Ndaku munda

Ndaku ku tshikebelu

TSHIENA-BUALU TSHIA KULONGA 52

Ambuluisha bakuabu bua kunanukila mu ntatu

Ambuluisha bakuabu bua kunanukila mu ntatu

“Kubengi bua kufila tshintu tshimpe kudi bantu baudi ne bua kutshipesha biwikala ne bukokeshi bua kuambuluisha.”​—NSU. 3:27.

MUSAMBU WA 103 Balami mmapa mikale bantu

KADIOSHA a

1. Mmushindu kayi utu Yehowa wandamuna masambila a bena mudimu bende?

 UDI mumanye ne: Yehowa udi mua kukusaka bua kuandamuna disambila dia muntu dienza ne muoyo mujima anyi? Udi mua kuenza nanku nansha wewe mukulu, musadidi wa mudimu, mpanda-njila, peshi muambi wa lumu luimpe. Udi mua kuenza kabidi nanku nansha wewe muikale nsonga anyi muntu mukulumpe. Padi muntu udi munange Yehowa umulomba diambuluisha, Nzambi wetu utu utamba kusaka bakulu anyi bena mudimu bende ba lulamatu bua ‘kumusamba bikole.’ (Kolos. 4:11) Kuenzela Yehowa ne bana betu mudimu mushindu eu ndiakalenga dia dikema! Tudi mua kuambuluisha bana betu mushindu eu padiku tshipupu tshia disama, tshikumina, anyi dikengeshibua.

AMBULUISHA BAKUABU PADIKU TSHIPUPU TSHIA DISAMA

2. Bua tshinyi bidi mua kutukolela bua kuambuluisha bakuabu padiku tshipupu tshia disama?

2 Padi tshipupu tshia disama tshibudika, bidi mua kutupangisha bua kuambuluishangana. Tshilejilu, tudi mua kujinga bua kuya kumona bakuabu, kadi tuetu baye, bafuane kupeta disama. Tudi mua kujinga bua kubikila bantu badi ne lutatu lua makuta bua balue kudia netu, kadi kabiyi bikumbana to. Tudi mua kujinga bua kuambuluisha bakuabu, kadi bidi mua kutukolela bena mu dîku dietu bobu bakenga pabu. Kadi bu mutudi anu ne dijinga dia kuambuluisha bakuabu, Yehowa udi usanka patudi tuenza muetu muonso bua kubambuluisha. (Nsu. 3:27; 19:17) Tshia kuenza ntshinyi?

3. Bilondeshile Yelemiya 23:4, tshilejilu tshia bakulu ba mu tshisumbu tshia ba Desi tshidi tshitulongesha tshinyi?

3 Tshidi bakulu mua kuenza. Biwikala mukulu, dienzeja bua kumanya mikoko bimpe. (Bala Yelemiya 23:4.) Desi utukadi batele mu tshiena-bualu tshishale udi wamba ne: “Bakulu ba mu kasumbu ketu ka buambi bavua bayisha nanyi ne bayisha ne bana betu bakuabu, ne kabidi bavua basomba netu patuvua tupitshisha dîba pamue.” b Bu muvuabu benza nanku, biakapepela bua kuambuluishabu muanetu Desi pakavua tshipupu tshia Korona tshituadije ne tshishipe balela bende.

4. Tshivua tshienze bua bakulu bapete mushindu wa kuambuluisha Desi ntshinyi? Bualu ebu budi butulongesha tshinyi?

4 Desi udi uleja ne: “Bu mukavua bakulu balunda banyi, bivua bipepele bua meme kubambila mumvua ngumvua ne malu avua antatshisha.” Bualu ebu budi bulongesha bakulu tshinyi? Tabalelayi banudi nulombola kumpala kua lutatu kutuadija. Ikalayi balunda babu. Padi tshipupu tshinupangisha bua kuya kubamona, kebayi mishindu mikuabu ya kuyukila nabu. Desi udi wamba ne: “Imue misangu bakulu ba bungi bavua bamfundila mesaje anyi bambikila dituku dimue dimue. Mvese ivuabu bandeja yakandenga, nansha mumvua muyimanye konso eku.”

