Ndaku munda

Ndaku ku tshikebelu

Bansonga wetu, koleshayi ditabuja dienu

Bansonga wetu, koleshayi ditabuja dienu

‘Ditabuja nkuleja kua tshijadiki tshia malu malelela atudi katuyi tumona.’​—EBELU 11:1.

MISAMBU: 41, 69

1, 2. a) Ntshinyi tshidi batendeledi ba Yehowa batshidi bansonga mua kudiebeja imue misangu? b) Mmubelu kayi udi Bible ubapesha?

BAKAMBILA muanetu wa bakaji kampanda nsonga kudi mulongi wabu ne: “Bu wewe ne meji kuvua mua kuitaba ne: Nzambi udiku.” Muanetu wa balume kampanda wa mu Allemagne wakafunda ne: “Balongeshi betu badi bamona miyuki ya mu Bible idi yakula bua bufuki bu mianu. Badi bamona ne: balongi badi ne bua kuitaba dilongesha dia ne: bintu mbidienzekele.” Muanetu wa bakaji kampanda nsonga wa mu France wakamba ne: “Balongeshi betu batu bakema padibu bamona ne: kudi balongi batshidi bitabuja malu adi Bible wamba.”

2 Bantu ba bungi lelu kabena bitabuja ne: Nzambi ke udi mutufuke to. Biwikala nsonga mutendeledi wa Yehowa anyi ulonga malu ende, udi mua kuikala udiebeja imue misangu muudi mua kujadikila bantu ne: yeye ke Mufiki wetu. Bible udi utuambuluisha bua kuela meji bimpe bua malu atudi tumvua anyi atudi tubala ne bua kuelangana meji bua malu au. Dîyi dia Nzambi didi diamba ne: ‘Budimu nebutangidile malu adi afika kuudi.’ Mushindu kayi? Nebukuambuluishe bua kubenga ngenyi idi kayiyi milelela ne kukolesha ditabuja diebe kudi Yehowa.​—Bala Nsumuinu 2:10-12.

3. Ntshinyi tshituakonkonone mu tshiena-bualu etshi?

3 Bua kuikala ne ditabuja dikole kudi Yehowa, tudi ne bua kumumanya bimpe. (1 Timote 2:4) Nunku, paudi ubala Bible ne mikanda yetu, mbimpe kuanji kuimana ne kuela meji pa malu adibu bambe. Keba bua kumvua malu audi ubala. (Matayi 13:23) Wewe ulonga mushindu eu, neupete bijadiki bia bungi bidi bileja ne: Yehowa mMufuki wetu ne Bible mmufume kudiye. (Ebelu 11:1) Tumonayi mutudi mua kuenza nunku.

MUA KUKOLESHA DITABUJA DIEBE

4. a) Mmu mushindu kayi mudi kuitaba ne: bintu mbidienzekele kupetangana ne kuitaba ne: bintu mbifukibue? b) Nunku ntshinyi tshidi yonso wa kutudi ne bua kuenza?

4 Muntu udi mua kukuambila ne: “Ndi ngitaba dilongesha dia ne: bintu mbidienzekele bualu bena sianse badi bamba ne: ndilelela. Mmunyi muudi mua kuitaba ne: Nzambi udiku bikala muntu nansha umue kayi muanji kumumona?” Bantu ba bungi batu bela meji mushindu eu. Bulelela, muntu nansha umue katu muanji kumona Nzambi anyi mumone bafuka tshintu to. (Yone 1:18) Kadi netuambe tshinyi bua bantu badi bitabuja ne: bintu mbidienzekele? Badi pabu bitaba tshintu kampanda tshidibu kabayi mua kumona. Kakuena muena sianse anyi muntu mukuabu ukadi mumone mudi tshintu kampanda tshidi ne muoyo tshiandamuke tshilue tshia mushindu mukuabu. Tshilejilu, muntu katu muanji kumona bintu bidi bidikoka panshi biandamuke bilue nyama to. (Yobo 38:1, 4) Nunku tuetu bonso tudi ne bua kukeba bijadiki bilelela, kuela meji bimpe bua bijadiki ebi ne kumona tshidibi bituleja. Bantu ba bungi mbakonkonone bintu bidiku ne mbafike ku ‘dijingulula’ ne: Nzambi udiku. ‘Mbamone bimpe’ ne: yeye ke Mufuki, udi ne bukole ne udi ne ngikadilu ya bungi mimpe.​—Lomo 1:20.

