Ndaku munda

Ndaku ku tshikebelu

Mmunyi mudi ditalala dia Kristo mua kukokesha mu mitshima yetu?

Mmunyi mudi ditalala dia Kristo mua kukokesha mu mitshima yetu?

Mmunyi mudi ditalala dia Kristo mua kukokesha mu mitshima yetu?

‘Ditalala dia Kristo dinukokeshe mu mitshima yenu; dinuakabikidibuamu kabidi mu mubidi umue.’​—KOLOSAI 3:15.

1, 2. Mmu mushindu kayi mudi ‘ditalala dia Kristo’ dikokesha mu mutshima wa muena Kristo?

 KUKOKESHA mmuaku utu kawuyi usankisha bantu ba bungi to, bualu padibu baumvua badi batuma lungenyi ku dienzeja bantu malu ku bukole. Bamue badi mua kumona mubelu uvua Paulo mupeshe bena Kristo nende ba mu Kolosai wa se: ‘Ditalala dia Kristo dinukokeshe mu mitshima yenu’ bu udi kawuyi mukumbane to. (Kolosai 3:15) Katuena ne tshipedi tshia budisunguidi anyi? Bua tshinyi tudi ne bua kulekela tshintu tshikuabu anyi munga muntu ukokesha mu mitshima yetu?

2 Paulo kavua wambila bena Kolosai bua kuikalabu bapika ba budisunguidi buabu bua malu to. Muaku wa mu tshiena-Greke udibu bakudimune ne: ‘kukokesha’ mu Kolosai 3:15 udi upetangana ne muaku mutuishi wa dinaya kampanda uvua ufila difutu kudi bena manaya a ditembangana a mu tshikondo atshi. Banayi bavua ne ndambu wa budikadidi bilondeshile mikenji ya dinaya, kadi ku ndekelu, mutuishi au ke uvua uleja muntu uvua mulonde mikenji ne mupatuke wa kumpala mu dinaya adi. Bia muomumue, tudi ne budikadidi bua kuangata mapangadika a bungi, kadi patudi tuangata, ditalala dia Kristo didi ne bua kuikala misangu yonso “mutuishi” anyi (anu mudi mukudimunyi Edgar Goodspeed mukudimune) bu “bukole budi bukokesha” mu mitshima yetu.

3. ‘Ditalala dia Kristo’ ntshinyi?

3 ‘Ditalala dia Kristo’ ntshinyi? Mbupole anyi mutshima mutukije utudi tupeta patudi tulua bayidi ba Yezu ne patudi tumanya ne: Yehowa Nzambi ne Muanende mbatunange ne badi batuanyisha. Pakavua Yezu pa kushiyangana ne bayidi bende, wakabambila ne: ‘Ndi nnupa ditalala dianyi. Mitshima yenu kayizakadi, kayitshinyi.’ (Yone 14:27) Kukadi bidimu bitue ku 2 000, ditalala edi ditu munkatshi mua bela manyi ba lulamatu badi benza mubidi wa Kristo, ne lelu balunda babu, tuamba ne: “mikoko mikuabo” badi pabu nadi. (Yone 10:16) Ditalala edi didi ne bua kuikala bukole budi bukokesha mu mitshima yetu. Patudi mu ntatu mikole, didi mua kutuambuluisha bua kubenga kufua ne buôwa anyi kupampakana kupitshisha. Tumonayi mudi ditalala edi diambuluisha padibu batukengesha, patudi ne kanyinganyinga ne patudi tudimona katuyi ne mushinga.

Padibu batukengesha

4. (a) Mmushindu kayi uvuabu bakengeshe Yezu? (b) Ntshinyi tshidi bena Kristo benza bua makenga adibu babakengeshe nawu?

4 Mukalenge Solomo wakamba ne: “Muntu [mmukokeshe] mukuabo bua kumukengesha.” (Muambi 8:9, MMM) Yezu uvua mumanye bulelela bua mêyi aa. Pavuaye mu diulu, wakamona makenga manene avua bantu bakengesha nawu bakuabu. Pakaluaye pa buloba, bakamukengesha bikole, yeye muntu uvua kayi ne mpekatu nansha umue, kumubandabu ne: uvua mupende Nzambi, ne kumushipabu bu muena tshibawu. (Matayo 26:63-66; Mâko 15:27) Lelu’eu, dikengesha bantu ditshidi anu dienda ditangalaka, ne bena Kristo balelela mbakenge pabu bikole bia dikema, bualu ‘bisamba bionso mbilue nabu lukuna.’ (Matayo 24:9) Kadi, nansha muakabenzelabu malu makuate ne buôwa mu maloko manene a bena Nazi muvua bantu bafua bu tunkenene ne mu miaba ivuabu benzejangana midimu mikole kudi bena URSS, nansha muvuabu babakengeshe kudi bisumbu bia bantu, babashiminyine malu, ditalala dia Kristo ndibambuluishe bua kushalabu bashindame. Mbidikije Yezu muena bualu butudi tubala ne: ‘Pakamupendabu, yeye kakabapenda kabidi; pakakengaye, yeye kakabakanyina, kadi wakadifila mu bianza bia udi ulumbulula biakane.’​—1 Petelo 2:23.

