Ndaku munda

Ndaku ku tshikebelu

TSHIENA-BUALU TSHIA KULONGA 39

“Tangilayi! musumba munene wa bantu”

“Tangilayi! musumba munene wa bantu”

“Tangilayi! musumba munene wa bantu, bavua muntu kayi mua kubala, . . . bimane kumpala kua nkuasa wa bukalenge ne kumpala kua Muana wa mukoko.”​—BUAK. 7:9.

MUSAMBU WA 60 Mbualu bua muoyo wabu

KADIOSHA *

1. Nnsombelu kayi uvua nende mupostolo Yone bu mu tshidimu tshia 95?

BU MU tshidimu tshia 95 panyima pa Yezu, mupostolo Yone uvua mu lutatu lua dikema. Ukavua mukulakaje, bamukuate baye nende mu tshidiila tshia Patemo, ne uvua mua kuikala mupostolo wa ndekelu uvua mushale ne muoyo. (Buak. 1:9) Uvua mumanye ne: baluishi bavua benda bapambuisha bena mu bisumbu ne bakebesha matapuluka. Bivua bimueneka bu ne: bena Kristo balelela bonso bakavua pa kujika.​—Yuda 4; Buak. 2:15, 20; 3:1, 17.

Mupostolo Yone wakamona “musumba munene wa bantu” bavuale mizabi mitoke ne malala ku bianza (Tangila tshikoso 2)

2. Bilondeshile Buakabuluibua 7:9-14, ntshikena kumona kayi tshia matuku atshilualua tshivua Yone mumone? (Tangila tshimfuanyi tshia pa tshizubu.)

2 Patshivua Yone mu nsombelu mukole eu, Nzambi wakamupesha tshikena kumona tshia dikema tshidi tshitangila matuku atshilualua. Mu tshikena kumona atshi, badi bambila banjelo bua kukuata mpepele inayi ya kabutu ya dikenga dinene too ne padibu batua tshisumbu kampanda tshia bapika tshitampi tshia ndekelu. (Buak. 7:1-3) Tshisumbu atshi ntshienza ne bantu 144 000 bakokesha ne Yezu mu diulu. (Luka 12:32; Buak. 7:4) Pashishe Yone udi wakula bua tshisumbu tshikuabu. Tshivua tshinene tshia dikema tshimufikishe too ne ku dikema ne: “Tangilayi!” Bidi mua kuikala bileja ne: bualu buvuaye mumone buvua bumukemeshe. Yone mmumone tshinyi? Mmumone “musumba munene wa bantu, bavua muntu kayi mua kubala, ba mu bisamba bionso ne mu bisa bionso ne mu bukua bantu buonso ne mu miakulu yonso, bimane kumpala kua nkuasa wa bukalenge ne kumpala kua Muana wa mukoko.” (Bala Buakabuluibua 7:9-14.) Anji elabi meji bua disanka divua Yone mua kuikala nadi bua kumanya ne: mu matuku atshilualua, bantu ba bungi nebatendelele Nzambi mu mushindu muimpe!

3. a) Bua tshinyi tshikena kumona tshia Yone tshidi ne bua kukolesha ditabuja dietu? b) Ntshinyi tshitualonga mu tshiena-bualu etshi?

3 Tudi tuela meji ne: tshikena kumona atshi tshivua tshikoleshe ditabuja dia Yone. Tshidi kabidi ne bua kukolesha ditabuja dietu bikole bualu tshidi tshitangila matuku a ku nshikidilu atudi aa. Tudi tumona mudi bantu bungi bu ntunta ne ngenena badi ne ditekemena dia kupanduka ku dikenga dinene ne kupeta muoyo pa buloba benda basangishibua. Mu tshiena-bualu etshi, netumone muvua Yehowa mutokeshile bantu bende tshilumbu tshia bena mu musumba munene bimpe menemene kupita muvuabi bidimu 80 kumpala. Pashishe netumone malu abidi aa adi atangila bena mu musumba eu: 1) bungi buabu ne 2) miaba idibu bafumine. Malu aa adi ne bua kukolesha ditabuja dia bantu ba mu musumba eu bualu badi ne ditekemena dia dikema.

