Ndaku munda

Ndaku ku tshikebelu

Netupetele disanka dia tshiendelele mu diulu anyi pa buloba?

Netupetele disanka dia tshiendelele mu diulu anyi pa buloba?

Netupetele disanka dia tshiendelele mu diulu anyi pa buloba?

DISANKA diebe didiku nangananga dilondeshila muaba uudi musombele anyi? Bantu ba bungi badi mua kuamba ne: disanka dia muntu ditu dilondeshila bintu bu mudi: bukole bua mubidi, mushindu udiye wangata muoyo, ne malanda mimpe adiye nawu ne bantu bakuabu. Lusumuinu kampanda lua mu Bible ludi luamba ne: ‘Kudia anu matamba nkayawu padi dinanga kudi kutamba kudia munyinyi wa ngombe wa manyi padi lukuna buakane.’​—Nsumuinu 15:17.

Kukadi bidimu bia bungi, lukuna, tshikisu ne malu makuabu mabi mbiûle tente pa buloba apa. Kadi netuambe tshinyi bua diulu anyi muaba wa mu nyuma, udi bantu ba bungi bajinga bua kuya kunyima kua lufu luabu? Diulu ditu anu muaba wa ditalala dia bungi ne bupole, muaba utu kauyi tshimvundu nansha tshia mushindu kayi, anu mutu bantu ba bungi bamba anyi?

Bible udi ulongesha ne: Nzambi mmusombele mu diulu ne miliyo mivule ya bifukibua bia mu nyuma bitubu babikila ne: banjelu. (Matayo 18:10; Buakabuluibua 5:11) Batu bababikila kabidi ne: ‘bana balume ba Nzambi’ ba mu nyuma. (Yobo 38:4, 7) Banjelu ki mbiamu bia robot to, batu pabu mua kudienzela malu anu mutu bantu benza. Ke bua tshinyi buobu pabu badi mua kupangadika bua kuenza tshidi tshimpe anyi tshidi tshibi. Banjelu badiku mua kupangadika bua kuenza malu mabi anyi? Bidi mua kukemesha bamue bantu bua kumvua se: banjelu ba bungi bakatombokela Nzambi!​—Yuda 6.

Bantomboji mu diulu

Mpekatu wakabangila mu diulu pakatomboka muanjelu umue, wakaluabu kubikila ne: Satana (anyi Ntomboji) ne Diabolo (peshi Mushiminyinyanganyi wa malu). Muanjelu eu uvua ulonda dîyi dia Nzambi kumpala, kadi wakalua kusungula bua kuenza malu mabi. Pashishe wakatombueja bakuabu banjelu. Ke bualu kayi mu tshikondo tshia Noa, kumpala kua mvula wa kabutu, banjelu aba bakalonda Satana mu nyima.​—Diumvuija kuinshi bua Genese 6:2, NW; 2 Petelo 2:4.

Nzambi kakipata diakamue banjelu aba mu diulu to. Wakabalekela babuela bapatukamu munkatshi mua bidimu binunu bivule, kadi bikale pamu’apa ne amue malu avuabu babakandike. * Kadi pakafika tshikondo tshivua Nzambi mujadike, ‘bakabimansha’ panshi, ne tshipatshila tshia kulua kubabutula pashishe. Nenku dîyi diakafuma mu diulu diamba ne: “Bua bualu ebu, nuenu diulu ne badi basombamu, sankayi!” (Buakabuluibua 12:7-12, Muanda Mulenga Lelu) Banjelu ba lulamatu bakasanka bikole bualu bakumbusha bajudi bonso ba tshimvundu mu diulu!

Patudi tukonkonona malu adi bantu ba bungi kabayi bamanye aa, bidi bimueneka ne: kakuena mua kuikala ditalala dia bushuwa muaba wonso udi bifukibua bia lungenyi bipepeja mikenji ne mêyi a Nzambi to. (Yeshaya 57:20, 21; Yelemiya 14:19, 20) Kadi padi bifukibua bionso bia lungenyi bitumikila mikenji ya Nzambi, ditalala ne bupole bidi bivulangana. (Musambu 119:165; Yeshaya 48:17, 18) Nunku Bible udi uleja ne: bu bantu bonso bikale banange Nzambi ne bamutumikila, ne bikale banangangane, buloba buvua mua kuikala muaba wa kutshionkomokela ne kusankila.

Kadi ntshinyi tshitudi mua kuamba bua bantu badi babenga ku bukole bua kulekela malu mabi? Nebatungunuke amu ne kupangisha bantu badi basue kuenza disua dia Nzambi ne muoyo mujima bua kusombabu ku matshi talalaa anyi? Tòo, Nzambi neabumbushe pa buloba anu bu muakumbushaye banjelu babi mu diulu.

