Ndaku munda

Ndaku ku tshikebelu

Mmunyi muutu wangata mapangadika?

Mmunyi muutu wangata mapangadika?

“Tungunukayi ne kujingulula tshidi disua dia Yehowa.”​—EFESO 5:17.

MISAMBU: 69, 57

1. a) Tela imue mikenji ya mu Bible. b) Mmunyi mudi kutumikila mikenji eyi kutuambuluisha?

YEHOWA mmutuelele mikenji mu Bible idi utuleja patoke tshidiye musue bua tuetu kuenza. Tshilejilu, udi utuambila ne: katuena ne bua kutendelela mpingu, kuiba, kukuatshika maluvu anyi kuenza malu kampanda adi ne bilele bia malu a masandi to. (1 Kolinto 6:9, 10) Yezu, Muana wa Yehowa wakelela bayidi bende mukenji musunguluke eu: “Nuvuije bantu ba mu bisamba bionso bayidi; nubabatize mu dîna dia Tatu, mu dia Muana ne mu dia nyuma muimpe; nubalongeshe mua kutumikila malu onso amvua munuambile. Monayi! Ndi nenu matuku onso too ne ku nshikidilu kua ndongoluelu wa malu eu.” (Matayi 28:19, 20) Bualu buonso budi Yehowa ne Yezu batuambila bua kuenza mbua diakalenga dietu. Mikenji ya Yehowa idi itulongesha mutudi mua kudikuba tuetu ne bena mu mêku etu, idi ituambuluisha bua kuikala ne makanda a mubidi mimpe ne bua kuikala ne disanka. Bualu bua mushinga budi ne: patudi tutumikila mikenji ya Yehowa, kusangisha ne wa kuyisha, tudi tumusankisha ne udi utubenesha.

2, 3. a) Bua tshinyi Bible ki mmutuelele mikenji mu kalu ne kalu konso ka mu nsombelu wetu? b) Nnkonko kayi ituandamuna mu tshiena-bualu etshi? (Tangila tshimfuanyi tshia ntuadijilu tshia tshiena-bualu.)

2 Ku lukuabu luseke, Bible kena utuelela mikenji bua kalu ne kalu konso ka mu nsombelu wetu to. Tshilejilu, Bible kena ne mikenji misunguluke bua bilamba bitudi ne bua kuvuala to. Bualu ebu budi buleja mudi Yehowa ne meji. Nansha mudi bantu ba pa buloba bujima bavuala bilamba bia mishindu mishilashilangane, ne mvuadilu ushintuluka ku tshikondo ne ku tshikondo, Bible utu anu wambuluisha mu bikondo bionso. Kena kabidi ne mikenji ya bungi bua midimu itudi ne bua kuenza anyi bua dijikija dia lutetuku ditudi ne bua kusungula peshi tshitudi ne bua kuenza menemene bua kuikala ne makanda a mubidi to. Yehowa udi ulekela bantu ne bamfumu ba mêku badiangatshila mapangadika mu malu aa.

3 Nunku, patudi basue kuangata dipangadika dia mushinga didi ditangila nsombelu wetu ne katuyi bapete mukenji wa mu Bible udi utangila bualu abu, tudi ne bua kudiebeja ne: ‘Mmunyi mudi Yehowa umona dipangadika dianyi? Neasankaku ne dipangadika dionso dindi ngangata bua kuenza bualu kampanda tshiyi nshipa mukenji wa mu Bible anyi? Ntshinyi tshidi mua kunjadikila ne: mapangadika anyi neamusankishe?’

MAPANGADIKA ETU ADI NE BUENZEJI KUTUDI NE KUDI BAKUABU

4, 5. Mmunyi mudi mapangadika etu mua kuikala ne buenzeji kutudi ne kudi bantu bakuabu?

4 Bamue bantu badi bela meji ne: badi mua kuenza tshionso tshidibu basue. Kadi tuetu tudi basue kuenza malu adi asankisha Yehowa. Nunku kumpala kua kuangata dipangadika, tudi ne bua kuela meji ku tshidi Bible wamba ne pashishe kutshitumikila. Tshilejilu, Bible udi utuambila mushindu udi Nzambi udiumvua bua dienza mudimu ne mashi, nunku tudi tulonda tshidiye wamba. (Genese 9:4; Bienzedi 15:28, 29) Tudi mua kulomba Yehowa bua atuambuluishe bua kuangata mapangadika adi amusankisha.

5 Mapangadika etu adi ne buenzeji kutudi. Dipangadika dimpe didi mua kutuambuluisha bua kusemena pabuipi ne Yehowa. Dipangadika dibi didi mua kunyanga bulunda buetu nende. Mapangadika etu adi kabidi ne buenzeji kudi bantu bakuabu. Katuena basue kuenza bualu kayi buonso budi mua kubungamija bana betu anyi kutekesha ditabuja diabu to. Katuena kabidi basue kuenza malu adi mua kukebesha bilumbu munkatshi mua bana betu mu tshisumbu to. Nunku, bidi ne mushinga bua tuetu kuangata mapangadika mimpe.​—Bala Lomo 14:19; Galatiya 6:7.