BANTU BA MU MUSUMBA MUNENE NEBASOMBELE PENYI?

4. Ndilongesha kayi dia mu Bible ditu bitendelelu kabiyi biumvua? Mmunyi muvua Balongi ba Bible bashilangane nabi?

4 Bitendelelu bia bukua buena Kristo kabitu bitamba kulongesha tshidi Bible wamba tshia ne: dimue dituku bantu badi batumikila Nzambi nebapete muoyo wa tshiendelele pa buloba apa to. (2 Kol. 4:3, 4) Lelu, bia bungi bidi bilongesha ne: bantu bimpe bonso badi baya mu diulu padibu bafue. Kadi ki ntshivua bena mu kasumbu kakese ka Balongi ba Bible bavua batuadije kupatula Tshibumba tshia Nsentedi mu tshidimu tshia 1879 balongesha to. Bakajingulula ne: Nzambi uvua ne bua kupingaja Mparadizu pa buloba, kabidi ne: bantu bungi kabuyi kubala badi bamutumikila nebikale ne muoyo pa buloba apa, ki mmu diulu to. Kadi bua kujingulula ne: bantu abu bavua banganyi menemene, biakabangata matuku a bungi.​—Mat. 6:10.

5. Ntshinyi tshivua Balongi ba Bible bajingulule bua bantu 144 000?

5 Balongi ba Bible bakajingulula kabidi ne: bilondeshile Bible, bantu bakuabu badi ne bua ‘kusumbibua pa buloba’ bua kuya kukokesha ne Yezu mu diulu. (Buak. 14:3) Tshisumbu atshi tshidi ne bua kuikala tshienza ne bena Kristo ba tshisumi 144 000 badi badilambule kudi Nzambi ne bamuenzele mudimu ne lulamatu luonso patshivuabu pa buloba. Kadi bua musumba munene?

6. Ntshinyi tshivua Balongi ba Bible bafike ku dimona bua bena mu musumba munene?

6 Mu tshikena kumona tshia Yone atshi, wakamona bantu ba mu musumba munene au “bimane kumpala kua nkuasa wa bukalenge ne kumpala kua Muana wa mukoko.” (Buak. 7:9) Bualu ebu buakafikisha Balongi ba Bible ku dikuata ne: anu bu bantu 144 000, bena mu musumba munene nebaye pabu mu diulu. Kadi bikalabi ne: bantu 144 000 ne bena mu musumba munene bonso nebaye mu diulu, bisumbu bibidi ebi mbishilangane ku tshinyi? Balongi ba Bible bavua bela meji ne: musumba munene udi ne bua kuikala muenza ne bena Kristo bavua kabayi batumikile Nzambi ne muoyo mujima pavuabu pa buloba. Nansha muvuabu batumikila mikenji ya mu Bible ya bikadilu bilenga, pamuapa bamue ba kudibu batshivua anu bena mu bitendelelu bia bukua buena Kristo. Balongi ba Bible bakafika ku dimona ne: bantu aba bavuaku anu banange Nzambi mu mushindu kampanda kadi kawuyi ukumbana bua kukokeshabu ne Yezu to. Bu muvua bena mu musumba munene kabayi banange Nzambi bikole menemene, bavua bakumbana bobu bua kuikala mu diulu kumpala kua nkasa wa bukalenge kadi ki mbua kusomba mu nkuasa ya bukalenge to.

7. Bilondeshile balongi ba Bible, mbanganyi bavua mua kupeta muoyo pa buloba mu bukokeshi bua bidimu tshinunu? Bavua bela meji kayi bua bena lulamatu ba kale?

