Ndaku munda

Ndaku ku tshikebelu

Tukunayi ntete ya bulelela bua Bukalenge

Tukunayi ntete ya bulelela bua Bukalenge

Tukunayi ntete ya bulelela bua Bukalenge

“Kuna maminu ebe ne dinda, kuikishi dilolo.”​—MUAMBI 11:6.

1. Mmu ngumvuilu kayi mudi bena Kristo benza mudimu wa dimiamina ntete lelu’eu?

 KUDIMA kuvua ne mushinga wa bungi mu tshikondo tshia bena Ebelu ba kale. Bu muvua Yezu musombele mu Buloba Bulaya mu matuku ende onso a muoyo wa panu, ke bua tshinyi uvua utela malu a madimi mu mifuanu yende. Tshilejilu, wakafuanyikija diyisha lumu luimpe lua Bukalenge bua Nzambi ne dimiamina ntete. (Matayo 13:1-9, 18-23; Luka 8:5-15) Matuku etu aa kabidi, dikuna ntete ya mu nyuma mushindu’eu ke mudimu wa mushinga wa bungi udi bena Kristo benza nansha buobu basombele muaba udi bantu badima anyi wa tshianana.

2. Mmushinga kayi udi nawu mudimu wetu wa buambi, ne mbimue bintu kayi bidibu benza lelu bua kuukumbaja?

2 Kuenza mudimu wa dikuna bulelela bua mu Bible mu tshikondo etshi tshia ku nshikidilu ndiakalenga dinene. Lomo 10:14, 15 udi umvuija bimpe mushinga udi nawu mudimu eu ne: ‘Mmunyi mumvuabu lumu luende kabayi ne mubambidi? Mmunyi muabambilabu kabayi batumibue? Mbu muakafundabu ne: Makasa malengele nga bantu badi balua ne lumu luimpe lua malu mimpe.’ Lelu mbitambe kuikala ne mushinga wa bungi bua tuetu kuya kumpala ne ngikadilu muimpe mu dikumbaja mudimu eu udi Nzambi mutupeshe. Ke bua tshinyi Bantemu ba Yehowa mbaditue mu dipatula ne diabanya Bible ne mikanda ya dimulonga nayi mu miakulu 340. Bua kulongolola bionso ebi bidi bilomba bena budisuile bapite pa 18 000 ku biro biabu binene bidi bilombola mudimu ne ku biro bikuabu bidi mu matunga kabukabu. Ne Bantemu batue ku miliyo isambombo badi babanya mikanda eyi ya dilonga nayi Bible pa buloba bujima.

3. Ntshinyi tshidi tshienzeka ku diambuluisha dia mudimu wa dikuna bulelela bua Bukalenge?

3 Mudimu eu mukole mmupatule tshinganyi? Anu bu mu matuku a ntuadijilu wa Buena-Kristo, lelu bantu ba bungi badi bitaba bulelela. (Bienzedi 2:41, 46, 47) Diyisha lumu luimpe ludi lutumbishisha dîna dia Yehowa ne lumubishisha yeye bu Nzambi umuepele mulelela didi ne mushinga kupita bungi buvule bua bamanyishi bapiabapia ba Bukalenge badi batambule. (Matayo 6:9) Kabidi, dimanya dia Dîyi dia Nzambi didi dilengeja bantu ba bungi ne didi mua kubafikisha ku lupandu.​—Bienzedi 13:47.

4. Mmushindu kayi uvua bapostolo banange bantu bavuabu bayisha?

4 Bapostolo bavua bamanye bimpe mudi lumu luimpe luikale ne mushinga bualu ludi lupandisha bantu, ne bavua banange bikole bantu bavuabu bayisha. Bualu ebu budi bumuenekela bimpe mu mêyi a Paulo akambaye ne: ‘Bua tuakatamba kunusua, tuakadi ne disanka dimpe bua kunupa, ki ndumu luimpe lua Nzambi nkayalu, kadi mioyo yetu kabidi, bualu bua nuakalua banangibue kutudi.’ (1 Tesalonike 2:8) Pavuabu baleja bantu dinanga dilelela dia mushindu’eu, Paulo ne bapostolo bakuabu bavua bidikija Yezu ne banjelu ba mu diulu, badi baditue pabu ne muoyo mujima mu mudimu eu udi upandisha bantu. Tumonayi mpindieu midimu ya mushinga idi basadidi ba Nzambi aba ba mu diulu benza mu dikuna bulelela bua Bukalenge, ne tumonayi mushindu udi tshilejilu tshiabu tshitukankamija bua kukumbaja wetu mudimu.

