Ndaku munda

Ndaku ku tshikebelu

Mushindu wa kusemena pabuipi ne Nzambi

Mushindu wa kusemena pabuipi ne Nzambi

Mushindu wa kusemena pabuipi ne Nzambi

Yakobo 4:8 udi wamba ne: ‘Semenayi pabuipi ne Nzambi ne yeye neasemene pabuipi nenu.’ Yehowa Nzambi wakaleja mudiye musue bua bantu badie nende bulunda pakafilaye Muanende bua bualu buetu.

BUA kuleja dianyisha bua dinanga didi Nzambi muleje bantu, mupostolo Yone wakafunda ne: ‘Tuetu tudi banange [Nzambi], bualu bua yeye wakadianjila kutunanga.’ (1 Yone 4:19) Kadi bua tuetu kusemena pabuipi ne Nzambi, tudi ne bua kukumbaja amue malu. Malu aa mmafuanangane ne malu anayi adi atuambuluisha bua kusemena pabuipi ne muntu netu, atudi baleje mu tshiena-bualu tshishale. Tuakonkononayi mpindieu.

Tutangile ngikadilu ya Nzambi

Nzambi udi ne ngikadilu ya bungi, imue ya kudiyi idi mitambe kuikala ya pa buayi ndinanga, meji, buakane ne bukole. Meji ne bukole buende bidi bimuenekela bimpe menemene ku bintu bidi muulu mu tshibuashibuashi ne ebi bidi pa buloba apa, kubangila ku bikata bia mitoto binenanenayi too ne ku tutupa tupite bukese tua bintu: atome. Mufundi wa misambu wakamba ne: ‘Diulu didi diamba butumbi bua Nzambi; bia mu diulu bibaluluke bidi bimuenesha midimu ya bianza biende.’​—Musambu 19:1; Lomo 1:20.

Bifukibua bidi pabi bileja dinanga dia Nzambi. Tshilejilu, mushindu udi Nzambi mutufuke udi uleja ne: mmusue bua tuikale ne muoyo kabidi ne tuikale ne disanka. Mmutupeshe mushindu wa kusunguluja mekala, wa kulabula bintu ne kununkila, wa kuanyisha mijiki, wa kuseka, wa kuanyisha bulengele bua tshintu anyi bua muntu, mmutupeshe kabidi bipedi ne ngikadilu mikuabu mivule idi kayiyi mua kutupangisha bua kuikala ne muoyo nansha tuetu katuyi nayi. Bushuwa, Nzambi mmuena kalolo, muena malu malenga ne ngua dinanga dia bungi; ee, ngikadilu eyi ke idi yenza bua se: ikale “Nzambi wa disanka.”​—1 Timote 1:11, NW; Bienzedi 20:35.

Yehowa udi usanka bikole bua mushindu udiye wenza mudimu ne bumfumu buende ne dinanga dionso, usanka kabidi bua mudi bifukibua biende bia meji bibukokela bualu tshia kumpala mbimunange. (1 Yone 4:8) Bushuwa, Yehowa udi Mukalenge Mutambe Bunene, kadi udi wenzela bantu malu, nangananga basadidi bende ba lulamatu, anu mutu tatu wa dinanga wenzela bana bende. (Matayo 5:45) Udi ubenzela bualu buonso budi mua kubatutshisha diakalenga. (Lomo 8:38, 39) Anu mutukadi baleje, wakafila too ne muoyo wa Muanende mulela umue bua bualu buetu. Anu bua dinanga dia Nzambi ke patudi ne muoyo lelu ne ke patudi ne ditekemena dia muoyo wa kashidi.​—Yone 3:16.

Yezu mmutuambuluishe bua kujingulula bumuntu bua Nzambi bualu yeye wakidikija Tatuende bimpe menemene. (Yone 14:9-11) Kavuaku ukeba disanka diende nkayende nansha dikese, uvua utangila majinga a bakuabu ne uditeka pa muaba wabu. Umue musangu, bakatuadila Yezu muena mapapa mukuabu muikale kabidi ne tshikukumina. Anu muudi pebe mua kumona, muntu eu uvua mua kuikala kayi udiumvua bimpe to munkatshi mua bantu. Yezu wakaya nende kumpenga ne kumuondapilaye kuine aku. (Mâko 7:32-35) Utuku wanyisha bantu batu bumvua biudi umvua ne banemeka bunême buebe anyi? Biwikala utu ubanyisha, neusemene bua kashidi pabuipi ne Yehowa ne Yezu wewe mulonge malu a bungi adi abatangila.