7 Kadi bavua mua kusomba pa buloba mbanganyi? Balongi ba Bible bakafika ku dimona ne: pasangishibua bantu 144 000 ne bena mu musumba munene mu diulu, bantu bakuabu bungi kabuyi kubala bavua ne bua kupeta muoyo pa buloba bua kupetabu masanka a mu bukokeshi bua Kristo bua bidimu tshinunu. Balongi ba Bible kabavua bela meji ne: bantu bakuabu abu bavua mua kuenzela Yehowa mudimu kumpala kua bukokeshi bua Kristo kutuadija to. Kadi bavua bela meji ne: bavua ne bua kubalongesha mikenji ya Yehowa mu bukokeshi bua bidimu tshinunu. Pashishe, bantu bavua benze malu mu diumvuangana ne mikenji ya Nzambi bavua ne bua kupeta muoyo wa tshiendelele pa buloba, kadi bavua bamutombokele bavua ne bua kubutudibua. Balongi ba Bible bavua bela kabidi meji ne: pamuapa bamue bantu bikala bu “bakokeshi” pa buloba tshikondo atshi (kusangisha ne bantu ba lulamatu bavua bafue kumpala kua Kristo babishibua ku lufu) bavua mua kupeta diakalenga dia kupeta muoyo wa kashidi mu diulu ku ndekelu kua bukokeshi bua bidimu tshinunu.​—Mis. 45:16.

8. Mbisumbu kayi bisatu bivua bimueneka ne muaba mu malu adi Nzambi mulongolole?

8 Nunku balongi ba Bible bakamona ne: kuvua bisumbu bisatu: 1) tshia bantu 144 000 bavua ne bua kukokesha ne Yezu mu diulu; 2) tshia musumba munene wa bena Kristo bavua kabayi nangananga ne lulamatu bavua ne bua kuimana kumpala kua nkuasa wa Yezu mu diulu; ne 3) tshia bantu bakuabu ba bungi menemene bavuabu ne bua kulongesha mikenji ya Yehowa pa buloba apa mu bukokeshi bua Yezu bua bidimu tshinunu. * Kadi butoke bua bulelela budi butangila bualu ebu buakatuadija kubutokesha kabidi bikole tshikondo tshivua Yehowa mulongolole.​—Nsu. 4:18.

BUTOKE BUA BULELELA BUDI BUTOKESHA BUALU EBU BIKOLE

Mu mpungilu wa mu 1935, bantu ba bungi menemene bavua ne ditekemena dia kupeta muoyo pa buloba bakabatijibua (Tangila tshikoso 9)

9. a) Mmunyi mudi musumba munene mua kuikala pa buloba kadi wimana “kumpala kua nkuasa wa bukalenge ne kumpala kua Muana wa mukoko”? b) Bua tshinyi ngumvuilu wa Buakabuluibua 7:9 udi pa muaba wende?

9 Mu 1935, Bantemu ba Yehowa bakajingulula tshivua musumba munene wa mu tshikena kumona tshia Yone bimpe menemene. Bantemu ba Yehowa bakafika ku dijingulula ne: kabiena anu bikengela bua musumba munene eu kuikala mu diulu bua kushisha kuimana “kumpala kua nkuasa wa bukalenge ne kumpala kua Muana wa mukoko” to. Kadi dimana diabu ndia mu tshimfuanyi. Nansha mudi bena mu musumba eu ne bua kuikala pa buloba, badi bimana “kumpala kua nkuasa wa bukalenge” padibu bitaba bukokeshi bua Yehowa ne bakokela bumfumu buende. (Yesh. 66:1) Badi bimana “kumpala kua Muana wa mukoko” padibu baleja ditabuja mu mulambu wa Yezu wa kupikula nawu bantu. Bia muomumue, badi bamba mu Matayi 25:31, 32 ne: “bisamba bionso” (kusangisha ne bantu babi) “nebisangishibue kumpala” kua Yezu musombe mu nkuasa wende wa butumbi. Mbimueneke patoke ne: bisamba bionso ebi kabiena mu diulu to, bidi pa buloba. Ngumvuilu muakajilula eu udi pa muaba wende. Udi uleja bua tshinyi Bible kena wamba ne: bena mu musumba munene bayaya mu diulu to. Anu tshisumbu tshimue ke tshidibu balaye muoyo wa kashidi mu diulu, mmumue ne: tshisumbu tshia bantu 144 000. ‘Nebakokeshe bu bakalenge pa buloba’ ne Yezu.​—Buak. 5:10.

