Ndaku munda

Ndaku ku tshikebelu

TSHIENA-BUALU TSHIA KULONGA 36

Ukadi mudiakaje bua kulua mulobi wa bantu anyi?

Ukadi mudiakaje bua kulua mulobi wa bantu anyi?

“Lekela kutshina. Kutuadijila ku mpindieu newikale ukuata bantu ne muoyo.”​—LUKA 5:10.

MUSAMBU WA 73 Utupeshaku dikima

KADIOSHA *

1. Mbualu kayi buvua Yezu muambile balobi banayi? Ntshinyi tshiakenzabu?

PETELO ne Andele ne Yakobo ne Yone bavua bayidi bavua benza mudimu wa diloba. Fuanyikijabi muvuabi bibakemeshe pavuabu bumvue Yezu ubabikila ne: “Ndondayi, nennuvuije balobi ba bantu.” * Bakenza tshinyi? Bible udi wamba ne: “Diakamue, bakalekela tupamba tuabu, kumulondabu.” (Mat. 4:18-22) Dipangadika diabu adi divua ne bua kushintulula nsombelu wabu bua kashidi. Pamutu pa kushalabu bakuata mishipa, bavua ne bua kuikala mpindieu ‘bakuata bantu ne muoyo.’ (Luka 5:10) Lelu, Yezu udi ubikila bantu badi basue malu makane ne banange bulelela, anu muvuaye mubikile bayidi bende abu. (Mat. 28:19, 20) Ukadi muitabe dibikila dia Yezu dia kulua mulobi wa bantu anyi?

2. Bua tshinyi katuena ne bua kuangata dipangadika dia kulua balobi ba bantu bu bualu bua bilele? Ntshinyi tshiatuambuluisha bua kuangata dipangadika adi?

2 Pamuapa ukadi mulonge Bible bikole ne ukeba kuangata dipangadika dia kulua muambi wa lumu luimpe. Biwikala utshidi welakana bua kuitaba dibikila dia Yezu, kuteketshi mu mikolo to. Dielakana diebe didi mua kuikala dileja muudi mumanye ne: dipangadika edi ki ndia bilele to. Mu bulelela, Bible udi wamba muvua Petelo ne bena diende balekele tupamba anyi makondo abu “diakamue.” Kadi Petelo ne muanabu kabavua bangate dipangadika adi lubilu lubilu to. Ngondo ikavua mipite pa isambombo ikavuabu bamanye Yezu ne bamuitabe bu Masiya. (Yone 1:35-42) Bia muomumue, udi mua kuikala ukadi mulonge malu a bungi adi atangila Yehowa ne Yezu ne musue kuya kumpala mu malu a mu nyuma. Kadi udi ne bua kuanji kuela meji a bujitu bua dipangadika edi bimpe menemene kumpala kua kudiangata. Ntshinyi tshivua tshiambuluishe Petelo ne Andele ne bakuabu bua kuangatabu dipangadika?

3. Mmalu kayi akolesha dijinga diebe dia kuitaba dibikila dia Yezu?

3 Muoyo wa bayidi ba Yezu ba kumpala uvua anu ku mudimu wabu, bavua bawumanye, bavua ne dikima, ne bavua badienzeja bua kuenza malu avua akengedibua nansha wowu makole. Kakuyi mpata, malu aa akabambuluisha kabidi bua kulua balobi bimpe ba bantu. Tshiena-bualu etshi netshikuleje muudi pebe mua kubafuana bua wikale muyidi wa Kristo udi mumanye mua kuloba bantu.

KOLESHA DIJINGA DIEBE DIA KUYISHA

Petelo ne bakuabu bakalua balobi ba bantu. Mudimu wa mushinga eu utshidi utungunuka too ne lelu (Tangila tshikoso 4-5)

4. Bua tshinyi Petelo uvua musue kuloba?

4 Petelo uvua udishila dîku diende ku mudimu wa diloba, kadi kavua uwumona anu bu mudimu tshianana to. Bidi bimueneka ne: uvua munange diloba. (Yone 21:3, 9-15) Petelo wakalonga kabidi mua kunanga diloba dia bantu. Yehowa wakamuambuluisha, kuluaye mulobi wa bantu wa dilambu.​—Bien. 2:14, 41.