Yezu uvua mukunyi wa bulelela bua Bukalenge

5. Mmu mudimu kayi muvua Yezu mutambe kudifila pavuaye pa buloba?

5 Bu muvua Yezu muikale muntu mupuangane, uvua ne bukole bua kupesha bantu ba mu tshikondo tshiende bintu bimpe bia bungi. Tshilejilu, uvua mua kubambuluisha bua kumbusha ngenyi mikonyangale ivuabu nayi mu malu a luondapu tshikondo atshi, peshi uvua mua kubambuluisha bua kuvudija dimanya mu malu makuabu. Kadi anu ku ntuadijilu kua mudimu wende wakaleja patoke ne: mudimu uvuabu bamupeshe uvua wa kuyisha lumu luimpe. (Luka 4:17-21) Ne pakavuaye ku ndekelu kua mudimu wende, wakumvuija ne: “Meme tshidibo bandelele, kabidi tshindi muvuile panu apa, mbua kujadikila bantu bulelela.” (Yone 18:37, MMM) Ke bua tshinyi uvua mudifile mu mudimu wa dikuna ntete ya bulelela bua Bukalenge. Kulongesha bantu ba mu tshikondo tshiende malu a Nzambi ne bidiye mulongolole kuvua ne mushinga wa bungi kupita malu makuabu onso avuaye mua kubalongesha.​—Lomo 11:33-36.

6, 7. (a) Mbualu kayi bua pa buabu buvua Yezu mulaye kumpala kua kubandaye mu diulu, ne mmunyi mudiye ubukumbaja? (b) Mmunyi mudi mushindu udi Yezu wangata mudimu wa buambi ukupesha bukole?

6 Yezu wakamba ne: uvua Mukunyi wa bulelela bua Bukalenge. (Yone 4:35-38) Dîba dionso uvua ukuna ntete ya lumu luimpe. Nansha pakavuaye pa kufua ku mutshi, wakamanyisha lumu luimpe lua mparadizu walua pa buloba. (Luka 23:43) Kabidi, dijinga dikole divuaye nadi dia se: bayishe bantu lumu luimpe kadiakajika pakafuaye ku mutshi wa dikenga nansha. Kumpala kua kubandaye mu diulu, wakambila bapostolo bua batungunuke ne kukuna ntete ya bulelela bua Bukalenge ne bua bavuije bantu bakuabu bayidi. Pashishe Yezu wakabalaya bualu bua pa buabu. Wakamba ne: ‘Monayi, ndi nenu matuku onso too ne ku nshikidilu kua tshikondo etshi.’​—Matayo 28:19, 20.

7 Pakamba Yezu mêyi aa, wakalaya bua kuambuluisha, kulombola ne kukuba mudimu wa diyisha lumu luimpe ‘matuku onso too ne ku nshikidilu kua tshikondo etshi.’ (Disendamija miaku ndietu.) Too ne lelu’eu, Yezu nkayende utshidi anu utungunuka ne kuditangidila mudimu wa diamba lumu luimpe. Yeye ke Muludiki wetu, udi utangila mudimu wa dikuna bulelela bua Bukalenge. (Matayo 23:10) Bu mudiye Mfumu wa tshisumbu tshia bena Kristo, yeye ke udi ulubuila Nzambi malu a mudimu eu udi wenzeka pa buloba bujima.​—Efeso 1:22, 23; Kolosai 1:18.

Banjelu badi bamanyisha lumu luimpe

8, 9. (a) Mmunyi mudi banjelu baleje ne: mbasue malu a bantu bikole? (b) Mmu ngumvuilu kayi mutudi mua kuamba ne: tudi mu tshialu ne banjelu badi batubandila?

8 Banjelu ‘bakimba misambu diatshimue, ne bakela mbila bua disanka diabu’ pakafuka Yehowa buloba. (Yobo 38:4-7) Katshia anu pinapu, banjelu ba mu diulu aba mbaleje mutubu banange bikole malu a bantu. Buobu ke bavua Yehowa utuma bua kumanyisha bantu mêyi ende. (Musambu 103:20) Bidi nanku nangananga bua ditangalaja dia lumu luimpe lelu’eu. Mu buakabuluibua buvuabu bamupeshe, mupostolo Yone wakamona ‘muanjelu upapala munkatshi mua diulu’ muikale ne ‘lumu luimpe lua tshiendelele lua kuambilaye badi bikala pa buloba, ne kudi ditunga dionso ne tshisamba tshionso ne muaku wonso ne bantu bonso, [muikale] wamba ne dîyi dikole ne: Nutshine Nzambi, numutumbishe, bualu bua dîba dia dilumbuluisha diende diakulua.’​—Buakabuluibua 14:6, 7.