10. Bua tshinyi bidi ne mushinga bua bena mu musumba munene kulonga malu a Yehowa ne kumutendelela kumpala kua bukokeshi bua bidimu tshinunu?

10 Katshia ku 1935, Bantemu ba Yehowa mbafike ku diumvua ne: musumba munene wa mu tshikena kumona tshia Yone mmuenza ne tshisumbu tshia bena Kristo ba lulamatu tshidi ne ditekemena dia kupeta muoyo wa tshiendelele pa buloba. Bua bena mu musumba munene kupandukabu ku dikenga dinene, bidi bikengela balonge malu a Yehowa ne batuadije kumutendelela kumpala kua bukokeshi bua bidimu tshinunu kutuadijabu. Badi ne bua kuleja ditabuja dikole bua ‘bamanye mua kuepuka malu onso adi ne bua kulua’ kumpala kua bukokeshi bua Kristo bua bidimu tshinunu.​—Luka 21:34-36.

11. Bua tshinyi bamue Balongi ba Bible bavua bele meji ne: bamue bantu bavua mua kuya mu diulu panyima pa bukokeshi bua bidimu tshinunu?

11 Kadi bua lungenyi lua ne: bamue bantu ba tshitembu badi pa buloba bavua ne bua kuya mu diulu panyima pa bukokeshi bua bidibu tshinunu? Kukavua ndambu wa bidimu bivuabu baleje mu Tshibumba tshia Nsentedi tshia mu dia 15/2/1913 ne: bualu abu buvua mua kuenzeka. Muntu mukuabu uvua mua kudiebeja ne: ‘Bua tshinyi bena lulamatu ba kale bavua mua kupeta bobu muoyo pa buloba buetu ebu kadi bena Kristo bavua kabayi nansha ne lulamatu lua nsongo baya bobu mu diulu?’ Mu bulelela, kuvua malu abidi avua kaayi malelela avua masake Balongi ba Bible bua kuamba nanku: 1) bena mu musumba munene bavua ne bua kuya mu diulu ne 2) musumba munene uvua ne bua kuikala muenza ne bena Kristo bavua kabayi nangananga balamate Nzambi.

12-13. Bela manyi ne bena mu musumba munene mbamanye tshinyi bua difutu diabu?

12 Kadi anu mutukadi bamone, katshia ku 1935, Bantemu ba Yehowa mbumvue bimpe menemene ne: bantu bapanduka ku Armagedone ke musumba munene wa mu tshikena kumona tshia Yone. ‘Nebafume mu dikenga dinene’ bikale anu pa buloba apa, “batungunuka ne kuela lubila ne dîyi dikole, bamba ne: ‘Lupandu luetu ndua kudi Nzambi wetu udi musombe mu nkuasa wa bukalenge ne kudi Muana wa mukoko.’” (Buak. 7:10, 14) Bualu bukuabu, Bible udi uleja ne: bantu badi babishibua bua kupeta muoyo mu diulu badi bapeta “tshintu tshitambe buimpe” kupita bantu ba lulamatu ba kale. (Eb. 11:40) Ngumvuilu eu wakasaka bana betu bua kutuadijabu kubikila bantu ne disanka dionso bua kuenzelabu Yehowa mudimu bikale ne ditekemena dia kupeta muoyo wa kashidi pa buloba.

