilongesha dia . . . dibishibua dia bafue.” (Eb. 6:1, 2) Wakaleja ne: uvua witabuja dilongesha adi. (Bien. 24:10, 15, 24, 25) Nansha mudi dilongesha dia dibishibua dia bafue dikale mu malongesha a ntuadijilu, mmumue ne: dikale bumue bua ku “malu a ntuadijilu a mêyi a tshijila a Nzambi,” kabiena biumvuija ne: tudi ne bua kudilengulula to. (Eb. 5:12) Bua tshinyi?

4. Nnkonko kayi idi mua kujuka pa bidi bitangila dibishibua dia bafue?

4 Padi bantu batuadija kulonga Bible, ba bungi batu babala miyuki ya dibishibua dia bafue dikadi dienzeke, bu mudi dibishibua dia Lazalo. Badi kabidi balonga ne: Abalahama, Yobo, Danyele, ne bantu bakuabu ba Nzambi ba lulamatu bavua batuishibue ne: bafue nebikale kabidi ne muoyo mu matuku atshivua alua. Kadi mmunyi muwandamuna bobu bakulombe bijadiki bidi bileja ne: tudi mua kuitaba milayi ya dibishibua dia bafue ivuabu balaye kukadi bidimu nkama ne nkama? Bible udiku bushuwa uleja tshikondo tshienzeka dibishibua dia bafue anyi? Mandamuna a nkonko eyi neakoleshe ditabuja dietu. Tumonayi tshidi Bible wamba.

DIBISHIBUA DIA BAFUE DILAYA BIDIMU NKAMA YA BUNGI KUMPALA

5. Nnkonko kayi idi itangila dibishibua ituandamuna?

5 Mbipepele bua tuetu kudifuanyikijila babisha muntu utshidi ufuilaku anyi udi mufue kukadi matuku makese. (Yone 11:11; Bien. 20:9, 10) Kadi netuambe tshinyi bua dilaya dia ne: dibishibua dia bafue nedienzeke panyima pa bidimu anyi nkama ya bidimu kumpala eku? Udiku mua kueyemena dilaya dia nunku, nansha diodi ditangila muntu utshidi ufuilaku anyi ukadi mufue bidimu bia bungi bimane kupita anyi? Mu bulelela ukadi muitabuje dibishibua ku lufu divuabu balaye bidimu nkama ya bungi kumpala, ne dilue kuenzeka. Ndibishibua kayi adi? Mmushindu kayi udidi dipetangana ne ditekemena dia dibishibua dia bafue diudi muindile kumpala eku?

6. Mmushindu kayi uvua Misambu 118 mukumbanyine Yezu?

6 Tukonkononayi dibishibua ku lufu dikavuabu bamanyishe bidimu bia bungi kumpala. Mu mêyi a mu Misambu 118 avua Davidi mua kuikala mufunde badi bambamu ne: “Tudi tukulomba, Yehowa, tupandisha koku! . . . Eu udi ulua mu dîna dia Yehowa mmubeneshibue.” Pamuapa udi uvuluka ne: bantu bakamba mêyi adi atangila Masiya aa, mu dia 9 ngondo wa Nisana, dîba divua Yezu mubuele mu Yelushalema mubande pa mpunda, matuku makese kumpala kua lufu luende. (Mis. 118:25, 26; Mat. 21:7-9) Kadi mmushindu kayi uvua Misambu 118 uleja dibishibua divua ne bua kuenzeka bidimu bia bungi pashishe? Tangila mêyi makuabu a buprofete adi mu musambu au: “Dibue diakabenga bibaki ndilue dibue dinene dia mu ditumba.”​—Mis. 118:22.

‘Bibaki bakabenga’ Masiya (Tangila tshikoso tshia 7)

7. Mmunyi muvua bena Yuda babenge Yezu?

7 “Bibaki,” mmumue ne: balombodi bena Yuda, bakabenga Masiya. Kabakamukoma nyima anyi kubenga kuitaba patupu ne: uvua Kristo to, kadi bena Yuda ba bungi bakamubenga, balomba too ne lufu luende. (Luka 23:18-23) Eyowa, badi pabu ne tshilumbu mu lufu lua Yezu.