Buloba bulengeja

Nzambi wakamba ne: ‘Diulu didi nkuasa wanyi wa bukalenge ne buloba budi tshitekelu tshia muinshi mua makasa anyi.’ (Yeshaya 66:1) Bu mudi Nzambi muikale mutambe bunsantu, kakulekela malu mabi anyanga “tshitekelu tshia muinshi mua makasa” ende bua kashidi nansha. (Yeshaya 6:1-3; Buakabuluibua 4:8) Anu bu mudi mvese idi ilonda eyi ileja, Yehowa neumbushe bantu babi bonso pa buloba anu bu muakumbushaye nyuma mibi mu diulu.

‘Benji ba malu mabi nebabutudibue; kadi badi bindila Yehowa nebapiane buloba.’​—Musambu 37:9.

‘Badi ne mitshima miakane nebashikame mu buloba, badi ne mutshima umue mutoke nebajalame. Kadi nebajimije bantu babi pa buloba, nebumushepu bena tshitungu.’​—Nsumuinu 2:21, 22.

‘Bikalabu buakane bua Nzambi kupingaja makenga kudi badi banukengesha; ne bua kunupaye nuenu badi bakengeshibua dikisha popamue netu, ku dibuluibua dia Mukalenge Yezu paluaye mu diulu ne banjelo ba bukole mu kapia kadi kakenka. Neadisombuele kudi bantu badi kabayi bamanye Nzambi ne kudi badi kabayi batumikila lumu luimpe lua Mukalenge wetu Yezu; bobu aba nebapete dikenga, dibutuka dia tshiendelele mene, dia ku mêsu kua Mukalenge ne ku butumbi bua bukole buende.’​—2 Tesalonike 1:6-9.

“Buloba [anyi benji ba malu mabi] budi bujimina ne lukuka luabu kabidi; kadi yeye udi wenza mudi disua dia Nzambi udi ushalaku tshiendelele.”​—1 Yone 2:17.

Buloba nebuikale anu mu ditalala anyi?

Nansha mudi Bible uleja patoke ne: tshikondo tshidi Nzambi muanji mulekele bantu babi batungunuka tshidi ne mikalu yatshi, kadi mmunyi mutudi mua kujadika ne: buobu bamane kubabutula, kabakumueneka tshiakabidi? Patudi tutangila malu a kunyima kua Mvula wa kabutu wa mu tshikondo tshia Noa, tudi tumona ne: bantu babi bakatangalaka kabidi bikole, ke Nzambi kufikaye ne ku ditompakaja miakulu ya bantu bavua ne ngenyi mibi.​—Genese 11:1-8.

Bualu budi butamba kutujadikila ne: malu mabi kaakuikalaku kabidi mbua se: ki mbantu balombola kabidi malu pa buloba bu muakenzekabi kunyima kua Mvula wa kabutu to. Kadi, nebaalombole kudi Bukalenge bua Nzambi. Bu muikala Bukalenge ebu bulombuela malu aa mu diulu, buobu ke buikala mbulamatadi umuepele wa pa buloba. (Danyele 2:44; 7:13, 14) Nebumbushe ne lukasa muntu yonso wateta kuenza kabidi malu mabi. (Yeshaya 65:20) Ndekelu wa bionso nebushipe Satana Diabolo, mukebeshi wa malu mabi, pamue ne ba-demon bende anyi banjelu babi bakamulonda mu nyima.​—Lomo 16:20.

Kabidi, bantu bonso nebikale ne bintu bidi bisaka bamue bantu lelu bua kubunda bilumbu padibu babipangila. Ke biobi ebi: biakudia, bilamba, nzubu ne mudimu. Buloba bujima nebukudimuke mparadizu wa bufuke muikale ne bintu bia bungi bua bantu bonso.​—Yeshaya 65:21-23; Luka 23:43.

Bualu budi ne mushinga wa bungi mbua se: Bukalenge nebulongeshe bantu mushindu wa kusomba mu ditalala ne eku buenda bubafikisha ku bupuangane bua tshishiki. (Yone 17:3; Lomo 8:21) Pashishe, bilema anyi meji mabi kaakutatshisha kabidi bantu to. Nebatumikile Nzambi mu kalu konso, bikale ne disanka divule anu muvuabi bua muntu mupuangane Yezu. (Yeshaya 11:3) Yezu wakashala ne lulamatu kudi Nzambi nansha pavuaye mu mateta ne makenga makole, malu ikala kaayi mu mparadizu.​—Ebelu 7:26.

Tshidi bamue bantu bayila mu diulu

Bantu ba bungi batu babala Bible batu bamanye mêyi a Yezu aa: ‘Mu nzubu wa Tatu wanyi mudi miaba ya bungi ya kuikala; nenye kunulongoluela muaba.’ (Yone 14:2, 3) Mêyi aa kaenaku abengangana ne ditekemena dia muoyo wa kashidi mu mparadizu pa buloba anyi?

