Ndaku munda

Ndaku ku tshikebelu

TSHIENA-BUALU TSHIA KULONGA 36

Armagedone ndumu luimpe!

Armagedone ndumu luimpe!

“Akabasangisha pamue muaba udibu babikila . . . ne: Armagedone.”​—BUAK. 16:16.

MUSAMBU WA 150 Kebayi Nzambi bua anusungile

KADIOSHA *

1-2. a) Bua tshinyi Armagedone ndumu luimpe bua bukua bantu? b) Nnkonko kayi ituandamuna mu tshiena-bualu etshi?

BANTU batu bamba ne: “Armagedone” mmvita ya bingoma binene bia mbutula anyi nkabutu ka buloba bujima. Ukadi pebe mumvue nanku anyi? Kadi tshidi Bible yeye wamba bua Armagedone ndumu luimpe; mbualu butudi ne bua kusankila! (Buak. 1:3) Mvita ya Armagedone kayakubutula bantu bonso to, neyisungile bukua bantu! Bua tshinyi tudi tuamba nanku?

2 Bible udi uleja ne: mvita ya Armagedone neyibutule bukokeshi bua bantu bua kumona mua kusungila bukua bantu. Bua kubusungila, neyibutule bantu babi, ishiya bantu bakane ne muoyo. Mvita eyi neyibutule kabidi bantu badi banyanga buloba. (Buak. 11:18) Bua kumvua malu aa bimpe menemene, tuandamunayi nkonko inayi eyi: Armagedone ntshinyi? Mmalu kayi enzeka kumpala menemene kua kufikaye? Ntshinyi tshitudi mua kuenza bua kuikala mu bantu basungidibua ku Armagedone? Ntshinyi tshitudi mua kuenza bua kushala ne lulamatu bu mukadi Armagedone pabuipi?

ARMAGEDONE NTSHINYI?

3. a) “Armagedone” ntshinyi? b) Bilondeshile Buakabuluibua 16:14, 16, bua tshinyi tudi tuamba ne: Armagedone ki mmuaba wetu muena dîna eu?

3 Bala Buakabuluibua 16:14, 16. Muaku “Armagedone” udi anu muaba umue mu Bible, ne udi ufumina ku muaku wa mu tshiena-Ebelu udi umvuija “Mukuna wa Megido.” (Buak. 16:16; dim.) Megido uvua tshimenga tshia mu Isalele wa kale. (Yosh. 17:11) Kadi Armagedone kena uleja muaba wetu muena dîna eu pa buloba to. Bua kuamba bualu pa bualu, udi uleja nsombelu wa disangisha “bakalenge ba pa buloba bujima budi bantu basombele” bua kuluisha Yehowa. (Buak. 16:14) Kadi mu tshiena-bualu etshi, muaku “Armagedone” udi uleja mvita ikale ne bua kuenzeka diakamue panyima pa bakalenge ba pa buloba bamane kudisangisha. Bua tshinyi tudi tuamba ne: Armagedone mmuaba wa mu tshimfuanyi? Tshia kumpala, kakuena mukuna pa buloba apa utubu babikila ne: Megido to. Tshibidi, tshibandabanda tshidi tshinyunguluke Megido ntshikese katshiyi mua kukumbana “bakalenge ba pa buloba bujima budi bantu basombele” to. Tshisatu, anu mutuamona mu tshiena-bualu etshi, mvita ya Armagedone neyituadije dîba didi “bakalenge” ba pa buloba babunda bantu ba Nzambi badi pa buloba bujima.

4. Bua tshinyi Yehowa mmusuikakaje mvita yende minene ya ndekelu ne Megido?

4 Bua tshinyi Yehowa mmusuikakaje mvita minene ya ndekelu eyi ne Megido? Megido ne Tshibandabanda tshia Yizelele tshivua pabuipi nende bivua miaba ivua mvita ya bungi itua ipela. Kuvua misangu ivua Yehowa wambuluisha bantu bende bua kuluangana mvita ayi. Tshilejilu, Nzambi wakambuluisha Balaka mulumbuluishi wa Isalele bua kutshimuna tshiluilu tshia bena Kanâna tshivua tshilombola kudi Sisela “pabuipi ne mâyi a Megido.” Balaka ne muprofete mukaji Debola bakasakidila Yehowa bua muvuaye mubambuluishe bua kutshimuna mu tshishima. Bakimba bamba ne: “Mitoto yakaluangana kumbukila mu diulu . . . ne Sisela. Kasulu ka Kishona kakabapuekesha.”​—Bal. 5:19-21.

