Ndaku munda

Ndaku ku tshikebelu

Nuenu bansonga, Mufuki wenu mmusue bua nuikale ne disanka

Nuenu bansonga, Mufuki wenu mmusue bua nuikale ne disanka

“Udi ukukutshisha ne bintu bimpe matuku ebe onso a muoyo.”​—MIS. 103:5.

MISAMBU: 135, 39

1, 2. Bua tshinyi mbimpe tuteleje Mufuki wetu patudi tukeba kudifundila bipatshila? (Tangila bimfuanyi bia ntuadijilu bia tshiena-bualu.)

BIWIKALA nsonga, pamuapa ukadi mupete mibelu ya bungi bua tshiwikala. Balongeshi, bafidi ba mibelu ba mu tulasa, ne bantu bakuabu badi mua kuikala bakukankamija bua ulonge tulasa tutumbuke anyi ukebe mudimu wa makuta. Kadi Yehowa udi ukubela bua wenze malu mushindu mukuabu. Mu bulelela, mmusue bua udienzeje bikole pautshidi mu kalasa apu bua upete mushindu wa kulua kudiambuluisha paudi ujikija. (Kolos. 3:23) Kadi paudi wangata mapangadika bua malu audi ne bua kuteka muaba wa kumpala mu nsombelu webe, udi ukulomba bua ulonde mêyi manene ne disua diende bidi mu diumvuangana ne tshidiye mutulongoluele tshikondo tshia ku nshikidilu etshi.​—Mat. 24:14.

2 Ikala kabidi mumanye ne: Yehowa udi umona mudi malu onso enda aya bualu mmumanye tshiafikila ndongoluelu wa malu eu ne mukadiye pa kushikila. (Yesh. 46:10; Mat. 24:3, 36) Mmutumanye petu, mmumanye malu adi atupetesha dikisha ne disanka dilelela ne adi atutekesha mu mikolo ne atujimijila disanka. Nunku nansha mibelu ya bantu mua kumueneka bu mimpe, yoyi kayiyi yumvuangana ne Dîyi dia Nzambi, ki nya meji to.​—Nsu. 19:21.

“KAKUENA MEJI . . . PADIKU DIBENGA KUMVUANGANA NE YEHOWA”

3, 4. Mmunyi muvua diteleja mubelu mubi dinyange nsombelu wa Adama ne Eva ne bana babu?

3 Mibelu mibi yakatuadija katshia ku tshibangidilu pakabuela Satana mu tshialu. Wakadituta mu tshiadi ne lutambishi luonso muditeke mufidi wa mibelu, kuambilaye Eva ne: yeye ne bayende bavua mua kuikala ne disanka dia bungi bobu badisunguila tshia kuenza. (Gen. 3:1-6) Kadi mu bulelela, Satana uvua ne meji a budinangi. Uvua musue bua Adama ne Eva ne bana babu bamukokele ne bamutendelele yeye pamutu pa kutendelela Yehowa, pende kayi nansha ne tshivuaye mubenzele. Yehowa ke uvua mubapeshe bintu bionso bivuabu nabi, mmumue ne: mupeshe Adama Eva, mupeshe Eva pende Adama, mubapeshe budimi buimpe bua kusombela, ne mubapeshe mubidi mupuangane uvua mua kushala kashidi.

4 Bia dibungama, Adama ne Eva bakabenga kutumikila Nzambi, kudilamunabu kudiye. Anu muudi mumanye, malu akanyanguka bibi bitambe. Bakatuadija kukulakaja ne kufua anu bu bilongo bitula ku mutshi. Mulawu wa mpekatu wakakuata kabidi bana babu. (Lomo 5:12) Nansha nanku, bantu ba bungi batshidi babenga kukokela Nzambi. Mbasue kudienzela malu. (Ef. 2:1-3) Malu adi enzeka adi aleja bimpe ne: “Kakuena meji . . . padiku dibenga kumvuangana ne Yehowa” to.​—Nsu. 21:30.