5. Patudi tumvua bamba ne: badi bakengesha muanetu kampanda mu tshisumbu, ntshinyi tshitudi ne bua kuenza kumpala?

5 Pamu’apa tudi mua kuela meji ne: mbenzele muanetu kampanda muena Kristo bualu bubi mu tshisumbu. Mu bualu bua mushindu’eu, tudi mua kumvua anu bu Paulo wakamba ne: ‘Mmuntu kayi udi mulenduishibue, ne tshiji tshianyi katshiyi tshitema?’ (2 Kolinto 11:29) Ntshinyi tshitudi mua kuenza? Tudi ne bua kudiebeja ne: ‘Badi bamukengesha bulelela anyi?’ Misangu ya bungi katutu bamanye malu onso to. Tudi mua kubanga kunyingalala kunyima kua tuetu bamane kuteleja muntu udi wamba mudiye mumanye bualu abu bimpe. Kadi Bible udi utuambila ne: ‘Mutshimbakanyi udi witabuja dîyi dionso.’ (Nsumuinu 14:15) Nanku tudi ne bua kuikala ne budimu.

6. Ntshinyi tshitudi mua kuenza patudi tuela meji ne: badi benzela bakuabu malu mabi mu tshisumbu?

6 Kadi tufuanyikije ne: udi wela meji ne: badi benda bakukengesha wewe muine. Ntshinyi tshidi muntu udi ne ditalala dia Kristo mu mutshima wende ne bua kuenza? Tudi mua kumona ne: mbimpe kuyikila ne muntu utudi tuela meji ne: mmutuenzele bibi. Pashishe, pamutu pa tuetu kuyikila bualu abu ne muntu mukuabu, bua tshinyi kubenga kubuambila Yehowa mu disambila ne kushalabu bamueyemene, batekemene se: neendeshe malu awu bimpe bua dimue dituku babanga kutuenzela adi makane? (Musambu 9:10; Nsumuinu 3:5) Kunyima kua tuetu bamane kuenza nunku, bidi mua kutulomba bua kumbusha bualu ebu mu mutshima wetu ne kushala ‘bapuwe.’ (Musambu 4:4) Misangu ya bungi, mubelu wa Paulo eu newikale ne mushinga: ‘Nulejangane lutulu, nulekelelangane mibi yenu, bikala muntu ne mukuabu tshilumbu; bu muakanubuikidila Mukalenge mibi yenu; nuenu nuenze muomumue kabidi.’​—Kolosai 3:13.

7. Ntshinyi tshitudi ne bua kuvuluka misangu yonso mu malanda etu ne bana betu?

7 Tudi ne bua kuvuluka ne: nansha tuetu tuenza tshinyi, nansha mutudi katuyi mua kukokesha bikadi bienzeke, tudi ne mushindu wa kukokesha bitudi tuetu mua kuenza. Tuetu badidinge benze bibi bualu tudi tuela meji ne: badi batukengeshe, bibi ebi bidi mua kunyanga ditalala dietu bikole kupita mene bualu bubi butudi tuela meji ne: mbatuenzele abu. (Nsumuinu 18:14) Tudi mene nansha mua kulenduka, kufika too ne ku dilekela kudisangisha ne tshisumbu too ne patuamona ne: balekedi ditukengesha. Mufundi wa Misambu wakamba ne: bua badi banange mikenji ya Yehowa, “kakuena tshidi mua kubalenduisha.” (Musambu 119:165) Tshidibi, muntu yonso eu utu anu ne ende malu mabi atubu bamuenzela imue misangu. Malu a buena aa kaakupangishi bua kusadila Yehowa to. Kadi enza bua ditalala dia Kristo dikokeshe mu mutshima webe.

