TSHIENA-BUALU TSHIA KULONGA 18
Ikalayi nukankamijangana mu bisangilu
“Tuelelanganayi kabidi meji . . . , tuikale tukankamijangana.”—EB. 10:24, 25.
MUSAMBU WA 88 Mmanyisha njila yebe
KADIOSHA a
1. Bua tshinyi tutu tuandamuna mu bisangilu?
BUA tshinyi tutu tubuela mu bisangilu? Bualu bua kumpala, mbua kutumbisha Yehowa. (Mis. 26:12; 111:1) Bualu buibidi, mbua tumone mua kukankamijangana mu bikondo bikole ebi. (1 Tes. 5:11) Patutu tuela tshinza kuulu ne tuandamuna, tudi tukumbaja malu onso abidi aa.
2. Ndîba kayi ditutu tupeta mpunga ya kuandamuna mu bisangilu?
2 Lumingu luonso, tutu tupeta mpunga ya kuandamuna mu bisangilu. Tshilejilu, mu bisangilu bia ku ndekelu kua lumingu, tudi mua kuandamuna mu Dilonga dia Tshibumba tshia Nsentedi. Mu bisangilu bia munkatshi mua lumingu, tudi mua kuandamuna mu tshitupa tshia Bubanji bua mu Dîyi dia Nzambi, mu Dilonga dia Bible dia tshisumbu, ne mu bitupa bikuabu bia nkonko ne mandamuna.
3. Mmalu kayi adi mua kututatshisha bua kuandamuna? Mmunyi mudi Ebelu 10:24, 25 mua kutuambuluisha?
3 Tuetu bonso tutu basue kutumbisha Yehowa ne kukankamija bena Kristo netu. Kadi kutu malu adi mua kututatshisha patudi tukeba kuandamuna. Tudi mua kumvua buôwa anyi tudi mua kuikala ne dijinga dia kuandamuna kadi kabayi batusungula misangu ya bungi to. Mmunyi mutudi mua kupita ne ntatu eyi? Mukanda uvua mupostolo Paulo mufundile bena Ebelu udi wandamuna lukonko elu. Pavuaye uleja mushinga wa kudisangisha pamue, wakamba ne: tudi ne bua kuikala “tukankamijangana.” (Bala Ebelu 10:24, 25.) Patudi tujingulula ne: mandamuna atudi tufila nansha owu mu mêyi makese adi mua kukankamija bakuabu, netuikale ne disanka dia kuela tshianza kuulu. Bobu kabayi batusungule misangu ya bungi, mbimpe tuikale ne disanka bualu bakuabu mbapete pabu mpunga wa kuandamuna.—1 Pet. 3:8.
4. Mmalu kayi asatu atuakuila mu tshiena-bualu etshi?
4 Mu tshiena-bualu etshi, netuanji kuakula bua mushindu utudi mua kukankamijangana mu tshisumbu mudi bantu bakese ne mudi anu bantu bakese bandamuna. Pashishe netukonkonone kabidi mutudi mua kukankamijangana mu tshisumbu mudi bantu ba bungi ne mudi ba bungi bela bianza kuulu bua kuandamuna. Ku ndekelu netuakule bua malu atudi mua kuenza bua mandamuna etu ikale akankamija bakuabu.
IKALAYI NUKANKAMIJANGANA MU TSHISUMBU MUDI BANTU BAKESE
5. Mmunyi mutudi mua kukankamijangana mu bisangilu mudi bantu bakese?
5 Mu kasumbu anyi tshisumbu mudi bantu bakese, kamutu bantu ba bungi batu bandamuna badi mulombodi mua kusungula to. Imue misangu, bidi mua kumulomba bua anji indile bua bantu bele bianza muulu. Bisangilu bia nanku bidi mua kutshiokesha ne kabitu nansha bikankamija to. Ntshinyi tshiudi mua kuenza? Ikala mudiakaje bua kuandamuna misangu ya bungi. Wewe wenza nanku, neusake bakuabu bua kuikala kuandamuna bikole.
6-7. Mmunyi mutudi mua kukepesha buôwa butudi nabu bua kuandamuna?