6. Ntshinyi tshidi ne bua kutulombola patudi tuangata mapangadika?

6 Mmunyi mutudi mua kuangata mapangadika mimpe padi Bible kayi utuambila patoke tshitudi ne bua kuenza? Pamutu pa kuenza anu tshitudi basue, tudi ne bua kuela meji bimpe bua nsombelu wetu ne kuangata dipangadika dikala mua kusankisha Yehowa. Pashishe, tudi ne bua kuikala bashindike ne: neatuambuluishe bua kupatula bipeta bimpe.​—Bala Musambu wa 37:5.

YEHOWA MMUSUE BUA NGENZE TSHINYI?

7. Padiku kakuyi mukenji kampanda mu Bible, mmunyi mutudi mua kumanya tshidi Yehowa musue bua tuetu kuenza mu nsombelu kampanda?

7 Kadi mmunyi mutudi mua kumanya tshidi mua kusankisha Yehowa? Efeso 5:17 udi utuambila ne: “Tungunukayi ne kujingulula tshidi disua dia Yehowa.” Padiku kakuyi mukenji musunguluke mu Bible, tudi ne bua kujingulula anyi kumanya tshidi Yehowa musue bua tuetu kuenza mu nsombelu wetu. Mmunyi mutudi mua kuenza nanku? Tudi ne bua kusambila Nzambi ne kulekela nyuma wende muimpe utulombole.

8. Mmunyi muvua Yezu mujingulule tshivua Yehowa musue bua yeye kuenza? Fila tshilejilu.

8 Yezu uvua misangu yonso ujingulula tshivua Yehowa musue bua yeye kuenza. Tshilejilu, misangu ibidi ivua musumba wa bantu ne nzala, Yezu wakasambila ne pashishe kubadisha mu tshishima. (Matayi 14:17-20; 15:34-37) Kadi pakumvuaye nzala mu tshipela ne Diabolo mumuambile bua akudimune mabue alue mampa, wakabenga. (Bala Matayi 4:2-4.) Uvua mumanye Tatuende bimpe menemene, nunku uvua mumanye ne: Yehowa kavua musue bua yeye kuenza mudimu ne nyuma muimpe bua kudikumbajila majinga ende to. Uvua mujadike ne: Tatuende uvua ne bua kumulombola ne kumupesha biakudia pavuaye nabi dijinga.

9, 10. Ntshinyi tshiatuambuluisha bua kuangata mapangadika mimpe? Fila tshilejilu.

9 Anu bu Yezu, tudi mua kuangata mapangadika mimpe tuetu beyemene Yehowa bua atulombole. Bible udi wamba ne: ‘Eyemena Yehowa ne mutshima webe wonso, kueyemenyi dijingulula diebe dia mianda. Umumanye yeye bimpe mu bienzedi biebe bionso, yeye neakululamijile njila yebe. Kuikadi muena meji ku mêsu kuebe wewe; utshine Yehowa, umuke ku malu mabi.’ (Nsumuinu 3:5-7) Tuetu balonge bua kumanya mushindu udi Yehowa wela meji, netumanye tshidiye musue bua tuetu kuenza mu nsombelu kampanda musunguluke. Patudi tulonga Bible ne tumanya mudi Yehowa wela meji, nebikale bipepele bua tuetu kuangata mapangadika adi amusankisha. Mu mushindu eu, tudi tulua bantu badi ‘bitaba buludiki bua Nzambi.’​—Yehezekele 11:19, note, NWT.

10 Fuanyikijabi ne: mamu kampanda udi mu dibaka udi usumba bintu mu tshisalu ne udi umona bisabata bimpe bidiye munange. Kadi bidi mushinga mukole. Nansha mudiye kayi pabuipi ne bayende, mmumanye mutu bayende wela meji yeye mutule makuta a bungi bua bisabata abi. Mmunyi mudiye mumanye bualu ebu? Bu mudibu baselangane kukadi matuku a bungi, mmumanye mutu bayende musue bua batule makuta adibu nawu. Mu mushindu wa muomumue, patudi tulonga mushindu udi Yehowa wela meji ne malu akadiye muenze, netumanye tshidiye musue bua tuenze mu nsombelu mishilashilangane.

MMUNYI MUUDI MUA KUMANYA MUDI YEHOWA WELA MEJI?

11. Nnkonko kayi itudi mua kudiela patudi tubala anyi tulonga Bible? (Tangila kazubu ka ne: “ Paudi ulonga Bible, diebeja ne.”)