Patudi ne tunyinganyinga tukole

8. Ng’amue malu kayi adi alela tunyinganyinga, ne tuotu patu tudi mua kufikisha ku tshinyi?

8 Bantu ba bungi badi ne tunyinganyinga tukole mu ‘matuku a ku nshikidilu’ aa. (2 Timote 3:1) Bulelela, Yezu wakamba ne: ‘Kanutambi kuelangana meji a muoyo wenu ne: Netudie tshinyi? Ne a mibidi yenu ne: Netuluate tshinyi?’ (Luka 12:22) Kadi dibungama dionso kaditu anu bua bintu to. Lota uvua “mubungame” bikole bua buenzavi buvua mu Sodoma. (2 Petelo 2:7, MMM) Paulo uvua ‘usumpakana bua [bisumbu] bionso.’ (2 Kolinto 11:28, MMM) Bua dipampakana divua nadi Yezu butuku bua muladilu wa lufu luende, ‘luanga luakapatuka mamata manene pambidi pende bu mashi amata panshi.’ (Luka 22:44) Mbiumvuike bimpe ne: dipampakana dionso ki ntshimanyinu tshidi tshileja ne: ditabuja dia muntu au nditekete to. Kadi nansha diodi dikebesha kudi tshinyi anyi tshinyi, dipampakana peshi disumpakana diodi dikole ne dishale dia munanunanu, didi mua kutunyangila ditalala. Dipampakana ditu dipite bamue bukole, dibafikishe ku didimona kabayi bakumbane bua kukumbaja malu adi malombibue bua kusadila Yehowa. Bible udi wamba ne: “Lutatu mu mutshima wa muntu ludi lumunemeshila bujitu.” (Nsumuinu 12:25) Nanku ntshinyi tshitudi mua kuenza bituikala ne tunyinganyinga?

9. Ng’amue mapangadika kayi mimpe adi muntu mua kuangata bua kukepesha kanyinganyinga anyi dipampakana, kadi mbiledi kayi bia tunyinganyinga bitudi katuyi mua kujikija?

9 Mu amue malu, tudi mua kuangata mapangadika adi makumbanyine. Bikala bubedi kampanda ke budi butukebele tunyinganyinga, mbimpe kutangila tshilumbu etshi bimpe ne meji, nansha mudi malu a nunku atangila muntu nkayende. * (Matayo 9:12) Bikala majitu a bungi matutshiokeshe, bidi mua kuikala biakane bua kupesha bakuabu amue a kudiwu bua bakuambuluishe. (Ekesode 18:13-23) Kadi tudi mua kuamba tshinyi bua bantu bu mudi baledi badi ne majitu a bungi adibu kabayi mua kulekela muntu mukuabu? Netuambe tshinyi bua muena Kristo udi ne mukaji anyi mulume kayi muena Kristo? Netuambe tshinyi bua dîku didi ditata bikole bua kupeta mfranga anyi didi disombele muaba udi mvita? Bulelela, katuena mua kujikija malu onso adi alela tunyinganyinga mu tshikondo etshi nansha. Kadi, tudi mua kulama ditalala dia Kristo mu mitshima yetu. Mmushindu kayi?

10. Mmishindu kayi ibidi idi muena Kristo mua kukeba bua kukepesha tunyinganyinga?

10 Bua kujikija bualu ebu, mbimpe kukeba busambi mu Dîyi dia Nzambi. Mukalenge Davidi wakafunda ne: ‘Mu divulangana dia matata munda muanyi, busambi buebe budi busankisha mutshima wanyi.’ (Musambu 94:19) Tudi mua kupeta ‘busambi’ bua Yehowa mu Bible. Kubala mukanda eu mufundisha ku nyuma wa Nzambi pa tshibidilu nekutuambuluishe bua kulama ditalala dia Kristo mu mitshima yetu. Bible udi wamba ne: ‘Teka bujitu buebe pambidi pa Yehowa, ne yeye neakukoleshe; kêna witabuja tshiendelele bua bantu bakane banyungishibue.’ (Musambu 55:22) Bia muomumue, Paulo wakafunda ne: ‘Lekelayi kuditatshisha ku bualu bumue; kadi mu malu onso ku ditendelela ne ku disengelela numanyishe Nzambi bua milombu yenu ne disakidila. Ne ditalala dia Nzambi didi ditamba dijingulula dionso dia bantu, nedilame mitshima yenu ne meji enu mu Kristo Yezu.’ (Filipoi 4:6, 7) Kuikala kusambila pa tshibidilu ne tshisumi nekutuambuluishe bua kulama ditalala dietu.

11. (a) Ntshinyi tshidi tshileja ne: Yezu uvua tshilejilu tshilenga bua bidi bitangila disambila? (b) Mmunyi mutudi ne bua kuangata disambila?