5. Bilondeshile Luka 5:8-11, bua tshinyi Petelo uvua ne buôwa? Ntshinyi tshidi mua kutuambuluisha petu bua kumbusha buôwa bua nunku?

5 Bualu bunene budi butusaka bua kuyisha mbua ne: tudi banange Yehowa. Dinanga ditudi bamunange didi mua kutuambuluisha bua kuyisha nansha tuetu tudimona pamuapa katuyi bakumbane. Pavua Yezu mubikile Petelo bua kuluaye mulobi wa bantu, wakamuambila ne: “Lekela kutshina.” (Bala Luka 5:8-11.) Petelo kavua ne buôwa bua tshivua mua kuenzeka yeye mulue muyidi to. Tshivua tshimupitshile ntshishima tshivua Yezu muenze bua kukuatabu mishipa mipite bungi; ke Petelo kudimona kayi mukumbanyine dilomba dia Kristo dia kuenza nende mudimu to. Bidi mua kukupitshila pebe paudi ujingulula tshidi kuikala muyidi wa Kristo kulomba. Biobi nanku, vudija dinanga diudi munange nadi Yehowa ne Yezu ne muntu nebe. Dîba adi, neumvue muoyo wa kuitaba dibikila dia Yezu dia kulua mulobi wa bantu.​—Mat. 22:37, 39; Yone 14:15.

6. Mmalu kayi makuabu adi atupesha muoyo wa kuyisha?

6 Kudi malu makuabu adi atupesha muoyo wa kuyisha. Tudi basue kutumikila dîyi dia Yezu dia ne: “Ndayi nuvuije bantu . . . bayidi.” (Mat. 28:19, 20) Tudi tuyisha kabidi bualu bantu badi ‘batatshishibua, ne mbalekelela,’ badi ne dijinga dikole dia kulonga bulelela bua Bukalenge. (Mat. 9:36) Yehowa mmusue bua bantu ba mishindu yonso bafike ku dimanya dijalame dia bulelela bua bapandishibue.​—1 Tim. 2:4.

7. Mmunyi mudi Lomo 10:13-15 uleja mudi mudimu wa kuyisha ne mushinga?

7 Patudi tuela meji a mudi mudimu wetu wa kuyisha usungila bantu, muoyo neutusake bua kutungunuka ne kuwenza. Bantu batu benza mudimu wa kuloba batu bapana mishipa itubu bakuata anyi bayidia, kadi tuetu tudi “tukuata” bantu bua kusungila mioyo yabu.​—Bala Lomo 10:13-15; 1 Tim. 4:16.

VUDIJA DIMANYA DIEBE

8-9. Mmalu kayi adi mulobi ne bua kumanya? Bua tshinyi?

8 Mu tshikondo tshia Yezu, mulobi muena Isalele uvua ne bua kumanya mishindu ya mishipa ivuaye mua kukuata. (Lew. 11:9-12) Uvua kabidi ne bua kumanya muaba uvuaye mua kuyikuatshila. Mishipa itu itamba kusombela muaba utu mâyi adi mayikumbanyine ne udi biakudia bia bungi. Dîba didi mulobi uya kuloba ditu padi ne bualu anyi? Bua kuleja dîba dimpe dia kukuata mishipa, mona tshivua muanetu mukuabu wa mu tshidiila kampanda tshia mu Pasifike muambe pavuaye mulombe misionere kansanga bua baye kuloba. Misionere uvua mumuambile ne: “Nendue malaba pa dîba 9 wa mu dinda.” Kadi muanetu au kumuandamuna ne: “Nanku kuena mumvue to. Tudi tuya dîba ditudi mua kukuata mishipa, ki ndîba ditudi tuetu basue to.”

9 Bia muomumue, balobi ba bantu ba mu bidimu lukama bia kumpala bavua baya miaba ivuabu mua kupeta bantu ne pa dîba divuabu mua kubapeta miaba ayi. Tshilejilu, bayidi ba Yezu bavua bayisha mu ntempelo ne mu nsunagoga, ku nzubu ne ku nzubu, ne mu bisalu. (Bien. 5:42; 17:17; 18:4) Bidi bikengela tuetu petu tumanye nsombelu ya bantu ba mu teritware yetu. Tudi ne bua kuikala bamanye mua kuakaja malu etu bua kuyisha muaba utudi mua kupeta bantu ba bungi ne dîba ditudi mua kubapeta muaba au.​—1 Kol. 9:19-23.