5. Yehowa uvua ne dishindika kayi bua bantu bende? Uvua muele bua tshiomba musabu anyi?

5 Nansha nanku, Yehowa uvua mumanye ne: bamue bantu, pamue ne bansonga ba bungi, bavua mua kumukeba bua kumuenzela mudimu. (Mis. 103:17, 18; 110:3) Mmubanange be! Udi pebe mu bansonga aba anyi? Biobi nanku, kakuyi mpata udi ne “bintu bimpe” bia bungi bia kudi Nzambi bidi bikupetesha disanka dipite bungi. (Bala Misambu 103:5; Nsu. 10:22) Anu mutuamona, mu “bintu bimpe” ebi mudi biakudia bimpe bia mu nyuma bia bungi, balunda bimpe ba nsongo, bipatshila bia mushinga, ne budikadidi bulelela.

YEHOWA UDI UKUMBAJA MAJINGA EBE A MU NYUMA

6. Bua tshinyi mbimpe uditatshishe bua majinga ebe a malu a mu nyuma? Mmunyi mudi Yehowa ukukumbajilawu?

6 Udi mushilangane ne nyama bualu udi dijinga ne malu a mu nyuma adibu mua kukukumbajila anu kudi Mufuki webe. (Mat. 4:4) Paudi umuteleja bimpe, udi upeta busunguluji, meji, ne disanka. Yezu wakamba ne: “Badi bamanye ne: badi dijinga ne malu a mu nyuma mba diakalenga.” (Mat. 5:3) Nzambi udi ukukumbajila majinga ebe a malu a mu nyuma ku diambuluisha dia Dîyi diende ne dia biakudia bia bungi bia mu nyuma bidiye ufidila kudi “mupika wa lulamatu udi mudimuke.” (Mat. 24:45) Biakudia ebi mbishilashilangane ne mbia bungi be!​—Yesh. 65:13, 14.

7. Mmalu kayi mimpe audi upeta paudi udia biakudia bia mu nyuma bidi Nzambi ufila?

7 Biakudia bia mu nyuma bidi Nzambi ufila nebikupeshe meji ne bukokeshi bua kunana lungenyi bikala mua kukukuba mu mishindu ya bungi. (Bala Nsumuinu 2:10-14.) Tshilejilu, ngikadilu eyi neyikangule mêsu ebe bua kujandula malongesha a dishima bu mudi dia ne: Mufuki katuku to. Idi ikuambuluisha bua kubenga dishima dia ne: makuta ne bintu ke bidi bifila disanka. Idi ikuambuluisha kabidi bua kujingulula majinga mabi ne kuakandamena, anyi kuepuka bikadilu bidi mua kukuenzela bibi. Nunku tungunuka ne kukeba meji a Nzambi ne bukokeshi bua kunana lungenyi, ubimone ne mushinga wa bungi! Paudi upeta ngikadilu ya mushinga eyi, neudimuene ne: Yehowa mmukunange ne mmusue bua wikale ne nsombelu muimpe menemene.​—Mis. 34:8; Yesh. 48:17, 18.

8. Bua tshinyi udi ne bua kusemena kudi Nzambi mpindieu? Kuenza nunku nekukuambuluishe mushindu kayi?

8 Mu matuku makese emu, tshitupa tshionso tshia ndongoluelu wa malu wa Satana netshibutudibue, anu Yehowa ke wikala buetu bukubi. Bushuwa, tshikondo tshidi tshilua tshituatangidila Yehowa bua kutupesha tshiakudia tshietu tshia dituku didi dilonda! (Hab. 3:2, 12-19) Bulelela, etshi ke tshikondo tshia kusemena pabuipi ne Tatu webe wa mu diulu ne kumueyemena bikole. (2 Pet. 2:9) Wewe muenze nanku, nansha malu kayi mua kuenzeka muaba uudi, neudiumvue anu bu Davidi wakafunda ne: “Ndi muteke Yehowa kumpala kuanyi misangu yonso. Bu mudiye ku tshianza tshianyi tshia balume, tshiakunyungishibua nansha kakese.”​—Mis. 16:8.