5. Mvita ya Armagedone neyikale mishilangane bikole ne ya Balaka ku tshinyi?

5 Balaka ne Debola bakajikija musambu wabu ne mêyi aa: “Nunku bena lukuna bebe bonso bajimine, Yehowa, kadi bantu badi bakunange bikale bu dîba didi dibanda mu butumbi buadi.” (Bal. 5:31) Ku Armagedone, bena lukuna ba Nzambi nebabutudibue kabidi, badi bamunange bobu nebasungidibue. Kadi kudi dishilangana dinene pankatshi pa mvita ibidi eyi. Ku Armagedone bantu ba Nzambi kabakuluangana to. Kabakuambula nansha bia mvita to! “Bukole [buabu] nebuikale mu dishala talalaa ne dikala ne dieyemena.”​—Yesh. 30:15; Buak. 19:11-15.

6. Ku Armagedone, Yehowa udi mua kubutula bena lukuna bende ne tshinyi?

6 Nzambi neatshimune bena lukuna bende ku Armagedone mushindu kayi? Udi mua kubabutula mu mishindu ya bungi. Tshilejilu, udi mua kubabutula ne dikanka dia buloba, ne mvula wa mabue, ne mipenyi. (Yobo 38:22, 23; Yeh. 38:19-22) Udi mua kuenza bua bena lukuna bende bashipangane bobu nkayabu. (2 Kul. 20:17, 22, 23) Udi kabidi mua kutuma banjelu bende bua kushipa bantu babi. (Yesh. 37:36) Nansha Nzambi muenze mudimu ne tshinyi, neatshimune anu kutshimuna. Bena lukuna bende bonso nebabutudibue, kadi bantu bakane bonso nebasungidibue.​—Nsu. 3:25, 26.

MMALU KAYI ENZEKA KUMPALA MENEMENE KUA ARMAGEDONE?

7-8. a) Bilondeshile 1 Tesalonike 5:1-6, mbualu kayi butubu kabayi banji kumanyisha buamanyisha bakalenga ba pa buloba? b) Bua tshinyi nebuikale dimanyisha dibi?

7 Kumpala kua “dituku dia Yehowa” nebambe ne: “Ditalala, ne kakuena bualu bua kutshina.” (Bala 1 Tesalonike 5:1-6.) Mu 1 Tesalonike 5:2, “dituku dia Yehowa” didi dileja “dikenga dinene.” (Buak. 7:14) Ntshinyi tshiatuleja ne: dikenga dinene dikadi pa kutuadija? Bible udi utuambila ne: nebamanyishe bualu butubu kabayi banji kumanyisha. Bualu ebu nebuleje ne: dikenga dinene dikadi dituadija.

8 Dimanyisha adi ke dikala dimanyisha dikavuabu balaye dia ne: “Ditalala, ne kakuena bualu bua kutshina.” Bua tshinyi bakalenge ba pa buloba nebambe nanku? Katuena bamanye. Bamfumu ba bitendelelu nebambe pabu nanku anyi? Pamuapa. Nansha nanku, dimanyisha adi nedikale anu dishima dikuabu dia kudi bademon. Dishima edi nedikale dibi menemene bualu nedifikishe bantu ku diela meji ne: badi mu bukubi, kadi eku paku dikenga dinene ditu kadiyi dianji kuenzeka katshia Nzambi wafuka diulu ne buloba dikeba kutuadija. Bulelela, “kabutu ka tshimpitshimpi nekalue kudibu diakamue, anu bu mutu didinyenga dia pa kulela dikuata mukaji udi ne difu.” Kadi bua batendeledi ba Yehowa badi bamulamate? Badi mua kupapuka patuadija dituku dia Yehowa mu tshimpitshimpi, kadi nebikale bakadi badilongolole bua dituku adi.

