Nkonko ya babadi
Pakalelabu Yezu, bua tshinyi Jozefe ne Mariya bakashala mu Beteleheme pamutu pa kupingana mu Nazaleta?
Bible kena ufila diandamuna to. Kadi udi uleja malu a mushinga avua mua kuikala masake Jozefe ne Mariya bua kushala mu Beteleheme.
Muanjelu wakambila Mariya ne: uvua ne bua kuimita ne kulela muana. Pavuaye mumuambile bualu ebu, Jozefe uvua mu Nazaleta, mu Galela, tshimenga tshiabu muvuabu basombele ne Mariya. (Luka 1:26-31; 2:4) Pashishe, pavuabu bafumina mu Ejipitu, bakapingana mu Nazaleta, muaba uvua Yezu mukolele, mulue muena Nazaleta. (Mat. 2:19-23) Ke bualu kayi tutu tuvuluka Nazaleta patutu tutela Yezu ne Jozefe ne Mariya.
Mariya uvua ne mulela wende mukuabu uvua musombele mu Yuda, diende Elizabeta. Yeye eu uvua mukaji wa muakuidi Zekâya, ne pashishe wakalua mamuende wa Yone mubatiji. (Luka 1:5, 9, 13, 36) Mariya wakaya kumumona mu Yuda, kusombaye nende munkatshi mua ngondo isatu. Pashishe kupinganaye mu Nazaleta. (Luka 1:39, 40, 56) Nunku uvua anu mumanye Yuda bimpe.
Pakapita matuku, Jozefe wakatumikila mukenji wa kuya “kudifundisha,” kumbukaye mu Nazaleta, kuya mutangile ku Beteleheme, “tshimenga tshia Davidi,” muaba ukavua dîyi dia buprofete dimanyishe ne: Masiya uvua ne bua kuledibua. (Luka 2:3, 4; 1 Sam. 17:15; 20:6; Mika 5:2) Yezu mumane kuledibuamu, Jozefe kakakeba ne: Mariya enze luendu lule ne muana wa katoto bua kupingana ku Nazaleta to. Bakashala mu Beteleheme uvua ntanta wa kilometre mitue ku 9 ne Yelushalema. Kabivua anu mua kubatatshisha to, bavua ne mushindu wa kuikala baya ku ntempelo ne muanabu au ne kufila milambu ivua mikenji milombe.—Lew. 12:2, 6-8; Luka 2:22-24.
Muanjelu ukavua muambile Mariya ne: muanende uvua ne bua kuangata ‘nkuasa wa bukalenge wa Davidi’ ne ‘kukokesha bu Mukalenge.’ Pamuapa Jozefe ne Mariya bavua mua kuikala badiambile ne: bivua bimpe bua muvua Yezu muledibue mu tshimenga tshia Davidi. (Luka 1:32, 33; 2:11, 17) Bavua pamuapa bele meji ne: bivua bimpe bua bobu kushalamu ne kuindila bua Nzambi abambile tshia bobu kuenza.
Katuena bamanye bungi bua matuku avuabu bashale mu Beteleheme pavua bena lubuku lua mitoto bafikamu to. Kadi tshikondo atshi, Mariya ne Jozefe ne muanabu bakavua basombele mu nzubu, ne “muana” katshivua wa katoto to. (Mat. 2:11) Bidi bimueneka ne: pamutu pa kupinganabu ku Nazaleta, bakashala mu Beteleheme matuku a bungi, bamuvuije tshimenga tshiabu.
Helode wakatuma dîyi bua bashipe “bana ba balume bonso ba mu Beteleheme . . . kumbukila ku bidimu bibidi kupueka.” (Mat. 2:16) Bu muvua Nzambi mudimuije Jozefe bua bualu abu, yeye ne Mariya bakanyemena mu Ejipite ne Yezu, bobu kushalamu too ne pakafua Helode. Jozefe wakalua kuya ne dîku diende ku Nazaleta. Bua tshinyi kabakapingana mu Beteleheme? Bualu Âkelao, muana wa Helode ke ukavua ukokesha mu Yudaya ne uvua muena tshikisu ne bua kutumikila didimuija dia Nzambi. Mu Nazaleta amu ke muvua Jozefe mua kukoleshila Yezu mu bukubi bu mutendeledi mulelela wa Nzambi.—Mat. 2:19-22; 13:55; Luka 2:39, 52.
Bidi bimueneka ne: Jozefe wakafua kumpala kua Yezu kukanguila bantu njila wa kuya mu diulu. Nunku Jozefe neabishibue ku lufu pa buloba apa. Bantu ba bungi nebamonangane nende ne neabambile malu a bungi a tshivuaye yeye ne Mariya bashadile mu Beteleheme pakavua Yezu muledibue.