Ela meji bua ngikadilu ya Nzambi

Muntu udi mua kuikala ne ngikadilu milenga be, kadi bua kumona mua kusemena kudiye, tudi ne bua kutuma meji etu onso kudiye. Ke mudibi kabidi bua Yehowa. Kuela meji bua ngikadilu yende, mbualu buibidi bua mushinga butudi ne bua kuenza bua kumona mua kusemena pabuipi nende. Mukalenge Davidi, muntu uvua munange Yehowa bikole ne uvua “mutshima [wa Yehowa] musue,” wakamba ne: ‘Ndi mvuluka matuku a diambedi, ndi ngelangana meji a bienzedi biebe bionso; ndi ngelangana meji a mudimu wa bianza biebe.’​—Bienzedi 13:22; Musambu 143:5.

Pautu utangila bintu bilenga bidi Nzambi mufuke anyi paudi ubala Dîyi dia Nzambi: Bible, utuku wela meji bua biudi umona ne biudi ubala bu muakenza Davidi anyi? Angata tshilejilu tshia muana udi ufuma ku dipeta mukanda wa kudi tatuende udiye munange bikole. Neenze tshinyi ne mukanda au? Kakuubala anu bia lukasa lukasa ne kuuteka mu kabadi to. Kadi, neaukonkonone bimpe bimpe, neakebe bua kumvua kalu ne kalu konso kadimu ne ngenyi mishilangane idimu. Bia muomumue, tudi ne bua kuangata Dîyi dia Nzambi ne mushinga, anu muvua mufundi wa misambu wenza. Wakimba ne: ‘Mona mundi munange mikenji yebe! Ndi ngelangana meji bualu buayi dinda too ne ku dilolo.’​—Musambu 119:97.

Diyukilangana dimpe dîba dionso

Diyukilangana dimpe ke mamuende wa malanda onso mimpe. Didi diumvuija kuakula ne kumanya mua kuteleja; ki ng’anu ne lungenyi nkayalu to, kadi ne mutshima wetu kabidi. Tutu tuakula ne Mufuki mu masambila, adi mikale diyuki ne Nzambi ne kanemu kuonso. Yehowa utu wanyisha masambila a bantu badi bamunange, bamusadila ne kabidi badi bitaba Yezu Kristo bu muleji-mpala Wende munene.​—Musambu 65:2; Yone 14:6, 14.

Kale, Nzambi uvua wakula ne bantu mu mishindu kabukabu, uvua wakula nabu mu bikena-kumona, mu bilota nansha mene mukana mua banjelo. Kadi lelu’eu, udi wakula ne bantu ku diambuluisha dia Dîyi diende difunda: Bible Munsantu. (2 Timote 3:16) Bible udi ne malu mimpe a bungi. Muntu udi mua kubala Bible dîba dionso didiye musue. Bantu badi mua kubala Dîyi dia Nzambi njila ne njila anu mutubu babala mukanda mubatumina. Ki ndikonyangaja mutubu bakonyangaja miyuki itu bantu balondelangana njila ne njila to. Nunku, angata Bible bu mikanda mivule misangisha pamue ya kudi Tatu webe munanga wa mu diulu, witabe bua ikale wakula nebe dituku dionso mu mikanda eyi.​—Matayo 4:4.

Tshilejilu, Bible udi uleja malu adi Yehowa umona makane ne adiye umona ne: mmabi. Udi umvuija malu adiye mulongoluele bantu ne buloba. Udi kabidi uleja malu adiye wenzela bantu ne bisamba bishilangane, bituadijile ku bena lulamatu badi bamutendelela too ne ku baluishi bende banene. Ku malu aa adiye muenzele bantu ne pashishe kuafundisha, Yehowa mmutuleje bimpe menemene tshidi bumuntu buende. Udi uleja dinanga diende, disanka, kanyinganyinga, udi umvua bibi bua dinyanguka dia bivuaye mulongolole, udi umvua tshiji, luse, udi utuleja malu adi amubungamija​—bushuwa, udi utuleja ngenyi yende ne bidiye umvua, ne malu adi akebesha bionso ebi—​uleja bionso ebi mu mushindu udi bantu mua kumvua kakuyi lutatu.​—Musambu 78:3-7.

Mmunyi mudi dibala mua kukuambuluisha kunyima kua wewe mumane kujikija kubala tshitupa tshia Dîyi dia Nzambi? Ne mmunyi muudi wewe muine mua kusemena pabuipi ne Nzambi? Tshia kumpala, ela meji bua malu audi mubale ne mulonge adi aleja ne: Nzambi mmuntu wa bushuwa, enza bua malu au alenge mutshima webe. Pashishe uleje Yehowa mu disambila ngenyi yebe ne meji audi nawu pa bidi bitangila malu audi mubale ne mushindu uwikala mua kuteta bua kuatumikila bua kukuambuluishawu. Ke diyukilangana ne Nzambi adi. Wewe muikale ne malu makuabu mu lungenyi luebe, kupangi kuatela mu masambila ebe to.

