Baledi banyi bavua bumbuke mu ditunga dia Estonie mu Mvita mibidi ya buloba bujima, baye kusombela mu Allemagne muvuabu bandelele. Pashishe bakadilongolola, kuyabu mu Canada. Nzubu wetu wa kumpala utuakasombela uvua pabuipi ne Ottawa, mu Canada. Uvua nzubu wa nzolo. Bupele buvua butununka, kadi tuvua koku ne mayi a nzolo a kudia mudinda dionso.

Dimue dituku Bantemu ba Yehowa bakabadila maman Buakabuluibua 21:3, 4. Malu akamuambilabu akamutua ku muoyo kutuadijaye ne kudila. Nteta ya bulelela yakakola munda mua papa ne maman, kutambulabu ne lukasa.

Baledi banyi kabavua bamanye Anglais ya bungi to. Kadi bavua ne tshisumi tshia kuenzela Yehowa mudimu. Bu mu Disambombo dionso, nansha pavua papa muenze mudimu butuku bujima wa diengulula biamu mu Sudbury mu Ontario, uvua ungangata meme ne muakunyanyi wa bakaji Sylvia, tuya mu buambi. Tuvua tulongolola Tshibumba tshia Nsentedi lumingu luonso pamue mu dîku. Papa ne maman bakansaka bua kunanga Nzambi. Ke meme kudilambula kudi Yehowa mu 1956 pamvua ne bidimu 10. Bu muvuabu banange Yehowa bikole, biakankankamija bua kutungunuka ne kumuenzela mudimu.

Pangakajikija tulasa tua bikadilu, tshitshivua ntamba kuenzela Yehowa mudimu to. Mvua ndiambila ne: meme mulue mpanda-njila, tshiakupeta mushindu wa kupeta makuta a bungi bua kukumbaja tshipatshila tshianyi tshia kubuela mu ndeke bua kuya kumona matunga makuabu to. Ngakapeta mudimu wa diela mijiki ku kadiomba kampanda. Mvua munange mudimu au bikole. Mvua ngenza mudimu au dilolo dionso, bimpangisha bua kubuela mu bisangilu pa tshibidilu ne mvua nsomba ne bantu bavua kabayi banange Nzambi. Ndekelu wa bionso, kondo kanyi ka muoyo kalongesha kudi Bible kakansaka bua kushintuluka.

Ngakaya mu Oshawa mu Ontario, meme kupetamu Ray Norman ne muakunyende wa bakaji Lesli ne bampanda-njila bakuabu. Bonso buabu bavua bannange. Mushindu umvua mbamona ne disanka wakansaka bua kutangilula bipatshila bianyi. Bakankankamija bua kuangata bumpanda-njila, ke meme kubuangata mu ngondo wa 9/1966. Mvua ne disanka ne nsombelu wanyi uvua muimpe. Kadi kuvua malu amvua tshiyi mutekemene avua ne bua kumfikila.

Pantshimvua mu kalasa apu, ngakuwuja formilere bua kuya ku Betele mu Toronto mu Canada. Pashishe pangakalua mpanda-njila, bakambikila ku Betele bua  bidimu 4. Kadi mvua munange Lesli bikole, ne mvua ne buôwa bua ne: meme muitabe bua kuya, tshivua mua kulua kumumona kabidi to. Kadi pangakasambila bikole musangu mule, ngakitaba anu bua kuya ku Betele; tshibi mvua ne dibungama dia bungi pamvua ndayangana ne Lesli.

Bakanji kuntuma ku disukula dia bilamba, pashishe kuluabu kunteka sekretere. Kuvua Lesli mushale eku, kuluaye pende mpanda-njila wa pa buende mu Gatineau mu Québec. Mvua ndiebeja bua tshivuaye wenza, ne ndiebeja panyi ni mvua muangate dipangadika dimpe. Pashishe bumue bua ku malu bumvua tshiyi mutekemene buakamfikila. Bakabikila Ray, tutuende wa Lesli ku Betele. Tshinuambidi, tuvua tulala nende mu nzubu umue! Ke meme kupeta mushindu wa kutungunuka ne kuyukila ne Lesli. Tuakaselangana nende mu dituku dia ndekelu dia tshidimu tshianyi tshinayi ku Betele, tuambe ne: mu dia 27/2/1971.

