Nkonko ya babadi
Bua tshinyi muntu uvuabu babikila ne: “Wewe kampanda” wakamba ne: bu yeye musele Luta bivua mua “kunyanga” bumpianyi buende? (Luta 4:1, 6)
Ku kale, muntu mulume yeye mufue kayi mulele, nkonko eyi ivua ijuka: Ntshinyi tshivuabu ne bua kuenza ne buloba buende? Dîna diende divua dijimina bua kashidi anyi? Mikenji ya Mose ivua yandamuna nkonko ya nunku.
Ntshinyi tshivuabu benza ne buloba bua muntu uvua mufue anyi uvua mulue mupele ne mupane buloba buende? Muanabu anyi mulela wende wa pabuipi uvua mua kubukuula. Pavuaye wenza nanku, buloba abu buvua bushale anu bua dîku diabu.—Lew. 25:23-28; Nom. 27:8-11.
Ntshinyi tshivuabu benza bua dîna dia mufue kadijiminyi? Bavua bapiana mukaji wa mufue au kudi muanabu ne mulume, anu bu muvuabi bua Luta. Muntu uvua upiana mukaji wa muanabu bua kumulelela mupianyi uvuabu balue kuinyika dîna dia mufue ne upiana bintu biende. Mushindu uvuabu balongolole malu ne dinanga eu uvua wambuluisha mukaji wa mu lufuila.—Dut. 25:5-7; Mat. 22:23-28.
Tuangate tshilejilu tshia Naomi. Uvua mukaji wa Elimeleke. Pakafua bayende ne bana bende babidi ba balume, Naomi wakashala kayi ne muntu uvua mua kumukumbajila majinga ende to. (Luta 1:1-5) Pakapinganaye mu Yuda, wakatuma Luta mukaji wa muanende kudi Boaza bua amuambile akuule buloba bua muanabu. Boaza uvua mulela wa Elimeleke wa pa buipi. (Luta 2:1, 19, 20; 3:1-4) Kadi Boaza wakajingulula ne: kuvua mulela mukuabu wa Elimeleke wa pa buipi menemene udi Bible ubikila ne: “Wewe kampanda.” Nunku yeye au ke uvua wa kumpala uvua mua kukuula bintu bia muanabu.—Luta 3:9, 12, 13.
Kumpala, “Wewe kampanda” au uvua musue kuambuluisha. (Luta 4:1-4) Nansha muvuabi mua kulomba makuta, wakajingulula ne: Naomi kavua kabidi mua kulela muana uvua mua kupiana buloba bua Elimeleke to. Nunku buloba abu buvua mua kushala bumpianyi bua Wewe kampanda au. Atshi tshivua mua kuikala mushindu muimpe wa dikema wa yeye kupete bintu.
Kadi Wewe kampanda au wakabenga pakajingululaye ne: bivua bikengela kupiana ne Luta. Ke yeye kuamba ne: “Tshiena nkumbana bua kubukuula to, bualu ndi mua kunyanga bumpianyi buanyi meme.” (Luta 4:5, 6) Bua tshinyi wakabenga?
Bu yeye anyi muntu mukuabu musele Luta ne mulele nende muana wa balume, muana au uvua ulua kupiana buloba bua Elimeleke. Kadi mmunyi muvuabi ne bua “kunyanga” “bumpianyi” bua Wewe kampanda? Bible kena uleja bualu ebu to, kadi mona amue malu avua mua kuenza bua ajimije bumpianyi buende.
Bualu bua kumpala, makuta avuaye utula avua mua kumueneka bu maye mâyi, bualu buloba bua Elimeleke kabuvua bushala buende bua kashidi to. Buvua bulua bua muana wa Luta.
Buibidi, uvua ulua ne bujitu bua kudisha Naomi ne Luta ne kubatabalela bonso babidi.
Buisatu, bu Luta mulele bana bakuabu ne Wewe kampanda, bumpianyi abu buvua bulua buabu ne bana abu.
Buinayi, bu Wewe kampanda kayi ne bana bende yeye, muana uvua Luta ulela uvua ulua ne bukenji bua kupiana buloba buende ne bua Elimeleke. Nanku pavuaye ufua, buloba buende buvua bulua bua muana uvua ne dîna dia Elimeleke. Ke bualu kayi wakabenga bua kuambuluisha Naomi bua kalu kujimija bumpianyi buende. Wakanyishila Boaza uvua pende mu mulongo wa bakuudianganyi bua kuambulaye bujitu abu. Boaza wakitaba bualu uvua musue “bua kupingaja dîna dia mufue mu bumpianyi buende.”—Luta 4:10.
Wewe kampanda uvua pamuapa musue bua kulama bumpianyi buende ne dîna diende. Uvua muntu uvua ne budinangi. Kadi nansha muvuaye muenze muende muonso bua kulama dîna diende, wakadijimija ne kaditu nansha dimanyike to. Wakapangila kabidi ne diakalenga dia dikema dia kuikala mu mulongo wa ndelanganyi idi ifikisha ku Masiya anyi Yezu Kristo divua Boaza mupete. Bushuwa, Wewe kampanda uvua mudipangishe malu mimpe bualu uvua mubenge kuambuluisha muntu uvua dijinga ne diambuluisha.—Mat. 1:5; Luka 3:23, 32