Bintu bia kuenza nabi makebulula bidi mua kukuambuluisha bua kumvuija bakuabu malu audi witabuja (Tangila tshikoso 5)

5. Mbintu kayi bia kuenza nabi makebulula bidi mua kutuambuluisha bua kumanya malu a bungi adi atangila bufuki?

5 Patudi tutangila bintu bidiku ne tuela meji bikole bua bualu buabi, tudi tumona ne: tshintu tshionso ntshienza mu mushindu udi ukemesha. Ku diambuluisha dia ‘ditabuja tudi tujingulula’ ne: Mufuki udiku nansha mudiye kayi umueneka. Tudi tumona ne: udi ne bumuntu buimpe ne meji a bungi. (Ebelu 11:3, 27) Tudi mua kulonga malu a bungi mu bintu bidiye mufuke patudi tubala malu adi bena sianse bapete. Tudi mua kumanya amue malu mu bintu bia kuenza nabi makebulula bu mudi: filme wa ne: Bifukibua bidi bikemesha bidi bileja butumbi bua Nzambi, broshire wa ne: Bavua bafuke muoyo anyi? ne wa ne: Nkonko itanu ya kudiela bua ntuadijilu wa muoyo ne mukanda wa ne: Kudiku Mufuki udi ukutabalela anyi? (Mu Mfualansa.) Mu Réveillez-vous! mudi nkonko idibu bele bena sianse ne bantu bakuabu badi baleja tshidi tshibafikishe ku ditaba ne: Nzambi udiku. Mu biena-bualu bia ne: ‘Mbafuke muoyo anyi mmulue ku mpukampuka?’ (Hasard ou conception) mudi malu makuabu adi atangila nyama ne bintu bikuabu bidi ne muoyo ne bilejilu bia mudi bena sianse batete kupatula bintu kampanda bua kuidikija bintu ebi.

6. Mmunyi mudi bintu bia kuenza nabi makebulula mua kukuambuluisha?

6 Muanetu wa balume kampanda wa mu États-Unis udi ne bidimu 19 wakamba bua broshire ibidi itudi bafume ku ditela eyi ne: “Broshire eyi idi ne mushinga wa bungi kundi. Ndi muyilonge misangu ya bungi.” Muanetu wa bakaji mukuabu wa mu France wakafunda ne: “Biena-bualu bia ne: ‘Mbafuke muoyo anyi mmulue ku mpukampuka?’ bidi binkemesha bikole! Bidi bileja ne: bamanyi bapiluke badi mua kuidikija mushindu udi tshifukibua, kadi kabena mua kuenza tshintu tshifuanangane menemene ne tshifukibua atshi to.” Baledi ba nsongakaji wa bidimu 15 ba mu Afrique du Sud bakamba ne: “Tshiena-bualu tshia kumpala tshivua muanetu wa bakaji ubala pa tshibidilu mu Réveillez-vous! tshivua tshia diela bantu nkonko.” Mikanda eyi idi kabidi mua kukuambuluisha bua kupeta bijadiki bimpe bia ne: Mufuki udiku, ne neumumanye ne neubenge malongesha a dishima. Ditabuja diebe nedikole ne newikale bu mutshi udi ne miji miye bikole mu buloba udibu kabayi mua kujomona kudi tshipepele tshikole.​—Yelemiya 17:5-8.

DITABUJA DIEBE MU MALU ADI MU BIBLE

7. Bua tshinyi Nzambi mmusue bua wenze mudimu ne tshieledi tshiebe tshia meji?

7 Ki mbibi bua kudiela lukonko bu mudi: ‘Bua tshinyi ndi ngitaba malu adi Bible wamba?’ Yehowa ki mmusue bua witabe bualu kampanda anu bualu bakuabu mbabuitabe to. Mmusue bua wenze mudimu ne ‘tshieledi tshiebe tshia meji’ bua kumanya Bible ne kupeta bijadiki bidi bileja ne: mmukanda wa Nzambi. Paudi umanya malu a bungi adi Bible wamba, neukoleshe ditabuja diebe mu malu adi mu Bible. (Bala Lomo 12:1, 2; 1 Timote 2:4.) Mushindu umue wa kumanya Bible nkulonga biena-bualu bisunguluke biudi musue kumanya bimpe.

