Ndaku munda

Ndaku ku tshikebelu

Mudi malu a pa buloba mua kulengela

Mudi malu a pa buloba mua kulengela

Mudi malu a pa buloba mua kulengela

TSHIKANDAKANDA kampanda tshiakamba ne: “Bua mu bidimu binunu bibidi ebi ne bikuabu bikadi bipite, muntu umu’epele udi mutambe bonso, n’Yezu wa mu Nazaleta.” (Time) Bantu binunu ne binunu bavua bajinga malu makane bakamona Yezu pa buloba, bakajingulula ne: uvua muntu munene, ne uvua uditatshisha bua bakuabu. Ke bualu kayi kabiena bitukemesha pakajingabu kumuteka mfumu. (Yone 6:10, 14, 15) Kadi anu bu mutuamonyi mu tshiena-bualu tshia kumpala, Yezu wakabenga bua kubuela mu malu a tshididi.

KUVUA malu asatu avua masake Yezu bua kubenga bumfumu buvuabu bajinga kumupesha: bua kumpala: mbua mushindu utu Tatuende umona didienzela malu dia bantu (bukalenge bua bantu); buibidi: Yezu uvua mumanye ne: kuvua bantu bavua kabayi bamueneka bavua benzela malu muinshimuinshi bua kupumbisha bionso bidi bantu benza bua kulengeja malu pa buloba; buisatu: ndipangadika dia Nzambi dia kuenza mbulamatadi wa mu diulu wakokesha buloba bujima. Tuetu bakonkonone bimpe malu asatu aa, netumanye tshidi bantu kabayi bafikila ku diakaja malu pa buloba. Netumanye kabidi mualuawu kulongoloka.

Bantu badi mua kudiludika anyi?

Nzambi wakapesha bantu bukenji bua kukokesha nyama yonso dîba diakabafukaye. (Genese 1:26) Kadi bua bantu, Nzambi yeye nkayende uvua udikokeshilabu. Adama ne Eva (bantu ba kumpala) kabavua ne bua kudia bimuma bia “mutshi wa lungenyi lua kujingulula malu mimpe ne malu mabi” to, bionso ebi bua kuleja menemene ne: bavua bakokela Nzambi. (Genese 2:17) Pabi, Adama ne Eva bakakuata mudimu bibi ne tshipedi tshia kudisunguila malu, e kupangabu kutumikila Nzambi. Kudia tshimuma tshia mutshi au tshivua buivi. Tshivua kutombokela bumfumu bua Nzambi. Bilondeshile mumvuija adi kuinshi mu Genese 2:17 mu Bible wa Jérusalem, Adama ne Eva bakakeba “budikadidi buonso bua kuenza malu, baleja muvua muntu kayi witaba ne: mbamufuke to . . . Mpekatu wa ntuadijilu uvua ditombokela dia bukokeshi bua Nzambi.”

Bua tshilumbu etshi tshia dijinga didienzela malu, Nzambi wakalekela Adama ne Eva ne bana babu bua kusungulabu njila uvuabu basue ne kudielela mikenji ya tshidi tshimpe ne tshibi. (Musambu 147:19, 20; Lomo 2:14) Ke dîba mene diakatuadija muntu kudienzela malu. Kadi muntu wakakaja malu anyi? Bidimu binunu bia bungi bikadi bipite mbijadike se: kakuena tshia nsongo tshidi bantu benze to. Muambi 8:9 udi wamba ne: ‘Bantu badi ne bumfumu badi bakengesha bantu nabu.’ (Mukanda wa Mvidi Mukulu [Mishonyi, MMV]) Dikokesha dibi dia bantu edi didi dishindika mudi Yelemiya 10:23 muikale wamba bulelela: “[Yehowa], ndi mumanye ne: muntu kena mfumu wa njila udiye ulonda, muntu wendenda ewu kena ne bukole bua kuludika makasa ende.” (Mukanda wa Mvidi Mukulu [Katolike, MMM]) Malu adi menzeke pa buloba mmaleje ne: bantu kabena ne mushindu wa kudilombola Mufuki kayi mubambuluishe to.

Yezu uvua witaba mmuenenu eu. Kavua musue kupua Nzambi muoyo pavuaye wenza malu to. Wakamba mene se: ‘Tshitu ngadienzela bualu, kadi ntu ngamba anu malu akunyisha Tatu.’ (Yone 4:34; 8:28, 29) Nenku Yezu wakabenga kuangata bumfumu kudi bantu bualu Tatuende kavua mumuambile bua kubuangata to. Kadi kabiena biumvuija ne: uvua ubenga kuambuluisha bantu nansha. Uvua wenza muende muonso bua bantu bikale bimpe menemene tshikondo atshi ne mu matuku avua kumpala. Wakafila mene muoyo wende bua bantu. (Matayo 5:3-11; 7:24-27; Yone 3:16) Yezu uvua mumanye ne: “tshintu tshionso tshidi ne tshikondo tshiatshi,” ne nansha tshikondo tshia Nzambi kubanga kulombola malu pa buloba netshikumbane patshi. (Muambi 3:1; Matayo 24:14, 21, 22, 36-39) Kadi wavuluka ne: baledi betu ba kumpala bakitaba bua kulonda tshivua muntu mukuabu wa mubidi wa nyuma mubambile ku diambuluisha dia nyoka. Muanda eu udi utufikisha mpindieu ku bualu buibidi buvua Yezu mubengele kubuela mu malu a tshididi.