YEHOWA UDI UKUPETESHA BALUNDA BIMPE BA NSONGO

9. (a) Bilondeshile Yone 6:44, Yehowa udi wenza tshinyi? (b) Mmunyi mudi dituilangana ne Bantemu ba Yehowa dikale wadi mushindu?

9 Yehowa udi ukoka bantu badiye musue bua balue bena mu dîku diende dia mu nyuma, ukoka bena muoyo mululame ku ntendelelu mulelela ne bulenga buonso. (Bala Yone 6:44.) Wewe mutuilangane ne muntu udi kayi Ntemu bua musangu wa kumpala, ntshinyi tshiudi mua kumanya bua muntu au? Udi mua kumanya anu dîna diende ne tshimuenekelu tshiende, kuakumanya malu a bungi to. Kadi kabiena nanku paudi utuilangana bua musangu wa kumpala ne muntu udi mumanye Yehowa ne mumunange to. Nansha yeye mukolele muaba kayi, ufuma mu ditunga kayi, mu tshisa kayi, anyi wa bibidilu bia mushindu kayi, ukadi mumanye malu a bungi adi amutangila, ne yeye pende mmumanye ebe!

Yehowa mmusue bua tupete balunda bimpe ba nsongo ne tudifundile bipatshile bia mu nyuma (Tangila tshikoso tshia 9-12)

10, 11. Ntshintu kayi tshimue tshidi natshi bantu ba Yehowa bonso? Mmunyi muditshi tshituambuluisha?

10 Tshilejilu, udi ujingulula lukasa “muakulu” unudi nuenu bonso nuakula, mmumue ne: “muakulu mukezuke” wa bulelela. (Sef. 3:9) Bu tshipeta, yonso wa kunudi udi umanya malu adi mukuabu witabuja bua Nzambi, bua mikenji ya bikadilu, ne bua ditekemena dia matuku atshilualua, tuimanyine nansha apa. Aa ke malu a mushinga mukole a kumanya bua muntu kampanda adi mua kutusaka bua kumueyemena. Adi kabidi atuambuluisha bua kudia bulunda buimpe budi bunenga.

11 Bu muudi mutendeledi wa Yehowa, udi ne balunda bimpe ba nsongo, ne badi pa buloba bujima; katuena tuela kalele patudi tuamba nanku to. Mu bulelela, kuena muanji kutuilangana ne ba bungi ba kudibu to! Pa kumbusha bantu ba Yehowa, mbanganyi bakuabu badi mua kuikala ne dipa dia mushinga mukole edi?

YEHOWA UDI UKUAMBULUISHA BUA UDIFUNDILE BIPATSHILA BIA MUSHINGA

12. Mbipatshila kayi bimpe bia mu nyuma biudi mua kudifundila?

12 Bala Muambi 11:9–12:1. Udi ne tshipatshila tshimue anyi bia bungi biudi udienzeja bua kukumbaja anyi? Pamuapa udi udienzeja bua kubala Bible dituku dionso. Anyi udi mua kuikala udienzeja bua kuakaja mushindu webe wa kuakula anyi wa kulongesha. Nansha wewe ne tshipatshila kayi, paudi umona bipeta bimpe, anyi padi bakuabu babimona ne bakuela kalumbandi, mmunyi muutu umvua? Kakuyi mpata, utu umvua disanka dia bungi. Udi nadi dia bungi bualu udi uteka disua dia Nzambi kumpala kua diebe wewe anu muvua Yezu muenze.​—Mis. 40:8; Nsu. 27:11.

13. Kuenzela Nzambi mudimu nkupite kudifundila bipatshila bia panu ku tshinyi?

13 Paudi udifila bua kukumbaja bipatshila bia mu nyuma, udi kabidi wenda wenza mudimu udi ukusankisha bulelela, bualu kawena patupu to. Mupostolo Paulo wakafunda ne: “Nuikale bashindame, kanuyi kunyungisha, bikale amu ne bia bungi bia kuenza mu mudimu wa Mukalenge, bamanye ne: mudimu wenu mukole mu Mukalenge kawena tshianana nansha.” (1 Kol. 15:58) Kadi nsombelu udi muimanyine pa majinga ne bipatshila bia bena panu nansha yeye umueneka bu muimpe menemene, ndekelu wa bionso neamueneke amu wa patupu. (Luka 9:25) Mukalenge Solomo wakadimuenena bualu ebu ne udi utujadikilabu.​—Lomo 15:4.