Bakatutuma meme ne Lesli mu tshisumbu tshia mfualasa mu Québec. Bidimu bikese pashishe pamvua ne bidimu 28, bakanteka mutangidi wa tshijengu. Mbualu bumvua tshiyi mutekemene to. Mvua ndiumvua muana bikole, tshiyi mukumbane to. Kadi mêyi adi mu Yelemiya 1:7, 8 akankankamija. Kadi Lesli uvua mupete njiwu ndambu ya ku mashinyi ne uvua utata bua kulala. Nunku tuakela meji ne: bivua mua kutukolela bua kuenza mudimu wa butangidi bua tshijengu. Nansha nanku Lesli wakamba ne: “Padi Yehowa utupesha mudimu wa kuenza, mbimpe tuanji tutete kuwenza.” Tuakawitaba, tuetu kuwenza munkatshi mua bidimu 17.

Mvua ndifila bikole mu mudimu wanyi wa butangidi bua tshijengu, mpanga ne dîba dikumbane dia kusomba ne Lesli. Mvua ne bua kulonga bualu bukuabu. Mu Dimue kampanda mudinda menemene, ngakumvua ngonga wa ku tshiibi udila. Kadi patuakapatuka, katuakasangana muntu; tuakamona anu katunga kikale ne tshilamba tshia pa mêsa, tshimuma, fromaje, diampa, mulangi wa mvinyo, vere ya mâyi. Muvua kabidi kadibeji kavua ne mêyi aa: “Angata mukajebe, nuye kudiolola,” tshibi kakayi ne dîna dia uvua muafunde to. Divua dituku dilenga ne kuvua kamunya kimpe. Kadi ngakumvuija Lesli ne: mvua ne miyuki ya kulongolola ne kabivua bikumbana bua tuetu kuya to. Wakumvua, kadi uvua ne kadibungama. Pankavua musombe ku mêsa anyi a mudimu, ngakatuadija kumvua bibi mu kondo kanyi ka muoyo. Ngakavuluka Efeso 5:25, 28. Mêyi adi Yehowa muambamu akankankamija bua kutabalela mushindu uvua mukajanyi umvua. Meme mumane kusambila, ngakambila Lesli ne: “Luaku tuya;” yeye kusanka bikole. Tuakabuela mu mashinyi, kuya kaba kampanda kimpe ka kumuelelu kua musulu kansanga, tuetu kuadija tshilamba mpanshi bua kusomba, ne tuakapitshisha pamue dimue dia ku matuku etu malenga, ne ngakafika anu ku dilongolola miyuki yanyi.

Tudi bapete malu mimpe miaba ivuabu batutuma patuvua mu butangidi bua tshijengu, nangananga miaba ya mu Colombie-Britannique ne ya mu tshidîla tshia Terre-Neuve. Ngakakumbaja dijinga dianyi dia kuenza ngendu. Ngakela meji a kuya ku Kalasa ka Gilada kadi tshivua ne dijinga dia kuikala misionere  mu ditunga dienyi to. Bivua bimueneka ne: bamisionere bavua bantu ba wabu mushindu ne tshivua ndimona mukumbane to. Bua kumanya, mvua ntshina ne: kabalu kuntuma mu ditunga kampanda dia mu Afrike muvua masama ne mvita. Mvua nsanka ne mu Canada mumvua amu.

Mu 1992 pakatuandijilula Bantemu ba Yehowa kuyisha patoke mu amue matunga amu Union soviétique, bakatulomba ni tuvua mua kuya mu Estonie bu bamisionere. Biakatupitshila bikole, kadi tuakasambila bua bualu abu. Tuakandiambila kabidi ne: ‘Padi Yehowa utupesha mudimu wa kuenza, mbimpe tuanji tutete kuwenza.’ Tuakitaba bua kuya, tuetu kudiambila ne: ‘Ki mmu Afrike mutudi tuya to.’

Diakamue tuakatuadija kulonga tshiena Estonie. Bamane kuenza ngondo ndambu mu ditunga edi, bakatutuma mu mudimu wa butangidi bua tshijengu. Tuvua ne bua kukumbula bisumbu 46 ne tusumbu mu matunga aa: Estonie, Lettonie ne Lituanie, ne mu Kaliningrad, mu Russie. Biakatulomba bua kulonga tshiena Lettonie, tshiena Lituanie, ne tshiena Russie. Kabivua bipepele to. Bena Kristo netu bavua ne disanka bua mutuvua tudienzeja bua kulonga muakulu wabu, ne bobu bine bavua batuambuluisha. Mu 1999, bakateka Betele mu Estonie ne meme kulua muena mu Komite wa filiale pamue ne: Toomas Edur, Lembit Reile, ne Tommi Kauko.