11 Yezu Kristo uvua tshilejilu tshilenga mu muanda eu. Imue misangu uvua usambila Tatuende wa mu diulu munkatshi mua mêba a bungi. (Matayo 14:23; Luka 6:12) Disambila diakamuambuluisha bua kutantamena ntatu mipite bukole. Butuku bua muladilu wa lufu luende, kanyinganyinga kakole kakamukuata. Kadi ntshinyi tshiakenzaye? Wakasambila “bikole.” (Luka 22:44) Eyowa, Muana mupuangane wa Nzambi uvua muenji wa masambila. Ke bualu kayi bayidi bende bapange bupuangane badi ne bua kuikala ne tshibidilu tshia kusambila bikole. Yezu wakalongesha bayidi bende bua “kusambila diba dionso kabayi balekela.” (Luka 18:1, MMM) Disambila mmushindu mulelela ne muakane wa kuyikila ne Muntu udi mutumanye bimpe kupita mutudi badimanye. (Musambu 103:14) Tuetu basue kulama ditalala dia Kristo mu mitshima yetu, ‘netusambile dîba dionso.’​—1 Tesalonike 5:17, MMM.

Mushindu wa kutshimuna matekete etu

12. Mbua malu kayi budi bamue mua kumona ne: mudimu udibu benzela Nzambi kawena mukumbane?

12 Yehowa udi wangata yonso wa ku basadidi bende ne mushinga wa bungi. (Diumvuija kuinshi bua Hagai 2:7, NW) Kadi bantu ba bungi kabatu bitaba bualu ebu to. Bamue batu bateketa mu mikolo bua bukulakaje, majitu a bungi mu dîku anyi bua masama. Bakuabu batu badimona bena diakabi bua ntatu mikole ivuabu bapete ku buana. Banga pabu badi mua kuikala balubakana bua bilema bivuabu benze kale, bela meji ne: Yehowa kêna mua kubafuila luse to. (Musambu 51:3) Tshia kuenza ntshinyi bua meji a mushindu’eu?

13. Mbusambi kayi budi Bible ufila bua aba badi badimona kabayi bakumbane?

13 Ditalala dia Kristo neditujadikile ne: Yehowa mmutunange. Tudi mua kuenza bua ditalala edi dikale tshiakabidi mu mitshima yetu tuetu belangana meji pa muanda eu se: Yezu kavuaku muanji kuamba ne: udi upima mushinga wetu padiye ufuanyikija bitudi tuenza ne bidi bakuabu benza nansha. (Matayo 25:14, 15; Mâko 12:41-44) Kadi wakatamba kuimanyina pa lulamatu. Wakambila bayidi bende ne: ‘Wananukila too ne ku nshikidilu neasungidibue.’ (Matayo 24:13) Yeye muine “bakamulengulula” kudi bantu, nansha nanku uvua mujadike bimpe bua se: Tatuende uvua mumunange. (Yeshaya 53:3; Yone 10:17) Ne wakambila bayidi bende ne: buobu pabu bavua banangibue bikole. (Yone 14:21) Bua kujadika bualu ebu, Yezu wakamba ne: ‘Kabatu bapana mishamisha ibidi ku dikuta dikese anyi? Mushamusha umue kawena upona panshi, anu pitabuja Tatu wenu. Nsuki ya ku mitu yenu menemene idi mibala yonso. Nunku kanutshinyi, mushinga wenu udi mutambe wa mishamisha ya bungi.’ (Matayo 10:29-31) Bulelela, aa mmêyi adi atujadikila ne: Yehowa mmutunange bikole!

14. Ntshijadiki kayi tshidi tshituleja ne: Yehowa udi wangata yonso wa kutudi ne mushinga?

14 Yezu wakamba kabidi ne: ‘Kakuena muntu udi mumanye mua kudivuila kundi, bikala Tatu wakuntuma kayi mumukoke.’ (Yone 6:44) Bu mudi Yehowa mutukoke bua kulonda Yezu, udi musue bua tuetu kupanda. Yezu wakambila bayidi bende ne: “Tatu wenu wa mu diulu kena musue muana umue wa mu bana aba bakese afue.” (Matayo 18:14) Nunku, biwikala usadila Nzambi ne mutshima mujima, udi mua kusanka bua midimu yebe mimpe. (Galatia 6:4) Biwikala ulubakana bua bilema biuvua muenze kale, ikala mujadike ne: Yehowa “neatambe” kubuikidila bantu badi balekela dienza mpekatu. (Yeshaya 43:25; 55:7) Bikalaku kudi bualu budi bukutekeshe mu mikolo, vuluka ne: ‘Yehowa udi pabuipi ne bantu badi ne mitshima idi itamba kunyingalala, udi usungila badi ne mitshima ya majiya.’​—Musambu 34:18.