14. Didifila dia Solomo bua kuanji kuteta masanka didi dikulongesha tshinyi?

14 Solomo uvua ne bukokeshi ne bubanji bua dikema. Wakadifila bua kuanji ‘kuteta masanka ne kumona bualu buimpe buvua mua kulua.’ (Muam. 2:1-10) Uvua muibake nzubu, muenze madimi ne mpangu ya bikunyibua, ne kuenzaye tshionso tshivua muoyo wende musue. Wakalua kumvua bishi? Uvua ne disanka mu nsombelu wende mujima anyi? Muoyo wende wakikisha anyi? Wakukuta bintu anyi? Katubuki to. Solomo nkayende mmutuandamune. Wakafunda ne: “Pangakelangana meji a midimu yonso ivua bianza bianyi bienze . . . , ngakamona ne: malu onso avua tshianana . . . Kakuvua bualu nansha bumue bua mushinga mulelela . . . to.” (Muam. 2:11) Muaba eu padi dilongesha dinene be! Neushale mudivuluke anyi?

15. Bua tshinyi ditabuja didi ne mushinga? Bilondeshile Misambu 32:8, didi dikuambuluisha mushindu kayi?

15 Yehowa ki mmusue bua wanji kukenga bua ushishe kupeta kalasa to. Nansha nanku, mbimpe wikale ne ditabuja bua kutumikila Nzambi ne kuteka disua diende pa muaba wa kumpala mu nsombelu webe. Ditabuja adi didi ne mushinga mukole, ne kaditu dielangana mâyi ku makasa nansha kakese. Bushuwa, Yehowa kakupua ‘dinanga diuvua muleje bua dîna diende’ muoyo nansha kakese. (Eb. 6:10) Nunku enza muebe muonso bua ukoleshe ditabuja diebe bua udimuenene mudi Tatu webe wa mu diulu nebe ku muoyo.​—Bala Misambu 32:8.

NZAMBI UDI UKUPESHA BUDIKADIDI BULELELA

16. Bua tshinyi tudi ne bua kuangata budikadidi ne mushinga ne kuenza nabu malu bimpe?

16 Paulo wakafunda ne: “Muaba udi nyuma wa Yehowa udi budikadidi.” (2 Kol. 3:17) Bulelela, Yehowa mmunange budikadidi, ne mmukufuke ne dijinga dia kubunanga. Kadi mmusue kabidi bua wenze malu bimpe ne budikadidi buebe bualu budi bukukuba. Pamuapa udi mumanye bansonga badi batangila malu a masandi anyi badi baditue mu tshiendenda, mu manaya a njiwu mikole, anyi badi badinuina bintu bidi binyungulula mutu anyi banua maluvu makole bapitshisha. Mu bulelela, bidi mua kubasankisha ndambu, kadi misangu ya bungi bitu bibakebela njiwu minene bu mudi masama, bashala bapika ba bintu abi, anyi mene lufu. (Gal. 6:7, 8) Mbiumvuike bimpe ne: “budikadidi” buabu budi buya nabu mu tshina.​—Tito 3:3.

17, 18. (a) Mmunyi mudi kutumikila Nzambi kutupetesha budikadidi? (b) Budikadidi buvua nabu Adama ne Eva kumpala mbushilangane ne bua bantu lelu ku tshinyi?

17 Kadi mbantu bungi kayi baudi mumanye bakadi basame bualu bavua batumikile mikenji ya mu Bible? Bidi bimueneka bimpe ne: kutumikila Yehowa kudi kutupetesha makanda a mubidi mimpe ne budikadidi. (Mis. 19:7-11) Bualu bua mushinga budi ne: paudi wenza malu ne budikadidi buebe bimpe, mmumue ne: ulonda mikenji ne mêyi manene bipuangane bia Nzambi, udi umuleja yeye ne baledi bebe ne: udi muntu wa kupesha budikadidi bua bungi. Bushuwa, anu mudi Nzambi mulongolole, kamana kamana neapeshe batendeledi bende ba lulamatu budikadidi bupuangane budi Bible ubikila ne: “Budikadidi bua butumbi bua bana ba Nzambi.”​—Lomo 8:21.