11 Mmunyi mutudi mua kumanya mutu Yehowa wela meji? Bualu bua mushinga butudi ne bua kuenza nkuikala ne tshibidilu tshia kubala Bible ne kumulonga. Patudi tuenza nunku, tudi ne bua kudiebeja ne: ‘Bualu ebu budi bundongesha tshinyi bua Yehowa? Bua tshinyi uvua muenze malu mushindu eu?’ Anu bu Davidi, tudi petu ne bua kulomba Yehowa bua atuambuluishe bua kumumanya bimpe. Davidi wakafunda ne: ‘Yehowa, ummanyishe bienzedi biebe! Unyishe njila yebe. Undombole biebe mu bulelela buebe, unyishe; bualu bua wewe udi Nzambi wa lupandu luanyi; ndi nkuindila wewe dinda too ne ku dilolo.’ (Musambu 25:4, 5) Patudi tulonga bualu kampanda budi butangila Yehowa, tudi mua kuela meji bua kumanya nsombelu utudi mua kubutumikila. Tudiku mua kubutumikila mu dîku, ku mudimu, mu tulasa peshi mu buambi anyi? Patudi tuela meji bua nsombelu kampanda musunguluke, nebikale bipepele bua kumanya mushindu udi Yehowa musue bua tuetu kuenza nabu mudimu.

Bua kumanya mutu Yehowa wela meji, tudi ne bua kuikala ne tshibidilu tshia kubala Bible ne kumulonga

12. Mmunyi mudi mikanda yetu ne bisangilu bietu bituambuluisha bua kumanya mudi Yehowa wela meji mu nsombelu mishilashilangane?

12 Mushindu mukuabu utudi mua kumanya mudi Yehowa wela meji nkuteya ntema bikole ku malu a mu Bible adi bulongolodi buende butulongesha. Tshilejilu, patudi basue kuangata dipangadika, mukanda wa Index ne Mukanda wa makebulula wa Bantemu ba Yehowa idi mua kutuambuluisha bua kumanya mudi Yehowa wela meji. Bisangilu bietu bia bena Kristo bidi kabidi mua kutuambuluisha patudi tuteleja ne ntema, tufilamu mandamuna ne tuelangana meji bua malu atudi tulongamu. Kuenza nunku nekutuambuluishe bua kumanya mua kuela meji bu mudi Yehowa wela meji. Dîba adi, netuikale bakumbane bua kuangata mapangadika adi amusankisha ne neatubeneshe.

KEBA BUA KUMANYA MUDI YEHOWA WELA MEJI KUMPALA KUA WEWE KUANGATA DIPANGADIKA

13. Fila tshilejilu tshidi tshileja mutudi mua kuangata dipangadika dimpe patudi tukeba bua kumanya mudi Yehowa wela meji.

13 Tukonkononayi tshilejilu tshia mushindu utudi mua kuangata dipangadika dimpe patudi tumanya mudi Yehowa wela meji. Udi pamuapa musue kulua mpanda-njila. Udi mushintulule amue malu mu nsombelu webe bua kumona mua kupitshisha dîba dia bungi mu buambi. Kadi kuena mutuishibue ne: wewe ne makuta makese ne bintu bikese newikale bulelela ne disanka to. Bulelela, Bible kena uleja ne: bua kuenzela Yehowa mudimu anu tuetu bikale bampanda-njila to. Tudi mua kuikala bamanyishi ba lumu luimpe ne tutungunuka ne kuenzela Yehowa mudimu ne lulamatu. Kadi ku lukuabu luseke, Yezu wakamba ne: Yehowa udi ubenesha bantu badi badipangisha amue malu bua Bukalenge. (Bala Luka 18:29, 30.) Bible udi kabidi wamba ne: Yehowa udi usanka patudi tuenza muetu muonso bua kumutumbisha, ne mmusue bua tuikale ne disanka patudi tumuenzela mudimu. (Musambu 119:108; 2 Kolinto 9:7) Patudi tusambila ne tuelangana meji bua malu aa, tudi mua kuangata dipangadika didi dikumbanangane ne nsombelu wetu dikala Yehowa mua kubenesha.