6 Newenze tshinyi wewe umvua buôwa bua kuandamuna? Bantu ba bungi batu bumvua pabu nanku. Kadi bua wewe kufila mandamuna adi mua kukolesha bana betu, mbimpe wenze malu adi mua kukepesha buôwa buudi nabu. Mmunyi muudi mua kuenza nanku?
7 Wewe mubale malu avuabu bambe mu biena-bualu bia Tshibumba tshia Nsentedi bia matuku mashale aa, nebikuambuluishe. b Tshilejilu, ikala udilongolola bimpe. (Nsu. 21:5) Wewe mumvue malu a mu tshiena-bualu tshinudi nulonga, nebikale bipepele bua wewe kuandamuna. Bualu bukuabu, ikala ufila mandamuna mîpi. (Nsu. 15:23; 17:27) Diandamuna dîpi kadiena disamisha mutu bua kudifila to. Diodi nansha dia tshiambilu tshimue anyi bibidi, didi mua kuikala dipepele bua bana betu kudiumvua kupita diandamuna dile didi ne ngenyi ya bungi. Wewe ufila diandamuna dîpi mu ebe mêyi, neuleje ne: udi mudilongolole bimpe ne udi mumvue tshiena-bualu atshi bimpe.
8. Mmunyi mutu Yehowa umvua bua didienzeja dietu?
8 Newenze tshinyi wewe mumane kutumikila ngenyi idibu baleje kadi umvua anu buôwa bua kuandamuna misangu ndambu? Ikala mutuishibue ne: Yehowa neasanke bua muudi udienzeja ne muoyo mujima bua kuikala kuandamuna. (Luka 21:1-4) Yehowa katu utulomba bua kuenza malu atudi katuyi mua kukokesha to. (Filip. 4:5) Manya malu audi ukokesha bua kuenza, difundila tshipatshila tshia kuenza, ne sambila bua wikale ne lutulu. Tshipatshila atshi tshidi mua kuanji kuikala tshia kufila diandamuna dîpi.
IKALAYI NUKANKAMIJANGANA MU TSHISUMBU MUDI BANTU BA BUNGI
9. Ndutatu kayi ludi mua kumueneka mu bisumbu mudi bantu ba bungi?
9 Mu tshisumbu muenu muomu bamanyishi ba bungi, udi mua kupeta lutatu lua mushindu mukuabu. Pamuapa bana betu ba bungi badi bela bianza kuulu, bienza bua mulombodi kikadi ukusungula to. Tshilejilu, muanetu Danielle utu musue kuandamuna mu bisangilu bikole. c Utu umona kuenza nanku bu mushindu mukuabu wa kutendelela Nzambi, wa kukankamija bakuabu ne wa kuvudija dimanya diende dia bulelela bua mu Bible. Kadi pakayaye mu tshisumbu muvua bantu ba bungi, kabavua batamba kumusungula to; imue misangu bisangilu bijika kayi muandamune to. Wakamba ne: “Mvua ngumvua tshiji. Mvua ngumvua anu bu ne: Mvua mupangile tshintu tshimpe tshia dikema. Padibi bienzeka nanku misangu ne misangu, udi mua kutuadija kudiambila ne: badi benza ku bukole anyi?”
10. Ntshinyi tshitudi mua kuenza bua tuikale anu ne mpunga ya bungi ya kuandamuna?
10 Ukadiku pebe mumvue muvua Danielle mumvue anyi? Biobi nanku, bidi mua kukutekesha mu mikolo, ukadi uya mu bisangilu anu bua kuteleja. Kadi kulekedi kudienzeja bua kufila mandamuna to. Ntshinyi tshiudi mua kuenza? Wewe ulongolola mandamuna a bungi bua bisangilu bionso, bidi mua kukuambuluisha. Bobu kabayi bakusungule ku ntuadijilu kua dilonga, neupete anu mushindu wa kuandamuana pa kuamba bisangilu bijike. Paudi ulongolola Dilonga dia Tshibumba tshia Nsentedi, keba bua kumanya mudi tshikoso tshionso tshipetangana ne tshiena-bualu. Wewe muenze nanku, newikale anu ne mandamuna a kufila mu dilonga adi dijima. Bualu bukuabu, udi mua kulongolola bua kuandamuna mu bikoso bidi ne malongesha adi makole bua kumvuija. (1 Kol. 2:10) Bua tshinyi? Bualu nekuikale bantu bakese bela bianza kuulu. Newenze tshinyi wewe mutumikile malu onso aa kadi kabayi anu bakusungula bua kuandamuna? Udi mua kuyukila ne mulombodi kumpala kua bisangilu ne kumuambila tshikoso tshiudi musue kuandamuna.