9 Bible udi ubikila banjelu ne: ‘nyuma mikuatshishi mitumibue bua kukuatshilabu badi bamba kupiana lupandu mudimu.’ (Ebelu 1:14) Padi banjelu bakumbaja midimu yabu ne tshisumi, badi ne mushindu wa kutubandila tuetu ne mudimu wetu. Tudi tukumbaja mudimu wetu kumpala kua babandidi ba mu diulu, tudi benze bu bantu mu tshialu. (1 Kolinto 4:9) Mbualu bua mushinga ne budi butusankisha bikole bua kumanya ne: katuena tukuna bulelela bua Bukalenge nkayetu nansha!

Tudi tukumbaja mudimu wetu ne tshisumi

10. Mmunyi mutudi mua kutumikila mubelu muimpe udi mu Muambi 11:6 mu mudimu wetu wa diamba lumu luimpe?

10 Bua tshinyi Yezu ne banjelu mbasue mudimu wetu bikole? Yezu wakaleja bualu bumuepele budibu bausuile pakambaye ne: ‘Ndi nnuambila ne: nunku kabidi disanka didi ku mêsu kua banjelu ba Nzambi bualu bua muntu umue mubi wakukudimuna mutshima wende.’ (Luka 15:10) Tuetu petu tudi ne dinanga adi dia bushuwa kudi bantu. Ke bua tshinyi tudi tuenza muetu muonso bua kumiamina ntete ya bulelela bua Bukalenge miaba yonso. Mêyi a Muambi 11:6 adi mua kukumbanyina mudimu wetu. Bible udi utubela ne: “Kuna maminu ebe ne dinda, kuikishi dilolo; bualu bua kuena mumanye ne bidi bidiunda ngebi anyi mbiabia, anyi bubidi buabi nebidiunde.” Bushuwa, padiku muntu umue udi witaba mukenji wetu, kudi mua kuikala nkama peshi mene binunu bivule bia bantu badi baubenga. Kadi, anu mutu banjelu basanka, tudi tusanka nansha padi “muntu umue mubi” witaba mukenji wa lupandu.

11. Mmunyi mudi kuyisha ne mikanda ya dilonga nayi Bible mua kupatula bipeta bimpe?

11 Mudimu wa diyisha lumu luimpe udi ulomba malu a bungi. Tshintu tshia mushinga mu mudimu eu mmikanda ya dilonga nayi Bible idi Bantemu ba Yehowa bayisha nayi. Mu imue mishindu, mikanda eyi idi payi bu ntete idibu bamiamina miaba yonso. Katuena bamanye muaba wikala mikanda yetu mua kupatula bipeta bimpe to. Imue misangu mukanda umue utu mua kupitshila mu bianza bia bantu mulongo kumpala kua muntu kampanda kuubalaye. Yezu ne banjelu badi mene mua kulombola malu mu imue nsombelu bua diakalenga dia bantu badi basue malu makane. Tangila amue malu adi menzeke adi aleja mudi Yehowa mua kupatuisha bipeta bilenga bivua kabiyi bielela meji ku diambuluisha dia mikanda ivuabu bashile bantu.

