Ndaku munda

Ndaku ku tshikebelu

Tshitudi ‘tutungunukila ne kukuama mamuma a bungi’

Tshitudi ‘tutungunukila ne kukuama mamuma a bungi’

“Tatu wanyi udi utumbishibua mu bualu ebu: bua nutungunuke ne kukuama mamuma a bungi ne nuleje munudi bayidi banyi.”​—YONE 15:8.

MISAMBU: 53, 60

1, 2. a) Mmalu kayi avua Yezu muambile bayidi bende mêba makese kumpala kua kufuaye? (Tangila tshimfuanyi tshia ntuadijilu tshia tshiena-bualu.) b) Bua tshinyi bidi ne mushinga bua tuetu kuvuluka tshitudi tuyishila? c) Netukonkonone malu kayi?

YEZU wakayukila ne bapostolo bende mutantshi mule dilolo dia muladilu wa lufu luende, ubajadikila muvuaye mubanange bikole. Pashishe yeye kubapesha tshilejilu tshia muonji wa tumuma tua mvinyo tshituvua bakonkonone mu tshiena-bualu tshishale. Yezu uvua mufile tshilejilu etshi bua kukankamija bayidi bua ‘batungunuke ne kukuama mamuma a bungi,’ mmumue ne: bananukile mu diyisha mukenji wa Bukalenge.​—Yone 15:8.

2 Nansha nanku, Yezu kavua muambile bayidi bende patupu malu avuabu ne bua kuenza to, kadi uvua mubambile kabidi bua tshinyi bavua ne bua kuenza malu au. Wakabambila malu avua ne bua kubasaka bua kutungunuka ne kuyisha. Bua tshinyi bidi ne mushinga bua tuetu kukonkonona malu aa? Tuetu tuvuluka bua tshinyi tudi ne bua kutungunuka ne kuyisha, nebitusake bua kunanukila mu difila “bujadiki kudi bisamba bionso.” (Mat. 24:13, 14) Nanku, tukonkononayi malu anayi adi Bible uleja adi atusaka bua kuyisha. Pashishe, netuakule bua malu anayi a kudi Yehowa adi atuambuluisha bua kunanukila mu dikuama mamuma.

TUDI TUTUMBISHA YEHOWA

3. a) Mbualu kayi budi mu Yone 15:8 budi butusaka bua kuyisha? b) Tumuma tua mvinyo tua mu tshilejilu tshia Yezu tudi tuleja tshinyi? Bua tshinyi mbikumbane bua kuamba nanku?

3 Kutumbisha Yehowa ne kujidila dîna diende kumpala kua bantu ke bualu butambe bunene budi butusaka bua kuyisha. (Bala Yone 15:1, 8.) Mona ne: Yezu uvua mufuanyikije Tatu wende ne tshidime udi udima tumuma tua mvinyo. Yezu uvua mudifuanyikije yeye ne muonji wa tumuma tua mvinyo, bayidi bende ne matamba. (Yone 15:5) Nunku, mbikumbane menemene bua tumuma tua mvinyo kuikala mamuma a Bukalenge adi bayidi ba Kristo bakuama. Yezu wakambila bapostolo bende ne: “Tatu wanyi udi utumbishibua mu bualu ebu: bua nutungunuke ne kukuama mamuma a bungi.” Anu mudi mionji ya tumuma tua mvinyo idi ikuama tumuma tuimpe itumbishisha tshidime, tuetu petu tudi tutumbisha Yehowa patudi tuyisha mukenji wa Bukalenge ne muetu muonso.​—Mat. 25:20-23.

4. a) Mmu mishindu kayi mutudi tujidila dîna dia Nzambi? b) Mmunyi muudi umvua bua diakalenga diudi nadi dia kujidila dîna dia Nzambi?