9. Yehowa neabutule bulongolodi bua Satana buonso musangu umue anyi? Umvuija.

9 Yehowa kakubutula bulongolodi bua Satana buonso musangu umue muvuaye muenze tshikondo tshia Noa to. Kadi neabubutule mu bitupa binene bibidi. Neanji kubutula Babilona munene, tuambe ne: nsangilu wa bitendelelu bia dishima. Pashishe, ku Armagedone, neabutule bishadile bia bulongolodi bua Satana, kusangisha ne malu abu a tshididi, a busalayi, ne a bungenda mushinga. Tuanjayi kukonkonona malu manene abidi aa bimpe bimpe.

10. Bilondeshile Buakabuluibua 17:1, 6 ne 18:24, bua tshinyi Yehowa neabutule Babilona munene?

10 “Dilumbuluisha dia ndumba munene.” (Bala Buakabuluibua 17:1, 6; 18:24.) Babilona munene mmupendeshishe dîna dia Nzambi. Mmushiminyine Nzambi malu kudi bantu. Anu bu mukaji wa ndumba, mmutue bakalenge ba pa buloba nyama ku mikolo, bimuvuija mupange lulamatu kudi Yehowa. Mmumueneshe bena kuitabuja bende kasuba ne mubadie makuta. Mmushipe kabidi bantu ba bungi, too ne batendeledi ba Nzambi. (Buak. 19:2) Mmushindu kayi wabutula Yehowa Babilona munene?

11. “Nyama wa luonji mukunze” udi uleja tshinyi? Nzambi neabutule nende Babilona munene mushindu kayi?

11 Yehowa neasake “nsengu dikumi” ya “nyama wa luonji mukunze” bua kubutula “ndumba munene.” Nyama wa luonji wa mu tshimfuanyi eu udi uleja Bulongolodi bua matunga masanga. Nsengu dikumi idi ileja makalenge a tshididi adiku adi atua bulongolodi ebu mpanda. Makalenge a tshididi aa neakudimukile Babilona wa mu tshimfuanyi au dîba didi Nzambi mulongolole. ‘Neamupawule, amushiya butaka.’ (Buak. 17:3, 16) Bua kuenza nanku, neapawule bubanji buende ne neele malu mabi ende patoke. Neabutudibue musangu umue, bu mu dituku dimue. Dibutudibua edi neditonde bantu bavua bamutua mpanda bibi be! Si mmudikume tshianza pa tshiadi bidimu ne bidimu wamba ne: “Ndi musombe bu mukalenge mukaji, tshiena mukaji mukamba to, tshiakumona madilu nansha kakese.”​—Buak. 18:7, 8.

12. Yehowa kakulekela bua matunga enza tshinyi? Bua tshinyi?

12 Nzambi kakuitaba bua matunga abutule bantu bende to. Bantu bende aba badi badiumvua padibu babikidibua ku dîna diende ne mbateleje dîyi didiye mubatumine dia kunyema mu Babilona munene. (Bien. 15:16, 17; Buak. 18:4) Mbenze kabidi mudimu bikole bua kuambuluisha bantu bakuabu bua kunyemabu pabu. Ke bualu kayi batendeledi ba Yehowa ‘kabakupeta tshitupa tshia bipupu biende’ to. Nansha nanku, ditabuja diabu neditetshibue.

Bantu ba Nzambi nebamueyemene pababundabu nansha bobu penyi (Tangila tshikoso 13) *

13. a) Goga ntshinyi? b) Bilondeshile Yehezekele 38:2, 8, 9, ntshinyi tshienza bua Goga afike muaba wa mu tshimfuanyi udibu babikila ne: Armagedone?