13 Bena mu musumba munene badi ne disanka dia bungi bua ditekemene diabu. Mbumvue ne: Yehowa nkayende ke udi usungula muaba udi batendeledi bende ba lulamatu mua kumuenzela mudimu, ni mmu diulu, ni mpa buloba apa. Bela manyi ne bena musumba munene mbamanye ne: nebapete difutu diabu anu bua ngasa wa Yehowa udiye mulejile ku mulambu wa Yezu Kristo wa kupikulangana nawu.​—Lomo 3:24.

MBAPITE BUNGI

14. Panyima pa 1935, bua tshinyi bana betu ba bungi bavua badiebeja bua kumanya muakumbana mêyi a buprofete adi atangila musumba munene?

14 Ngumvuilu wa bantu ba Yehowa mumane kutokeshibua mu 1935, bana betu ba bungi bavua anu badiebeja bua kumanya muvua bantu bapeta muoyo pa buloba abu mua kulua bapite bungi. Tshilejilu, muanetu kampanda diende Ronald Parkin uvua ne bidimu 12 dîba divuabu batokeshe tshilumbu tshia musumba munene. Udi uvuluka wamba ne: “Tshikondo atshi pa buloba bujima, kuvua bamanyishi batue ku 56 000, ne ba bungi ba kudibu, anyi pamuapa ba bungi menemene bavua bela manyi. Nanku bena musumba munene kabavua bamueneka bu ba bungi menemene to.”

15. Mmunyi mudi disangisha dia bena mu musumba munene ditungunuke ne kuenzeka?

15 Kadi mu makumi a bidimu akalonda, bakatuma bamisionere mu matunga a bungi, bungi bua Bantemu ba Yehowa kutungunukabu ne kuvula. Pashishe, mu 1968, bakapatula mukanda wa Bulelela budi bufikisha ku muoyo wa kashidi bua kubanga kulongesha nawu bantu Bible. Uvua umvuija malongesha a Bible mu mushindu mupepele, bikoka bena bupuekele bikole kupita ne kumpala. Mu bidimu binayi tshianana, bantu bapite pa 500 000 bakabatijibua. Bu muvua tshitendelelu tshia Katolike tshituadije kuteketa mu Amerike Latine ne mu matunga makuabu muvuabu kabatshiyi kabidi bakandike mudimu wetu ne ku Mputu wa ku est ne mu imue miaba ya mu Afrike, bantu bakabatijibua bapite bungi. (Yesh. 60:22) Bidimu bidi panshi ebi, bulongolodi bua Yehowa mbupatule biamu bikuabu bia mudimu bimpe bua kulongesha bantu Bible. Kakuyi mpata, badi benda basangisha bena mu musumba munene; badi mpindieu bapite pa miliyo 8.

MBAFUMINE MIABA MISHILASHILANGANE

16. Bantu ba mu musumba munene udi wenda usangishibua mbafumine kuepi?

16 Pavua Yone ufunda tshikena kumona etshi, wakaleja ne: musumba munene au uvua ne bua kuikala ne bantu bafumine mu “bisamba bionso ne mu bisa bionso ne mu bukua bantu buonso ne mu miakulu yonso.” Muprofete Zekâya ukavua pende mumanyishe bualu bua muomumue ebu wamba ne: “Mu matuku au bantu dikumi ba miakulu yonso ya bisamba nebakuate, eyowa, nebakuate bikole ku muzabi wa muena Yuda, bamba ne: ‘Tudi basue kuya nenu, bualu tudi bumvue ne: Nzambi udi nenu.’”​—Zek. 8:23.