Mudimu wa Nzambi mulelela

12. Mmunyi muvua tshibejibeji tshia kale tshiambuluishe dimue dîku bua kumanya Yehowa?

12 Mu 1953, Robert, ne Lila ne bana babu balela bakumbuka mu tshimenga tshinene bua kuya kusombela ku madimi mu nzubu wa kale munyanguke, mu provense wa Pennsylvanie ku États-Unis. Katupa kakese kunyima kua bamane kubuelamu, Robert wakapangadija bua kuenza tshiowedi tshia mâyi muinshi mua bibandilu bia kuulu bia mu nzubu eu. Yeye mumane kumbusha mabaya a bungi, wakasangana ne: mpuku ivua miunguije mabeji matubuluke, bizubu bia misa, ne bintu bikuabu bia butshiafu panyima pa tshimanu. Munkatshi mua bintu bionso abi, muvua tshibejibeji tshia L’Âge d’Or. Robert wakatuishila mêsu anu pa tshiena-bualu tshia mushindu wa kukolesha bana. Mibelu mimpe ya mu Bible ivuabu bafile mu tshibejibeji atshi yakamukemesha bikole, kuambilaye mukajende Lila ne: bavua ne bua kubuela mu “tshitendelelu tshia L’Âge d’Or.” Kunyima kua mbingu mikese patupu, Bantemu ba Yehowa bakalua kumbelu kuabu, kadi Robert kubambilaye ne: dîku diabu divua disue anu “tshitendelelu tshia L’Âge d’Or.” Ke Bantemu kumumvuijabu ne: L’Âge d’Or ukavua ne dîna dipiadipia dia Réveillez-vous! Robert ne Lila kutuadijabu kulonga Bible ne Bantemu, pashishe e kutambulabu. Buobu pabu bakakuna ntete ya bulelela munda mua bana babu ne kunowabu mamuma a bungi. Lelu, bena mu dîku diabu bapite pa 20, kubadilamu ne bana bonso muanda-mutekete ba Robert ne Lila, mbasadidi batambule ba Yehowa Nzambi.

13. Ntshinyi tshiakasaka mulume mukuabu ne mukajende ba mu Porto Rico bua kunanga Bible?

13 Kukadi bidimu bitue ku 40, William ne mukajende Ada (ba mu ditunga dia Porto Rico) kabavua basue kulonga Bible to. Misangu yonso ivua Bantemu ba Yehowa bakokola ku tshiibi tshiabu, mulume eu ne mukajende bavua benza bu bavua kabayi kumbelu. Dimue edi William wakaya muaba uvuabu bapana biamu bia kale bua kusumba tshiamu tshia kuenza natshi mudimu kumbelu. Pakavuaye uya, wakamona mukanda wa mubidi wa manyimanyi mu tshipanza tshivuabu bela bintu bia dimansha. Uvua mukanda wa Religion, mupatula kudi Bantemu ba Yehowa kale mu 1940. William wakaya ne mukanda eu kumbelu ne wakasanka pakabalaye malu avua aleja mudi tshitendelelu tshilelela tshishilangane ne tshia dishima. Pakaya mpindieu Bantemu ba Yehowa mukuabu musangu kumbelu kuabu, William ne Ada bakateleja mukenji wabu ne disanka ne bakatuadija kulonga Bible. Kunyima kua ngondo ndambu bakatambula mu Mpungilu wa bantu bafumine mu matunga mavule wa “Disua dia Nzambi,” mu 1958. Kubangila ku tshine tshikondo atshi, bakadi bambuluishe bantu bapite pa 50 bua kuluabu pabu bena Kristo.

14. Anu mudi bualu ebu buenzeke buleja, mbukole kayi budi nabu mikanda yetu ya dilonga nayi Bible?

14 Karl utshivua ne bidimu 11 patupu pavuaye utatshishangana bikole. Wakamona ne: misangu yonso uvua anu ukeba bilumbu. Bu muvua tatuende (muyishi mu Mishonyi, mufumine mu Allemagne) mumulongeshe ne: batu buosha bantu babi mu inferno padibu bafua, Karl uvua utshina inferno bikole. Dimue edi mu tshidimu tshia 1917, Karl wakangula dibeji mu njila. Pakadibalaye, mêsu ende akatuishila diakamue pa lukonko lua se: “Inferno ntshinyi?” Dibeji adi divua dia dibikila nadi bantu ku muyuki wa patoke uvua wakula bua inferno, uvuabu benzeja kudi Balongi ba Bible, badi lelu ne dîna dia Bantemu ba Yehowa. Kunyima bu kua tshidimu tshijima, yeye mumane kulonga Bible, Karl wakatambula, kuluaye pende Mulongi wa Bible. Mu 1925 bakamubikila bua kuenza mudimu ku biro binene bidi bilombola mudimu wa Bantemu ba Yehowa buloba bujima. Utshidi wenzaku mudimu too ne adi aloka aa. Mudimu wende wa bena Kristo ukadi muenze bidimu bipite pa 80 wakatuadija ne dibeji diangula mu njila.