14. Mmunyi muudi mua kumanya bikala mvuadilu kampanda usankisha Yehowa?

14 Tuangate tshilejilu tshikuabu. Udi munange bikole mvuadilu kampanda, kadi udi mumanye ne: bamue bana betu mu tshisumbu badi mua kulenduka paudi uvuala bilamba abi. Bible kena wamba bualu nansha bumue bua mvuadilu au to. Mmushindu kayi uudi mua kumanya mmuenenu wa Yehowa? Bible udi utuambila ne: “Bakaji badilengeje ne mvuadilu muakane, wa kanemu ne meji mimpe, kabayi ne mishindu ya pa buayi ya dilukisha nsuki, kabayi ne ngolo anyi mabue a busanga anyi bilamba bia mushinga mukole menemene, kadi mu mushindu udi mukumbanyine bakaji badi bamba mudibu batshina Nzambi, mbuena kuamba ne: ne bienzedi bimpe.” (1 Timote 2:9, 10) Bushuwa, mêyi aa adi mua kuambuluisha batendeledi ba Yehowa bonso, too ne bantu balume. Tuetu ne budipuekeshi, netuele meji bua mudi bakuabu mua kudiumvua bua bilamba bitudi tusungula bua kuvuala. Bu mutudi banange bana betu, tudi tuepuka bua kubabungamija anyi kubalenduisha. (1 Kolinto 10:23, 24; Filipoyi 3:17) Tuetu bakonkonone tshidi Bible wamba ne mmuenenu wa Yehowa, tudi mua kuangata mapangadika adi amusankisha.

15, 16. a) Mmunyi mudi Yehowa umvua bituikala tutungunuka ne kuela meji a malu a masandi? b) Patudi tusungula mushindu wa kujikija lutetuku, mmunyi mutudi mua kumanya malu adi asankisha Yehowa? c) Patudi ne mapangadika manene a kuangata, tudi ne bua kuenza tshinyi?

15 Bible udi utuambuluisha bua kumanya ne: Yehowa udi umvua bibi ne ubungama bikole padi bantu benza malu mabi ne bela meji bua malu mabi. (Bala Genese 6:5, 6.) Bidi bimueneka patoke ne: Yehowa ki mmusue bua tuetu kuela meji ku malu a masandi to. Bulelela, tuetu batungunuke ne kuela meji bua malu aa, netufike ku dienza ndekelu wa bionso. Kadi Yehowa mmusue bua tuele meji ku malu adi makezuke ne mimpe. Muyidi Yakobo wakafunda bua meji a Yehowa ne: “Tshia kumpala mmakezuke, pashishe nga ditalala, kaena ne malu makole, mmadiakaje bua kutumikila, mmuwule tente ne luse ne mamuma mimpe, kaena ne kansungasunga, kaena ne lubombo.” (Yakobo 3:17) Nunku Bible udi utulongesha ne: tudi ne bua kuepuka dijikija dia lutetuku dionso didi mua kutusaka bua kuela meji anyi kujinga malu adi kaayi makezuke ne adi mabi. Tuetu bajingulule bimpe malu adi Yehowa munange ne adiye mukine, nebikale bipepele bua tuetu kumanya mikanda, filme anyi manaya bitudi mua kusungula. Katuakuikala dijinga ne kuebeja bantu bakuabu tshia kuenza to.

16 Tuetu basue kuangata dipangadika kampanda, kudi malu a bungi atudi mua kusungula ikala mua kusankisha Yehowa. Tuetu basue kuangata dipangadika kampanda dia mushinga mukole, mbimpe tuetu kulomba mibelu kudi mukulu anyi muanetu wa balume anyi wa bakaji udi ne dimonamona dia malu. (Tito 2:3-5; Yakobo 5:13-15) Bulelela, katuena ne bua kulomba muanetu eu bua atuangatshile dipangadika to. Kadi mbimpe tuela meji bikole pa malu a mu Bible atudi balonge ne pashishe tudiangatshile dipangadika. (Ebelu 5:14) Mupostolo Paulo wakamba ne: “Muntu yonso neadiambuile buende bujitu.”​—Galatiya 6:5.

17. Mmasanka kayi atudi tupeta patudi tuangata mapangadika adi asankisha Yehowa

17 Patudi tuangata mapangadika adi asankisha Yehowa, tudi tusemena pabuipi nende ne udi utuanyisha ne utubenesha. (Yakobo 4:8) Pashishe, ditabuja dietu kudi Yehowa didi dikola. Nunku tuelanganayi meji pa malu atudi tubala mu Bible bua tumanye mushindu udiye wela meji. Bushuwa, misangu yonso netupete bualu kampanda bupiabupia butudi tulonga bua Yehowa. (Yobo 26:14) Kadi tuetu badienzeje bikole bua kulonga malu ende mpindieu, netulue bena meji ne netuikale bakumbane bua kuangata mapangadika mimpe. (Nsumuinu 2:1-5) Ngenyi ya bantu ne malu adibu balongolola bua kuenza bitu bishintuluka, kadi Yehowa yeye katu ushintuluka nansha. Mufundi wa Misambu wakamba ne: ‘Lungenyi ludi Yehowa usungula ludi lujalama tshiendelele, meji adiye upangidija mu mutshima wende adi ajalama too ne ku bikondo bionso.’ (Musambu 33:11) Bidi bimueneka patoke ne: tudi mua kuangata mapangadika mimpe patudi tulonga bua kuela meji mushindu udi Yehowa wela meji ne pashishe tuenza malu adi amusankisha.