5. Mmunyi mudi bakulu mua kumanya tshidi bena Kristo natshi dijinga bua bobu kubambuluisha?

5 Umue mushindu wa kumanya malu adi bena Kristo nawu dijinga nkubela nkonko ya kayiyi ibatonda to. (Nsu. 20:5) Badi ne biakudia bungi bukumbane, manga ne bintu bikuabu bidi mua kubambuluisha anyi? Mbafuane kujimija mudimu wabu anyi kubapatula ku nzubu anyi? Badiku bajinga tubambuluishe bapete diambuluisha dia kudi mbulamatadi anyi? Bena Kristo bakambuluisha Desi ne bintu. Kadi dinanga divua bakulu bamuleje ne muvuabu bamukankamije ke bivua nangananga bimuambuluishe bua kupita ne ntatu ivuaye nayi bimpe. Udi wamba ne: “Bakulu bavua basambila nanyi. Nansha mundi tshiyi mua kuvuluka bimpe malu avuabu bamba, ndi mvuluka muvuawu mangambuluishe. Bivua anu bu ne: Yehowa uvua ungambila ne: ‘Kuena nkayebe to.’”​—Yesh. 41:10, 13.

Muanetu wa balume udi ulombola tshitupa kampanda udi ne disanka dia kuteleja mandamuna adi akolesha a kudi bantu ba bungi badi mu bisangilu ne a kudi muanetu wa balume udi usama muikale ulondela bisangilu ku biamu bia benda bamonangana (Tangila tshikoso 6)

6. Ntshinyi tshidi bena mu tshisumbu bonso mua kuenza bua kuambuluisha bakuabu? (Tangila tshimfuanyi)

6 Tshidi bakuabu mua kuenza. Tutu bushuwa batekemene bua bakulu bikale ba kumpala ku ditabalela bana betu. Kadi Yehowa udi utulomba bonso bua kuikala kukankamija bakuabu ne kubambuluisha. (Gal. 6:10) Nansha kabualu kakese katudi mua kuenzela muntu udi usama kadi mua kumukankamija. Bansonga badi mua kuyila muanetu wa bakaji mu tshisalu anyi kumuenzela malu makuabu. Bana betu bakuabu badi mua kulamba biakudia ne kuya kubipesha muanetu udi usama. Muana pende udi mua kuya ne tatuende padiye uya kusamba muanetu kampanda. Patu disama dibudika miaba yonso, muena mu tshisumbu yonso utu ujinga bua bamukankamije. Pamuapa tudi mua kuikala tushala minite ndambu padi bisangilu bijika bua kuyikila ne bana betu, nansha tuetu ku Nzubu wa Bukalenge anyi ku biamu. Bakulu batu pabu bajinga bua babakankamije. Bana betu bakuabu mbafundile bakulu batu baditatshisha bikole bua bena Kristo nabu tshikondo tshia tshipupu tshia disama mukanda wa kubela nawu tuasakidila. Bidi bisankisha bua mutudi tuenza tshietu tshitupa bua “kukankamijangana ne kukoleshangana.”​—1 Tes. 5:11.

AMBULUISHA BAKUABU PADIKU TSHIKUMINA

7. Ndutatu kayi lutu lumueneka panyima pa tshikumina?

7 Tshikumina tshidi mua kunyangila muntu nsombelu mu mupodi wa dîsu. Bantu badi mua kujimija bintu biabu, Nzubu, balela anyi balunda babu. Too ne bena Kristo netu badi pabu bapeta ntatu ayi. Tshitudi mua kuenza ntshinyi bua kubambuluisha?

8. Ntshinyi tshidi bakulu ne bamfumu ba mêku mua kuenza kumpala kua tshikumina kuenzekatshi?

8 Tshidi bakulu mua kuenza. Bakulu wetu, ambuluishayi bana betu bua bikale badilongolole kumpala kua tshikumina kuenzekatshi. Enzayi bua bena mu tshisumbu bonso bamanye tshia kuenza bua kudikuba ne mua kupetangana ne bakulu. Margaret utukavua batele mu tshiena-bualu tshishale udi wamba ne: “Bakulu betu bavua benza majinga a tshisumbu, batudimuija ne: tutshidi tshikondo tshitu midilu ikutuka mu metu ibuela mu tshimenga. Banene ba mbulamatadi bobu batutumine dîyi bua kushiya nzubu yetu, anyi biobi bikengela kunyema, tudi ne bua kumbuka diakamue.” Bavua babambile bualu abu pa dîba diabu bualu mudilu wakalua kukutuka mu ditu mutangile pambelu mbingu itanu pashishe. Mu ntendelelu wa mu dîku, bamfumu ba mêku badi mua kuleja tshienza muena mu dîku yonso. Nuenu badilongolole ne bana benu, nudi mua kuikala ne ditalala dia bungi padi tshikumina tshienzeka.