Enza malu mudi Nzambi ukuleja

Bible udi wamba bua bamue bantu ba lulamatu ba kale ne: bakenda ne Nzambi mulelela peshi bakenda kumpala kuende. (Genese 6:9; 1 Bakelenge 8:25) Mbuena kuamba tshinyi? Mbuena kuamba ne: dituku dionso bavua benza malu bienze anu bu se: Nzambi uvua ku luseke luabu. Bushuwa, bantu abu bavua bena mpekatu. Kadi bavua banange mikenji ne mêyi a Nzambi, ne bavua benza malu anu muvua Nzambi musue. Yehowa udi usemena pabuipi ne bantu ba mushindu’au, ne udi ubalama, anu mudibu bafunde mu Musambu 32:8 ne: ‘Nenkuyishe lungenyi, nenkuleje njila uudi ne bua kuendela, nenkupe meji patshidi dîsu dianyi kuudi.’

Wewe pebe udi mua kuenza bua Yehowa alue mulunda webe wa pa muoyo, mulunda udi wendakana nebe, ukulama ne ukupesha mibelu ya buledi. Muprofete Yeshaya wakamba bua Yehowa ne: ‘Udi ukuyisha bua wewe wikale ne diakalengele, udi ukulombola mu njila uudi ne bualu bua kuendelamu.’ (Yeshaya 48:17) Padiye utukuatshisha mushindu’eu, tudi tumvua ne: Yehowa udi “ku tshianza [tshietu] tshia balume,” anu muakumvua Davidi.​—Musambu 16:8.

Dîna dia Nzambi ke nshindamenu wa ngikadilu yende

Bitendelelu bia bungi ne nkudimuinu mivule ya Bible kabiena bitela dîna disunguluke dia Nzambi ne bimanyisha dîna edi kudi bantu to. (Musambu 83:18) Pabi, mu mifundu ya tshiena-Ebelu ya ku ntuadijilu, dîna edi Yehowa didimu misangu mitue bu ku 7 000 bijima! (Bualu budi kabuyi bumvuika mbua se: bakudimunyi ba Bible ba bungi badi banyisha bua kumbusha dîna dia Nzambi eku bashala balame mêna a nzambi ya bungi ya dishima idibu batele mu mifundu eyi ya ku ntuadijilu bu mudi Bâla, Bele, Melodaka ne nansha mene Satana!)

Bamue bantu badi bela meji ne: kumbusha dîna dia Nzambi mbualu bukese tshianana. Kadi elabi meji: mbikole anyi mbitekete bua kudia malanda mashême ne muntu udi kayi ne dîna? Mbikidilu anyi mêna a lumu bu mudi Nzambi ta Mukalenge (atubu babikila kabidi nzambi ya dishima) adi mua kuikala aleja bukole bua Yehowa, bukokeshi peshi bumfumu buende, kadi anu dîna diende ke didi dimusunguluja kakuyi dimubuejakaja ne nzambi mikuabu. (Ekesode 3:15; 1 Kolinto 8:5, 6) Dîna disunguluke dia Nzambi mulelela didi dileja ngikadilu ne malu ende. Muepiskopo Walter Lowrie wakambilamu ne: “Muntu udi kayi mumanye Nzambi ku dîna ki mmumumanye menemene bu muntu to.”

Angata tshilejilu tshia Maria, muena Katolike wa dilambu udi musombele mu ditunga dia Australie. Pakayikilaye ne Bantemu ba Yehowa bua musangu wa kumpala, Maria wakitaba bua Bantemu kumulejabu muaba udi dîna dia Nzambi mu Bible. Ntshinyi tshiakenzaye pashishe? Udi wamba ne: “Pangakamona dîna dia Nzambi bua musangu wa kumpala mu Bible, ngakadila muadi. Ngakasanka bikole bua mumvua mumanye ne mupete mushindu wa kuenza mudimu ne dîna disunguluke dia Nzambi.” Maria wakatungunuka ne kulonga Bible, ne bua musangu wa kumpala katshia bamulela, wakafika ku dimanya ne: Nzambi mmuntu, ne wakadia nende malanda a kashidi.