Yezu wakabishibua ku lufu bua kuikala “dibue dinene dia mu ditumba” (Tangila tshikoso tshia 8, 9)

8. Mmunyi muvua Yezu mua kulua “dibue dinene dia mu ditumba”?

8 Bu muvuabu babenge Yezu ne bamushipe, mmunyi muvuaye mua kulua “dibue dinene dia mu ditumba”? Bivua mua kuenzeka anu bobu bamubishe bua ikale kabidi ne muoyo. Yezu muine wakumvuija bualu ebu pakafilaye tshilejilu tshia babidime bavua bakengesha bantu bavua muena budimi ubatumina, anu muvua bena Isalele bakengesha baprofete bavua Nzambi ubatumina. Ndekelu wa bionso, muena budimi kutumaye muanende munanga, mupianyi wa bintu biende. Bavuaku bamuitabe anyi? Nansha kakese. Babidime bakafika too ne kudimushipa, anu muvuabi ne bua kuenzekela Masiya. Panyima pa tshilejilu etshi, Yezu wakatela mêyi a buprofete adi mu Misambu 118:22. (Luka 20:9-17) Mupostolo Petelo wakatela pende mêyi au pavuaye wakula ne ‘bakokeshi ba bena Yuda, bakulu, ne bafundi bakadisangisha mu Yelushalema.’ Wakakula bua ‘Yezu Kristo muena Nazaleta uvuabu bashipele ku mutshi kadi uvua Nzambi mujule ku lufu.’ Ke Petelo kulua kubambila patoke ne: “Yeye udi ‘dibue dinuvua nuenu bibaki kanuyi batue mushinga didi dilue dibue dinene dia mu ditumba.’”​—Bien. 3:15; 4:5-11; 1 Pet. 2:5-7.

9. Misambu 118:22 udi wakula bua bualu kayi bua pa buabu?

9 Eyowa, mêyi a buprofete mamba bidimu nkama ya bungi kumpala adi mu Misambu 118:22 avua aleja ne: dibishibua ku lufu divua ne bua kuenzeka. Bavua ne bua kubenga Masiya ne kumushipa, kadi uvua ne bua kubishibua bua ikale kabidi ne muoyo ne alue dibue dinene dia mu ditumba. Nunku, Muana uvuabu babishe ku lufu eu wakalua Muntu umuepele udi ne dîna “didibu bafile munkatshi mua bantu didi ne bua kutupandisha.”​—Bien. 4:12; Ef. 1:20.

10. a) Misambu 16:10 uvua mudianjile kuakula bua tshinyi? b) Bua tshinyi tudi batuishibue ne: Misambu 16:10 kavua mukumbanyine Davidi?

10 Tangila kabidi mvese mukuabu uvua mudianjile kuakula bua dibishibua ku lufu. Bu muvuabu bamufunde bidimu bipite pa tshinunu kumpala, udi ne bua kukolesha dishindika diebe dia ne: dibishibua dia bafue didi mua kuenzeka, nansha diodi dimana kulaya bidimu bia bungi kumpala. Mu musambu wa 16 uvua Davidi mufunde, tudi tubalamu ne: “Wewe kuakundekela mu Lukita to. Wewe kuakuitaba bua muena lulamatu webe amone dijimba to.” (Mis. 16:10) Davidi kavua wamba ne: yeye kavua ne bua kufua anyi kubuela mu lukita lua bukua bantu nansha. Dîyi dia Nzambi didi dileja patoke ne: Davidi wakakulakaja. Yeye mumane kufua, “wakalala bua kuikisha ne bankambua bende ne bakamujiika mu Tshimenga tshia Davidi.” (1 Bak. 2:1, 10) Kadi Misambu 16:10 udi wakula bua nganyi?

11. Ndîba kayi divua Petelo mumvuije Misambu 16:10?

11 Katuena mu tshijimajima to. Bidimu bipite pa tshinunu panyima pa bamane kufunda mvese eu ne mbingu mikese Yezu mumane kufua ne mubishibue, Petelo wakakula bua Misambu 16 kumpala kua bena Yuda ne bantu bavua bitabuje buena Yuda binunu ne binunu. (Bala Bienzedi 2:29-32.) Wakamba ne: Davidi uvua bushuwa mufue ne bamujiike. Bantu bavua bateleja Petelo bavua bamanye bualu ebu. Kakuena bualu nansha bumue mu Bible budi buleja ne: bantu abu bakabenga mêyi a Petelo a ne: Davidi “wakadianjila kumona ne wakakula bua dibishibua” dia Masiya uvua ulua.

12. Misambu 16:10 uvua mukumbane mushindu kayi? Dikumbana edi diakajadika tshinyi bua mulayi wa dibishibua ku lufu?

12 Petelo wakatela mêyi a Davidi adi mu Misambu 110:1 bua kushindika tshivuaye muambe. (Bala Bienzedi 2:33-36.) Diumvuija divua Petelo mufile mu diumvuangana ne Bible diakatuisha musumba wa bantu ne: Yezu uvua “Mukalenge ne Kristo.” Bualu bua mushinga budi ne: bantu bakitaba ne: Misambu 16:10 uvua mukumbane pavua Yezu mubishibue ku lufu. Pashishe mupostolo Paulo wakafila diumvuija dia muomumue edi pavuaye wakula ne bena Yuda mu Antiokia mu Pisidia. Malu avuaye mubambile akabalenga ku muoyo, bobu kujinga kumanya bia bungi. (Bala Bienzedi 13:32-37, 42.) Adi ne bua kutulenge petu ku muoyo bualu mêyi a buprofete a mu Bible avua akula bua dibishibua ku lufu ditshivua dilua au avua a kueyemena nansha muvuabu baambe bidimu nkama ya bungi kumpala.