Mfumu wa buloba udi kayi mumanyike

Mukanda wa Nzambi udi utuambila ne: Satana wakasua kupesha Yezu ‘makalenge onso a pa buloba ne butumbi buawu’ bua Yezu kumukukuilaye. (Matayo 4:8-10) Bidi biumvuija ne: Diabolo uvua ulomba Yezu malu kampanda bua kumutekaye mfumu wa buloba bujima. Kadi Yezu kakakuatshika mu buteyi ebu to. Nansha nanku, tudi mua kuamba ne: tshivua ditetshibua dia bulelela anyi? Satana uvua mua kumupesha bushuwa tshintu tshinene tshia nunku anyi? Eyowa, bualu Yezu yeye nkayende wakabikila Diabolo ne: “mukokeshi wa buloba.” Mupostolo Paulo wakamubikila ne: “nzambi wa tshikondo etshi.”​—Yone 14:30; 2 Kolinto 4:4; Efeso 6:12.

Yezu uvua mumanye kakuyi mpata se: Diabolo ki mmusue kuambuluisha bantu to. Wakamubikila ne: “mushipianganyi” ne “tatu wa mafi ne wa malu onso a dishima.” (Yone 8:44, The Amplified Bible) Bidi bimueneka patoke se: bu mudi buloba buikale ku bukokeshi bua muntu mubi wa nunku, bantu kabena mua kupeta disanka dia bushuwa to. (1 Yone 5:19) Kadi Diabolo kakushala ne bukokeshi ebu kashidi nansha. Mu katupa emu, Yezu (udi mpindieu ne mubidi wa nyuma ne bukole bua bungi kabidi) neumushe Satana ne malu ende mabi onso.​—Ebelu 2:14; Buakabuluibua 20:1-3.

Satana nkayende mmumanye ne: bukokeshi buende bukadi butua ku tshibungubungu. Ke bualu kayi udi usumpakana, wenza muende muonso bua kunyanga bantu mu mushindu wa kabayi mua kushintulukabu kabidi, anu bu muakabienzaye mu matuku a Nowa. (Genese 6:1-5; Yuda 6) Buakabuluibua 12:12 udi wamba ne: “Diakabi dienu, buloba ne mbu, bualu Satana mmupueke muenu, udila ne tshiji, mumanye ne: matuku ende adi mabadika.” (MMM) Milayi ya mu Bible ne malu adi enzeka bidi bileja ne: tudi ku tshibungubungu tshia ‘matuku mabadika’ aa. (2 Timote 3:1-5) Makenga akadi pa kujika!

Mbulamatadi watuala masanka

Bualu buisatu buvua Yezu mubengele kubuela mu mianda ya tshididi budi ne: uvua mumanye se: dîba didiku didi Nzambi mulaye bua kuteka mbulamatadi wa mu diulu bua kukokesha buloba. Bible udi ubikila mbulamatadi eu ne: Bukalenge bua Nzambi; ke tshivua tshiena-bualu mene tshinene tshia dilongesha dia Yezu. (Luka 4:43; Buakabuluibua 11:15) Yezu uvua mulongeshe bayidi bende bua kulomba bua Bukalenge ebu bulue, bualu anu ku diambuluisha diabu ke kudi ‘disua dia Nzambi mua kuenzeka pa buloba bu mudidi dienzeka mu diulu.’ (Matayo 6:9, 10) Kadi bumue mpindieu udi mua kudiebeja ne: ‘Pikala Bukalenge ebu mua kukokesha buloba bujima, tshienzekela mbulamatadi yetu ya bantu eyi ntshinyi?’

Diandamuna didi mu Danyele 2:44: ‘Mu matuku a bakalenge aba [badiku mu matuku a ku nshikidilu aa] Nzambi wa mu diulu neajadike bukalenge bukuabu budi kabuyi bubutudibua tshiendelele. Bukokeshi buabu kabuena bupianyibua kudi bantu bakuabu, kadi nebutshibule makalenge [a bantu] aa onso bitupa bitupa, nebuabutule, ne buobu nebujalame tshiendelele.’ (Tuetu mbadi baladike maleta.) Kadi Nzambi ‘neabutule’ mbulamatadi ya bantu bua tshinyi? Mbualu idi itungunuja lungenyi lubi luvua Satana mujule mu budimi bua Edene: lungenyi lua kuenza anu tshidi muoyo musue. Malu mene adi mbulamatadi eyi yenza kaena ambuluisha bantu nansha. Mufuki kêna umvuangana ne bantu badi batungunuja lungenyi elu ne badi benza malu aa to. (Musambu 2:6-12; Buakabuluibua 16:14, 16) Ke bualu kayi mbimpe udiebeje ne: ‘Ndi ku luseke lua Bukalenge bua Nzambi anyi ku lua bena lukuna ba Bukalenge ebu?’