13 Dibunda dia Goga. (Bala Yehezekele 38:2, 8, 9.) Panyima pa dibutuka dia bitendelelu bionso bia dishima, bantu ba Nzambi nebashale nkayabu anu bu mutshi umue udi mupanduke ku mvula wa tshipepele tshikole. Bua bualu abu, Satana neikale ne luonji lua katshia. Bua kuleja luonji luende alu, neamuangalajije ngumu ya bademon, tuambe ne: ‘mêyi a bukoya mamba ku nyuma’ bua bisamba bidisange bikudimukile kabidi batendeledi ba Yehowa. (Buak. 16:13, 14) Didisangisha dia bisamba adi ke didibu babikila ne: “Goga wa mu buloba bua Magoga.” Pabunda bisamba bantu ba Nzambi, nebikale bikadi bifike muaba wa mu tshimfuanyi udibu babikila ne: Armagedeone.​—Buak. 16:16.

14. Goga neafike ku dijingulula tshinyi?

14 Goga neeyemene ‘diboko diende dia musunyi,’ mmumue ne: tshiluilu tshiende tshia basalayi tshia bukole. (2 Kul. 32:8) Tuetu netueyemene Yehowa Nzambi wetu. Bua bualu ebu, bisamba nebitumone bu bantu batatakane. Tuamba eku tuela eku, nzambi ya Babilona munene uvua ne bukole bua bungi si yakapanga kumusungila kudi “nyama wa luonji” ne kudi ‘nsengu yende dikumi’! (Buak. 17:16) Nunku Goga neele meji ne: tudi tusonsa tua kunuinaye ku maluvu. Nealue kubunda bantu ba Yehowa “bu matutu adi mabuikile buloba.” (Yeh. 38:16) Kadi Goga nealue kumona diakamue ne: mmudiele nkayende mu disoka. Anu bu Palô ku Mbuu Mukunze, Goga neajingulule ne: udi uluangana ne Yehowa.​—Ekes. 14:1-4; Yeh. 38:3, 4, 18, 21-23.

15. Ntshinyi tshienza Yezu ku mvita ya Armagedone?

15 Kristo ne biluilu biende bia mu diulu nebasungile bantu ba Nzambi ne nebabutule Goga ne biluilu biende. (Buak. 19:11, 14, 15) Kadi netuambe tshinyi bua Satana muena lukuna munene wa Yehowa muena mashimi avua mafikishe bisamba ku Armagedone? Yezu neamuele yeye ne bademon bende mu dijimba dile menemene, muaba wabakangilabu bua bidimu tshinunu.​—Buak. 20:1-3.

TSHIUDI MUA KUENZA BUA KUPANDUKA KU ARMAGEDONE

16. a) Mmushindu kayi utudi tuleja ne: tudi “bamanye Nzambi”? b) Ku mvita ya Armagedone, ntshinyi tshienzekela bantu badi bamanye Yehowa?

16 Nansha tuetu ne matuku makese mu bulelela anyi tukadimu ne bidimu bia bungi, bua kupanduka ku Armagdone, anu tuetu baleje ne: tudi “bamanye Nzambi” ne baleje kabidi ne: tudi ‘tutumikila lumu luimpe lua bualu bua Mukalenge wetu Yezu.’ (2 Tes. 1:7-9) Tudi ‘tumanya Nzambi’ patudi tumanya malu adiye munange, adiye kayi munange, ne mikenji yende. Tudi tuleja kabidi mutudi bamumanye patudi tumunanga, tumutumikila, ne tumulamata anu yeye. (1 Yone 2:3-5; 5:3) Patudi tuleja mutudi bamanye Nzambi, tudi ne diakalenga dia kuikala ‘bamanyike kudiye.’ Bualu ebu nebuenze bua tusungidibue ku Armagedone! (1 Kol. 8:3) Bua tshinyi bidi nanku? Bualu kuikala ‘mumanyike kudiye’ kudi kumvuija kuikala muanyishibue kudiye.

17. ‘Kutumikila lumu luimpe lua bualu bua Mukalenge wetu Yezu’ kudi kumvuija tshinyi?