DIBISHIBUA KU LUFU NEDIENZEKE DÎBA KAYI?

13. Nnkonko kayi idi mua kujuka pa bidi bitangila dibishibua ku lufu?

13 Bidi bitukolesha ku muoyo patudi tumanya ne: dibishibua didi mua kuenzeka nansha bamane kudilaya bidimu nkama ya bungi kumpala. Nansha nanku, muntu udi mua kudiebeja ne: ‘Bidiku biumvuija ne: ndi ne bua kuindila mutantshi mule bua kumonangana ne bantu bandi mufuishe anyi? Dibishibua ku lufu nedienzeke dîba kayi?’ Yezu wakambila bapostolo bende ne: kuvua malu avuabu kabayi bamanye ne avuabu kabayi mua kumanya. Kudi malu adi atangila “mêba anyi bikondo bidi Tatu muteke ku bulombodi buende.” (Bien. 1:6, 7; Yone 16:12) Kadi kabiena biumvuija ne: katuena bamanye bualu nansha bumue bua tshikondo tshikala dibishibua ku lufu mua kuenzeka.

14. Bua tshinyi dibishibua dia Yezu ndishilangane ne dia bantu bavuabu babishe ku lufu kumpala kuende?

14 Bua kumvua bualu ebu bimpe, vuluka dibishibua dia bafue dikadi Bible muambe. Dibishibua dia mushinga mukole ndia Yezu. Bu yeye kayi mubishibue ku lufu, muntu nansha umue wa kutudi kavua mua kutekemena bua kupetangana kabidi ne bantu badiye mufuishe to. Bantu bavuabu bajule ku lufu kumpala kua Yezu, bu bavuabu bajule kudi Eliya ne Elisha, kabakashala ne muoyo kashidi to. Bakafua kabidi, kubolabu mu lukita. Kadi Yezu, ‘ukadibu bajule ku lufu, kena ufua kabidi to; lufu kaluena ne bukokeshi kudiye kabidi to.’ Mu diulu mudiye, udi ne muoyo bua “kashidi ne tshiendelele” ne kakubola nansha kakese.​—Lomo 6:9; Buak. 1:5, 18; Kolos. 1:18; 1 Pet. 3:18.

15. Bua tshinyi badi babikila Yezu ne: “mamuma a kumpala”?

15 Yezu ke muntu wa kumpala uvuabu babishe ne mubidi wa nyuma, ne kakuyi mpata dibishibua diende ndia mushinga wa bungi. (Bien. 26:23) Nansha nanku, ki nganu Yezu nkayende uvuabu ne bua kubisha ne mubidi wa nyuma bua kuya mu diulu to. Uvua mujadikile bapostolo bende ba lulamatu ne: bavua ne bua kukokesha nende mu diulu. (Luka 22:28-30) Bua bobu kupeta difutu edi, bavua ne bua kuanji kufua. Pashishe bavua mua kubabisha ne mubidi wa nyuma anu bu Kristo. Paulo wakafunda ne: “Bakadi bajule Kristo ku lufu, mamuma a kumpala a badi balale tulu mu lufu.” Wakatungunuka uleja ne: kuvua bantu bakuabu bavua ne bua kubishibua bua kupeta muoyo mu diulu, wamba ne: “Muntu ne muntu mu mulongo wende: Kristo mamuma a kumpala, pashishe bantu ba Kristo mu tshikondo tshia dikalaku diende.”​1 Kol. 15:20, 23.

16. Mbualu kayi budi butuambuluisha bua kujingulula tshikondo tshienzeka dibishibua ku lufu bua kuya mu diulu?

16 Mêyi a Paulo aa adi aleja bualu budi butuambuluisha bua kujingulula tshikondo tshienzeka dibishibua bua kuya mu diulu. Divua ne bua kuenzeka “tshikondo tshia dikalaku [dia Kristo].” Kukadi bidimu bia bungi bidi Bantemu ba Yehowa bajadike ku diambuluisha dia Bible ne: katshia mu 1914, tudi mu tshikondo tshilaya tshia “dikalaku” dia Yezu, kabidi ne: nshikidilu wa ndongoluelu wa malu mubi eu ukadi pabuipi menemene.

17, 18. Tshienzekela bamue bela manyi mu tshikondo tshia dikalaku dia Kristo ntshinyi?