BALOBI BAPILUKE BATU . . . 1. baloba dîba ne muaba udibu mua kukuata mishipa ya bungi (Tangila tshikoso 8-9)

10. Mbia mudimu kayi bidi bulongolodi bua Yehowa butupatuile?

10 Mulobi utu dijinga ne bia kuloba nabi bidi bikengedibua ne udi ne bua kuikala mumanye mua kuloba nabi. Bidi bikengela tuikale petu ne bia kuyisha nabi bidi bikengedibua ne tuikale kabidi bamanye mua kuyisha nabi. Yezu wakambila bayidi bende mêyi masunguluke a kulonda a mua kulobabu bantu. Wakabambila tshia kuambula, muaba wa kuyishila, ne tshia kuamba. (Mat. 10:5-7; Luka 10:1-11) Lelu, bulongolodi bua Yehowa mbutupatuile Bintu bietu bia kulongesha nabi; biobi abi mbia mudimu bidi bituambuluisha bua kuyisha bimpe be! * Batu batulongesha kabidi mua kuyisha nabi. Malu adibu batulongesha au adi atuambuluisha bua kuikala ne dituishibua ne kupeta dimanya bitudi nabi dijinga bua kuyisha bimpe.​—2 Tim. 2:15.

BALOBI BAPILUKE BATU . . . 2. bamanye mua kuloba ne bia kuloba nabi bidi bikengedibua (Tangila tshikoso 10)

IKALA NE DIKIMA

11. Bua tshinyi balobi ba bantu badi ne bua kuikala ne dikima?

11 Bitu bikengela bua bantu batu benza mudimu wa diloba bikale ne dikima. Imue misangu kuulu kudi mua kubanyangukila ku mâyi. Batu batamba kuloba butuku ne tshipepele anyi mvula mukole bidi mua kubakuatshilapu. Bidi bikengela balobi ba bantu bikale pabu ne dikima. Patudi tubanga kuyisha ne tudimanyisha mutudi Bantemu ba Yehowa, tudi mua kupetangana ne buluishi bua bena mu dîku dietu, tuseku tua balunda betu, anyi dibenga kuteleja mukenji wetu dia bantu bakuabu. Ntatu yonso eyi mmienze anu bu mvula anyi tshipepele. Kadi ebi kabitu bitukemesha to, bualu Yezu wakadimuija bayidi bende ne: uvua ne bua kubatuma bua kuyisha muaba uvua bantu mua kubaluisha.​—Mat. 10:16.

12. Bilondeshile Yoshua 1:7-9, ntshinyi tshidi mua kukuambuluisha bua kupeta dikima?

12 Mmunyi muudi mua kupeta dikima? Tshia kumpala, ikala mutuishibue ne: Yezu, nansha mudiye mu diulu, udi utungunuka ne kulombola mudimu eu. (Yone 16:33; Buak. 14:14-16) Tshibidi, kolesha ditabuja diebe mu mulayi wa Yehowa wa ne: neakutabalele. (Mat. 6:32-34) Padi ditabuja diebe dienda dikola, dikima diebe didi dienda divula padi. Petelo ne bena diende bakaleja muvuabu ne ditabuja dikole pakalekelabu kuabu kuvuabu badiila bua kulonda Yezu. Uvua muleje pebe muudi ne dikima dikole pauvua muambile balunda bebe ne bena mu dîku dienu muukavua mubange kulonga Bible ne Bantemu ba Yehowa ne mubange kubuela mu bisangilu! Kakuyi mpata, ukadi mushintulule bikadilu biebe ne nsombelu webe bikole bua bikale bipetangane ne mikenji miakane ya Yehowa. Malu aa avua makulombe ditabuja ne dikima. Bu muudi utungunuka ne kupeta dikima, ikala mutuishibue ne: “Yehowa Nzambi webe udi nebe kuonso kuudi uya.”​—Bala Yoshua 1:7-9.