9. Mmunyi mudi bakulu mua kueleshangana diboko kumpala kua tshikumina kuenzeka ne panyima patshi?

9 Biwikala mutangidi wa kasumbu ka buambi, enza bua wikale ne nomba ya telefone ne adrese ya bena mu kasumbu kebe ka buambi, wenze nunku kumpala kua tshikumina kuenzekatshi. Wikale uyakajilula. Dîba adi tshikumina tshiotshi tshienzeke, newikale ne mushindu wa kupetangana ne mumanyishi yonso bua kumuambuluisha. Umanyishe diakamue mutangidi wa malu a kasumbu ka bakulu tshinuayikila, yeye pende neamanyishe mutangidi wa tshijengu. Kueleshangana diboko nunku kutu kuambuluisha bikole. Mudilu mumane kuosha bintu, mutangidi wa tshijengu wa ba Margaret wakashala tshitabela mêba 36 wambuluisha bakulu bavua baditatshisha bua kupetangana ne bana betu 450 bavua bamuangale ne bua kubatabalela. (2 Kol. 11:27) Nunku muntu yonso uvua dijinga ne muaba wa kusombela, bakamupeshawu.

10. Biloneshile Yone 21:15, bua tshinyi bakulu batu bangata mudimu wa bulami ne mushinga?

10 Bakulu badi ne mudimu wa kukankamija bana betu ne malu a mu Bible ne kuambuluisha badi ne tunyinganyinga. (1 Pet. 5:2) Padi tshikumina tshienzeka, bakulu banji kuikala bajadike ne: muanetu yonso udi ne biakudia, bilamba, muaba wa kusomba, ne ki mmupete njiwu to. Kadi mu ngondo ya bungi yalonda, nebikengele kuenzela bana betu aba malu adi aleja mutudi babanange ne tubambuluisha mu nyuma. (Bala Yone 21:15.) Muanetu Harold wa mu Komite wa filiale ne uvua muyikile ne bena Kristo netu ba bungi bavua bikumina bikuate udi wamba ne: “Bitu biangata matuku bua malu kushisha kuakana. Badi mua kutuadija kudiumvua muabu ne kale, kadi badi mua kushala bavuluka muntu uvuabu bafuishe, bintu bia mushinga bivuabu bajimije, anyi njiwu ivua miambe kubakuate. Kuvuluka malu a nunku kudi mua kubashiya anu ne tunyinganyinga. Ki mutubi bifikila muntu wa mashi ne mâyi yonso eu, ki ndipangila dia ditabuja to.”

11. Mmalu kayi adi bena mu mêku mua kuikala anu nawu dijinga?

11 Bakulu batu batumikila mubelu wa ne: “nudile ne badi badila.” (Lomo 12:15) Bana betu batu bapanduke ku tshikumina batu pamuapa basue bua babajadikile ne: Yehowa ne bena Kristo nabu batshidi anu babanange. Bakulu nebambuluishe bena mu mêku bua batungunuke ne kuenza malu a mu nyuma bu mudi: kusambila, kudilongela, kubuela mu bisanglu, ne kuyisha. Bakulu badi kabidi mua kukankamija baledi bua bambuluishe bana babu bua bikale benza bintu bidi tshikumina katshiyi mua kubutula to. Baledi wetu, vuluijayi bana benu ne: Yehowa neikale anu mulunda wabu munene, ne neikale anuku bua kubambuluisha. Bajadikilayi ne: badi mua kushala pabu mu dîku dia bana betu ba buloba bujima badi anu pabuipi bua kubambuluisha.​—1 Pet. 2:17.