17 Bible udi usakidila malu makuabu bua dibishibua ku lufu bua kuya mu diulu wamba ne: “Katuena basue nuikale mu dipanga bua bualu bua bantu badi balale tulu mu lufu . . . Bualu tuetu tuitabuja ne: Yezu uvua mufue ne kabidi mujuke, nunku tudi tuitabuja kabidi ne: Nzambi nealue nende pamue ne bantu badi balale tulu mu lufu . . . Tuetu badi ne muoyo badi bashala too ne ku dikalaku dia Mukalenge katuakudianjidila badi balale tulu mu lufu nansha kakese; bualu Mukalenge nkayende neatuluke mu diulu ne lubila lua bumfumu, . . . ne bantu badi bafue mu buobumue ne Kristo nebajuke kumpala. Pashishe tuetu badi ne muoyo badi bashala, nebaye netu mu matutu pamue nabu bua kusambakena ne Mukalenge mu lupepele; nunku netuikale ne Mukalenge misangu yonso.”​—1 Tes. 4:13-17.

18 Dibishibua ku lufu dia kumpala divua ne bua kuenzeka tshikondo kampanda “dikalaku” dia Kristo dimane kutuadija. Bela manyi bikala ne muoyo mu tshikondo tshia dikenga dinene ‘nebaye mu matutu.’ (Mat. 24:31) Bela manyi ‘baya,’ bobu ‘kabakulala tulu mu lufu’ mu ngumvuilu wa ne: kabakulala mutantshi mule mu lufu to. ‘Bonso nebakudimunyibue diakamue, mu mupodi wa dîsu, mu tshikondo tshia mpungi wa ndekelu.’​—1 Kol. 15:51, 52.

19. ‘Ndibishibua ditambe buimpe’ kayi dienzeka kumpala eku?

19 Lelu, bena Kristo ba bungi ba lulamatu ki mbela manyi to, ne ki mbabikidibue bua kuenza mudimu mu diulu ne Kristo to. Kadi mbindile nshikidilu wa ndongoluelu wa malu mubi eu mu “dituku dia Yehowa.” (1 Tes. 5:1-3) Pashishe dibishibua dia mushindu mukuabu nedienzeke, dibishibua bua kuikala ne muoyo pa buloba bukudimuna mparadizu. Bantu babishibua ku lufu nebikale ne mpunga wa kulua bapuangane, kabayi mua kufua kabidi nansha. Adi nedikale bushuwa “dibishibua ditambe buimpe” kupita dia bavuabu babishe kale pavua ‘bakaji bapete bafue babu ku dibishibua dia ku lufu,’ kadi balue kufua kabidi panyima pa matuku.​—Eb. 11:35.

20. Bua tshinyi tudi batuishibue ne: dibishibua dia bantu ditudi bindile kumpala eku nedienzeke mu bulongame?

20 Bible udi wakula bua bantu babishabu bua kuya mu diulu wamba ne: nebabishibue “muntu ne muntu mu mulongo wende.” (1 Kol. 15:23) Tudi batuishibue ne: bantu babishabu bua kushala pa buloba nebabishibue pabu mu mushindu wa muomumue. Edi nditekemena dimpe be! Bantu badi bafua matuku etu aa nebabishibue matuku makese Bukokeshi bua bidimu tshinunu bua Kristo bumane kutuadija bua bena diabu badi babamanye babakidile anyi? Balume ba lulamatu ba kale bavua balombola bantu nebabishibue kumpala bua kuikala balombodi ba bantu ba Nzambi mu buloba bupiabupia anyi? Kadi tshienzekela bantu bavua katshia kabayi benzele Yehowa mudimu ntshinyi? Nebababishe dîba kayi ne muaba kayi? Tudi mua kudiela nkonko ya bungi. Kadi mu bulelela, tudiku ne kabingila menemene ka kusamisha mutu bua malu aa mpindieu anyi? Kabienaku bimpe bua tuetu kuanji kuindila ne kulua kudimuena muenzekabi anyi? Tuikalayi batuishibue ne: nebikale bimpe bitambe bua kudimuenena muenza Yehowa malu aa.

21. Nditekemena kayi diudi nadi bua bafue?

21 Mu dindila tshikondo atshi, mbimpe tukoleshe ditabuja dietu kudi Yehowa udi utujadikila ku diambuluisha dia Yezu ne: bafue badi mu meji a Nzambi nebajuke. (Yone 5:28, 29; 11:23) Umue musangu pavua Yezu musue kuleja mudi Yehowa ne bukole bua kujula bafue, wakamba ne: Abalahama ne Isaka ne Yakoba, ‘buonso buabu badi ne muoyo ku mêsu kua Nzambi.’ (Luka 20:37, 38) Mu dindila tshikondo atshi, tudi mua kuamba anu bu Paulo ne: “Ndi ne ditekemena kudi Nzambi . . . ne: nekuikale dibishibua dia bantu ku lufu.”​—Bien. 24:15.