Tòo, malongesha aa kaena abengangana to; adi akumbajangana. Tshia kumpala, Bible udi wamba ne: anu bena Kristo bakese ba lulamatu 144 000 ke badi bajuka ku lufu bikale bifukibua bia mu nyuma, ne baya mu diulu. Bua tshinganyi badi baya mu diulu? Bualu badi benza tshisumbu tshia bantu bavua Yone mumone mu tshikena-kumona, ‘bakikala ne muoyo, ne bakakokesha ne Kristo bidimu tshinunu.’ (Buakabuluibua 14:1, 3; 20:4-6) Patudi tubafuanyikija ne miliyare ne miliyare ya badi pa buloba, bantu aba 144 000 badi anu “kasumbu kakese.” (Luka 12:32, MML) Bu mudibu bapete pabu ntatu itu nayi bantu bonso, nebikale mua “kutumvua pa butekete buetu” anu bu Yezu, pikalabu dîba diatuadijabu kulombola mudimu wa dilengeja nsombelu wa bantu ne malu a buloba.​—Ebelu 4:15, Mukanda wa Mvidi Mukulu.

Buloba mmuaba wasombela bantu kashidi

Pakafila Nzambi mulambu wa Yezu Kristo bua kupikula bantu, wakatuadija kusangisha bantu 144 000 kukadi bidimu bitue ku 2 000, ne malu adi aleja ne: bungi ebu bukadi bukumbane mpindieu. (Bienzedi 2:1-4; Galatia 4:4-7) Kadi mulambu wa Yezu kauvua anu bua mpekatu ya bantu 144 000 nkayabu to, “kadi bua ya bantu bonso kabidi.” (1 Yone 2:2, MML) Ke bualu kayi bantu bonso badi bitabuja Yezu badi ne ditekemena dia kupeta muoyo wa tshiendelele. (Yone 3:16) Bafue badi balale mu nkita badi Nzambi muvuluke, yeye neababishe ku lufu, ki mbua kuya mu diulu to, kadi bua kuikala ne muoyo pa buloba bulengeja bumana. (Muambi 9:5; Yone 11:11-13, 25; Bienzedi 24:15) Mmalu kayi ikalabu mua kupetamu?

Buakabuluibua 21:1-4 udi wandamuna ne: ‘Tangilayi, nzubu wa tshilulu wa Nzambi udi munkatshi mua bantu. Yeye neakupule tshinsonji tshionso ku mêsu kuabu; ne lufu kaluena luikalaku kabidi; madilu kaena ikalaku kabidi, nansha muadi nansha kanyinganyina kabidi; malu a kumudilu akumuka.’ (Tuetu mbadi baladike maleta.) Elabi meji tung: bantu bapikula ku lufu, ne kanyinganyinga ne muadi utulu lukebesha bua kashidi! Ku ndekelu, malu avua Yehowa mulongoluele buloba ne bantu ku ntuadijilu neakumbane bimpe bitambe.​—Genese 1:27, 28.

Tudi mua kusungula muoyo anyi lufu

Nzambi kavua muambile Adama ne Eva bua kusungula bua kuya mu diulu to. Tshiabu tshivuabu ne bua kusungula tshivua kutumikila Nzambi bua kushishabu kuikala ne muoyo wa tshiendelele mu mparadizu pa buloba anyi kubenga kumutumikila ne kufua. Kadi bakabenga kumutumikila ne bua nanku bakapingana ku ‘dimfuenkenya’ dia buloba. (Genese 2:16, 17; 3:2-5, 19) Nzambi kavuaku mulongolole bua bantu bonso kufua, kubuela mu lukita ne pashishe kuya kusombela mu diulu to. Nzambi wakafuka misumba ne misumba ya banjelu bua kusombelabu mu diulu; banjelu ki mbantu bafue babike ne baye mu diulu nansha.​—Musambu 104:1, 4; Danyele 7:10.

Ntshinyi tshitudi ne bua kuenza bua kupeta muoyo wa kashidi mu Mparadizu pa buloba? Tshia kumpala, tudi ne bua kulonga Bible. Yezu wakamba pavuaye usambila ne: ‘Eu udi muoyo wa tshiendelele, bua buobu bakumanye wewe, Nzambi umuepele mulelela, ne yeye uwakatuma, Yezu Kristo mene.’​—Yone 17:3.

Kutumikila dimanya adi mbualu bukuabu budi bukengela kuenza bua kupeta disanka dia kashidi mu mparadizu. (Yakobo 1:22-24) Bantu badi batumikila Dîyi dia Nzambi badi batekemena bua kudimuena ne abu abidi mushindu wakumbana milayi milenga bu mudi udi mu Yeshaya 11:9. Tudi tubalamu ne: ‘Kabiena bienzela bikuabu bintu bibi, kabiena bishipa bikuabu, mu mukuna wanyi wa tshijila wonso; bualu bua buloba nebuikale bûle tente ne kumanya kua Yehowa, bu mudi mâyi a mu mâyi manene abuikila miaba yawu yonso.’​—Tuetu mbadi baladike maleta.

[Mêyi adi kuinshi]

^ Bua kumanya tshivua Nzambi mulekele malu mabi mu diulu ne pa buloba, bala mukanda wa Dimanya didi difikisha ku muoyo wa kashidi dibeji dia 70-79, mupatula kudi Bantemu ba Yehowa.

[Bimfuanyi mu dibeji 7]

‘Bantu bakane nebapiane buloba, nebashikamemu tshiendelele.’​—Musambu 37:29