8, 9. a) Mbiena-bualu kayi bitu bamue basue kulonga? b) Mmalu kayi mimpe adi bamue bapete pavuabu bele meji pa bivuabu babale?

8 Bamue batu basue kulonga milayi ya buprofete ya mu Bible. Anyi badi mua kufuanyikija miyuki ya mu Bible ne malu adibu bambe kudi bamanyi ba malu a kale, bena sianse ne bakebuludi ba bintu bia kale. Tuangate tshilejilu tshia Genese 3:15. Yehowa uvua mufile mulayi wa mushinga mukole eu diakamue pavua Adama ne Eva bamutombokele yeye ne bukokeshi buende. Eu mmulayi wa kumpala wa mu milayi ya bungi ya mu Bible idi ituambuluisha bua kumanya muikala Bukalenge bua Nzambi mua kuleja ne: bukokeshi bua Nzambi ke budi butambe buimpe ne kuleja muikala Bukalenge ebu mua kujikija ntatu yonso. Mmunyi muudi mua kulonga Genese 3:15? Udi mua kufunda mvese yonso idi ne malu makuabu adi aleja muakumbana mulayi eu. Pashishe udi mua kukeba bikondo bivuabu bafunde mvese ayi ne kubifunda mudibi bilondangane. Nunku neujingulule ne: bafundi ba Bible abu bavua ne muoyo mu bikondo bishilangane kadi yonso wa kudibu uvua mufunde bualu kampanda budi buambuluishe bua kumvua mulayi eu bimpe. Kuenza nunku kudi mua kukuambuluisha bua kujadika ne: nyuma muimpe wa Yehowa uvua mubalombole.​—2 Petelo 1:21.

9 Muanetu wa balume kampanda wa mu Allemagne wakela meji bua mudi mukanda wonso wa mu Bible muikale ne malu kampanda adi atangila Bukalenge bua Nzambi. Wakamba ne: “Bible mmufundisha ku nyuma wa Nzambi, nansha mudibu bamufunde kudi bantu batue ku 40. Ba bungi ba kudibu bavua ne muoyo mu bikondo bishilangane ne kabavua bamanyangane to.” Muanetu wa bakaji kampanda wa mu Australie wakalonga tshiena-bualu kampanda tshia mu Tshibumba tshia Nsentedi, kumonaye mudi Pasaka upetangana ne mulayi udi mu Genese 3:15 ne dilua dia Masiya. [1] (Tangila note ku ndekelu.) Wakamba ne: “Dilonga adi diakunzulula mêsu anyi bua kumona buimpe bua Yehowa. Kumona mudi malu avuabu balongolole bua bena Isalele malue kukumbanyina Yezu kuvua kunkemeshe bikole. Mvua nganji ngimana bua kumona muvua mulayi wa buprofete uvua wakula bua didia dia Pasaka au unkemesha!” Bua tshinyi muanetu wa bakaji eu uvua udiumvua mushindu au? Uvua muele meji bikole bua malu avuaye mubale ne muumvue bimpe. Ebi biakamuambuluisha bua kukolesha ditabuja diende ne bua kusemena pabuipi ne Yehowa.​—Matayi 13:23.

10. Mmunyi mudi diamba bulelela dia bafundi ba Bible dikolesha ditabuja ditudi nadi bua Bible?

10 Ela kabidi meji bua diamba bulelela dia bafundi ba Bible. Bavua misangu yonso bamba bulelela kabayi ne buôwa. Bafundi bakuabu ba mu bikondo abi bavua misangu yonso bafunda anu malu mimpe bua bisamba biabu ne bua bamfumu babu. Kadi baprofete ba Yehowa kabavua bafunde anu malu mimpe, kadi bavua kabidi bafunde ne malu mabi avua bena Isalele ne bakalenge babu benze. (2 Kulondolola 16:9, 10; 24:18-22) Bavua bafunde too ne bilema biabu ne bia batendeledi bakuabu ba Nzambi. (2 Samuele 12:1-14; Mâko 14:50) Muanetu wa balume wa mu Grande-Bretagne wakamba ne: “Diamba bulelela dia nunku kaditu kudi bantu ba bungi to. Ebi bidi bitujadikila kabidi ne: Bible udi bulelela mukanda wa Yehowa.”