4 Mmu mushindu kayi mudi mudimu wetu wa kuyisha wenza bua dîna dia Nzambi dijidibue? Dîna dia Nzambi dikadi dia tshijila anyi dinsantu mu ngumvuilu wa tshishiki, nunku katuena mua kudivuija dia tshijila kupita apu to. Kadi mona tshivua muprofete Yeshaya muambe: “Yehowa wa biluilu, yeye ke unudi ne bua kuangata bu wa tshijila.” (Yesh. 8:13) Umue mushindu utudi tujidila dîna dia Nzambi, mpatudi tuditapulula ne mêna makuabu onso ne tuambuluisha bantu bakuabu bua badiangate ne: ndinsantu. (Mat. 6:9, dim.) Tshilejilu, patudi tuyisha bantu bua ngikadilu milenga ya Yehowa ne bua malu adiye mulongoluele bukua bantu adi kaayi mua kushintuluka, tudi tuakuila dîna dia Nzambi, tuleja mudi malu avua Satana muambe Yehowa mikale a dishima. (Gen. 3:1-5) Tudi tujidila kabidi dîna dia Nzambi patudi tudienzeja bua kuambuluisha bantu ba mu teritware wetu bua bamone ne: Yehowa mmukumbane “bua kuangata butumbi ne bunême ne bukole.” (Buak. 4:11) Rune udi mpanda-njila kukadi bidimu 16 udi wamba ne: “Ndi ne dianyisha dia bungi pandi mvuluka ne: mbampeshe diakalenga dia kujadikila bantu malu a Mufuki wa diulu ne buloba. Bidi bimpesha dijinga dia kutungunuka ne kuyisha.”

TUDI BANANGE YEHOWA NE MUANENDE

5. a) Mbualu kayi budi mu Yone 15:9, 10 budi butusaka bua kuyisha? b) Mmunyi muvua Yezu muleje mudibi bikengela kunanukila?

5 Bala Yone 15:9, 10. Bualu bukuabu bua mushinga budi butusaka bua kuyisha mukenji wa Bukalenge ndinanga dikole ditudi nadi bua Yehowa ne Yezu. (Mâko 12:30; Yone 14:15) Yezu kavua muambile bayidi bende bua bikale patupu mu dinanga diende to, kadi uvua mubambile bua ‘bashale mu dinanga diende.’ Bua tshinyi? Bualu kuikala muyidi mulelela wa Kristo ku tshidimu ku tshidimu, kudi kulomba kunanukila. Mu Yone 15:4-10, Yezu wakaleja mudibi bikengela kunanukila pavuaye muambe muambulule muaku wa pa muanda ‘kushala’ mu mishindu yawu mishilangane.

6. Mmunyi mutudi mua kuleja ne: tudi basue kushala mu dinanga dia Kristo?

6 Mmunyi mutudi tuleja ne: tudi basue kushala mu dinanga dia Kristo ne basue bua atuanyishe? Mpatudi tutumikila mikenji yende. Mu tshikoso, Yezu udi utuambila ne: ‘Ikalayi nuntumikila.’ Eyowa, Yezu mmutulombe bua kuenza anu tshivuaye yeye muine wenza, bualu uvua muambe ne: “Anu bu mundi mutumikile mikenji ya Tatu ne mushale mu dinanga diende.” (Yone 15:10) Yezu mmutushile tshilejilu.​—Yone 13:15.

7. Mmunyi mudi ditumikila ne dinanga bienda pamue?

7 Yezu wakaleja mudi ditumikila dienda pamue ne dinanga pakambilaye bapostolo bende ne: “Muntu yonso udi ne mikenji yanyi, uyitumikila, yeye ke udi munnange.” (Yone 14:21) Bualu bukuabu, patudi tutumikila mukenji wa Yezu wa kuyisha, tudi tuleja mutudi banange Nzambi bualu meji adi mu mikenji ya Yezu nga kudi Tatu wende. (Mat. 17:5; Yone 8:28) Yehowa ne Yezu badi batulama mu dinanga diabu bualu tudi petu babanange.

TUDI TUDIMUIJA BANTU

8, 9. a) Mbualu kayi bukuabu budi butusaka bua kuyisha? b) Bua tshinyi mêyi a Yehowa adi mu Yehezekele 3:18, 19 ne 18:23 adi atusaka bua kutungunuka ne kuyisha?

8 Tudi ne bualu bukuabu budi butusaka bua kutungunuka ne kuyisha. Tudi tuyisha bua kudimuija bantu. Mu Bible badi babikila Noa ne: “muyishi.” (Bala 2 Petelo 2:5.) Kakuyi mpata, mu malu avuaye uyisha bantu kumpala kua Mvula wa kabutu kuloka, muvua didimuija bua kabutu kavua kalua. Bua tshinyi tudi tuamba nanku? Mona tshiakamba Yezu: “Bualu anu muvuabu mu matuku au kumpala kua Mvula wa kabutu, badia ne banua, balume basela ne bakaji basedibua, too ne dituku diakabuela Noa mu buatu, ne kabakateya ntema too ne pakalua Mvula wa kabutu kubakomba bonso, ke muikala dikalaku dia Muana wa muntu.” (Mat. 24:38, 39) Nansha muvua bantu kabayi bateleja, Noa wakamanyisha mukenji wa didimuija uvua Nzambi mumupeshe ne lulamatu.