18 Adama ne Eva bavua balabule budikadidi abu. Mmikenji bungi kayi ivua Nzambi mubelele mu budimi bua Edene? Anu umue wetu eu. Uvua wa ne: kabadi bimuma bia mutshi umue tshianana to. (Gen. 2:9, 17) Buebe wewe, mukenji umuepele au uvua mukole anyi? Uvua ubatatshisha anyi? Nansha kakese! Kadi pabi lelu kudi mikenji kabukabu idi bantu bele, benzeja bakuabu bua kuyilonga ne kuyitumikila.

19. Mmushindu kayi udibu batulongesha bua tulue bantu badi ne budikadidi?

19 Yehowa udi wenzela batendeledi bende malu ne meji a bungi. Pamutu pa kutuelela mikenji mipitepite bungi, udi utulongesha ne lutulu luonso bua tutumikile mukenji wa dinanga. Mmusue tutumikile mêyi ende manene ne tukine malu mabi. (Lomo 12:9) Mushindu wende muimpe wa kutulongesha au udi umuenekela mu muyuki wa Yezu wa pa mukuna, bualu muyuki eu udi uleja tshidi tshifikisha bantu ku dienza malu mabi. (Mat. 5:27, 28) Bu mudi Kristo Mfumu wa Bukalenge bua Nzambi, neatungunuke ne kutulongesha mu bulongolodi bupiabupia bua tumone petu tshidi tshimpe ne tshidi tshibi mu mushindu mupuangane anu bu yeye. (Eb. 1:9) Neenze kabidi bua tulue bapuangane ku mubidi ne mu lungenyi. Anji elabi meji, kuakuikala kabidi ne meji a kuenza mpekatu anyi kuakupeta ntatu mibi idi mpekatu ukebesha to. Pashishe, ndekelu wa bionso, neupete “budikadidi bua butumbi” budi Yehowa mukulaye.

20. (a) Mmunyi mudi Yehowa wenza malu ne budikadidi buende? (b) Tshilejilu tshia Nzambi tshidi mua kukuambuluisha mushindu kayi?

20 Bushuwa, budikadidi buetu nebuikale anu ne mikalu. Dinanga ditudi banange nadi Nzambi ne bantu netu ke diabulombola. Tshidi Yehowa utulomba tshidi anu tshia ne: tumuidikije. Udi ne budikadidi bukena mikalu; nansha nanku, mmuitabe bua dinanga dimulombole mu mushindu udiye wenzela bifukibua biende bia meji malu. (1 Yone 4:7, 8) Nunku mbikumbane bua kuamba ne: netuikale ne budikadidi bua menemene anu pikalabu bulombodibua kudi dinanga dia Nzambi.

21. (a) Mmunyi muvua Davidi udiumvua bua Yehowa? (b) Mu tshiena-bualu tshialonda netuakule bua tshinyi?

21 Yehowa mmukupeshe biakudia bia bungi bia mu nyuma, balunda bimpe, bipatshila bia mushinga, ne ditekemena dia kupeta budikadidi bupuangane. Udiku ne dianyisha bua “bintu bimpe” ebi anyi? (Mis. 103:5) Biobi nanku, tudi basue bua mêyi avua Davidi muambe mu disambila mu Misambu 16:11 aa ikale ebe pebe: “Wewe udi ummanyisha njila wa muoyo. Kumpala kuebe kudi disanka dipite bungi; ku tshianza tshiebe tshia balume kudi diakalenga bua kashidi.” Mu tshiena-bualu tshialonda netuakule bua bubanji bukuabu bua mu nyuma budi mu Misambu 16. Bubanji ebu nebutuleje kabidi patoke malu adi akupetesha disanka dilelela.