17 “Lumu luimpe lua bualu bua Mukalenge wetu Yezu” ludi ne malongesha onso adi mu Dîyi dia Nzambi avua Yezu mulongeshe. Tudi tuleja mutudi tutumikila lumu luimpe elu patudi tuluteka mu tshienzedi. Ditumikila adi didi dikongoloja diteka malu a Bukalenge pa muaba wa kumpala, ditumikila mikenji miakane ya Nzambi dituku dionso, ne dimanyisha Bukalenge bua Nzambi. (Mat. 6:33; 24:14) Didi dikongoloja kabidi ditua bana babu ne Kristo bela manyi nyama ku mikolo padibu benda benza mudimu wabu munene wa kuyisha lumu luimpe ne kuvuija bantu bayidi.​—Mat. 25:31-40.

18. Mmu mushindu kayi wikala bana babu ne Kristo bela manyi mua kuenzela bantu malu mimpe a buena avuabu babenzele?

18 Batendeledi ba Nzambi bela manyi bakadi pa kuenzela pabu bantu ba mu “mikoko mikuabu” malu mimpe a buena avuabu babenzele. (Yone 10:16) Mushindu kayi? Kumpala kua mvita ya Armagedone kubudika, bashadile bonso ba ku bantu 144 000 nebikale bakadi mu diulu bikale ne mibidi idi kayiyi mua kufua. Dîba adi, nebikale pabu mu biluilu bia mu diulu biazaza Goga ne bialama “musumba munene wa bantu” badi bu mikoko. (Buak. 2:26, 27; 7:9, 10) Bushuwa, musumba munene wa bantu newikale ne diakalenga dia dikema bua muvuawu muambuluishe batendeledi ba Yehowa bela manyi pavuabu pa buloba!

TSHIA KUENZA BUA KUSHALA NE LULAMATU BU MUKADI NSHIKIDILU PABUIPI

19-20. Nansha mutudi ne ntatu, ntshinyi tshitudi mua kuenza bua kushala ne lulamatu bu mukadi Armagedone pabuipi?

19 Mu matuku makole a ku nshikidilu aa, bantu ba Yehowa ba bungi badi batuilangana ne ntatu. Nansha nanku, tudi mua kunanukila mu ntatu ayi ne disanka. (Yak. 1:2-4) Bualu bunene buatuambuluisha nkunanukila mu masambila menza ne muoyo mujima. (Luka 21:36) Katuena anu ne bua kusambila tshianana to, kadi tudi kabidi ne bua kulonga Dîyi dia Nzambi dituku dionso ne kuelangana meji a bitudi tubala, kusakidila kabidi ne milayi ya buprofete idi itangila matuku etu aa. (Mis. 77:12) Tuetu tuenza malu aa ne tuyisha ne muetu muonso, netukoleshe ditabuja dietu ne ditekemena dietu nedikale anu dikole!

20 Anji elabi meji bua disanka diwikale nadi pikala Babilona munene mubutuke ne mvita ya Armagedone mijike! Bualu bukuabu bua mushinga, elabi kabidi meji bua disanka diwikala nadi panemeka muntu yonso dîna dia Nzambi ne bukenji buende bua kukokesha bantu! (Yeh. 38:23) Bushuwa, Armagedone ndumu luimpe bua bantu badi bamanye Nzambi, batumikila Muanende, ne bananukila too ne ku nshikidilu.​—Mat. 24:13.

MUSAMBU WA 143 Shala mutabale, muindile, wenda wenza mudimu

^ tshik. 5 Bantendeledi ba Yehowa mbindile Armagedone kukadi bidimu bia bungi. Mu tshiena-bualu etshi, netulonge bua kumanya tshidi Armagedone, malu enzeka kumpala menemene kua kufikaye, ne tshitudi mua kuenza bua kushala ne lulamatu bu mukadi nshikidilu pabuipi.

^ tshik. 71 DIUMVUIJA DIA TSHIMFUANYI: Malu a dikema enzeka muaba utudi. 1) Netuyishe dîba dionso dikalaku mushindu, 2) netuikale anu ne programe wetu wa dilonga, ne 3) netuikale anu ne dituishibua dia ne: Yehowa neatulame.

^ tshik. 85 DIUMVUIJA DIA TSHIMFUANYI: Bampulushi baya bua kubuela mu nzubu udi dîku dia bena Kristo badi batuishibue ne: Yezu ne banjelu bende mbamanye tshidi tshienda tshienzeka.