11. Mmunyi mudi buludiki butudi tupeta mu Bible butujadikila ne: Bible mmukanda wa Nzambi?

11 Padi bantu balekela Bible ubalombola, badi bamona mudiye ubambuluisha mu nsombelu wabu. Ebi bidi bibajadikila ne: Bible mmukanda wa Nzambi. (Bala Musambu wa 19:7-11.) Muanetu wa bakaji kampanda nsonga wa mu Japon wakafunda ne: “Pavua bena mu dîku dietu batumikila malongesha a mu Bible, tuvua bulelela ne disanka. Tuvua mu ditalala, mu buobumue ne banangangane.” Bible mmuambuluishe bantu ba bungi bua kumonabu ne: amue malu avuabu bitabuja kaavua malelela to. (Musambu 115:3-8) Bible udi ulombola bantu bua kueyemenabu Yehowa, Nzambi wa bukole buonso ne udi kabidi ubalaya nsombelu mulenga mu matuku atshilualua. Ku lukuabu luseke, bantu batu bamba ne: Nzambi kenaku mbavuije bintu bidiku bu nzambi. Bakuabu badi bamba ne: bantu badi mua kulongolola nkayabu bua kupeta nsombelu mulenga matuku atshilualua, kadi patudi tutangila malu akadibu benze, ki mbakokeshe bua kujikija ntatu idi pa buloba to.​—Musambu 146:3, 4.

MUUDI MUA KUELESHISHA BANTU MEJI

12, 13. Mmunyi mutudi mua kuyukila ne bantu bakuabu bua bufuki anyi bua Bible?

12 Paudi uyukila ne bantu bakuabu bua bufuki anyi bua Bible, keba bua kuanji kumanya tshidibu bitabuja menemene. Manya ne: bamue bantu badi bitabuja ne: bintu mbidienzekele batu kabidi bitabuja ne: Nzambi udiku. Batu bamba ne: Nzambi mmuenze mudimu ne tshintu tshimue bua kufuka mishindu mishilashilangane ya bintu bidi ne muoyo. Bakuabu badi bitaba ne: dilongesha dia ne: bintu mbidienzekele ndilelela bualu badi badilongesha mu tulasa. Bamue mbalekele kuitaba ne: Nzambi udiku bualu bitendelelu mbibele mâyi ku makasa. Nunku anji kuebeja muntu tshidiye witabuja ne tshidi tshimufikishe ku ditshitaba. Pashishe teleja ne ntema yonso tshidiye wamba. Wewe muenze nunku, udi mua kuanyisha bua kukuteleja pebe.​—Tito 3:2.

Ebeja bantu ne bukalanga tshidibu bitabuja ne teleja ne ntema yonso tshidibu bamba

13 Muntu yeye mukuambe ne: udi mutatakane bua muudi witabuja ne: kudi Mufuki, mmunyi muudi mua kumuandamuna? Ebeja muntu au ne kanemu konso bua akuleje mmuenenu wende bua muvua muoyo mutuadije. Udi mua kumuambila ne: bikala tshintu tshia kumpala tshivua ne muoyo tshishintuluke tshilue tshintu tshikuabu, tshivua ne bua kuanji kupatula bintu bikuabu bifuanangane natshi kumpala kua kuluatshi tshintu tshikuabu. Mulongeshi kampanda wa shimi wakamba pende ne: bintu bikuabu abi bivua ne bua kuikala ne 1) tshintu kampanda bu dikoba bua kubikuba, 2) mushindu wa kupeta makanda ne kuenza nawu mudimu, 3) malu adi mu selile ne 4) bukole bua kupatula bintu bikuabu bidi ne malu a muomumue. Wakamba kabidi ne: “Bungi bua bintu bidi mu tuntu tukese menemene tudi ne muoyo budi bukemesha bikole.”

14. Mmushindu kayi mupepele uudi mua kueleshisha muntu meji panudi nuyukila bua bufuki?

14 Paudi uyukila ne muntu bua bufuki, udi mua kumueleshisha meji mu mushindu mupepele anu bu muvua mupostolo Paulo muenze. Wakafunda ne: “Nzubu yonso mmuibaka kudi muntu kampanda, kadi uvua muibake bintu bionso nNzambi.” (Ebelu 3:4) Bushuwa, nzubu wetu muena dîna eu mmuenza anyi mmuibaka kudi muntu kampanda. Kakuyi mpata, bintu bia muoyo bidi bikole menemene bua kubienza kupita nzubu, bidi ne bua kuikala bienza kudi muntu kampanda. Udi kabidi mua kukuata mudimu ne mikanda yetu. Muanetu wa bakaji kampanda wakayukila ne nsongalume uvua kayi witaba ne: Nzambi utuku. Wakamupesha broshire ibidi itukadi batele, lumingu lumue pashishe, nsongalume eu wakamba ne: “Mpindieu ndi ngitaba ne: Nzambi udiku.” Nsongalume eu wakatuadija kulonga Bible ne pashishe kuluaye Ntemu wa Yehowa.