Tuakafika ku dimanya Bantemu ba bungi bavuabu bakuate kumpala baye nabu mu Sibérie. Nansha muvuabu babakengesha mu buloko ne bikale kule ne mêku abu, kabavua bumvue tshiji anyi balaminangane munda to. Bavua anu bayisha ne tshisumi ne disanka. Tshilejilu tshiabu tshiakatulongesha ne: tudi mua kunanukila ne kuikala ne disanka mu bikondo bikole.

Bu mutuvua tuenze mudimu bikole mukatshi mua bidimu bia bungi katuyi tutamba kuangata matuku a kuikisha, Lesli wakatuadija kumvua ditshioka dia bungi. Katuakajingulula diakamue ne: ditshioka adi divua difumina ku disama ditu ditekesha mubidi (Fibromyalgie). Ke tuetu kumona anu ne: bikengela tupingane mu Canada. Pakatubikilabu mu Kalasa ka bena mu Komite ya filiale mu Patterson mu New York, mu États-Unis, ngakela meji ne: katuvua mua kukumbana bua kubuelamu to. Kadi tuetu bamane kusambila bikole, tuakitaba. Yehowa wakabenesha dipangadika dietu. Patukavua mu kalasa apu, ke pavua Lesli mufike kudipeta luondapu luvua lukengedibua. Nunku, tuakapeta mushindu wakutungunuka ne mudimu wetu.

Dituku kampanda dilolo mu 2008, bamane kupingana mu Estonie, bena ku biro bietu binene bakambikila ku telefone batulomba bua kuya mu Congo Kinshasa. Biakampitshila bikole, nangananga bua muvuabu bandombe bua kubandamuna dituku divua dilonda. Tshiakanji kubuambila Lesli to, bualu mvua mumanye ne: kavua mua kulua kumona tulu butuku to. Kadi meme muine eu ke wakapanga kulala, bualu mvua nsambila bua muvuabi bitonda bua kuya mu Afrike.

Pangakambila Lesli bualu abu dituku diakalonda,  tuakeleshangana meji ne: “Yehowa udi utulomba bua kuya mu Afrike. Nunku bua tuetu kumanya ne: katuena tukumbana si amu tuetu banji kuyamu.” Nunku tuetu bamane kuenza bidimu 16 mu Estonie tuakangata ndeke, kuya mu Congo Kinshasa. Mu Betele wa mu Congo Kinshasa muvua mitshi ne bilongo bilenga ne muvua mutalale bimpe. Tshimue tshia ku bintu bivua Lesli muteke mu kanzubu katuvua tshivua Karte kavuaye mushale mulame patuvua tumbuka mu Canada. Bavua bafundamu ne: “Sampila muaba udibu bakukune.” Dituilangana ne bana betu, dilonga Bible ne bantu, dikala bamisionere biakavudija disanka dietu. Panyima pa matuku, tuakapeta diakalenga dia kukumbula Betele mitue ku 13 mu matunga makuabu a mu Afrike. Biakatuambuluisha bua kumona mishindu mishilashilangane ya bantu ne buimpe buabu. Buôwa bumvua nabu bua kuya mu Afrike buakajika. Tuakela Yehowa tuasakidila bua muvuaye mututume bua tumuenzele mudimu mu Afrike.

Mu biakudia bivuabu batupesha mu Congo muvua bishi, bintu bituvua tuela meji ne: katuvua mua kubidia to. Kadi patuakamona muvua bana betu babisukumina, tuakabilabula, tuetu kubinanga bikole.

Tuvua tuya ku est kua ditunga edi bua kukankamija bana betu ne tubatuadila bintu bivuabu nabi dijinga. Tusumbu tua baluanganyi ba mvita kampanda bavua babunda bena mu misoko, benzela bantu bakaji ne bana bibi. Bena Kristo netu ba bungi menemene bavua bapele. Kadi ditekemena dia dibishibua ku lufu divuabu nadi, dinanga divuabu banange Yehowa, ne lulamatu luvuabu nalu kudi bulongolodi buende biakatukankamija bikole. Biakatusaka bua kudikonkonona ne kukolesha ditabuja dituvua nadi kudi Yehowa. Bana betu bakajimija nzubu yabu ne bintu biabu bia pa madimi. Biakamvuluija ne: bintu bia ku mubidi bidi mua kupepuka ne lukasa, kadi malanda etu ne Yehowa ke adi ne mushinga wa bungi. Nansha muvua bana betu bapete ntatu mikole amu, kabavua batamba kudiabakena to. Biakatukankamija bua kutantamena ntantu yetu ne masama atuvua nawu.