Neusungule bukokeshi bua nganyi?

Yezu wakambila bayidi bende bua kuyisha ‘bantu bonso ba pa buloba lumu luimpe lua bukalenge bu tshimanyishilu ku bisamba bionso’ bua bantu bangate dipangadika ne meji onso bangabanga ne tuetu kufika ku ndekelu kua bulongolodi ebu. (Matayo 24:14) Badi bamanyike lelu bua diyisha Bukalenge bua Nzambi, mbanganyi? Ki m’Bantemu ba Yehowa anyi? Katshia kuonso eku mene, tshibejibeji etshi tshitu ne mêyi aa pa tshizubu tshiatshi: “Tshidi tshimanyisha Bukalenge bua Yehowa.” Bantemu batue ku miliyo isambombo mu matunga mapite pa 230 badi bambuluisha bantu bua kumanya Bukalenge ebu bimpe. *

Masanka apeta badi bakokela Bukalenge ebu

Yezu uvua wenza anu malu avua Nzambi musue. Nenku, pamutu pa kulonda njila wa budikadidi ne kukeba bua kutua mu nyima peshi kukeba bua kuakaja malu a pa buloba ku diambuluisha dia tshididi, wakenza mudimu mukole bua bantu kumanyabu bikole malu a Bukalenge bua Nzambi (bualu anu buobu ke buajikija malu mabi onso a pa buloba). Bakateka Yezu Mukalenge mene wa Bukalenge abu bua lulamatu luende. Monayi difutu buimpadi diakapetaye bua ditumikila Nzambi!​—Danyele 7:13, 14.

Bantu miliyo ne miliyo badi bateka Bukalenge bua Nzambi kumpala ne batumikila disua dia Nzambi badi pabu bapeta difutu dimpe: nebikale bena mu Bukalenge bua Nzambi bikala pa buloba apa. (Matayo 6:33) Bukalenge ebu nebubavuije bapuangane ne nebapete muoyo wa tshiendelele. (Buakabuluibua 21:3, 4) Yone wa kumpala 2:17 udi wamba ne: “Bia panu bidi bienda bijimina. Bionso bidi bantu bajinga panu bidi bipita. Kadi udi wenza tshidi [Nzambi] musue, ke udi ushala ne muoyi kashidi.” (MMV) Kuikala ne muoyo kashidi pa buloba mu Bukalenge ebu nekuikale kuimpe be! Bualu Satana ne bantu bonso badi bamulonda ne bintu bu mudi: dinanga dinekesha dia ditunga, bangenda-mushinga babi ne bitendelelu bia dishima kabiakuikalaku kabidi to.​—Musambu 37:29; 72:16.

Bulelela, Bukalenge bua Nzambi nkayabu ke bualua kulengeja malu pa buloba, ke bualu kayi bidi biakanyine bua kubikila mukenji udi umanyisha Bukalenge ebu ne: lumu luimpe. Biwikala kuyi mumanye Bukalenge bua Nzambi bimpe, bua tshinyi kubenga kuakidila Bantemu ba Yehowa paluabu kukutangila bua kukuambila mukenji mulenga eu?

[Mêyi adi kuinshi]

^ tshik. 16 Bantemu ba Yehowa kabatu babuelakana mu malu a tshididi ta batombokela mbulamatadi nansha mbulamatadi yoyi mikandike midimu yabu anu bualu badi ku tshia Bukalenge bua Nzambi. (Tito 3:1) Badi buobu bambuluisha bantu ne malu mimpe a mu nyuma adi kaayi a tshididi anu bu muvua Yezu ne bayidi bende ba kumpala benze. Bantemu badi benza muabu muonso bua bantu ba miaba yonso idibu kuikalabu balonda malu adi mu Bible, bu mudi: kuikala ne dinanga mu dîku, kuikala ne bululame ne bikadilu bilenga ne ngikadilu muimpe ku mudimu. Kadi tshia kumpala, badi balongesha bantu bua kulonda mêyi adi mu Bible ne kushala bindile anu Bukalenge bua Nzambi bua kujikija makenga onso.

[Bimfuanyi mu dibeji 5]

Malu adi menzeke adi aleja ne: bantu kabena mua kudilombola bimpe Nzambi kayi nabu to

[Tshimfuanyi mu dibeji 5]

Satana wakasua kupesha Yezu “makalenge onso a pa buloba” bualu yeye ke mfumu wa “ndongoluelu wa malu eu”

[Bimfuanyi mu dibeji 7]

Yezu wakalongesha ne: palua Bukalenge bua Nzambi, malu nealengele pa buloba