Kuenaku mua kudifila bu mudisuile bua kuambuluisha muaba unudi tshikumina tshiotshi tshienzeke anyi? (Tangila tshikoso tshia 12) e

12. Ntshinyi tshidi bantu bakuabu mua kuenza bua kuambuluisha padiku tshikumina? (Tangila tshimfuanyi)

12 Tshidi bakuabu mua kuenza. Tshikumina tshiotshi tshienzeke muaba uudi, ebeja bakulu bakuleje muudi mua kuambuluisha. Pamuapa udi mua kupesha bana betu badi bamuangale anyi bena budisuila ba mu luibaku miaba ya kusombela. Udi mua kupesha bamanyishi badi dijinga ne diambuluisha biakudia anyi bintu bikuabu. Tshikumina tshiotshi tshienzekele kule, udi anu mua kuambuluisha. Mushindu kayi? Mpaudi usambidila bantu badi lutatu alu lulenge. (2 Kol. 1:8-11) Udi nansha mua kufila makuta bua mudimu wa buloba bujima bua kutua mudimu wa diambuluishangana mpanda. (2 Kol. 8:2-5) Wewe ne mushindu wa kuya muaba au bua kuambuluisha, ebeja bakulu bakuleje tshiudi mua kuenza. Bobu bakuitabile bua kuya, pamuapa nebakulongeshe amue malu bua bikale bakutuma muaba udibu nebe dijinga dia bungi ne dîba didibu basue kukutuma.

AMBULUISHA BAKUABU BUA KUNANUKILA PADIKU DIKENGESHIBUA

13. Nntatu kayi idi bana betu batuilangana nayi mu matunga adibu bakandike midimu yetu?

13 Mu matunga adibu bakandike mudimu wetu, dikengeshibua ditu dienza bua nsombelu alue mukole. Bana betu ba miaba ayi batshidi ne lutatu lua makuta, badi basama, ne bafuisha. Kadi bua dikandika adi, bakulu badi mua kupangila mua kuya kumona bana betu badi bakengela kukankamija anyi mua kuyukila nabu badilekelele. Ke tshivua tshifikile Andrei utukadi batele mu tshiena-bualu tshishale. Muanetu wa bakaji mukuabu wa mu kasumbu kabu ka buambi uvua ne lutatu lua makuta. Pashishe wakapeta njiwu mu mashinyi. Bakamupanda misangu ne misangu ne kavua mua kuenza mudimu to. Nansha muvuaku tshipupu ne bakandike mudimu wetu, bana betu bakenza muabu muonso bua kumuambuluisha, ne Yehowa uvua umona bionso abi.

14. Mmunyi mudi bakulu mua kushila bakuabu tshilejilu padibu beyemena Yehowa?

14 Tshidi bakulu mua kuenza. Andrei wakasambila ne kuenza tshivuaye mua kuenza. Yehowa wakamuandamuna munshindu kayi? Wakasaka bena Kristo netu bakuabu bavua ne mushindu wa kupatuka bua kuya kumuambuluisha. Bamue bavua bakamushiya ku lupitadi. Banga bavua bamupesha makuta. Yehowa wakabasaka bua kuenza tshivuabu mua kukokesha, ne wakabenesha dikima divuabu nadi ne buobumue buabu. (Eb. 13:16) Bakulu wetu, bobu bakandike mudimu wetu, lombayi bana betu bikale bambuluishangana. (Yel. 36:5, 6) Kadi kupita bionso, eyemenayi Yehowa. Yeye udi mua kunuambuluisha bua kukumbaja majinga a bena Kristo netu.

15. Mmunyi mutudi mua kulama buobumue buetu bua bena Kristo padiku dikengeshibua?

15 Tshidi bakuabu mua kuenza. Padibu bakandika midimu yetu, bidi mua kuenza bua tubange kudisangishila mu tusumbu tukese. Nunku bidi ne mushinga wa bungi bua kuikala anu mu ditalala ne bana betu. Luishayi Satana, kadi kanuluishanganyi to. Ikalayi nulengulula bilema bia bana benu, anyi ikalayi nujikija bilumbu binudi nabi ne lukasa. (Nsu. 19:11; Ef. 4:26) Ikalayi badiakaje bua kuambuluishangana. (Tito 3:14) Diambuluisha divua muanetu wa bakaji uvua ukengela bintu mupete divua diambuluishe bena mu kasumbu kabu ka buambi. Bavua balue kulamakana bikole anu bu bena mu dîku dimue.​—Mis. 133:1.