11. Filipoyi 2:4 udi utukankamija bua kuenza tshinyi?
11 Bala Filipoyi 2:4. Nyuma muimpe wakasaka mupostolo Paulo bua kukankamija bena Kristo bua kutangila majinga a bakuabu. Mmunyi mutudi mua kutumikila mubelu au mu bisangilu? Mpatudi tuvuluka ne: bantu bakuabu mbasue pabu kuandamuna anu bu tuetu.
12. Mmushindu kayi muimpe utudi mua kukankamija bakuabu mu bisangilu? (Tangila kabidi tshimfuanyi.)
12 Tuangata tshilejilu. Wewe uyukila ne balunda bebe, newikale anu wakula bikole kuyi ubashila pabu mpunga wa kuakula anyi? Nansha kakese! Neujinge bua bikale bakula pabu. Bia muomumue, patudi mu bisangilu, tudi basue bua bantu bakuabu bandamune pabu. Bushuwa umue wa ku mishindu mitambe buimpe utudi mua kukankamija bana betu nkubapesha mpunga wa kujikula ditabuja diabu. (1 Kol. 10:24) Tumonayi mutudi mua kuenza nanku.
13. Mmunyi mutudi mua kushila bakuabu dîba dia kuandamunabu pabu?
13 Bumue bualu budi ne: tuikale tufila mandamuna mîpi bualu netushile bakuabu dîba dia kuandamunabu pabu. Mbimpe bakulu ne bamanyishi bakuabu badi ne dimanya dia bungi bikale tshilejilu. Nansha wewe ufila diandamuna dîpi, epuka kuamba malu a bungi. Wewe mukombe malu onso adi mu tshikoso, bakuabu kabakuikala ne tshia kuamba to. Tshilejilu, mu tshikoso etshi mbafilamu ngenyi ibidi eyi: kufila mandamuna mîpi ne kubenga kuamba malu a bungi. Nunku bobu bakusungule wa kumpala bua kuandamuna mu tshikoso etshi, mbimpe wakule anu bua bualu bumue.
14. Ntshinyi tshidi mua kutuambuluisha bua kumanya bungi bua misangu ya kuela tshianza kuulu? (Tangila kabidi tshimfuanyi.)
14 Ikala ne busunguluji bua kumanya bungi bua misangu iudi mua kuandamuna. Wewe utamba kuela tshianza kuulu, bidi mua kumueneka bu ne: udi wenzeja mulombodi bua ikale anu ukusungula wewe nansha mudi bakuabu kabayi banji kuandamuna. Bidi mua kutekesha bakuabu bua kuikala kuela bianza kuulu.—Muam. 3:7.
15. a) Ntshinyi tshitudi ne bua kuenza bobu kabayi batusungule bua kuandamuna? b) Mmunyi mudi balombodi mua kuleja ne: badi batabalela muntu yonso? (Tangila kazubu ka “ Biwikale udi ulombola.”)
15 Bamanyisha ba bungi bobu bela bianza kuulu, tudi mua kupanga bua kuandamuna bikole mutudi basue. Imue misangu mulombodi udi mua kupangila bua kutusungula. Bidi mua kututonda bikole, kadi ki mbimpe tufike munda to.—Muam. 7:9.
16. Mmunyi mutudi mua kukankamija bantu bakuabu badi bandamuna?
16 Wewe kuyi ne mushindu wa kuandamuna misangu ya bungi, padi bakuabu bandamuna mbimpe uteleje ne ntema yonso ne pashishe ubele kalumbandi panyima pa bisangilu. Bana betu nebamone ne: kalumbandi kaudi ubela aku kadi kabakankamija anu bu muvua mandamuna auvua mua kuikala mufile mua kubakankamija. (Nsu. 10:21) Kuela bana betu kalumbandi mmushindu mukuabu utudi mua kukankamijangana.