15, 16. a) Ntshinyi tshitudi ne bua kuenza kumpala kua kuleja muntu ne: Bible mmukanda wa Nzambi? b) Ntshinyi tshitudi ne bua kumanya misangu yonso?

15 Muntu yeye kayi witaba Bible, mmunyi muudi mua kumueleshisha meji? Anu bu mutukadi bamone, anji muebeje tshidiye witabuja. Keba bua kumanya malu adiye munange. (Nsumuinu 18:13) Yeye munange malu a sianse, mupeshe bilejilu bia mu Bible bidi bileja ne: malu a sianse adi Bible wamba atu misangu yonso malelela. Yeye munange miyuki ya malu a kale, udi mua kumuleja bualu kampanda budibu baleje mu mikanda ya malu a kale ne kumuleja mukavua Bible muakule bua bualu abu bidimu bia bungi kumpala kua kuenzekabu. Bantu bakuabu badi mua kukuteleja wewe mubaleje bualu kampanda bua mu Bible budi mua kubambuluisha mu nsombelu wabu bu mudi: mibelu idi mu Muyuki wa Yezu wa pa mukuna.

16 Ikala mumanye ne: katuena basue kukokangana ne bantu to. Tudi basue bua bikale ne disanka dia kuyukila netu ne dia kulonga malu a mu Bible. Nunku ela bantu nkonko ne kanemu konso ne bateleje ne ntema yonso. Paudi uleja muntu malu audi witabuja, ikala ne bukalanga nangananga yeye muikale muntu mukole kuudi. Wewe unemeka bakuabu, nebakunemeke pebe. Nebakeme bua muudi muele meji bikole bua malu audi witabuja nansha muutshidi nsonga. Kadi, muntu yeye musue kukokangana nebe anyi musue kukuseka, kuena muenzejibue bua kumuandamuna to.​—Nsumuinu 26:4.

MANYA MALONGESHA MALELELA A MU BIBLE NE KOLESHA DITABUJA DIEBE

17, 18. a) Ntshinyi tshidi mua kukuambuluisha bua kukolesha ditabuja diudi nadi mu malu adi mu Bible? b) Ndukonko kayi lutuandamune mu tshiena-bualu tshidi tshilonda?

17 Tudi mua kuikala bamanye malongesha a nshindamenu a mu Bible, kadi tudi ne bua kumanya malu makuabu bua kukolesha ditabuja dietu. Tudi ne bua kukeba bua kumanya malu male a mu Bible anu bu badi bakeba biuma bisokoka. (Nsumuinu 2:3-6) Mushindu mutambe buimpe wa kukolesha ditabuja diebe nkubala Bible mujima. Pamuapa udi mua kudienzeja bua kumubala mu tshidimu tshimue. Kuenza nunku kuvua kuambuluishe mutangidi wa tshijengu kampanda bua kusemena pabuipi ne Yehowa patshivuaye nsonga. Wakamba ne: “Bualu bumue buvua bungambuluishe bua kuitaba ne: Bible nDîyi dia Nzambi nkumubala mujima. Ngakalua kumvua bimpe miyuki ya mu Bible imvua mulonge pantshivua muana.” Kabidi, kuenza mudimu ne bintu bia makebulula binudi nabi mu muakulu wenu bidi mua kukuambuluisha bua kumvua biudi ubala. Udi mua kuenza mudimu ne: Ditadi dia Watchtower Library, TSHIBUTSHILU TSHIA MIKANDA TSHIA KU ENTERNETE, mukanda wa Index des publications Watch Tower ne Mukanda wa makebulula wa Bantemu ba Yehowa.

18 Baledi wetu, nuenu ke badi mua kulongesha bana benu malu a Yehowa bimpe kupita muntu kayi yonso. Nunku, mmunyi munudi mua kubambuluisha bua kukoleshabu ditabuja diabu kudiye? Mu tshiena-bualu tshidi tshilonda, netukonkonone imue mishindu inudi mua kuenza nanku.