BALOBI BAPILUKE BATU . . . 3. batu ne muoyo mukole wa kuloba nansha padi kuulu kunyanguka (Tangila tshikoso 11-12)

13. Mmunyi mudi dielangana meji ne disambila mua kukuambuluisha bua kuikala ne dikima?

13 Ntshinyi tshikuabu tshiudi mua kuenza bua kupeta dikima? Lomba Yehowa dikima, umulombe kabidi muoyo mukole. (Bien. 4:29, 31) Neandamune masambila ebe ne kakukulekela nansha. Yehowa udi anuku bua kukuambuluisha. Bualu bukuabu, udi mua kuelangana meji a mukadi Yehowa mupandishe bamue bantu kale. Ela kabidi meji bua mukadiye mukuambuluishe bua kutantamena ntatu ne mukupeshe bukole bua kushintulula nsombelu webe. Funda ulame, Nzambi wa buena uvua mupitshishila bantu bende mu Mbuu Mukunze au neakuambuluishe pebe bua kulua muyidi wa Kristo. (Ekes. 14:13) Ikala ne dishindika dia buena divua nadi mufundi wa misambu uvua muambe ne: “Yehowa udi ku luseke luanyi; tshiakutshina to. Ntshinyi tshidi muntu mua kungenzela?”​—Mis. 118:6.

14. Bualu bua Masae ne Tomoyo budi bukulongesha tshinyi?

14 Mushindu mukuabu wa kupeta dikima nkukeba bua kumanya mukadi Yehowa muambuluishe bantu bena lumamamama bua kupetabu dikima. Tuangate tshilejilu tshia muanetu wa bakaji diende Masae. Uvua muena bundu ne uvua umona ne: yeye kena mua kuyisha to. Kumuambila bua kuyisha bantu bavuaye kayi mumanye kuvua anu bu kumuambila bua kubanda ku tshimanu tshile tshivuaye umona ne: kavua mua kubanda to. Nunku wakaditatshisha mu mushindu wa pa buawu bua kuvudija dinanga divuaye munange nadi Nzambi ne muntu nende. Wakamona pende ne: tshikondo tshitudi tshidi tshilomba kudienzeja bua kuyisha, yeye kulomba Yehowa bua amupeshe dijinga dikole dia kuyisha. Wakumbusha buôwa, kuangataye too ne bumpanda-njila bua pa tshibidilu. Yehowa udi mua kuambuluisha kabidi bamanyishi bapiabapia bua ‘kuikala ne dikima.’ Mona tshivua tshifikile muanetu wa bakaji Tomoyo. Pakatuadijaye kuyisha ku nzubu ne ku nzubu, muena ku nzubu wa kumpala kuakayaye wakamukatula wamba ne: “Tshitu musue kuyukila ne Bantemu ba Yehowa to!” ne kukumaye tshiibi. Tomoyo kuambilaye uvuabu bayisha nende ne dikima dionso ne: “Wamonu’s! Tshiyi muanji nansha kubulula mukana, yeye ukadi mumanye ne: ndi Ntemu. Biansankishi be!” Tomoyo udi mpindieu mpanda-njila wa pa tshibidilu.

DIENZEJA BUA KUENZA MALU ADI AKENGEDIBUA NANSHA BIOBI BIKOLE

15. Kuyisha kuoku kutukolela, mmunyi mutudi mua kufuana balobi? Bua tshinyi bidi ne mushinga bua bena Kristo kuenza nunku?

15 Balobi batu bamanye kuloba batu baditatshisha bua kuenza tshidi tshikengedibua. Tshilejilu, batu badipangisha tulu babika patshiatshia, bashala baloba too ne padi diloba dijika, ne batu bela njoba nansha kuulu kuoku kubi. Bituikale basue kunanukila mu mudimu wetu ne kuwujikija, mbimpe tudienzeje petu bua kuenza malu adi akengedibua nansha biobi bikole.​—Mat. 10:22.

16. Ntshinyi tshidi mua kutuambuluisha bua kuenza malu adi matukolele?

16 Kutufumina tutu basue kuenza malu mapepele. Kadi imue misangu malu atu ne mushinga wa bungi kaatu mapepele to. Nanku bidi bikengela tuikale ne didikanda. Ke bualu kayi bidi bikengela batuambuluishe tulonga mua kuenza malu adi amueneka matukolele. Yehowa utu utupesha diambuluisha adi ku butuangaji bua nyuma wende muimpe.​—Gal. 5:22, 23.