16. Bilondeshile Kolosayi 4:3, 18, mmunyi mutudi mua kuambuluisha bana betu badibu bakengesha?

16 Bena Kristo netu binunu ne binunu badi benzela Yehowa mudimu nansha mbulamatadi mukandike mudimu wetu. Mbele bamue mu maloko bua ditabuja diabu. Tudi mua kubasambidila, kusambidila bena mu mêku abu ne bana betu badi bateka mioyo yabu mu njiwu bua kubambuluisha mu nyuma, ku mubidi, ne bua mudibu babakuila ku tubadi. c (Bala Kolosayi 4:3, 18.) Bana betu, kanupepeji bukole budi nabu masambila enu to.​—2 Tes. 3:1, 2; 1 Tim. 2:1, 2.

Mmunyi muudi mua kulongolola bena mu dîku diebe anu ku mpindieu bua dikengeshibua? (Tangila tshikoso tshia 17)

17. Mmunyi munudi mua kudilongolola ku mpindieu bua dikengeshibua?

17 Wewe ne bena mu dîku dienu nudi mua kudilongolola bua dikengeshibua anu ku mpindieu. (Bien. 14:22) Kudifuanyikijidi malu mabi onso ikale mua kuenzeka to. Kadi wewe kolesha bulunda buebe ne Yehowa ne ambuluishe bana bebe bua benza pabu bia muomumue. Wewe umvua kanyinganyinga, ambila Nzambi yonso iudi nayi munda. (Mis. 62:7, 8) Yukilayi mu dîku bua malu adi anusaka bua kumueyemena. d Anu mututu tuenza padi tshikumina tshienzeka, wewe mudilongolole ne mueyemene Yehowa, nebienze bua bana bebe bikale ne dikima ne ditalala.

18. Mmalu kayi adi matuindile kumpala eku?

18 Ditalala dia Nzambi ditu dienza bua tudiumvue mu bukubi. (Filip. 4:6, 7) Yehowa utu utukija mioyo yetu ne ditalala edi nansha koku bipupu bia masama, bikumina, ne dikengeshibua didi mua kutufikila petu lelu anyi malaba. Yehowa utu usaka bakulu batu benza mudimu mukole bua kutulama. Mmutupeshe tuetu bonso diakalenga dia kuambuluishangana. Ditalala ditudi nadi mpindieu nedituambuluishe bua kutua ntatu mikole ituapeta tshiadi, nansha mene “dikenga dinene.” (Mat. 24:21) Tshikondo atshi, nebitulombe bua kulama ditalala dietu ne kuambuluisha bakuabu bua kuenza pabu bia muomumue. Kadi pajika dikenga dinene adi, katuakuikala kabidi ne malu atusamishe mutu to. Netufike ku dikala ne ditalala dilelela diashala kashidi, ditu Yehowa musue bua tuikala nadi konso eku.​—Yesh. 26:3, 4.

MUSAMBU WA 109 Tubanange bikole mu muoyo wetu

a Yehowa utu utamba kusaka bena mudimu bende ba lulamatu bua kuambuluisha bantu badi mu ntatu. Udi mua kukusaka pebe bua kuambuluisha bena Kristo nebe. Tumonayi mutudi mua kuambuluisha bakuabu padibu dijinga ne diambuluisha.

b Tudi bashintulule amue mêna

c Bantu batu bafundila bana betu badi mu maloko mikanda bayitumina Betele anyi Biro bietu bitu bilombola mudimu wa buloba bujima bua babatuminayi; kadi mbikole bua kubatuminayi.

d Tangila Tshibumba tshia Nsentedi tshia 7/2019 mu tshiena-bualu tshia “Dilongolola ku mpindieu bua dikengeshibua.”

e DIUMVUIJA DIA TSHIMFUANYI: Muanetu wa balume ne mukajende batuadile dîku didi dianji kusombela mu ntenta panyima pa tshikumina biakudia.