9 Lelu, tudi tuyisha mukenji wa Bukalenge bua kupetesha bantu mpunga wa kulongabu tshidi disua dia Nzambi bua bukua bantu. Anu bu Yehowa, tudi tujinga bikole ne: bantu bitabe mukenji eu ne ‘bashale ne muoyo.’ (Yeh. 18:23) Patudi tuyisha ku nzubu ne ku nzubu, ne miaba idi bantu ba bungi, tudi tudimuija bantu ba bungi ne: Bukalenge bua Nzambi nebulue kubutula ndongoluelu eu udi kule ne Nzambi.​—Yeh. 3:18, 19; Dan. 2:44; Buak. 14:6, 7.

TUDI BANANGE BAKUETU

10. a) Mbualu kayi budi mu Matayi 22:39 budi butusaka bua kuyisha? b) Londa bualu budi buleja muvua Paulo ne Sila bambuluishe mulami wa buloko wa mu Filipoyi.

10 Bualu bukuabu bua mushinga budi butusaka bua kutungunuka ne kuyisha budi ne: Tudi tuyisha bualu tudi banange bakuetu. (Mat. 22:39) Dinanga edi didi ditusaka bua kunanukila mu mudimu eu, bamanye ne: bantu badi mua kushintulula mioyo yabu padi nsombelu wabu ushintuluka. Tuakulabi bua tshivua tshifikile mupostolo Paulo ne muena diende Sila. Pavuabu mu tshimenga tshia Filipoyi, baluishi babu bakabela mu buloko. Pashishe mundankulu, dikanka dia buloba dia tshimpitshimpi diakanyukula buloko, ne biibi kukangukabi. Mulami wa buloko wakumvua buôwa wela meji ne: bena buloko bavua banyeme, ukeba ne kudishipa. Kadi Paulo wakamuela dîyi ne: “Kudienzedi bibi to!” Bu muvua mulami wa buloko au ne dipampakana, wakebeja Paulo ne Sila ne: “Ngenze tshinyi bua kupandishibua?” Bobu kumuambila ne: “Itabuja Mukalenge Yezu, nunku neupandishibue.”​—Bien. 16:25-34.

Tudi tuyisha bualu tudi banange Yehowa ne Yezu ne bakuetu (Tangila tshikoso 5, 10)

11, 12. a) Ntshinyi tshidi muyuki wa mulami wa bukolo utulongesha bua mudimu wetu wa kuyisha? b) Bua tshinyi tudi basue kutungunuka ne kuyisha?

11 Ntshinyi tshidi muyuki wa mulami wa bukolo utulongesha bua mudimu wetu wa kuyisha? Mona ne: mulami wa buloko uvua mushintulule muoyo wende ne mukebe diambuluisha anu panyima pa dikanka dia buloba. Bia muomumue, lelu bamue bantu badi babenga mukenji wa mu Bible badi mua kulua kushintulula muoyo wabu ne kukeba diambuluisha nsombelu mubi yeye mubafikile. Tshilejilu, bamue bantu ba mu teritware wetu badi mua kujimija mudimu wabu wa matuku a bungi mu mushindu uvuabu kabayi batekemene ne bashala ne kanyinganyinga. Malu adi mua kuikala mabatonde bakuabu bua mudi dibaka diabu difue. Banga pabu badi mua kudimona bashikile padibu babakuata disama dikole, anyi badi mua kupeta kanyinganyinga kakole bualu mbafuishe. Padi malu a nunku enzeka, bantu badiwu menzekele badi mua kudiela nkonko idi itangila muoyo wabu ivuabu kabayi belela meji kumpala. Pamuapa badi mene mua kudiebeja ne: ‘Ngenze tshinyi bua kupandishibua?’ Patudi tutuilangana nabu, badi mua kujinga kuteleja mukenji wetu wa ditekemena bua musangu wa kumpala.