Pashishe, bualu bukuabu butuvua katuyi batekemene buakatufikila. Bakatulomba bua kuya ku Betele wa mu Hong Kong. Katuvua bamanye ne: tuvua mua kuya mu Asie to! Kadi bu mutuvua bamone muvua Yehowa mutuambuluishe ne dinanga dionso miaba mikuabu yonso ivuabu batutume, tuakitaba bua  kuya. Mu 2013, tuakashiya balunda betu ba pa muoyo ne bintu bilenga bia mu Afrike tuenda tupuekesha binsonji, pine apu katuyi bamanye tshivua tshituindile.

Tshivua bualu bua wabu mushindu kutudi bua kusombela mu tshimenga tshinene tshivua ne bantu batape bu meshi. Kabivua bipepele bua kulonga tshiena Chine to. Kadi bena Kristo netu bakatuakidila ne disanka, ne tuvua tusanka bikole ne biakudia bivuamu. Mudimu uvua uvula ne lukasa luonso, kadi mishinga ya mpangu eku payi yenda ibanda ne lukasa luonso. Ke meji kusakawu Kasumbu kaludiki bua kupanyisha mpangu ya bungi ya Betele yetu. Bidimu bikese pashishe, tuambe ne: mu 2015, tuakaya mu Corée du Sud. Tuakatuilanganamu kabidi ne lutatu lua muakulu, kadi tuvua ne disanka bualu nansha mututshivua tutata bua kuwakula, bana betu bavua batuambila ne: tuvua tuenda tuya kumpala mu diwakula.

Kabitu anu bipepele bua kupeta balunda to, kadi tuakamona ne: tudi mua kufika ku dimanya bantu lukasa tuetu tubakidila kumbelu. Tudi bamone ne: nansha mudi bena Kristo netu bashilangane, mbafuanangane bikole menemene. Tudi bamone kabidi ne: Yehowa mmutufuke mu mushindu wa dikema, tukumbana bua kunzulula muoyo wetu bua kunanga bana betu ba bungi menemene.​—2 Kol. 6:11.

Tudi balonge ne: tudi ne bua kumona bantu mudi Yehowa ubamona ne kukeba malu adi aleja mudi Yehowa mutunange ne utulombola. Musangu wonso utudi tudiumvua batekete mu mikolo anyi utudi tudiebeja bua kumanya bikala bana betu batunange, tutu tubalulula malu adi atukankamija avua bana betu batufundile pa tuarte anyi mu mikanda. Tudi bushuwa badimuenene mudi Yehowa muandamune masambila etu. Patuvua tumona nanku, bivua bitupetesha bukole ne bitujadikila muvuaye mutunange.

Mu kupita kua bidimu, meme ne Lesli tuakalonga ne: bidi ne mushinga bua kukeba dîba dia tuetu kusomba pamue nansha tuetu ne bia bungi bia kuenza. Tudi balonge kabidi ne: bidi ne mushinga bua tuetu kudiseka patudi tuenza bilema, nangananga bia patudi tulonga muakulu mukuabu. Dilolo dionso tuvua tudienzeja bua kukeba bualu buimpe bua kuelela Yehowa tuasakidila.

Nnuambila bulelela, mvua ngela meji ne: tshivua mua kuikala misionere anyi kusombela mu matunga makuabu to. Kadi ngakapeta disanka dia kumona ne: malu onso adi mua kuenzeka ku diambuluisha dia Yehowa. Ndi mvuluka mêyi a muprofete Yelemiya aa: “Udi muntatakaje, wewe Yehowa.” (Yel. 20:7) Mmuomu, Yehowa mmungenzele malu mimpe avua ampitshila, amvua tshiyi mutekemene, mmunkumbajile too ne dijinga dianyi dia kuenza ngendu mu ndeke. Tuvua baye mu matunga mashilashilangane a pa buloba bujima, tuenda tukumbula Betele. Buvua bualu bumvua tshiyi muelele meji pamvua muana. Mvua ne disanka dia bungi bua muvua Lesli unkuatshisha, muikale ne lungenyi lua didifila miaba yonso ivuabu batutuma ayi.

Tutu anu tuvuluka ne: bualu buonso butudi tuenza tudi tubuenza bualu tudi banange Yehowa. Masanka atudi bapete lelu, nkadiosha ka muikala muoyo wa tshiendelele muimpe pikala Yehowa mua ‘kubulula tshianza tshiende ne kukumbaja dijinga dia tshintu tshionso tshidi ne muoyo.’​—Mis. 145:16.