Bushuwa, tudi mua ‘kusemena pabuipi ne Nzambi’ nansha mutudi katuyi mua kumumona ne mêsu. Tudi mua “kumona” bumuntu buende butambe bulenga mu lungenyi luetu ne mu mutshima wetu ne kutuambuluishabi bua kumunanga bikole. Dinanga dia nunku “didi tshisuikidi tshipuangane tshia buobumue.”​—Kolosai 3:14, NW.

[Kazubu/​Tshimfuanyi mu dibeji 6]

Paudi unanga Yehowa, yeye pende udi ukunanga

MALANDA atu anu a kubidi. Patudi tusemena pabuipi ne Nzambi, udi pende usemena pabuipi netu. Tangila muvuaye umona bantu babidi bakulakaje aba: Shimeona ne Ana, Bible mmuakule bimpe be buabu bonso babidi. Luka mufundi wa Evanjeliyo udi utulondela ne: Shimeona uvua ‘muntu muakane ne mutumikidi wa mêyi’ uvua muindile difika dia Masiya. Yehowa wakamona ngikadilu milenga eyi ya Shimeona ne wakananga muntu mukulakaje eu ne kumumanyisha ne: ‘Wewe kuena ufua too ne pawamona Kristo.’ Yehowa wakakumbaja mulayi wende eu ne wakalombola Shimeona too ne muaba uvua Yezu patshivuaye muana wa mu diboko, tshikondo tshivuabu balue nende kudi baledi bende ku ntempelo mu Yelushalema. Bu muvuaye ne disanka ne dianyisha dia bungi, Shimeona wakambula muana mu maboko ende, kusambilaye ne: ‘Mukalenge, mpindieu wewe udi ulekela mupika webe aye biende talalaa bu muwakuamba; bualu bua mêsu anyi akumona lupandu luebe.’​—Luka 2:25-35.

Anu ‘pa dîba adi,’ Yehowa wakaleja muvuaye munange kabidi Ana (ukavua ne bidimu 84), e kumufikishaye pende muaba uvua Yezu. Bible udi utuambila ne: mukaji mukamba eu uvua bantu banyishe bikole uvua ulua misangu yonso mu ntempelo bua ‘kutendelela’ Yehowa. Bu muvuaye ne dianyisha dia bungi, wakela Yehowa tuasakidila bua malu mimpe ende a kukema anu bu muakenza Shimeona, pashishe wakalondela malu a muana au ‘bonso bavua batekemene bupikudi bua Yelushalema’ ku diambuluisha dia muine muana eu.​—Luka 2:36-38.

Bushuwa, Yehowa wakamona muvua Shimeona ne Ana bamunange ne bamutshina ne kabidi muvuabu batume anu lungenyi ku mushindu uvua malu avuaye mulongolole ne bua kukumbana. Anji amba tung, miyuki eyi ya mu Bible kayenaku ikusaka bua kusemena pabuipi ne Yehowa anyi?

Yezu uvua pende umona bumuntu busokome bua munda mua muntu anu bu Tatuende. Pavuaye ulongesha mu ntempelo, wakamona ‘mukaji mupele wa mu lufuila’ wela patupu “tukuta tubidi [tua mushinga mukese be]” mu tshibutshilu. Bilondeshile bantu bakuabu bavua bamone bualu ebu, dipa diende edi kadivuaku ne mushinga nansha mukese, kadi kudi Yezu, dipa edi divua ne mushinga. Wakatumbisha mukaji eu bualu wakafila makuta ende onso avuaye nawu. (Luka 21:1-4) Ke bua tshinyi tudi mua kuikala bajadike ne: Yehowa ne Yezu badi batuanyisha patudi tubapesha tshietu tshionso tshidi tshitambe buimpe, nansha dipa dietu diodi dikale dikese peshi dinene.

Nansha mudi Nzambi usanka bua bantu badi bamunange, udi unyingalala padi bantu bamutombokela ne batuadija kuenza malu mabi. Genese 6:6 udi utuambila ne: “Mutshima wa Yehowa wakanyingalala” bua malu mabi avua bantu benza bangabanga ne Mvula wa kabutu wakaloka mu tshikondo tshia Nowa. Kunyima, Musambu 78:41 udi wamba ne: njila ne njila bena Isalele ba bupidia “bakateta Nzambi, bakatatshisha wa Tshijila wa bena Isalele.” Bushuwa, Nzambi kêna “Mufuki wa bionso” udi ulengulula malu, kayi umvua bualu nansha bumue bumutonda to. Udi muntu wetu wa bushuwa eu, ne meji ende mmashindame peshi ki mmatekesha bua dipanga bupuangane anu mutubi bua tuetu bantu nansha.

[Bimfuanyi mu dibeji 7]

Kuela meji bua bintu bidi Yehowa mufuke mmushindu umue wa kusemena pabuipi nende