MISHINDU MIKUABU YA KUKANKAMIJANGANA
17. a) Mmunyi mudi baledi mua kuambuluisha bana babu bua kulongolola mandamuna a bukole buabu? b) Mmalu kayi anayi adibu baleje mu filme atudi ne bua kuenza bua kulongolola diandamuna? (Tangila kabidi dimanyisha.)
17 Mmushindu kayi mukuabu utudi mua kukankamijangana mu bisangilu? Biwikale muledi, ambuluisha bana bebe bua bikale balongolola mandamuna bilondeshile bukole buabu. (Mat. 21:16) Imue misangu, mu dilonga badi mua kuikala bakula bua ntatu ya mu dibaka anyi bua malu a bikadilu; kadi nekuikale nansha tshikoso tshimue anyi bibidi bidi muana mua kuandamuna. Bualu bukuabu, umvuija bana bebe bua tshinyi kabakubasungula pamuapa misangu yonso idibu bela tshianza kuulu. Dîba adi nebibambuluishe bua kabafiiki munda bobu kabayi babasungule to.—1 Tim. 6:18. d
18. Mmunyi mutudi mua kuepuka kukoka ntema ya bantu bakuabu kutudi patudi tuandamuna? (Nsumuinu 27:2)
18 Tuetu bonso tudi mua kulongolola mandamuna adi akankamija bena Kristo netu ne atumbisha Yehowa. (Nsu. 25:11) Imue misangu tudi mua kulondela bantu bualu budi butufikile, kadi tuepuke kuakula bikole bua malu etu. (Bala Nsumuinu 27:2; 2 Kol. 10:18) Kadi tudienzeje bua kuakula bua Yehowa, bua Dîyi diende, ne bua bantu bende bonso. (Buak. 4:11) Biobi ne: mu tshikoso mudi lukonko ludi lulomba diandamuna didi dikutangila wewe buludiludi, mbimpe ufile diandamuna dia nanku. Tshilejilu mu tshikoso tshidi tshilonda, mudi lukonko lua buena elu.
19. a) Ntshinyi tshienzeka tuetu tutabalelangana bonso mu bisangilu? (Lomo 1:11, 12) b) Ntshinyi tshitu tshikusankisha wewe bua mandamuna atutu tufila mu bisangilu?
19 Bu mudiku kakuyi mikenji ya mua kufila mandamuna, tuetu bonso tudi mua kudienzeja bua kufila mandamuna adi akankamija. Bidi mua kuikala biumvuija kuikala kuandamuna misangu ndambu. Bidi mua kumvuija kabidi kuikala ne disanka bua misangu itudi bandamune ne bua mudi bakuabu bapete pabu mpunga wa kuandamuna. Tuetu tutabalela majinga a bakuabu, tuetu bonso ‘netumone mua kukankamijangana.’—Bala Lomo 1:11, 12.
MUSAMBU WA 93 Tubeneshaku mu bisangilu bietu
a Patutu tuandamuna mu bisangilu, tutu tukankamijangana. Bamue batu bumvue buôwa bua kuandamuna. Bakuabu batu bananga kuandamuna, ne batu basue kuandamuna misangu ya bungi. Bua malu onso aa, mmunyi mutudi mua kutabalelangana bua tuetu bonso kudiumvua bakankamijibue? Mmunyi mutudi mua kufila mandamuna adi mua kusaka bana betu ku dinanga ne ku bienzedi bimpe? Netuandamune nkonko eyi mu tshiena-bualu etshi.
b Bua kumanya ngenyi mikuabu, bala Tshibumba tshia Nsentedi tshia 1/2019, dib. 8-13; ne tshia 1/9/2003, dib. 19-22.
c Tudi bashintulule dîna.
d Tangila Filme wa Ikala mulunda wa Yehowa : Longolola diandamuna diebe mu jw.org.
e Tangila Tshibumba tshia Nsentedi tshia 15/7/2013, dib. 32; ne tshia 1/9/2003, dib. 21-22.
f DIUMVUIJA DIA TSHIMFUANYI, Dibeji 23: Mu tshisumbu mudi bantu ba bungi muanetu ukadi muandamune ushila bana betu bakuabu bua kuandamunabu pabu.