17. Anu mudibi bileja mu 1 Kolinto 9:25-27, Paulo uvua muambe ne: uvua ne bua kuenza tshinyi bua apete mushindu wa kuenza tshivua tshikengedibua?

17 Mupostolo Paulo uvua udienzeja bua kuenza tshivua tshikengedibua nansha pavuabi bikole. Kadi wakamba ne: uvua ne bua “kukuma” mubidi wende bua kuenza tshivua tshimpe. (Bala 1 Kolinto 9:25-27.) Wakalomba bakuabu bua benze pabu nanku ne bua kuenza malu onso “bimpe ne mu bulongame.” (1 Kol. 14:40) Bidi bikengela tudienzeje bua kutungunuka ne kuenza malu etu a ntendelelu; mu malu au mudi diloba anyi diyisha ne dilongesha bantu lumu luimpe pa tshibidilu.​—Bien. 2:46.

KULADIKIJI MALU TO

18. Ntshinyi tshienza bua Yehowa amone ne: mudimu wetu udi wenda bimpe?

18 Bua mulobi udi udiila ku mudimu wa diloba kumonaye ne: mudimu wende udi wenda bimpe, udi utangila bungi bua mishipa idiye ukuata. Kadi buetu tuetu, ki mbungi bua bantu batudi tubueja mu bulongolodi budi buleja ne: mudimu wetu udi wenda bimpe to. (Luka 8:11-15) Yehowa udi umona ne: mudimu wetu udi wenda bimpe patudi tunanukila mu diyisha lumu luimpe ne dilongesha dia bantu. Bua tshinyi tudi tuamba nanku? Bualu tudi tumutumikila yeye ne Muanende.​—Mâko 13:10; Bien. 5:28, 29.

19-20. Mbualu kayi bua pa buabu budi butusaka kabidi bua kuyisha mpindieu?

19 Mu amue matunga batu bakosa ngondo ya kuloba. Mu matunga a nunku, pakadi tshikondo tshidibu bakose bua kuloba tshiya tshitangile ku ndekelu, mulobi udi mua kubanga kusumpakana bua kuloba bikole menemene. Bu mutudi balobi ba bantu, kudi bualu bukuabu budi butusaka kabidi bua kuyisha mpindieu: Nshikidilu wa bulongolodi ebu ukadi mulembelele! Dîba didi dishale bua kuenza mudimu udi usungila bantu eu ndikese menemene. Kuladikiji malu anyi kuedi meji ne: bidi bikengela windile too ne palengela malu bua ushishe kuenza mudimu wa mushinga eu to.​—Muam. 11:4.

20 Keba tshia kuenza mpindieu bua ukoleshe dijinga dia kuyisha diudi nadi, vudija dimanya diebe dia malu a mu Bible, peta dikima, ne ikale uditatshisha bua kuenza tshidi tshikengedibua nansha biobi bikole. Disangisha ne bantu miliyo 8 badi benza mudimu wa diloba bantu bua upete pebe disanka dia kudi Yehowa. (Neh. 8:10) Ikala mudisuike bua kuenza mudimu eu ne muebe muonso ne kutungunuka ne kuwenza too ne padi Yehowa wamba ne: kuajiki. Tshiena-bualu tshidi tshilonda netshiakule bua mishindu isatu idi mua kuenza bua tukoleshe didisuika dietu dia kutungunuka ne kuikala balobi ba bantu mu mudimu wa diyisha Bukalenge.

MUSAMBU WA 66 Tuambayi lumu luimpe

^ tshik. 5 Yezu wakabikila balobi ba tshisumi bavua ne budipuekeshi bua kuikalabu bayidi bende. Lelu, Yezu utshidi utungunuka ne kubikila bantu badi ne ngikadilu ya buena eyi bua kuikalabu balobi ba bantu. Tshiena-bualu etshi netshileje tshidi balongi ba Bible batshidi belakana bua kuitaba dibikila dia Yezu ne bua kuenza.

^ tshik. 1 DIUMVUIJA: Tshiambilu “balobi ba bantu” tshidi tshileja bantu bonso badi bayisha lumu luimpe ne balongesha bakuabu bua kulua bayidi ba Kristo.

^ tshik. 10 Tangila tshiena-bualu tshia “Longesha bulelela” mu Tshibumba tshia Nsentedi tshia ngondo wa 10/2018, dib. 11-16.