15. (a) Mmunyi mudi Satana ukeba kunyanga ditalala dietu? (b) Ndishindika kayi ditudi mua kuikala nadi bua Yehowa?

15 Dijinga dikole dia Satana ndia kunyanga ditalala diudi nadi. Yeye ke utu mukebeshe mpekatu udi bantu bapiane utudi tuetu bonso tuluangana nende eu. (Lomo 7:21-24) Mmusue bua wewe kuela meji ne: bua bilema biebe Yehowa kêna mua kuanyisha mudimu uudi umuenzela nansha. Kulekedi Diabolo ukutekesha mu mikolo to. Ikala mumanye mayele ende, ne enza bua dimanya edi dikusake bua kutantamena mateyi ende. (2 Kolinto 2:11; Efeso 6:11-13) Manya ne: ‘Nzambi udi upita mitshima yetu bunene, ne udi mumanye malu onso.’ (1 Yone 3:20) Nzambi kêna umona anu bilema bietu to. Udi kabidi umona meji atudi nawu ne bipatshila bietu. Nenku mêyi a mufundi wa Misambu aa adi mua kukusamba: ‘Yehowa kêna wipata bantu bende, kêna ulekela ba mu bupianyi buende.’​—Musambu 94:14.

Tudi mu buobumue mu ditalala dia Kristo

16. Bua tshinyi tudi tuamba ne: katuena nkayetu mu ditantamena ntatu?

16 Paulo wakafunda ne: tudi ne bua kulekela ditalala dia Kristo dikokesha mu mitshima yetu bualu ‘tuakabikidibuamu kabidi mu mubidi umue.’ Bena Kristo bela manyi bavua Paulo mufundile bavua babikidibue bua kuenzabu pabu mubidi wa Kristo, anu mudi bashadile bela manyi lelu. Balunda babu “mikoko mikuabo” badi badisangisha nabu mu buobumue bikale “tshisumbu tshimue” tshilombola kudi “mulami umue” Yezu Kristo. (Yone 10:16) Lelu’eu, bantu miliyo mivule ba mu “tshisumbu” etshi pa buloba bujima badi balekela ditalala dia Kristo dikokesha mu mitshima yabu. Kumanya se: katuena nkayetu kudi kutusaka bua kutantamena ntatu. Petelo wakafunda ne: ‘Nutantamene [Satana] bajalame mu ditabuja dienu; bualu bua nudi bamanye ne: makenga [a] momumue adi makumbajibue mu bana benu ba mu Kristo badi pa buloba ebu.’​—1 Petelo 5:9.

17. Ntshinyi tshidi ne bua kutusaka bua kulekela ditalala dia Kristo dikokesha mu mitshima yetu?

17 Nunku, tuetu bonso tudienzeje bua kuikala ne ditalala, dimuma edi dia mushinga mukole dia nyuma muimpe wa Nzambi. (Galatia 5:22, 23) Aba badi Yehowa usangana kabayi katoba anyi tshilema ne bikale mu ditalala, neabapeshe muoyo wa tshiendelele mu buloba bukudimuna mparadizu muikala buakane. (2 Petelo 3:13, 14) Bushuwa tudi ne bua kulekela ditalala dia Kristo dikokesha mu mitshima yetu.

[Mêyi adi kuinshi]

^ tshik. 9 Imue misangu, mabedi kampanda bu mudi disama dikole dia mutu adi mua kukebesha tunyinganyinga anyi kutukolesha mene.

Udi muvuluke anyi?

• Ditalala dia Kristo ntshinyi?

• Mmunyi mudi ditalala dia Kristo mua kukokesha mu mitshima yetu padibu batuenzela bibi?

• Mmunyi mudi ditalala dia Kristo dituambuluisha bua kutantamena tunyinganyinga?

• Mmunyi mudi ditalala dia Kristo ditusamba patudi tudimona bu bantu badi kabayi ne mushinga?

[Nkonko ya dilonga]

[Tshimfuanyi mu dibeji 15]

Pavua Yezu kumpala kua bantu bavua bamubanda, wakashala mueyemene Yehowa

[Tshimfuanyi mu dibeji 16]

Anu mudi Tatu ukongoloja bimpe muanende, busambi bua Yehowa budi mua kupolesha tunyinganyinga tuetu

[Tshimfuanyi mu dibeji 18]

Ditantamena ntatu didi ne mushinga wa bungi ku mêsu kua Nzambi