12 Nunku, patudi tutungunuka ne kuyisha ne lulamatu, netuikale pabuipi bua kusamba bantu tshikondo tshidibu mua kuikala badiakaje bua kuitaba busambi abu. (Yesh. 61:1) Charlotte udi mpanda-njila kukadi bidimu 38 udi wamba ne: “Lelu malu mmatonde bantu. Badi dijinga ne kumvua lumu luimpe.” Ejvor udi mpanda-njila kukadi bidimu 34 udi pende wamba ne: “Bantu ba bungi badi ne tunyinganyinga lelu kupita ne kumpala. Ndi musue kubambuluisha bushuwa. Bualu ebu budi bunsaka bua kuyisha.” Bulelela, kunanga mukuetu mbualu bua mushinga budi butusaka bua kuyisha!

MALU ADI ATUAMBULUISHA BUA KUNANUKILA

13, 14. a) Ntshinyi tshitudi tupeta tshidibu bambe mu Yone 15:11? b) Disanka dia Yezu didi dilua dietu petu mushindu kayi? c) Mmunyi mudi disanka dituambuluisha bua mudimu wa buambi?

13 Dilolo dia muladilu wa lufu lua Yezu adi, Yezu wakambila kabidi bapostolo bende malu ndambu avua mua kubambuluisha bua kunanukila mu dikuama mamuma. Mmalu kayi au? Mmunyi mudiwu atuambuluisha?

14 Disanka. Kutumikila mukenji wa Yezu wa kuyisha nekutunemene bujitu anyi? Tòo. Bualu Yezu mumane kufila tshilejilu tshia muonji wa tumuma tua mvinyo, wakamba ne: bu mutudi bayishi ba Bukalenge, netupete disanka. (Bala Yone 15:11.) Eyowa, uvua mutujadikile ne: disanka diende nedikale disanka dietu petu. Mushindu kayi? Anu mutukadi bamone, Yezu uvua mudifuanyikije yeye ne muonji wa tumuma tua mvinyo, bayidi bende ne matamba. Matamba atu malamate ku muonji wa tumuma tua mvinyo. Padi matamba ashala malamate ku muonji eu, adi apeta mâyi ne bintu bikuabu bidi mu muonji eu bidi mua kuadisha. Bia muomumue, patudi tushala mu buobumue ne Kristo, tulonda bimpe bimpe mu makasa ende, tudi tupeta disanka divuaye pende nadi pavuaye wenza disua dia Tatu wende. (Yone 4:34; 17:13; 1 Pet. 2:21) Hanne udi mpanda-njila kukadi bidimu bipite pa 40 udi wamba ne: “Disanka dintu ngumvua dîba dionso dintu njikija buambi ditu dinsaka bua kutungunuka ne kuenzela Yehowa mudimu.” Bushuwa, patudi ne disanka dia bungi tudi tupeta bukole bua kutungunuka ne kuyisha too ne mu teritware idi ne lutatu.​—Mat. 5:10-12.

15. a) Ntshinyi tshitudi tupeta tshidibu bambe mu Yone 14:27? b) Bua tshinyi ditalala didi dituambuluisha bua kutungunuka ne kukuama mamuma?

15 Ditalala. (Bala Yone 14:27.) Dilolo dia kumpala kua Yezu kufua adi, Yezu wakanji kuambila bapostolo bende ne: “Ndi nnupesha ditalala dianyi.” Mmunyi mudi ditalala diende edi dituambuluisha bua kukuama mamuma? Patudi tunanukila, tudi tumvua ditalala didi kadiyi dijika mu muoyo wetu bualu tudi bamanye ne: Yehowa ne Yezu badi batuanyisha. (Mis. 149:4; Lomo 5:3, 4; Kolos. 3:15) Ulf udi mpanda-njila kukadi bidimu 45 udi wamba ne: “Mudimu wa kuyisha udi untshiokesha, kadi udi umpetesha disanka dilelela ne wenza bua nsombelu wanyi ikale wa nsongo.” Tudi ne dianyisha dia bungi bua mudi Nzambi utupesha ditalala dia mu muoyo didi kadiyi dijika!

16. a) Ntshinyi tshitudi tupeta tshidibu bambe mu Yone 15:15? b) Ntshinyi tshivua bapostolo ne bua kuenza bua kushala balunda ba Yezu?