17. Ntshinyi tshidi tshienda tshienzeka bua kuambuluisha bantu ba bisamba bionso ne miakulu yonso?

17 Bantemu ba Yehowa mbajingulule ne: bua bantu ba miakulu yonso kusangishibua, bidi bikengela kuyisha lumu luimpe mu miakulu ya bungi. Kukadi bidimu bipite pa 130 bitudi tukudimuna mikanda ya kulonga nayi Bible, kadi lelu tudi tuenza mudimu munene menemene wa dikudimuna, tuwenza mu miakulu nkama ne nkama; wa nunku kawutu muanji kuenzeka to. Bidi bimueneka patoke ne: Yehowa udi wenda usangisha musumba munene wa bantu ba mu bisamba bionso. Etshi ntshishima tshidiye wenza matuku etu aa! Bu mudi Bible ne mikanda mikuabu idi imumvuija bikudimuna mu miakulu ya bungi nunku, bena mu musumba eu badi batendelela Yehowa mu buobumue nansha mudibu bafumine miaba mishilashilangane. Bantu ba Yehowa mbamanyike kabidi bimpe bua mudibu bayisha ne tshisumi ne banangangane bu bana ba muntu. Bualu ebu budi bukolesha ditabuja dietu bikole be!​—Mat. 24:14; Yone 13:35.

MUSHINGA UDI NAWU TSHIKENA KUMONA ETSHI

18. a) Bilondeshile Yeshaya 46:10, 11, bua tshinyi kabiena bitukemesha bua mudi Yehowa mukumbaje tshivuaye muambe bua musumba munene? b) Bua tshinyi bantu badi ne ditekemena dia kusomba pa buloba kabena badimona badiombola?

18 Tudi ne disanka dia bungi bua mêyi a buprofete adi atangila bantu ba mu musumba munene! Kabiena bitukemesha bua mudi Yehowa mukumbaje mêyi a buprofete aa mu mushindu wa dikema nunku to. (Bala Yeshaya 46:10, 11.) Bena mu musumba munene badi ne dianyisha bua ditekemena didi Yehowa mubapeshe. Kabena badimona bu bantu badiombola bua mudibu kabayi bedibue manyi a nyuma bua kuenza mudimu ne Yezu mu diulu to. Patudi tubala Bible, tudi tumvua wakula bua balume ne bakaji ba ditabuja bavua balombola kudi nyuma muimpe; kadi kabena munkatshi mua bantu 144 000 to. Yone Mubatiji ngumue wa kudibu. (Mat. 11:11) Mukuabu n’Davidi. (Bien. 2:34) Bobu ne bantu bakuabu bungi kabuyi kubala nebabishibue bua kusomba mu Mparadizu pa buloba. Buobu buonso, pamue ne bena mu musumba munene, nebikale ne mpunga wa kuleja mudibu balamate Yehowa ne bumfumu buende.

19. Mmunyi mudi dikumbana dia tshikena kumona tshia Yone tshia musumba munene dileja ne: tudi mu tshikondo tshia kuenza malu ne lukasa?

19 Katshia katshia Nzambi katu muanji kusangisha bantu bapite bungi ba mu bisamba bionso nunku to. Nansha tuetu ne ditekemena dia kuya mu diulu anyi dia kusomba pa buloba, bidi bikengela tuambuluishe bantu ba bungi bua balue pabu bena mu musumba munene wa “mikoko mikuabu.” (Yone 10:16) Mu matuku makese emu, ku dikenga dinene dikavua Yehowa mulaye, neabutule makalenge ne bitendelelu bidi bikengeshe bukua bantu bikole. Bena mu musumba munene bonso mbindile bua kuenzela Yehowa mudimu pa buloba bua kashidi. Edi ndiakalenga dia katshia ne katshia!​—Buak. 7:14.

MUSAMBU WA 139 Fuanyikijabi palua bintu bionso bipiabipia!

^ tshik. 5 Tshiena-bualu etshi netshiakule bua tshikena kumona tshia Yone tshivua tshidianjile kumanyisha disangishibua dia “musumba munene wa bantu.” Kakuyi mpata netshikoleshe ditabuja dia bantu bonso ba mu musumba munene au bualu badi ne ditekemena dia dikema.