15. Ntshinyi tshidi Yehowa mua kuenza padiye umona biakanyine?

15 Bulelela, bantu kabena mua kujadika bikala banjelu bavua balombole malu aa ne mushindu uvuabu baalombole nansha. Tshidibi, katuena ne bua kuela mpata bua se: Yezu ne banjelu badi benza malu a bungi mu mudimu wa diyisha, ne Yehowa udi mua kulombola malu mushindu udiye mumone muakanyine. Malu mamona aa ne makuabu a bungi a muomumue adi aleja mudi mikanda yetu mikale ne bukole bua kushintulula bantu kunyima kua yoyi mimane kumbuka mu bianza bietu.

Mbatupeshe tshiuma

16. Ntshinyi tshitudi mua kulongela ku mêyi a mu 2 Kolinto 4:7?

16 Mupostolo Paulo wakakula bua ‘tshiuma mu mabungu a buloba.’ ‘Tshiuma’ atshi mmudimu wa kuyisha lumu luimpe udi Nzambi mutupeshe, ne ‘mabungu a buloba’ mbantu badi Yehowa mupeshe ‘tshiuma’ etshi. Bu mudi bantu aba bapange bupuangane ne bikale ne mikalu, Paulo udi utungunuka wamba ne: mbabapeshe mudimu eu bua se: “bukole budi bupite bua pa tshibidilu buikale bua Nzambi ne kabuikadi bua kutudi tuetu.” (2 Kolinto 4:7, NW) Bushuwa, tudi mua kueyemena Yehowa bua atupeshe bukole butudi nabu dijinga bua kukumbaja mudimu wetu.

17. Mmalu kayi atuikala mua kupeta patudi tukuna ntete ya bulelela bua Bukalenge, ne bua tshinyi tudi anu ne bua kuikala ne ngikadilu muimpe?

17 Misangu mivule tudi ne bua kuenza bukole buetu buonso. Pamu’apa bidi mua kuikala bikole anyi kabiyi biakane bua kuyisha imue miaba to. Kudi miaba idi bantu bavule bamueneka kabayi basue kuteleja nansha kakese, bikale mene ne luonji. Tudi mua kuenza mudimu wa bungi miaba ya nunku kadi kakuyi bualu bua nsongo nansha bumue. Kadi mudimu wetu mukole kawakuya tshianana to. Vuluka ne: ntete iudi ukuna idi mua kupesha bantu diakalenga mpindieu ne muoyo wa tshiendelele mu matuku atshilualua. Mêyi a mu Musambu 126:6 (MMM) atu malelela misangu ya bungi: “Badi baya kukuna maminu benda badila, nebapingane ne bisumbu bia ntete benda bimba misambo.”

18. Mmunyi mutudi mua kushala badimuke ku diyisha dietu, ne bua tshinyi tudi ne bua kuenza nanku?

18 Tukunayi ne kalolo ntete ya bulelela bua Bukalenge dîba dionso ditudi tupeta mushindu. Katupu muoyo bua se: nansha mutudi tuetu ke badi bakuna ntete ne bamiamina mâyi, Yehowa ke udi uyikolesha. (1 Kolinto 3:6, 7) Kadi, anu mudi Yezu ne banjelu bakumbaja wabu mudimu, Yehowa mmutekemene bua tuetu kukumbaja mudimu wetu tshishiki. (2 Timote 4:5) Tuikalayi anu badimuke ku diyisha dietu, ku ngikadilu wetu ne ku tshisumi tshietu mu buambi. Bua tshinyi? Paulo udi wandamuna ne: ‘Bua pawenza nunku, neudisungile wewe ne bobu kabidi badi bumvua mêyi ebe.’​—1 Timote 4:16.

Mmalu kayi atudi balonge?

• Mmu mishindu kayi mudi mudimu wetu wa dikuna ukuama mamuma malenga?

• Mmunyi mudi Yezu Kristo ne banjelu baditue mu mudimu wa diamba lumu luimpe lelu?

• Bua tshinyi tudi ne bua kukuna bulelela bua Bukalenge ne kalolo?

• Patudi tupeta bantu kabayi basue kuteleja peshi badi ne luonji mu mudimu wetu wa buambi, ntshinyi tshidi ne bua kutusaka bua kunanukilamu?

[Nkonko ya dilonga]

[Tshimfuanyi mu dibeji 15]

Anu bu babidime ba mu Isalele wa kale, lelu bena Kristo badi bakuna ntete ya bulelela bua Bukalenge ne kalolo

[Tshimfuanyi mu mabeji 1617]

Bantemu ba Yehowa badi bapatula ne babanya mikanda mivule ya kulonga nayi Bible mu miakulu 340