16 Bulunda ne Yezu. Yezu mumane kuleja muvuaye musue ne: disanka divua bapostolo bapeta “diuwujibue tente,” wakabumvuija mushinga wa kudipangisha amue malu bua kuleja bakuabu dinanga. (Yone 15:11-13) Pashishe wakamba ne: “Ndi munubikile balunda.” Kuikala balunda ba Yezu, ndiakalenga dinene be! Ntshinyi tshivua bapostolo ne bua kuenza bua kushala balunda ba Yezu? Bavua ne bua “kuya ne kutungunuka ne kukuama mamuma.” (Bala Yone 15:14-16.) Bidimu bitue ku bibidi kumpala, Yezu uvua muambile bayidi bende ne: “Panudi nuya, nuyishe, nuamba ne: ‘Bukalenge bua mu diulu mbusemene pabuipi.’” (Mat. 10:7) Nunku dilolo adi, wakabakankamija bua kunanukila mu mudimu uvuabu batuadije au. (Mat. 24:13; Mâko 3:14) Kutungunuka ne kutumikila mukenji wa Yezu wa kuyisha kuvua lutatu, kadi bavua anu mua kufika ku diwukumbaja, nunku bavua bashala balunda bende. Mushindu kayi? Anu ku diambuluisha dia bualu bukuabu butudi tupeta.

17, 18. a) Ntshinyi tshitudi tupeta tshidibu bambe mu Yone 15:16? b) Mmunyi muvua bualu abu buambuluishe bayidi ba Yezu? c) Mmalu kayi adi atukolesha lelu eu?

17 Mandamuna a masambila etu. Yezu wakamba ne: ‘Tshionso tshinualomba Tatu mu dîna dianyi neanupeshatshi.’ (Yone 15:16) Bulelela, mulayi eu uvua ne bua kuikala mukoleshe bapostolo! * Nansha muvuabu kabayi bajingulule bimpe ne: Yezu ukavua pa kufua, kabavua mua kupangila dikuatshisha to. Yehowa uvua pabuipi bua kuandamuna masambila abu a kulomba diambuluisha divua dikengela bua batungunuke ne kutumikila mukenji wa kuyisha Bukalenge. Eyowa, matuku makese Yezu mumane kufua, bakasambila Yehowa bua abapeshe dikima, kuandamunaye masambila abu au.​—Bien. 4:29, 31.

Tudi batuishibue ne: patudi tusambila Yehowa bua atuambuluishe, udi utuandamuna (Tangila tshikoso tshia 18)

18 Ke mudibi bienzeka kabidi lelu eu. Patudi tunanukila mu dikuama mamuma, tudi tushala balunda ba Yezu. Bualu bukuabu, tudi batuishibue ne: patudi tulomba Yehowa diambuluisha bua kutshimuna ntatu itudi mua kupeta patudi tuyisha lumu luimpe lua Bukalenge, Yehowa udi utuandamuna. (Filip. 4:13) Tudi ne disanka dia bungi bua mudi Yehowa wandamuna masambila etu ne bua mutudi balunda ba Yezu! Mapa anyi malu adi Yehowa utupetesha aa adi atukolesha bua tutungunuke ne kukuama mamuma.​—Yak. 1:17.

19. a) Tudi tutungunuka ne kuyisha bua tshinyi? b) Mmalu kayi adi atuambuluisha bua kuya ne mudimu wa Nzambi too ne ku ndekelu?

19 Anu mutudi balonge mu tshiena-bualu etshi, tudi tutungunuka ne kuyisha bua kutumbisha Yehowa ne kujidila dîna diende, bua kuleja mutudi banange Yehowa ne Yezu, bua kudimuija bantu, ne bua kuleja mutudi banange bakuetu. Kusakidila apu, tudi tupeta disanka ne ditalala, tudia bulunda ne Yezu, ne tupeta mandamuna a masambila etu. Malu aa adi atukolesha bua tuye ne mudimu wa Nzambi too ne ku ndekelu. Padi Yehowa umona mutudi tudienzeja ne muoyo mujima bua ‘kutungunuka ne kukuama mamuma a bungi,’ udi usanka be!

^ tshik. 17 Pavua Yezu uyukila ne bapostolo bende, uvua wamba wambulula, ubajadikila ne: Nzambi uvua ne bua kuandamuna masambila abu.​—Yone 14:13; 15:7, 16; 16:23.